Култура
„Амадеус“- претстава што ги отвори прашањата за генијалноста и просечноста

Драмскиот репертоар на фестивалот „Охридско лето“ вчеравечер донесе премиера на театарската претстава „Амадеус“ од Петар Шефер, во режија на Андреј Цветановски, а во изведба на Турски театар-Скопје.
Селпин Ќерим, Јеткин Сезаир, Слаѓана Вујошевиќ, Аксел Мехмет, Џенап Самет, Бурханедин Ибрахим, Емине Халил, Озан Илдриз и Игбал Саидова на сцената во Центарот за култура „Григор Прличев“ покажаа врвна актерска игра, носејќи ја приказната за Моцарт и за неговите талент и генијалност.
Во полето на музиката, еден од малкуте кои го задолжиле човештвото со своите композиции и оставиле печат на своето време е Волфганг Амадеус Моцарт. Но не и признание од своите современици. Освен од еден, Антонио Салиери, неговиот вечен непријател и единствениот човек кој ја препознава неговата генијалност. И заради таа генијалност, тој станува негов најголем непријател. Салиери, го носи проклетсвото да ја познава музиката толку добро да може да го препознае божественото во Моцарт, но никогаш да не создаде нешто толку совршено.
-Оваа претстава зборува за едно чувство што го носиме многу од нас уметниците, а тоа се јавува секогаш кога ќе дојдеме во контакт со генијалноста на некакво поле. Моцарт бил еден од тие луѓе, некако во своето време непризнаен од публиката и општеството бидејќи бил најверојатно пред своето време. Само Салиери кој можел да ја препознае таа генијалност пробува да го рационализира фактот дека тоа не е можно да е некој човек, туку мора Господ да зборува преку него. Тоа претставува еден триаголник на борба помеѓу Салиери, Господ и инструментот на Господ-Моцарт. Низ таа призма се обидовме да создадеме, и мислам дека создадовме претстава којашто тече како една музичка партитура. Се надевам дека публиката уживаше во неа и се надевам дека успеавме да ги отвориме тие прашања за генијалноста и просечноста како што би рекол Салиери и судирот меѓу двете, рече режисерот Андреј Цветаноски.
Цветаноски не го поставува Шефер првпат на сцената а според него, актерите од Турскиот театар се посебни по многу нешта.
-За мојата дипломска работа ја работев претставата „Салиери“ според текстот „Амадеус“ од Питер Шефер и уште тогаш бев решен и сакав уште еднаш да ја поставам пак, со повеќе ликови бидејќи првата беше доста камерна. Многу ми е драго што соработувам со Турскиот театар и заедно со нив најдовме заеднички јазик во однос на тоа да се оствари таа моја желба да го работам „Амадеус“ повторно бидејќи турскиот ансамбл е навистина посебен по многу нешта а најмногу по подготвеноста да играат заедно и да играат во рамките на концептот за којшто сме се договориле и тоа да го прават до крај, појасни режисерот на претставата „Амадеус“, Андреј Цветаноски.
Талентот како категорија се оценува и проценува низ текот на историјата и претставува вредна особина на една личност. Иако тоа е категорија која е субјективна и лична, вистинскиот квалитет не може да се оспори, ако не веднаш, тогаш после времето на личноста која ги создава делата.
-И мене ме допира овој текст затоа што сите го имаме внатре она да се споредуваме со другите уметници наместо да останеме во контакт со себе и со тоа што ние како уметници сакаме да го направиме.Многу често знаеме да избегаме надвор и да се споредуваме со другите. Да го споредуваме нашиот порив за креација со туѓиот порив за креација, начинот на изведбите. Без разлика на тоа што тука станува збор за музички изведувачи, тоа го има и меѓу актерите, и меѓу сликарите и меѓу другите уметници.Пораката на оваа претстава е да се остане во контакт со себеси, да не се бара ништо надвор, да се биде свој, да се остане оригинален. Но она што од друга страна е важно за овој текст е тоа дека станува збор за еден уметник кој не бил разбран од својата околина. Моцарт не успеал да успее во своето време, рече актерката Слаѓана Вујошевиќ која е дел од турскиот актерски ансамбл.
Сценографијата во театарската претстава „Амадеус“ е на Сергеј Светозарев, а костимите ги изработи Раде Василев.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Почина Дајан Китон

Познатата актерка Дајан Китон почина на 80-годишна возраст, објави „Пипл“.
Во моментов не се познати дополнителни детали, а нејзините најблиски побараа приватност, според соопштението на семејството.
Китон се здоби со слава во 1970-тите со нејзините улоги во „Кум“ и преку соработката со режисерот Вуди Ален. Таа освои Оскар за најдобра актерка за „Ени Хол“ во 1977 година. Во текот на својата долга кариера, таа глумеше во филмови како што се „Клубот на првите сопруги“, бројни соработки со режисерката Ненси Мејерс и франшизата Book Club.
Родена во Лос Анџелес
Таа е родена како Дајан Хол во 1946 година во Лос Анџелес, најстарата од четири деца. Нејзиниот татко бил градежен инженер, а нејзината мајка домаќинка.
Китон еднаш рекла дека верува дека нејзината мајка тајно сонува за подобар живот. „Длабоко во себе, таа веројатно сакала да биде забавувачка“, изјави таа за „Пипл“ во 2004 година. „Таа пееше, свиреше на пијано, беше убава. Таа беше мојата најголема поддршка.“
Таа настапуваше во средношколски претстави, а по дипломирањето во 1964 година, се запиша на драмско училиште. Но, наскоро го напуштила колеџот и се преселила во Њујорк за да се обиде да се занимава со театар. Го зела моминското презиме на нејзината мајка, Китон, бидејќи веќе имало Дајан Хол во класата по глума.
Своето филмско деби го имаше во 1970 година во филмот „Lovers and Other Strangers“, а нејзиниот голем пробив се случи кога Френсис Форд Копола ја избра за улогата на Кеј Адамс, девојката на Мајкл Корлеоне (Ал Пачино) во филмот „Кум“ од 1972 година.
Китон подоцна призна дека не го прочитала романот на Марио Пузо пред да се пријави на аудиција и дека немала поим за што се работи во филмот. „Најдоброто нешто што ми се случи беше добивањето на улогата во „Кум“, а немав поим за што се работи“, изјави таа за „Пипл“ во 2022 година.
Филмот ја освои наградата Оскар за најдобар филм, а Китон ја повтори улогата во „Кум 2“ (1974) и „Кум 3“ (1990).
Доби Оскар во 1977 година
Во 1977 година, таа глумеше во филмот на Вуди Ален, Annie Hall, за кој освои Оскар. Нејзиниот препознатлив стил – машки елеци, капи и одела – станаа модна инспирација. Иако често се шпекулираше дека филмот ја одразува нејзината врска со Ален, Китон рече: „Не е вистина, но има елементи на реалност“.
Таа, исто така, работеше со Ален во „Interiors“ (1978), „Manhattan“ (1979) и „Manhattan Murder Mystery“ (1993). Таа ја изненади јавноста во 2014 година кога изјави за „Гардијан“: „Го сакам Вуди“.
Китон, исто така, глумеше во филмовите „Looking for Mr. Goodbar“ (1977), „Reds“ (1981), „Shoot the Moon“ (1982) и „The Little Drummer Girl“ (1984). Таа работеше со Ненси Мејерс на филмовите „Baby Boom“ (1987), „Father of the Bride“ (1991), „Father of the Bride 2“ (1995) и „Something’s Gotta Give“ (2003), за што доби уште една номинација за Оскар.
Таа, исто така, режираше
Во 1996 година, таа глумеше покрај Голди Хоун и Бет Мидлер во хит-комедијата „Клубот на првите сопруги“. Подоцна имаше значајни улоги во филмовите Family Stone, Because I Said So, Finding Dory, Book Club (и неговото продолжение) и „Poms“. На телевизија, таа се појави во серијата на HBO „Младиот папа“ (2016). Таа, исто така, режираше неколку проекти, вклучувајќи го документарецот „Heaven“ (1987) и филмот „Hanging Up“ (2000).
Неодамна, таа се појави во музичкото видео на Џастин Бибер за песната „Ghost“ (2021) и беше многу активна на Инстаграм, споделувајќи мисли за животот, кариерата и пријателствата.
Китон никогаш не била во брак
„Јас сум единствената актерка од мојата генерација која била сама целиот свој живот“, рече таа во 2019 година. „Драго ми е што не се омажив. Отсекогаш сум била малку чудна. Уште во средно училиште, едно момче ми рече: ‘Еден ден ќе бидеш добра сопруга’. А јас му реков: ‘Не сакам да бидам сопруга. Не.’“
Таа беше во врски со Вуди Ален, Ал Пачино и Ворен Бити во текот на целиот свој живот. „Талентот е неверојатно привлечен“, рече таа за мажите.
Китон посвои две деца – ќерката Декстер (1996) и синот Дјук (2001). „Мајчинството не беше огромна потреба, туку идеја за која размислував долго време. И едноставно се одлучив за тоа“, рече таа еднаш.
Култура
Холандски бит и филмски ритам на „Скопје Синема Сити 2025“: Лауреат е култниот фотограф и режисер Антон Корбајн

Филмот „Контрола“ (Control, 2007) е биографска драма за Јан Кертис, фронтменот на култниот постпанк бенд Џој Дивижн ( Joy Division) , кој го обележа звукот на една генерација.
На 29 и 30 октомври, во киното „Фросина“ во МКЦ, ќе се одржи 11. издание на фестивалот за музички документарни филмови „Скопје Синема Сити“, кој оваа година ја поставува Холандија во фокус.
Свеченото отворање ќе биде со култниот филм „Контрола“ на Антон Корбајн – легендарен холандски режисер и фотограф, познат по своите впечатливи портрети на светски музички ѕвезди и по своите влијателни музички видеа. Корбајн е лауреат на овогодинешното издание, а фестивалот ќе му ја додели наградата за животно дело за неговите достигнувања во областа на фотографијата, музиката и филмот.
Филмот „Контрола“ (Control, 2007) е биографска драма за Јан Кертис, фронтменот на култниот постпанк бенд Џој Дивижн ( Joy Division) , кој го обележа звукот на една генерација. Снимен во впечатлива црно-бела фотографија, филмот ја истражува тенката линија меѓу славата, внатрешната осаменост и автодеструкцијата, претставувајќи го Кертис како симбол на младешкиот немир и уметничката ранливост. Корбајн, кој и самиот бил фотограф на Joy Division, создава интимен, емотивен портрет што прераснува во визуелна поезија на меланхолијата.
Покрај „Контрола“, публиката ќе може да ги погледне и документарниот филм „Бимхаус блуз“, посветен на легендарниот џез клуб Бимхаус во Амстердам; краткиот анимиран филм „Мајчински инстинкти“ на Ема Зафировска; како и „Македонски дневник во рими“, проект на Види Вака кој го истражува светот на домашниот хип-хоп.
Во рамките на фестивалот, на 1 ноември во 19 часот, во Јавна соба, ќе биде отворена фотографската изложба на Ненад Георгиевски со наслов „Географии, лица и улици“, која го поврзува визуелниот израз со урбаните и културните простори низ кои патува музиката.
„Скопје Синема Сити 2025“ е поддржан од Амбасадата на Холандија во Македонија и од Министерството за култура и туризам.
Дизајнот на плакатот за 11. Издание е дело на Милица Коцева.
Култура
Објавени наградите на 28. издание на Денови на комедијата Куманово

Жирито на 28. издание на Меѓународниот театарски фестивал Денови на комедија Куманово 2025, во состав: Претседател: Александар Ивановски, и членови на жирито: Дубравка Киселички, Петар Андоновски, Гергана Трaјкова и Стефан Јакимовски ги донесе следниве одлуки и награди:
Најдобра актерка – Рада Каирјакова, претстава „Постојаната сопруга“ (Сатиричен театар „Алеко Константинов“ Софија, Р. Бугарија);
Најдобар актер – Горѓи Јолески, претстава „Бог на колежот“ (Македонски народен театар – Скопје);
Најдобра споредна улога (женска) Јасмина Вучкова, претстава „Петок 13“ (Народен театар Струмица);
Најдобра споредна улога (машка) Благојчо Стојанов, претстава „Госпоѓа Министерка“ (Театар „Јордан хаџи Константинов“ – Велес);
Најдобра улога за млад актер – Никица Јанковски, претстава „Разбуди се Тина“ (Театар Куманово);
Најдобра сценографија – Нина Пашова, претстава „Постојаната сопруга“ (Сатиричен театар „Алеко Константинов“ Софија, Р. Бугарија);
Најдобра костимографија – Маријана Живковиќ, претстава „Покондирена тиква“ (Народен театар Пирот, Р. Србија);
Најдобра режија – Бојка Велкова претстава „Постојаната сопруга“ (Сатиричен театар „Алеко Константинов“ Софија, Р. Бугарија);
Најдобра претстава – „Бог на колежот“ (Македонски народен театар – Скопје);