Македонија
НБРМ: Натамошен раст на штедењето на населението во банкарскиот систем

Редовна седница на Комитетот за оперативна монетарна политика на НБРМ се одржа во среда, на која беа разгледани состојбите во домашната економија, движењата на меѓународните и домашните финансиски пазари и показателите за домашната економија во контекст на поставеноста на монетарната политика.
На Комитетот за оперативна монетарна политика било одлучено каматната стапка на благајничките записи да се задржи на нивото од 4%, а понудата на благајнички записи на аукцијата на 12 октомври да биде непроменета и да изнесува 22.000 милиони денари. Сигналите за стабилизирање на очекувањата на економските субјекти беа изразени и во текот на септември и октомври. На девизниот пазар, солидните движења продолжија и во овие месеци, при што веќе четврти месец по ред НБРМ откупува девизи и со тоа ги надополнува девизните резервите. Воедно, првичните септемвриски податоци покажуваат натамошен раст на штедењето на населението во банкарскиот систем, а има сигнали и за раст на штедењето во домашна валута. Оцените за здравоста на економските фундаменти и натаму се позитивни. Расположливите високофреквентни показатели за движењата во одделните економски сектори навестуваат продолжување на растот во третиот квартал, со слично темпо како и во првата половина на годината. Сепак, според објавените податоци за растот на БДП за првата половина од годината, остварувањата се пониски од очекувањата дадени во априлската проекција, што упатува на веројатност за надолна корекција на проектираниот економски раст за целата 2016 година. Во однос на инфлацијата, просечната годишна промена на домашните потрошувачки цени во првите девет месеци од годината и натаму е во негативната зона, при пониски увозни цени на храната и енергијата. Од друга страна, базичната инфлација бележи позитивни годишни стапки на раст и упатува на солидна домашна побарувачка. Инфлациските остварувања засега упатуваат на пониска инфлација од проектираната, а ризиците околу проекцијата и понатаму се поврзани со променливоста на очекувањата за промените на светските цени на енергијата и храната.Најновите податоци за девизните резерви во септември покажуваат висок квартален раст, што произлегува од задолжувањето на државата на меѓународниот финансиски пазар во јули, интервенциите на НБРМ со откуп на девизниот пазар и раст на девизните депозити на банките кај НБРМ. Сите показатели на адекватноста на девизните резерви покажуваат дека тие постојано се движат во сигурната зона. Во однос на показателите од надворешниот сектор, засега расположливите податоци за третиот квартал покажуваат дека трговскиот дефицит и нето-откупот на менувачкиот пазар, како показател за приватните трансфери, се движат во рамки на очекувањата. Движењата на девизниот пазар во септември беа под влијание на вообичаени сезонски фактори, така што банките во трансакциите со клиентите остварија умерена нето-продажба на девизи. Во споредба со истиот месец од 2015 година, движењата во септември беа поповолни, главно поради пониската нето-побарувачка за девизи од фирмите. Во трансакциите со физичките лица, и во септември, понудата и побарувачката за девизи беше релативно стабилна, а нето-откупот од овие клиенти беше на ниво на минатогодишниот износ. Ваквите движења на девизниот пазар, но и релативно повисокиот раст на девизните средства во однос на растот на девизните обврски на банките, доведоа до зголемена понуда на девизи на меѓубанкарскиот пазар на девизи и одржување на девизниот курс на денарот на ниско ниво. Народната банка и во септември интервенира со откуп на девизи од банките поддржувачи (остварувајќи вкупно 18 милиони евра), а овој тренд продолжува и на почетокот на октомври. Со тоа, вкупниот износ на интервенциите за откуп на девизи на Народната банка во текот на летниот период, заклучно со почетокот на октомври, изнесува 91,3 милиони евра, со што се надоместија над 70% од продажбите во периодот на шпекулативниот напад на девизниот курс оваа година. Со високата девизна ликвидност во септември, се овозможи банките и натаму активно да пласираат девизни депозити на подолг рок (6 и 12 месеци), по позитивни стапки, кај Народната банка.Со интервенциите во септември се подобри денарската ликвидност на банките, со што се овозможи банките, во просек, да го зголемат просечниот износ на пласирани средства во краткорочните монетарни инструменти, а се забележува умерено зголемен интерес и за подолгорочните инвестициски можности. Привремениот недостиг на ликвидност кај поединечни банки ефикасно се надомести на пазарот на пари, каде што банките главно тргуваа со меѓубанкарски депозити.Понатамошното стабилизирање на очекувањата на економските субјекти е видливо и преку промените кај депозитната база на банките. Првичните податоци за септември покажуваат понатамошен раст на депозитите на населението, но побрзо во однос на претходните два месеца. Од друга страна, по силниот раст во претходниот месец, во септември депозитите на корпоративниот сектор се намалија. Ваквите осцилации кај промените на корпоративните депозити се вообичаени и се одраз на редовното работење на компаниите. Во третиот квартал, вкупната депозитна база на банките значително се зголеми, но заради послаби остварувања во претходниот период, нивото на депозитите и понатаму е пониско од проектираното. Податоците за кредитниот пазар за септември покажуваат солиден раст на вкупните кредити на приватниот сектор во споредба со август, при раст на кредитирањето како на населението, така и на корпоративниот сектор. Годишната стапка на раст на вкупните кредити вo септември е блиску до проектираната, но со оглед на послабите остварувања кај депозитниот потенцијал и присутната неизвесност, постојат ризици околу динамиката на кредитната активност во следниот период.Во првата половина од септември, на меѓународните финансиски пазари преовладуваше променливост на движењата, поради согледувањата дека најголемите централни банки може да започнат со преиспитување и постепено намалување на стимулативните програми. Ваквите тенденции се стабилизираа по одржувањето на состанокот на ФЕД, на којшто се упати на затегнување на политиката во декември, коешто ќе продолжи и во 2017 година, но умерено. Кон крајот на месецот, земјите членки на ОПЕК постигнаа договор за намалување на производството на нафта, што доведе до умерен раст на цената на овој енергенс.Економските и финансиските услови, како и оцената на присутните ризици покажуваат дека постојната монетарна поставеност е соодветна. По преземањето мерки од страна на НБРМ на почетокот на мај, последните податоци покажуваат значително стабилизирање на движењата, што би требало да продолжи и во наредниот период. Сепак, сѐ уште постои неизвесноста поврзана со домашните политички случувања и со глобалното окружување. НБРМ најави дека и во следниот период внимателно ќе ги следи движењата и доколку е потребно, ќе направи соодветни промени во монетарната политика за успешно остварување на законските цели. /крај/со/мф
Извор: Макфакс
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
Потпишани договори за 828 проекти со 225 милиони евра преку капитални инвестиции

Со склучувањето на договорите за вториот повик од инструментот за капитални инвестиции, денес започнува нова фаза на големи вложувања во општините ширум Македонија, соопшти премиерот, Христијан Мицкоски.
Вкупната вредност на проектите изнесува 13,8 милијарди денари, односно околу 225 милиони евра, а се опфатени 828 проекти во различни области. Најголем дел од средствата, над 8 милијарди денари, ќе бидат инвестирани во инфраструктурата – патишта, мостови и локални врски.
Покрај тоа, во областа на животната средина ќе се реализираат 143 проекти со вкупна вредност од над 2,4 милијарди денари, кои се однесуваат на чиста вода, канализациски системи, управување со отпад и создавање нови паркови.
Во секторот образование, преку 48 проекти, ќе се инвестираат 1,6 милијарди денари за изградба и обнова на училишта и градинки, додека има и проекти поврзани со култура, спорт и социјална политика.
„Ова е најголемата инвестициска офанзива некогаш направена за општините, без партиски филтри и фаворизирања. Секоја општина што има проект добива поддршка,“ истакна Мицкоски.
Тој нагласи дека со овие инвестиции се гради еднаквост и пристап до квалитетен живот за сите граѓани, без разлика на нивната локација, и најави дека нема да се дозволи запоставување на ниту еден регион.
Со склучените договори и веќе започнатите проекти, Мицкоски ја опиша оваа иницијатива како конкретен чекор кон подобрување на инфраструктурата и квалитетот на живот во Македонија, која според него од хартија преминува во реалност.
Економија
Побрз живот – побрзи навики, и времето е пари

Живееме побрзо отколку што се живеело порано. На работа, дома, на улица, на интернет – сè се случува побрзо во споредба со минатото. Ова не е само паушална претпоставка изведена од нашите лични искуства, и науката докажува дека темпото на живот е забрзано. Постојат голем број студии и истражувања според кои модерниот начин на живот е подинамичен за разлика од пред 20 или 30 години. Некои од истражувањата се базираат на социолошки критериуми, додека, пак, други на технолошкиот развој. Едно од најзанимливите истражувања е она на професорот Ричард Вајсмен (Richard Wiseman) кој ја мерел брзината со која се движат пешаците во големите градови. Тој утврдил дека за 16 години, брзината, во просек, се зголемила за 10 отсто, односно луѓето сѐ повеќе брзаат кога се движат по градските тротоари.
Тргнете од сопствената практика и ќе утврдите дека од вас се очекува да направите повеќе работи во текот на денот во споредба со порано. Секојдневието е исполнето со обврски, рокови, мобилни нотификации и постојана трка со времето. Технологијата ни го олесни животот, но, истовремено, создаде нова динамика каде што сите очекуваат брза реакција, за само неколку минути. Во вакви услови, времето стана скапоцен ресурс затоа што, едноставно, имаме чувство дека сè помалку го има. Да, денот трае 1.440 минути, исто колку и пред сто години, но денес многу повеќе се цени можноста да завршите работа или да добиете услуга за неколку минути за да ви остане повеќе време за себе и за вашите најблиски.
Во услови кога изреката „и времето е пари“ станува сè порелевантна, на сите ни е важно да можеме само со неколку клика на мобилниот телефон да извадиме документ, да нарачаме храна, да резервираме одмор, да земеме брзи кредити.
Секако, кога се живее брзо, еден од највредните ресурси е брзиот пристап до пари. Credissimo има систем за одобрување кредити приспособен на брзото темпо на живот и обезбедува пари навреме за сите потреби, предизвици и желби на своите клиенти. Ќе доловиме само неколку ситуации кога е важно да имате брз и сигурен пристап до пари, со поволни услови за враќање.
- На интернет начекувате LAST MINUTE понуда за некоја атрактивна летна дестинација, но дел од сумата треба да се уплати во наредните 24 часа. Тоа е трошок што не сте го планирале, а би било супер да може да добиете позајмица уште истиот ден.
- Имате идеја за сопствен бизнис, но ви недостасуваат неколку илјади евра за да започнете со работа. Не сакате да губите време со долги банкарски процедури, бидејќи имате чувство дека треба да почнете веднаш.
- Ви се расипа автомобилот баш во сезона на летни одмори. Поправката не чини многу, но семејниот буџет е планиран за летување на море.
- Во некоја од соседните земји концерт најавува вашиот омилен бенд. Ви требаат пари за карти за концертот, за превоз, за сместување, храна и други трошоци. Правите пресметка дека сето тоа чини околу 400 евра, но во моментот немате толку средства на располагање.
Во вакви ситуации, времето е клучен фактор. Традиционалните начини на финансирање бараат долги процедури, документација и чекање. Затоа брзите кредити станаа составен дел од финансиската реалност на многу луѓе. Тоа не е случајно. Тие се приспособени токму на потребите на модерниот човек – брзина, едноставност и достапност.
Аплицирањето за брзи кредити во Credissimo е целосно онлајн, а постапката за одобрување трае само неколку минути, по што парите веднаш се достапни на вашата сметка. Притоа, нивните основни карактеристики се:
- Достапни 24/7 – идеални кога ви треба брз пристап до пари
- Транспарентни – со јасно дефинирани услови и трошоци
- Флексибилни – со можност за избор на износ и рок на отплата според вашите можности
Како дополнителна поволност, сè уште е во тек понудата за тримесечни кредити со 0 % камата, со која враќате точно онолку колку што сте позајмиле, без никакви дополнителни трошоци.
Брзиот начин на живот не мора да значи дека сте принудени да живеете под постојан финансиски притисок. Со внимателно користење на модерните финансиски алатки, како што се брзите кредити, може да имате повеќе контрола врз сопствениот буџет, повеќе слобода во носењето одлуки и можеби, најважно, повеќе мир и слободно време во секојдневието.
(ПР текст)
Економија
Мицкоски: Подаваме рака на домашните и на странските инвеститори не само декларативно, туку суштински

Премиерот Христијан Мицкоски истакна дека Владата води активна и отворена политика кон привлекување инвестиции и градење економски развој базиран на стабилност, доверба и поддршка за стопанството.
На средба со Советот за странски инвестиции, составен од претставници на водечки компании кои веќе имаат присуство во земјава, Мицкоски посочи дека Македонија се наоѓа во нова фаза на економска консолидација и раст.
„Подаваме рака и на домашните и на странските инвеститори. Не само декларативно, туку суштински, низ институционална поддршка, предвидливи правила и директна комуникација. Проблемите ги решаваме заедно,“ изјави премиерот.
Тој истакна дека во првиот квартал од 2025 година, реалниот раст на БДП изнесува 3,2 отсто, а извозот во периодот јануари–мај е зголемен за 3,15 отсто, додека увозот бележи раст од само 1 отсто. Индустриското производство во мај бележи раст од 9,4 отсто во однос на истиот месец лани.
Дополнително, трговскиот дефицит е намален за околу 80 милиони долари во април и мај, што претставува намалување од 13 проценти. Мицкоски потсети и дека минатата година бил постигнат рекорд со странски директни инвестиции во износ од 1,255 милијарди евра.
„Ова е поинаква слика од онаа која ја затекнавме. Некогашната влада не се бореше за инвестиции – се бореше за провизии,“ рече тој, обвинувајќи ги претходниците за економски застој и изгубени можности.
Премиерот најави активни разговори за нови инвестиции во автомобилската индустрија, ИТ секторот, логистиката и агро-преработката, како и можни царински олеснувања за извоз на македонски производи на американскиот пазар.