Култура
Објавена книгата „Македонската книжевна жена“ од Ирина Тумбовска
Во издание на Центарот за култура и културолошки студии е објавена книгата „Македонската книжевна жена“ од Ирина Тумбовска. Ова е прва книга во која со книжевнонаучен пристап се анализираат женските ликови од современата македонска проза со цел да се издвојат модалитетите на женскоста во македонскиот роман. Но, во исто време во оваа книга се отвораат и низа други прашања и теми, при што за некои од нив и храбро се отвора полемика.
– Тумбовска успева на страниците на оваа книга, во исто време да се присутни женските ликови од современата македонска книжевност кои му пркосат на времето во кое живеат и се одделуваат од типичната слика за македонската конвенционална жена. Исправувајќи се пред одредени книжевни жени кои „живеат“ во различно време, но на исто место – во Македонија, таа и нас – читателите и нивните создавачи – авторите нè соочува со нив, покажувајќи дека тоа е можно со примена на книжевната теорија. И успева да одговори на предизвикот од кој е произлезена оваа книга – да ги претстави и анализира модалитетите на женскоста во македонскиот роман. Клучно – успева да создаде книжевнонаучна студија која не само што води до нови заклучоци, туку и отвора нови прашања, истакнува во својата рецензија универзитетската професорка и книжевна критичарка, Весна Мојсова-Чепишевска.
Во оваа книга, за првпат, преку книжевнонаучна студија во исто време се присутни и анализирани женски ликови од романите на Владо Малески, Оливера Николова, Лидија Димковска и Петар Андоновски.
Според уредникот на изданието, Иван Антоновски, значајно е што во својата книга, Тумбовска ја проследува и еволуцијата на жената како лик во современата македонската книжевност – од целосна занеменост до голема гласност.
– Но, особено важно е и што анализирајќи ги модалитетите на женскоста, таа, преку конкретни, и теориски поткрепени размислувања, анализи и тези се обидува да отвори полемика за тоа дали постои разликата меѓу машкото и женското писмо. Тумбовска, за првпат, толку женски ликови од македонскиот роман заеднички ги поставува на книжевнонаучната сцена, за преку неа, тие (одново) да влезат во нашите животи, поттикнувајќи нè на размисла за конкретни прашања кои и излегуваат од просторот на книжевната наука. Затоа, мора да се нагласи дека оваа книга е влог и во македонската културологија, подвлекува Антоновски.
Во „Македонската книжевна жена“ е присутна и општата слика на човековиот живот, но секое навраќање кон неа во оваа книга е од друг ракурс на гледање преку кој се пренесуваат сите искуства на женските ликови. Колку историјата, околината, времето во кое живеат и професијата со која се занимаваат, влијаат врз создавањето на личноста? Како љубат македонските книжевни жени? Како ги доживуваат првата менструација, губењето на невиноста, првите заљубувања, машките фигури во нивните животи, мајчинството, контактот со самите себеси, со сопствените тела? Како сонуваат, како ги боли, како тагуваат, како се радуваат, што ги поврзува сите нив?
Инаку, ова е прва книга на Ирина Тумбовска, а нејзината првична верзија беше магистерски труд работен под менторство на професорката Весна Мојсова-Чепишевска, одбранет на Филолошкиот факултет „Блаже Конески“ при УКИМ.
„Македонската книжевна жена“ е објавена во едицијата „С/Мисла“ во која претходно беше објавена и дебитантската книга на Моника Илкова, „Книжевна мапа на Скопје“. Книгата на Тумбовска, веќе е достапна за читателите и во книжарниците.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Денес почнува европската турнеја на Националниот џез-оркестар
Националниот џез-оркестар денес заминува на европска турнеја со наслов Macedonian Dreams, која ќе се одржи од 12 до 17 ноември 2025 година и ќе ги опфати градовите Будимпешта, Прага и Виена.
Турнејата ќе почне на 12 ноември во Будимпешта, во престижната ELTE Aula Magna Hall, ќе продолжи на 14 ноември во Прага, во La Fabrika, и ќе заврши на 17 ноември во Виена, во реномираниот џез-клуб Porgy&Bess – еден од најпрестижните џез-клубови во Европа, домаќин на врвни светски џез-музичари.
Macedonian Dreams („Македонски сновиденија“) е уникатна фузија на македонски фолклорни мотиви и современ џез, вистинска музичка приказна, која Националниот џез-оркестар со гордост ја носи на европските сцени претставувајќи ја македонската културна и музичка традиција во современ контекст.
Диригент е маестро Владимир Николов.
Турнејата Macedonian Dreams претставува значаен чекор во афирмацијата на македонската џез-сцена и во промоцијата на богатството и убавината на нашата културна традиција на европските сцени.
Култура
Изложба „Точка на спојување“ на младите уметници Јоана Арсовска и Јана Николовска во КИЦ Битола
На 15 ноември, сабота, во 19:00 часот во Алтернативен галериски простор – КИЦ Битола, Офицерски дом ќе биде отворена изложбата „Точка на спојување“ на младите ликовни уметници, Јоана Арсовска и Јана Николовска.
Изложбата ќе претстави нови дела од нивното творештво, создадени во периодот после дипломирањето. Авторките се дипломирани сликари со конзервација и реставрација, и двете во класата на проф. Антони Мазневски. Јоана Арсовска истражува теми од секојдневието, додека Јана Николовска го насочува своето внимание кон спиритуалноста, теми кои ќе се обидат да ги спојат преку оваа изложба.

Алтернативниот галериски простор на КИЦ Битола се состои од три засебни простории, флуидно поврзани со што се формира една интересна целина и во исто време им овозможува на авторките да се претстават секоја пооделно со своите дела, сретнувајќи се во средишниот простор. Едната од Скопје, другата од Битола, иако различни во својот уметнички израз, во уметноста ја наоѓаат својата точка на спојување.
Јоана Арсовска и Јана Николовска се дипломирани сликари со конзервација и реставрација, дипломирале во 2023г. На Факултетот за ликовни уметности при Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“ – Скопје, во класата на проф. Антони Мазневски. Своето уметничко образование го започнале во ДСУЛУД „Лазар Личеноски“ Скопје, на отсекот сликарски дизајн.
Во текот на нивното образование ги поставуваат основите на својот автентичен уметнички јазик и идентитет кој успешно го истражуваат и постојано надградуваат. И двете учествувале во групни изложби, како во текот на студирањето така и после дипломирањето. Учествувале и во други значајни проекти поврзани со нивната струка
Оваа изложба е проект на ЈОУ КИЦ Битола, финансиран од Министерство за култура и туризам, како проект од национален интерес од културата за 2025.
Култура
Недела на јапонскиот филм осумнаесетти пат во Кинотеката на Македонија
Од 13 до 18 ноември Кинотеката на Македонија ги отвори својот простор и платно за уште еден исклучителен циклус на јапонски филм, нудејќи уникатно патување низ повеќе декади на јапонската кинематографија. Циклусот на јапонски филмови е еден од најзначајните филмски настани во годината, кој носи ретка можност за македонската публика да се запознае со длабочината, комплексноста и уникатната естетика на јапонската кинематографија.
Овој циклус нуди не само визуелно задоволство, туку и увид во културните, историските и социјалните промени што го обликуваат јапонското општество.

Програмата се состои од разновидни филмови кои опфаќаат жанровска разноликост – од драмски филмови до анимирани дела, претставувајќи ги новите имиња и таленти на јапонската кинематографија. Нивната креативност, посветеност на детали и инспирацијата од јапонската култура, социјалните прашања и модерниот живот го прават овој циклус особено актуелен и релевантен за денешната публика.
Преку овој циклус, Кинотеката нуди повеќе од само проекции. Тоа е културен мост меѓу Истокот и Западот, претставувајќи ги различните аспекти на јапонскиот филм и повикувајќи ја публиката да го открие светот зад екранот. Ова патување низ јапонската кинематографија е повеќе од само уживање во филмската уметност – тоа е повик за истражување на длабочините на културата, историјата и човечките искуства.

