Македонија
Истече рокот за почеток на изградбата на ХЕ Бошков мост
Рокот од две години за почеток на изградбата на хидроелектраната Бошков мост во националниот парк Маврово истече на 13-ти октомври. ЕБОР призна дека донела погрешна одлука која била базирана на некомплетна студија и нецелосни информации за влијанието на проектот врз животната средина.
Одборот на директори на Европската банка за обнова и развој (ЕБОР) во вторник во Скопје одржа средба со граѓанските организации за заштита на животната средина „Еко-свест“ и „Фронт 21/42“ на која било разговарано за проектот Бошков мост, во кој како инвеститор се јавува А.Д. ЕЛЕМ.
„За потребите на реализација на проектот Бошков мост, кој е финансиски поддржан од ЕБОР во 2012 А.Д. ЕЛЕМ подготви студија за оцена на влијанието врз животната средина која беше одобрена со решение од страна на Министерството за животна средина и просторно планирање. Две години по одобрување на студијата А.Д. ЕЛЕМ не отпочна со изградба на проектот. Согласно Законот за животна средина член 85 став (5) Решението престанува да произведува правно дејство, доколку во период од две години од неговото донесување, не се отпочнало со спроведување на проектот. Согласно Законот валидноста на решението истече на 13 октомври оваа година, а барање за продолжување на решението нема“, изјави Александра Бујароска од Еколошкото здружение на граѓани „Фронт 21/42’ по извршениот увид во архивата на МЖСПП.
Според македонскиот закон, појасни таа, ЕЛЕМ би требало да ја започнат целата постапка за оцена на влијанието врз животната средина од сам почеток, што дополнително ќе го зголеми трошокот на проектот и неговото понатамошно пролонгирање.
Ана Чоловиќ Лешоска од Центарот за истражување и информирање „Еко-свест“ вели дека предметната студија била во конфликт и со политиките на самата банка.
„Имено, по покренување постапка пред жалбениот механизам на ЕБОР експертите потврдија дека при носење на одлуката ЕБОР не обезбедила соодветна анализа на биодиверзитетот со што ги прекршила сопствените процедури и политики. Овој наод потврдува дека во 2012 година Одборот на директори на банката донел одлука која била базирана на некомплетна студија и нецелосни информации за влијанието на проектот врз животната средина“, изјави Чоловиќ Лешоска од Еко-свест, организацијата која ја поднесе жалбата до Банката.
На средбата со Одборот на директори било покренато и прашањето за економската исплатливост на проектот.
„Имено, пресметката за проектот Бошков Мост најпрво изнесуваше 85 милиони евра. Според последните пресметки како и вклучување на потребниот далновод проектот би чинел нешто помалку од 200 милиони евра“, рече Бујаровска.
Според неа потребна е нова анализа на економската исплатливост на проектот по завршување на сите дополнителни анализи на негативното влијание на проектот врз природата.
Само на тој начин, истакна Бујароска, би можело да се пресмета реалната цена на хидроцентралата.
Она што било пренесено на Одборот на директори на ЕБОР е дека мора многу да се внимава пред да се инвестира во енергетиката, не само во Македонија туку и во целиот регион.
Соња Зубер од истражувачкиот центар „Аналитика“ потенцираше дека „од особена важност пред секое инвестирање е да се испита целосно состојбата со секторот енергетика, како и состојбата со корупцијата, колку поднесени, а колку решени случаи има, како и тоа да се земат во предвид мислењата на сите заинтересирани страни, а не само на властите, особено на граѓаните од чиј што џеб на крајот се враќаат заемите и кредитите.“
Имајќи го сето ова предвид, граѓанските организации прашуваат „колку навистина овој проект ќе донесе придобивки, а колку загуби за македонските граѓани?“.
„До денес над 100 научници и експерти го критикуваа изведувањето на Бошков мост поради негативниот ефект врз националниот парк Маврово. Имено, според доктор Urs Breitenmoser, специјалист за мачки на Меѓународната унија за заштита на природата проектот може да доведе до исчезнување на загрозениот Балкански рис. Маврово е дом на последната популација на Балканскиот рис која успешно се репродуцира. Било какво дополнително влијание може да доведе до исчезнување на најзагрозениот цицач во Европа. Дополнително, во спроведена електронска петиција речиси 100.000 потписници кажаа не на спроведување на проектот во Маврово“, велат од еколошките здруженија.крај/мф
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Економија
Дурмиши во Берлин: Северна Македонија нуди нови можности за странски инвестиции
Министерот за економија и труд, Бесар Дурмиши, денес учествуваше на панел-дискусија на тема „Можности за странски инвестиции во Северна Македонија“, што се одржа во Амбасадата на Република Северна Македонија во Берлин. Настанот беше организиран од Германско–македонскиот бизнис клуб (DNMBC) во соработка со Министерството за надворешни работи и надворешна трговија.
Министерот Дурмиши во своето обраќање истакна дека Северна Македонија се наоѓа во клучен развоен момент, во кој реформските процеси се насочени кон создавање предвидлива, стабилна и европски ориентирана економска средина. Тој ги нагласи приоритетите на Владата – дигитална и зелена трансформација, модернизација на индустријата, поттикнување на иновации и унапредување на човечкиот капитал.
„Нашата цел е да изградиме економија што создава додадена вредност и нуди јасни, долгорочни услови за инвеститорите. Со новиот модел на финансиска поддршка што ќе стартува во 2026 година, државата ги наградува квалитетните инвестиции, отворањето работни места, технолошките центри и проектите што придонесуваат за регионален развој,“ истакна министерот Дурмиши.
Тој подвлече и дека Германија останува еден од најзначајните економски партнери на Северна Македонија, додавајќи дека заедничката визија е да се зајакнат деловните врски, да се поттикнат модерни инвестиции и да се создадат нови можности за економски раст.
Министерот им се заблагодари на организаторите и деловната заедница во Германија за континуираната поддршка, оценувајќи дека ваквите настани се важна платформа за градење доверба и нови партнерства.
Настанот продолжи со динамична панел-дискусија во која учесниците разменуваа искуства и предлози за унапредување на инвестициската клима и можностите за продлабочување на соработката меѓу двете земји.
На отворањето се обратија Гафар Вејсели, претседател на DNMBC, министерот за европски прашања Орхан Муртезани, како и амбасадорот на Северна Македонија во Германија, проф. д-р Илбер Села. Панелот обедини значајни имиња од економскиот и институционалниот сектор, меѓу кои и директорот на ДТИРЗ Гоце Димовски, поранешната гувернерка на НБРСМ Анита Ангеловска-Бежоска, претставници од Министерството за надворешни работи и надворешна трговија и германската делегација за индустрија за регионот.
Економија
Вицепремиерите Стоилковиќ и Месаровиќ со заедничка посета на македонски компании во пресрет на утрешниот бизнис форум
Во пресрет на утрешниот македонско–српски бизнис форум, потпретседателот на Владата и министер за односи меѓу заедниците, Иван Стоилковиќ, и потпретседателката на Владата на Србија и министерка за економија, Адријана Месаровиќ, остварија заедничка посета на две успешни македонски компании – „Пекабеско“ и винаријата „Камник“.
Посетата, која се одржа со цел продлабочување на економската соработка и поддршка на бизнис-заедницата, претставува вовед во големиот македонско–српски бизнис форум што ќе се одржи утре во Скопје.
За време на посетата беа споделени информации за тековните производствени процеси, извозниот потенцијал и можностите за проширување на пласманот на регионалните пазари. Двајцата високи претставници истакнаа дека ваквите компании се пример за успешни деловни модели кои можат да придонесат за економско поврзување и зголемена конкурентност на целиот регион.
Во контекст на претстојниот форум, Стоилковиќ и Месаровиќ порачаа дека економската соработка меѓу двете земји е на постојан подем и дека постои јасна волја за нејзино дополнително унапредување.
Македонско–српскиот бизнис форум во Скопје на едно место ќе ги собере водечките компании, институции и инвеститори од двете земји, со цел создавање нови деловни можности и зајакнување на економските врски.
Пред почетокот на бизнис форумот Стоилковиќ и Месаровиќ ќе потпишат и Меморандум за разбирање за соработка меѓу Владата на Македонија и Владата на Србија.
Економија
Се намалува цената на дизелот, на бензинот останува иста
Регулаторната комисија за енергетика, водни услуги и услуги за управување со комунален отпад донесе Одлука со која се врши намалување на малопродажните цени на нафтените деривати во просек за 1,10 отсто во однос на одлуката од 27 ноември.
Референтните цени на нафтените деривати на светскиот пазар во споредба со претходната пресметка бележат намалување во просек: кај бензините за 1,220 отсто, кај дизелот за 3,302 проценти, кај екстра лесното масло за 2,323 и кај мазутот намалувањето за 4,403 отсто.
Курсот на денарот во однос на доларот во изминатиот период по кој беа формирани цените со претходната пресметка е понизок за 0,0096%
Од 2.12.2025 година од 00:01 часот максималните цени на нафтените деривати ќе изнесуваат:
Моторен бензин ЕУРОСУПЕР БС – 95 75,00 (денари/литар)
Моторен бензин ЕУРОСУПЕР БС – 98 77,00 (денари/литар)
Дизел гориво ЕУРОДИЗЕЛ БС (Д-Е V) 69,50 (денари/литар)
Масло за горење Екстра лесно 1 (ЕЛ-1) 66,50 (денари/литар)
Мазут М-1 НС 33,963 (денари/килограм)
Малопродажните цени на бензините ЕУРОСУПЕР БС-95 и ЕУРОСУПЕР БС-98 не се менуваат.
Малопродажните цени на ЕУРОДИЗЕЛ (Д-Е V) и на Екстра лесното масло за домаќинство на (ЕЛ-1) се намалуваат за 1,00 ден/лит.
Малопродажната цена на Мазутот М-1 НС се намалува за 0,902 ден/кг и сега ќе изнесува 33,963 ден/кг.
Напоменуваме дека ова се максималните цени на нафтените деривати од 00:01 часот на 2.12.2025 година. Трговците на големо и трговците на мало со нафтени деривати и горива за транспорт можат да ги формираат цените на одделни нафтени деривати и горива за транспорт и пониско од највисоките утврдени цени.

