Македонија
Истече рокот за почеток на изградбата на ХЕ Бошков мост
Рокот од две години за почеток на изградбата на хидроелектраната Бошков мост во националниот парк Маврово истече на 13-ти октомври. ЕБОР призна дека донела погрешна одлука која била базирана на некомплетна студија и нецелосни информации за влијанието на проектот врз животната средина.
Одборот на директори на Европската банка за обнова и развој (ЕБОР) во вторник во Скопје одржа средба со граѓанските организации за заштита на животната средина „Еко-свест“ и „Фронт 21/42“ на која било разговарано за проектот Бошков мост, во кој како инвеститор се јавува А.Д. ЕЛЕМ.
„За потребите на реализација на проектот Бошков мост, кој е финансиски поддржан од ЕБОР во 2012 А.Д. ЕЛЕМ подготви студија за оцена на влијанието врз животната средина која беше одобрена со решение од страна на Министерството за животна средина и просторно планирање. Две години по одобрување на студијата А.Д. ЕЛЕМ не отпочна со изградба на проектот. Согласно Законот за животна средина член 85 став (5) Решението престанува да произведува правно дејство, доколку во период од две години од неговото донесување, не се отпочнало со спроведување на проектот. Согласно Законот валидноста на решението истече на 13 октомври оваа година, а барање за продолжување на решението нема“, изјави Александра Бујароска од Еколошкото здружение на граѓани „Фронт 21/42’ по извршениот увид во архивата на МЖСПП.
Според македонскиот закон, појасни таа, ЕЛЕМ би требало да ја започнат целата постапка за оцена на влијанието врз животната средина од сам почеток, што дополнително ќе го зголеми трошокот на проектот и неговото понатамошно пролонгирање.
Ана Чоловиќ Лешоска од Центарот за истражување и информирање „Еко-свест“ вели дека предметната студија била во конфликт и со политиките на самата банка.
„Имено, по покренување постапка пред жалбениот механизам на ЕБОР експертите потврдија дека при носење на одлуката ЕБОР не обезбедила соодветна анализа на биодиверзитетот со што ги прекршила сопствените процедури и политики. Овој наод потврдува дека во 2012 година Одборот на директори на банката донел одлука која била базирана на некомплетна студија и нецелосни информации за влијанието на проектот врз животната средина“, изјави Чоловиќ Лешоска од Еко-свест, организацијата која ја поднесе жалбата до Банката.
На средбата со Одборот на директори било покренато и прашањето за економската исплатливост на проектот.
„Имено, пресметката за проектот Бошков Мост најпрво изнесуваше 85 милиони евра. Според последните пресметки како и вклучување на потребниот далновод проектот би чинел нешто помалку од 200 милиони евра“, рече Бујаровска.
Според неа потребна е нова анализа на економската исплатливост на проектот по завршување на сите дополнителни анализи на негативното влијание на проектот врз природата.
Само на тој начин, истакна Бујароска, би можело да се пресмета реалната цена на хидроцентралата.
Она што било пренесено на Одборот на директори на ЕБОР е дека мора многу да се внимава пред да се инвестира во енергетиката, не само во Македонија туку и во целиот регион.
Соња Зубер од истражувачкиот центар „Аналитика“ потенцираше дека „од особена важност пред секое инвестирање е да се испита целосно состојбата со секторот енергетика, како и состојбата со корупцијата, колку поднесени, а колку решени случаи има, како и тоа да се земат во предвид мислењата на сите заинтересирани страни, а не само на властите, особено на граѓаните од чиј што џеб на крајот се враќаат заемите и кредитите.“
Имајќи го сето ова предвид, граѓанските организации прашуваат „колку навистина овој проект ќе донесе придобивки, а колку загуби за македонските граѓани?“.
„До денес над 100 научници и експерти го критикуваа изведувањето на Бошков мост поради негативниот ефект врз националниот парк Маврово. Имено, според доктор Urs Breitenmoser, специјалист за мачки на Меѓународната унија за заштита на природата проектот може да доведе до исчезнување на загрозениот Балкански рис. Маврово е дом на последната популација на Балканскиот рис која успешно се репродуцира. Било какво дополнително влијание може да доведе до исчезнување на најзагрозениот цицач во Европа. Дополнително, во спроведена електронска петиција речиси 100.000 потписници кажаа не на спроведување на проектот во Маврово“, велат од еколошките здруженија.крај/мф
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Економија
Истече рокот за поднесување и плаќање на ДДВ обврските за третиот квартал
Управата за јавни приходи ја информира јавноста дека заклучно со 27 октомври 2025 година, кога истече законскиот рок за поднесување на ДДВ-04 пријавите и плаќање на даночниот долг за третиот квартал од 2025 година, сè уште постојат даночни обврзници кои не ги исполниле своите законски обврски.
Според евиденцијата на УЈП, остануваат неподнесени 2.209 тримесечни и 146 месечни пријави, како и 7.436 тримесечни и 1.270 месечни даночни обврзници кои не го извршиле плаќањето на пријавениот даночен долг. Редовноста во исполнувањето на обврските е знак на одговорност и доверба, вредности што заеднички го градат системот во кој сите учествуваме и веруваме.
Управата за јавни приходи веќе достави персонализирани известувања до сите обврзници со пријавен, а ненаплатен долг за соодветниот даночен период.
Во тек е спроведување на активности и мерки во координација со сметководителите и обврзниците, со цел да се избегнат блокади на сметки и дополнителни трошоци за присилна наплата. Важно е да се внимава на роковите, бидејќи за секој ден на задоцнување се пресметува камата во износ од 0,03% од преостанатиот долг, како и изрекување на дополнителни глоби. Оттука, потсетуваме на обврската за точно, целосно и навремено плаќање на поднесените ДДВ-04 пријави. По доставата на опомените, Управата ќе пристапи кон присилна наплата кај сите обврзници кои нема да го подмират долгот доброволно. УЈП апелира до сите засегнати обврзници да постапат одговорно и навремено, со цел да се обезбеди стабилна даночна историја и да се избегнат непотребни последици. За дополнителна помош и поддршка, даночните обврзници и сметководителите можат да се обратат преку е-пошта на [email protected] или телефонски на 0800 33 000 (од фиксен) и 02 3253 200 (од мобилен). Вашата дисциплина денес е вашата предност утре.
Економија
„Алкалоид“ 22 години дел од водечкиот глобален фармацевтски настан CPhI
35 претставници од различни организациски сектори на компанијата го сочинуваат алкалоидовиот тим на овогодишното 36. издание на CPhl, кој за време на три интензивни саемски денови во својата агенда има повеќе од 400 деловни средби со постојни партнери, добавувачи и со нови потенцијални соработници „Алкалоид“ годинава го забележа своето 22. учество на најреномираниот светски собир во областа на фармацијата – CPhI (Convention of Pharmaceutical Ingredients).
Под мотото „Во срцето на фармацевтската индустрија“, CPhI се одржува од 28 до 30 октомври во Франкфурт, Германија, а тимот на „Алкалоид“ и оваа година има репрезентативно и современо саемско претставување, преку кое недвосмислено ја пренесува компаниската парола Здравјето пред сѐ!
„За ’Алкалоид’ CPhI претставува стратешка глобална платформа за следење на најновите научни и технолошки достигнувања во фармацевтската индустрија. Како компанија, уште во раните 2000-ти години ги препознавме можностите што ги нуди овој глобален собир како во делот на вмрежувањето и градењето партнерства така и во поглед на следењето на клучните трансформации и иновации во рамките на генеричката фармацевтска индустрија. За ’Алкалоид’ CPhI овозможува директен увид во најновите трендови и технологии – од вештачката интелигенција и одржливите производствени практики до нови молекули, формулации и решенија за оптимизација на глобалниот синџир на снабдување.
CPhI е единствена можност за средби со постојни и потенцијални партнери – производители, добавувачи, регулаторни консултанти и истражувачки центри – со што се поттикнува создавањето нови синергии и партнерства“, истакна Генералниот директор и Претседател на УО на „Алкалоид“, Живко Мукаетов.
Како водечка светска платформа што ги поврзува фармацевтските професионалци, годинава CPhI во Франкфурт собра повеќе од 62.000 посетители и над 2.400 изложувачи од целиот свет. Во текот на своето три и пол децениско постоење, CPhI прерасна во најголемата меѓународна фармацевтска заедница, која обединува стотина илјади експерти и компании што активно придонесуваат кон развојот и напредокот на глобалниот синџир на динамичната фармацевтска индустрија.
(ПР)
Економија
„Сетек“ ја претставува најновата генерација енергетски ефикасни решенија на „Енерго Технома 2025“
Александар Медарски, директор на брендот Мидеа и Игор Рибески, проект менаџер на Сетек Солар, ги презентираат иновациите што носат заштеда, одржливост и енергетска независност.
Компанијата Сетек, долгорочен партнер на брендот Мидеа, ќе се претстави на претстојниот саем Енерго Технома 2025, водејќи се од стратегијата за промоција на енергетската ефикасност и одржливите технологии на македонскиот пазар. На овој водечки настан во регионот, кој ги обединува компаниите од областа на енергетиката, електрониката и технолошките иновации, Сетек ќе ги претстави најновите производи и решенија кои комбинираат модерна технологија, еколошки стандарди и економична потрошувачка на енергија.
„Енерго Технома е водечки настан во регионот и за нас претставува одлична можност да ги прикажеме нашите најнови решенија, да воспоставиме нови деловни контакти и партнерства, како и директно да комуницираме со нашите клиенти и професионалци од индустријата“, истакнува Александар Медарски, директор на Мидеа.
„Со учеството на саемот сакаме да покажеме како преку модерни технологии и паметна енергетска ефикасност може да се постигне комфор, заштеда и грижа за животната средина“.
На саемот, Сетек ќе го презентира брендот Мидеа со акцент на:
● Midea magnetic boost chileri – централни системи за ладење со магнетни лежишта за максимална ефикасност и речиси бесшумна работа.
● Топлотни пумпи M-Thermal – системи за греење, ладење и подготовка на санитарна топла вода со минимална потрошувачка на енергија, вклучувајќи и технологија со R290 гас.
● Midea Solar Solutions – соларни панели и хибридни инвертери за интеграција со системите за климатизација и топлотни пумпи.
● VRF системи – флексибилни решенија за климатизација на комерцијални објекти.
Медарски појаснува дека топлинските пумпи и фенкоилерите носат значителни придобивки за домаќинствата и компаниите.
„Овие технологии овозможуваат значително пониски трошоци за енергија, намалуваат емисија на CO₂ и се усогласени со современите европски стандарди за енергетска ефикасност. Со комбинација на топлотна пумпа и фенкојлери се добива комплетен систем кој обезбедува греење, ладење и подготовка на топла вода со минимални трошоци за одржување“.
Проект менаџерот на Сетек Солар, Игор Рибески додава дека компанијата веќе пет години успешно соработува со Мидеа и дека на саемот ќе презентира нови решенија за производство и акумулирање на електрична енергија од сонцето.
„За прв пат ќе ги покажеме нашите инвертори и батериски системи за домашна, комерцијална и индустриска употреба, кои им овозможуваат на клиентите да ги намалат сметките за електрична енергија до 70% во споредба со традиционалните системи“, нагласи Рибески.
Тој исто така потенцира дека интересот на македонскиот пазар за соларни панели постојано расте.
„Секој кој сака да инвестира во „зелена енергија“ треба да се потпира на врвниот квалитет на Мидеа и на професионалната поддршка на нашиот тим. Само со добра анализа и проект се стигнува до најдоброто и исплатливо решение“.
И Медарски и Рибески се согласуваат дека ваквите саеми имаат значајна улога во подигнување на свеста за енергетска ефикасност и воведување на одржливи технологии во секојдневието.
„Настани како Енерго Технома се вистинска можност за едукација на јавноста, размена на искуства и запознавање со најновите решенија кои носат реални придобивки – пониска потрошувачка, заштеда и чиста енергија“, заклучува Медарски.
Со своето присуство на Енерго Технома 2025, Сетек ја потврдува својата посветеност кон иновации, одржливост и енергетска ефикасност, нудејќи решенија кои комбинираат комфор, заштеда и грижа за животната средина.
(ПР)

