Култура
Кинематограферите од соништата прават филмски материјал
Паоло Карнера, кинематограферот на филмот „Носталгија“ кој е во официјалната селекција Камера 300 денеска со новинарите на прес-конференција откри како течело снимањето во Неапол. Работел претходно на серијата „Гомора“ која исто така е снимена во овој град така што, како што истакна веќе му биле познати локациите.
-Сакавме градот да го прикажеме преку очите на главниот лик, бидејќи тој се враќа во родното место по 40 години и одново го открива својот роден крај. Неапол е град на контрадикции, изобилува со голем број прекрасни палати од една страна, но и со екстремна сиромаштија, раскажа Карнера.
Се задржа на сцената кога главниот лик ја капе својата мајка, која е најтрогателен момент во филмот.

-Овој момент беше трогателен и зад камерата. Многу длабоко емоционално ја доживеавме, затоа што доека работевме сите помисливме на сопствените мајки, се присети Карнера.
Филмот „Носталгија“ е италијанско-француски драмски филм од 2022 година, косценарист и режисер е Марио Мартоне, а снимен е според роман од 2016 година на Ермано Реа. Филмот имаше премиера во официјалната конкуренција за Златна палма на 75. Кански филмски фестивал на 24 мај 2022 година.
Од селекцијата на кратки филмови, денеска на прес-конференција беше претставен филмот „Солзите на нештата“, чиј кинематографер Виктор Мас е во Битола и раскажа дека идејата била да го доловат чувството на стаписаност, после една прекината врска. Во филмот се говори на полски и на бугарски јазик, и токму тоа многу помогнало во реализацијата на прекинот на комуникацијата меѓу ликовите, оти токму говорењето на различни јазици најдобро го симболизира.
Љубителите на документарните филмови имаа можност да го погледнат филмот „Сонот на Аурора“ , кој работи со соништа, а кинематограферката Драгана Јовановиќ проговори на средбата со новинарите за соништата на различните протагонисти и како соништата може да станат филмски материјал.

-Сакав да ја разработам фасцинацијата од заспаното женско тело. Станува збор за занемарена психа, бидејќи токму таа се манифестира во соништата., вели Јовановиќ.
Кинематограферката од Естонија Елен Лотман на Фестивалот „Браќа Манаки“ доаѓа четврти пат, а годинава нејзиниот филм „Заспаниот ѕвер“ предизвика големо интересирање кај публиката.
-Воодушевена сум од Фестивалот „Браќа Манаки“. Четврти пат сум тука и секогаш кога заминувам си велам морам да дојдам повторно, рече Лотман.
Филмот е трилер и прикажува едно мало место во Естонија, каде мажите преку цела недела одат да работат во Финска, жените се оставени да се снаоѓаат сами и тоа се одражува на децата кои стануваа сурови, злобни, насилни.
-Децата денеска или се премногу контролирани или воопшто не се контролирани, а конкретно во овој филм тие прават една грешка, а потоа за да ја затскријат грешката прават уште поголема грешка, раскажа Лотман.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Факултетот за музичка уметност го најави годишниот концерт „ОРИОН – каде што се раѓаат ѕвездите“
Факултетот за музичка уметност – Скопје го најави годишниот концерт насловен „ОРИОН – каде што се раѓаат ѕвездите“, кој ќе се одржи во петок, 5 декември, со почеток во 20:00 часот во Големата концертна сала на Македонската филхармонија. Настанот е дел од одбележувањето на 59-годишнината од постоењето на институцијата.
ФМУ – Скопје истакнува дека како алма матер на голем број уметници од земјата и регионот, останува централниот столб на музичкото и балетското образование, создавајќи генерации изведувачи, педагози и творци кои го обликуваат уметничкиот живот во Македонија.
На концертната програма ќе настапат Симфонискиот оркестар на ФМУ, Мешаниот хор „Драган Шуплевски“, Камерниот гудачки оркестар „ФМУ Солисти“, Оркестарот од народни инструменти со солисти, студенти од Катедрата за балетска педагогија, од Катедрата за џез и популарна музика, како и дувачкиот ансамбл на ФМУ, под водство на проф. м-р Цанев, проф. м-р Татарчевски и доц. м-р Спироски.
Публиката ќе има можност да слушне дела од Пурсел, Сен-Санс, Прокофјев, Тиле/Вајс, Коен, Сусато, Горецки, Гершвин, македонска традиционална музика, како и нови композиции од студентите А. Голчева и М. Цветановска.
Влезот на настанот е слободен.
Култура
Сè што ни е заедничко“ – во МСУ изложба што го иницира прашањето „Дали навистина го дишеме истиот воздух?“
Сè што ни е заедничко (Институција во дишење) – нова изложба во МСУ-Скопје од 27 ноември
Во Музејот на современата уметност – Скопје на 27 ноември 2025 година, со почеток во 20 часот, ќе биде отворена изложбата „Сè што ни е заедничко (Институција во дишење)“, кураторски проект на Мира Гаќина и Јованка Попова.
Во изложбата учествуваат Forensic Architecture, Денис Фереира да Силва и Арџуна Неуман, Дурмиш Ќазим, Џумана Мана, Зорица Зафировска и Палестинскиот музеј.
Проектот тргнува од прашањето дали навистина го дишеме истиот воздух. Изложбата го поставува воздухот како ресурс што формално го делиме, но не и еднакво, укажувајќи на токсичните атмосфери – буквални и политички – и на позицијата на маргинализираните заедници.
Инспирирана од концептот на Фанон за „борбено дишење“, поставката ги истражува уметничките практики што откриваат колонијални, империјални и капиталистички структури впишани во воздухот што го дишеме. Авторите визуелизираат токсични облаци, архиви на насилство и невидливи атмосфери што влијаат врз секојдневието.
Паралелно со изложбата, која ќе трае до крајот на февруари, ќе се одржат јавни програми. Во рамките на проектот „Институционални градини“ на Зорица Зафировска ќе има детски работилници за садење и изработка на семенски топчиња, активности за чистење и обновување на просторот околу МСУ, поставување компостна кутија и прикажување едукативни видеа.
Со оваа поставка МСУ-Скопје се претставува како „институција во дишење“ – отворена, инклузивна и ориентирана кон заедницата, со повик за заедничко размислување и акција. Визуелниот идентитет на проектот е дело на Албана Бектеши.
Култура
Промоција на монографијата „Рисима“ од Јасна Франговска
Во среда, 3 декември, со почеток од 19:00 часот во „Јавна соба“, Скопје, ќе се одржи промоцијата на монографијата „Рисима“ од Јасна Франговска, посветена на најпознатата и најуспешна македонска кореографка за современ танц ‒ Рисима Рисимкин. Изданието е на „ПНВ Публикации“ и објавено е со поддршка од Министерството за култура и туризам.
Монографијата низ разговор со Јасна Франговска и Рисима Рисимкин ќе ја претстави Јулијана Величковска, главен и одговорен уредник на „ПНВ Публикации“.
Во ова обемно и луксузно издание, на 180 страници, опфатени се сите значајни аспекти од 45-годишната кариера на Рисима Рисимкин ‒ од самите почетоци како балерина, со сите предизвици со кои се соочувала, до големите успеси што ја дефинираа како истакната кореографка од областа на современиот танц, којашто со нејзината едукациска работа зад себе остава нови генерации танчари и кореографи. Рисима Рисимкин е клучна фигура во македонската култура, а нејзиниот труд годинава беше крунисан и со високото признание ‒ Витез на францускиот ред на уметностите и книжевностите што го доделува државата Франција.
Покрај извонредно питкото писмо на Франговска, што на многу топол и непосреден начин го доближува животниот и професионалниот пат на Рисимкин, извадоците од позначајните рецензии за нејзините дела и обраќањата до читателот од самата Рисима, изданието е збогатено и со неверојатни фотографии од личната архива на Рисимкин и од архивата на „Интерарт културниот центар“, чиишто автори се: Андреј Гиновски, Драган Перковски, Сашо Димоски, Сердар Ајдин, Aнтонио Пиштолов, Ивана Тасев, Олга Ибатулина, Зоран Велјаноски ‒ Летра, Емил Петров и Борис Грдановски.
„Би ја опишала како македонската Пина Бауш, потпрена на белиот балет, којашто во еден момент посакува да излезе од таа рамка и да оди во слободата на движењето…“, ќе изјави Мирјана Радочевиќ за „Политика“, Белград во 2003 г.

