Македонија
„Запознајте ја централната банка“ – 2016-та беше година на финансиска едукација на населението за улогата на НБРМ
Под мотото „Запознајте ја централната банка“ во текот на 2016-та година Народната банка на Република Македонија преку низа активности го одбележа значајниот јубилеј – 70 години централнобанкарски активности во Република Македонија.
Централно место во овие активности имаше финансиската едукација на населението, како една од значајните функции на современите централни банки. Во овој контекст, во текот на годината беше спроведена обемната Програма за финансиска едукација на децата од основните училишта во Република Македонија.
Со Програмата беа опфатени вкупно 4.331 ученик, придружувани од вкупно 358 наставници од 87 основни училишта од целата територија на Република Македонија. Програмата се состоеше од два дела. Првиот дел вклучуваше еднодневни посети на основците на Музејот на Народната банка и ковачницата на пари, а учениците преку интерактивна презентација имаа можност да се запознаат и со основните функции на Народната банка.
Во рамки на овој дел од Програмата, во текот на 2016 година Народната банка ја посетија вкупно 3.831 основец од 77 училишта, од кои 38 училишта беа од внатрешноста на државата. За дел од основните училишта од најоддалечените и слабо населени средини, посетата ја обезбеди и ја организира Народната банка, така што вкупно 806 ученици од овие средини добија можност да ја посетат Народната банка.
Вториот дел од Програмата вклучуваше организиран Караван од Народната банка, во чиишто рамки беа посетени вкупно 10 основни училишта од 10 различни општини од целата територија на Република Македонија, а преку нив, вкупно 500 ученици ја имаа можноста да се запознаат со основните функции на Народната банка.
Како дел од активностите за финансиска едукација, Народната банка изработи и промовираше два филма: 1) „Народна банка ‒ 70 години во служба на македонското општество: информативно-документарен филм“ посветен на историјата на Народната банка и 2) „Запознајте ја централната банка: информативно-едукативен филм“, којшто на едноставен и лесно разбирлив јазик ги обработува најважните аспекти поврзани со целите и функциите на централната банка.
Во делот на професионалната едукација, во текот на 2016-та година во духот на јубилејот се организираа: Петтата меѓународна истражувачка конференција, Деветтата меѓународна конференција за платните системи и Вториот меѓународен ИТ-форум, коишто придонесоа за размена на искуства и унапредување на знаењата помеѓу домашната и странската стручна јавност.
Во рамки на одбележувањето на јубилејот се изработија две збирки на научно-истражувачки трудови: 1) Библиографија за централнобанкарското работење во Република Македонија: 1946 – 2016 година и 2) Научната мисла во НБРМ: 1992 – 2015, со што се обезбеди систематизирано зачувување на овие трудови, кое треба да придонесе за натамошен развој на банкарството и економијата, воопшто, во Република Македонија.
Седумдесетгодишниот јубилеј беше одбележан и со спортска манифестација – хуманитарна трка, којашто ја организираше Синдикалната организација при НБРМ, со поддршка на Народната банка. Синдикалната организација при НБРМ ги донираше собраните парични средства од спортскиот настан во Сојузот на дефектолози на Република Македонија наменети за Центарот за сензорна терапија кај деца со аутизам и АДХД.
Програмата на активности беше заокружена со одржувањето на централната манифестација за свечено одбележување на јубилејот, на 19 октомври 2016-та година, на која Народната банка беше одликувана со Орден за заслуги за Македонија од страна на Неговата екселенција, претседателот на Република Македонија, Ѓорге Иванов.
Одликувањето на Народната банка со Орден за заслуги за Македонија е по повод 70 години од основањето, а особено за постигнатите исклучителни резултати во централнобанкарското работење, како независна, емисиона банка и главен носител и столб на макроекономската стабилност на суверена и самостојна Република Македонија.
Веруваме дека со оваа програма на настани и активности придонесовме за достоинствено и успешно одбележување на големиот јубилеј и ја остваривме крајната цел – ширење на финансиската едукација и подигање на нивото на свесност на граѓаните за значењето и улогата на Народната банка во македонското општество, додаваат од НБРМ./крај/мф/бс
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Економија
Кузманоска: Домашните капитални инвестиции во 2026 година ќе бидат мотор за економскиот раст на земјата
Биљана Кузманоска, пратеничка од редовите на ВМРО-ДПМНЕ во Собранието, на денешната комисиска расправа за Предлог-буџетот за 2026 година порача дека Предлог-буџетот за 2026 година носи ред, мерливи резултати и стабилен економски раст, со силен фокус на инфраструктурата и инвестиции кои треба да отворат нови работни места.
,,Буџетот за 2026 година не е само финансиска рамка, тој е одраз на новиот начин на работа, на новата политика што ја ветивме, политика на одговорност, ред и чесност“, рече Кузманоска и додаде:
,,Воведуваме јасни прагови за реализација, и тоа не на хартија туку со мерливи рокови. До крајот на првиот квартал, 15% до вториот 40% до третиот 65% и најмалку 70% до 15 ноември“.
Кузманоска посочи дека фокусот на Предлог-буџетот за 2026 година е и инфраструктурата.
,,Фокусот е на инфраструктурата што ја поврзува Македонија. Патишта, железници, училишта, болници, локални проекти. Со овој буџет имаме реален раст и стабилност. Буџетот е поставен на реални и внимателни проекции. Раст на економијата од 3,8% проекти, инфлација стабилна на 2,5%, и дефицит кој е намален н 3,5% од БДП“, истакна Кузманоска.
Таа дополни дека во 2025 година Македонија имаше рекордни странски инвестиции, што според неа, покажува стабилност, а истакна и дека во 2026 година се очекува инвестициите заедно со домашните капитални вложувања да бидат мотор на економскиот раст и да отворат нови работни места.
,,Минатата година го достигна највисокото ниво на странски директни инвестиции во својата историја, над 1 милијарда евра. Тоа не се бројки, туку доказ дека инвеститорите гледаат стабилност, предвидливост и волја за работа. Во 2026 година, заедно со домашните капитални вложувања очекуваме инвестициите да бидат мотор што ќе го движи економскиот раст и ќе отвора многу нови работни места“, кажа Кузманоска.
Економија
Илиевска: Предлог-буџетот за 2026 година е развоен, стабилен и насочен кон подобрување на животниот стандард на граѓаните
На денешната комисиска расправа за Предлог-буџетот за 2026 година свое обраќање имаше пратеничката од редовите на ВМРО-ДПМНЕ, Дијана Илиевска каде истакна дека Предлог-буџетот е развоен, стабилен и директно насочен кон подобрување на животниот стандард на граѓаните.
„Предлог-буџет за 2026 година со рекорден износ од 6,7 милијарди евра и она што е особено важно, а граѓаните треба да го знаат е дека во овој буџет се обезбедуваат повеќе средства за повисоки плати, пензии, за нови училишта, нови спортски сали, игралишта, нови градинки, нови болници, за нови патишта, за развивање на инфраструктурата, за развивање на дигитализацијата, и најважно од се за реализација на капитални инвестиции кои се особено важни, бидејќи тоа се зрели проекти кои се веќе и во реализација, конкретно оние проекти во општините кои токму државата ги финансира, а се однесуваат и се наменети за граѓаните“, вели Илиевска.
Илиевска дополни дека со буџетот се проектира раст на просечната нето-плата од 6,5%, зголемување на бројот на вработени за 1,6% и намалување на невработеноста на 10%. Проектираниот економски раст од 3,8%, според неа, е показател за стабилен и забрзан развој на економијата.
„Со овој Предлог-буџет се очекува просечната нето-плата да порасне на 6,5%, а бројот на вработени да се зголеми за 1,6% што невработеноста би се намалила на 10%. Проектираниот раст на економијата за 3,8% е многу важен и покажува дека се нуди континуиран раст и се дава сигнал дека економијата продолжува да се развива со забрзано темпо“, истакна Илиевска.
Илиевска посочи дека граѓаните ќе ги уживаат бенефитите со новиот буџет кој е конципиран во контекст на економскиот раст, финансиската стабилност и реализација на стратешки приоритети на Владата.
„Во буџетот за 2026 година се планирани 52,6 милијарди денари за плати, или зголемување од 3,6 милијарди денари, односно 7,5% во однос на ребалансот. Тоа значи повисоки плати за работниците, за наставниците и професорите, за здравствените работници, за полициските службеници, едноставно за сите луѓе коишто творат и создаваат во Македонија“, заклучи Илиевска.
Економија
Ангелова: Буџетот за 2026 обезбедува зголемени средства за социјална заштита, како и за раст и редовна исплата на пензиите
На денешната седница за Предлог-буџетот за 2026 година се обрати пратеничката од редовите на ВМРО-ДПМНЕ, Емилија Ангелова, која се осврна на делот кој се однесува на социјалната заштита и поддршката на граѓаните, истакнувајќи дека цврсто стои зад буџетската рамка, затоа што обезбедува зголемени средства за социјална заштита и поддршка на ранливите категории.
„Предлог Буџетот за 2026 година обезбедува зголемени средства за социјална заштита, и поддршка на ранливите категории – децата, лицата со попреченост, самохраните родители, старите лица и сите кои се соочуваат со сиромаштија и социјална исклученост. Со Буџетот се обезбедува редовна исплата на платите и пензиите, како и континуирана социјална заштита. Средствата за социјална заштита се проектирани на 206,3 милијарди денари, што е раст од 6,7 проценти. Платите изнесуваат 52,6 милијарди денари, или 7 проценти повеќе во однос на оваа година, во кое е опфатено зголемување на платите со порастот на минималната плата“, вели Ангелова.
Пратеничката Ангелова посочи дека ќе продолжи растот на пензиите и во наредниот период но и дека ќе се продолжи со мерки кои обезбедуваат одговорно управување со јавните финансии, постепено намалување на расходите и одржливо ниво на буџетски дефицит и јавен долг како и засилена фискална дисциплина и транспарентност.
„Во пензискиот систем се вклучени сите зголемувања реализирани во износ од 5.000 денари во септември 2024 и март 2025 година, како и последното зголемување од 1.000 денари. Растот на пензиите ќе продолжи и во наредниот период, со цел поддршка на стандардот на пензионерите. Со овој Предлог – буџет за 2026 година ќе има засилена фискална дисциплина, поголема ефикасност во капиталните инвестиции, централизирана контрола и транспарентност, јасна процедура за субвенции и трансфери, подобра контрола врз општините, транспарентност во повратот на приходи, редовно известување и отчетност, правна сигурност и предвидливост и поголема одговорност на институциите“, рече Ангелова.

