Контакт

Култура

Почна 8. издание на „ПРО-ЗА Балкан“ во Куршумли ан

Објавено пред

Во Куршумли ан со почитување на сите протоколи за организирање настани, синоќа беше отворено осмото издание на интернационалниот литературен фестивал „ПРО-ЗА Балкан“ во Скопје. Десетина гости од регионот, автори почитувани во своите земји, но и преведувани на повеќе јазици, дојдоа во Скопје и во услови на пандемија да ја слават литературата.

dobivaj vesti na viber

Со Мухарем Баздуљ, Углеша Шајтинац, Калина Малеска разговараа Александар Прокопиев, уметнички директор на фестивалот, и Ермис Лафазановски, претседател на управниот одбор што ја доделува наградата „Прозарт“.

Со голем аплауз беа поздравени гостите кои, како што рече директорот на фестивалот, Дејан Трајкоски, во ова невреме ја прифатија поканата да дојдат во Скопје.

„Прашањето што ми се наметнува во последниот период е која е потребата од литературен фестивал во едно вакво невреме? Одговори има многу, но јас ќе издвојам два и тоа од настани што се случиле на нашиот фестивал. Еден од најпознатите писатели од БиХ, Ненад Величковиќ, зборуваше вака: „Мојата девојка имаше многу тежок живот и во војната изгуби многу. Ја гледам ги чита книгите на Даша Дрндиќ и ја прашувам зошто толку ја читаш? А таа ми одговори – зашто кога ја читам, се чувствувам како да не сум сама“, вели Трајкоски.

Пред гостите се обрати и Серхат Кула, директор на Институтот „Јунус Емре“ во Скопје.

„Многу сме среќни што повторно го поддржуваме овој фестивал. Се радувам што секоја година имаме писатели гости од Турција, а оваа година и реномираната писателка и издавачка Назли Бериван Ак ќе биде со нас. Особено ме радува што фестивалот кој традиционално се одржува во Даут-пашиниот амам, годинава се одржува во прекрасниот Куршумли ан“, рече Кула.

Еден од најчитаните автори од регионот, Мухарем Баздуљ, низ свои анегдоти зборуваше за своите дела, за начинот на пишувањето, но се осврна и на актуелната тема поврзана со Ковид-19.

„Реакцијата на целиот свет на коронавирусот е реакција на цивилизацијата која одбива да се соочи со темата на смртта“, рече тој.

Прокопиев истакна дека една од убавините на неговото писмо е како менува идентитети, односно го менува аголот на раскажувањето. Неговите родители биле лекари и хируршката прецизност се гледа во неговото писмо.

„Како дете имав голем интерес за природните науки. Но, војната одреди добал дел од мојот живот. Имав 15 години кога почна, а 19 кога заврши. Победувував на натпревари по математика и физика, а поради војната, не можев да одам на олимпијади. Можеби ќе студирав математика и понекогаш ми е жал за тоа. Една од драгите работи кога читам, сакам да читам научнопопуларна литература. Мојот роман ‘Последен маж’ е пишуван во трето лице, а жената е фокализатор. Мене ми беше многу драго кога прочитав во интервју на Милан Кундера за тоа што е најголемата заблуда во начинот на кој неговите дела се читаат. Тој напиша: „Ако сакате да бидете писател и да влезете во животот на другите луѓе“, вели Баздуљ.

Лафазановски ја претстави Калина Малеска. Се наметна прашањето за карантинот и тој истакна интересен податок дека за време на карантинот илјадници Шпанци почувствувале потреба да пишуваат како ослободување од некаков облик на моќ реферирајќи на книжевната студија на Малеска – „Облици на моќ во современата книжевност“ во издание на „Или-или“.

„Мошне тешко е да се открие каде стои моќта на државата во однос на книжевноста. Затоа и во книгата малку го избегнав тоа прашање и повеќе зборував како се претставени облиците на моќ во самите книжевни дела. Но, ова останува интересно прашање. Она што направив во предговорот, обратно, кое е влијанието на книжевноста врз општеството. Книжевноста во повеќето случаи нема големо влијание врз општеството. Можеме да кажеме некои примери, но тешко е да се добијат баш конкретни и прецизни одговори. Но, тоа не значи дека не треба да продолжиме да истражуваме“, рече Малеска.

Претставувајќи го Углеша Шајтинац, Прокопиев нагласи дека тој потекнува од книжевно семејство, што секако влијаело на неговиот пат да стане писател. Но, тој е, пред сѐ, драматург и професор по драматургија на Академијата за уметности во Нови Сад. Но, тој вели дека веќе не пишува драми, дека нема потреба повеќе од театарот и дека излегол од таа средина.

„Целата своја креативна енергија ја насочувам да им помогнам на студентите. Тие доаѓаат со своја идеја и навистина многу енергија трошам на нив, а од друга страна, се надевам дека некој од нив некогаш ќе има своја премиера. Секако тоа тешко се случува затоа што на овие простори си млад додека си жив“, вели тој.

И додава дека сега пишува проза затоа што може да пишува кога сака и многу ретко и дека не живее од тоа. Објавува книга на секои две години.

„Многу се опарив во државната школа – се пошегува тој и додаде – многу ми се допадна да пишувам за деца зашто тоа го доживеја најневеројатно и најнепосредно. Најголема победа е кога сфаќаш дека некое дете почнало да пишува поради тоа што ти си го напишал. Не е точно дека младите не се интересираат и не пишуваат. Убеден сум дека доаѓаат неверојатни генерации“, рече Шајтинац.

Со Прокопиев разговараа за романот „Сосема скромни дарови“ за кој во 2014 ја доби наградата на литература за литература на Европската Унија (EUPL), за неговиот престој во Њујорк, Антон Чехов…

Шајтинац посочи дека вакви настани како фестивалот создаваат неверојатни искри од кои може да настанат фантастични дела.

Убав шарм на вечерта додаде Бранислав Николов (Пијан Славеј), кој заедно со музичарот Гоце Јованоски ја промовираа новата збирка „Срчки“.

Вечерва, од 19.30 часот, гости на фестивалот ќе бидат Магдалена Блажевиќ, Елизабета Баковска и Маја Солар. Ќе биде прикажан и видеоразговор меѓу Миљенко Јерговиќ и Анте Томиќ, изработен специјално за фестивалот, а ќе настапат Гоце Јованоски и Андреа Мирческа со експериментална звучна импресија од филмот „Устав на Република Хрватска“ по сценарио на Анте Томиќ.

Денеска, во 13 часот во Europe House ќе се организира тркалезна маса „Литература и криза: почетна точка за нови противотрови“.

Ќе учествуваат гостите писатели и членовите на програмата „Скопје fellowship“. Модератор е Владимир Јанковски.

Интернационалниот литературен фестивал „ПРО-ЗА Балкан“ е во организација на издавачката куќа „Прозарт“, а е поддржан од Министерството за култура, ТРАДУКИ, Институтот „Јунус Емре“ од Скопје, Делегацијата на ЕУ, Град Скопје, Амбасадата на Босна и Херцеговина и од Кинотеката.



©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура

Промоција на „Ќумур смоквин млеч“, дебитантската стихозбирка на Стефан Спасовски

Објавено пред

Од

В четврток од 20:00 часот, во кафе-книжарницата „Буква“ ќе се одржи промоцијата на „Ќумур смоквин млеч“, збирката првенче на младиот поет Стефан Спасовски. Преку разговор и читање на дел од песните ќе биде претставена стихозбирката.

dobivaj vesti na viber

Промотор ќе биде Андреј Медиќ Лазаревски, кој во својот текст за стихозбирката пишува: „’Ќумур смоквин млеч’ е стегната и јасна стихозбирка, со избистрен јазик, структурно одлично обмислена, интертекстуална и интердискурзивна книга. Таа е во широк дијалог со современата, пред сѐ, македонска книжевност, рефлектирајќи прашања кои се земени од општото, традиционалното и перенијалното, вметнувајќи ги во личните прашања, современиот контекст на светот во кој живееме и длабоко интимните проблеми и ставови.“

„Ќумур смоквин млеч“ беше наградена со Антев часовник од Меѓународната поетско-културна манифестација „Анте Поповски – Антево перо“ за необјавена поетска збирка од млад автор и организаторите на манифестацијата за стихозбирката велат дека е интересно патување по сетилните меридијани на поетовата млада душа.

Стефан Спасовски е студент на Катедрата за македонски јазик на Филолошкиот факултет „Блаже Конески” во Скопје. Дел е од тимот на кафе-книжарницата „Илика“, а во Здружението за афирмација на младинската култура „Култура Бета“ работи врз јазично уредување и редакција на текстовите. Бил дел од уредничкиот одбор на студентското списание „In medias reѕ“. Се занимава со пишување есеи и поезија. Има учествувано на повеќе поетски читања („Поетска епизода“, Скопски поетски фестивал…).

Прикажи повеќе...

Култура

Гала концерт на отворено „Од #MOБ за Скопје“

Објавено пред

Од

Националната опера и балет на 5 јули со почеток во 21 часот на Плоштадот Мајка Тереза (на платото пред МОБ) ќе одржи гала концерт „Од #MOБ за Скопје“,

dobivaj vesti na viber

Концертот ќе се одржи во чест на 200 годишнината од раѓањето на Јохан Штраус, еден од најзначајните композитори на виенската класика. Ќе настапи оркестарот при МОБ составен од 80 музичари, под диригентска палка на маестро Винценц Праксмарер и солистите Бригита Симон и Иван Наумовски, со репертоар составен од најпознатите валцери, арии и маршеви на Штраус.

Овој уникатен концерт е организиран во соработка со Австриската Амбасада во Скопје, со поддршка од институциите и приватниот сектор и ќе биде сниман и директно пренесуван на каналот на МРТ1.

Прикажи повеќе...

Култура

Проекција на седум кусометражни играни филма во Кинотеката

Објавено пред

Од

На 2 јули (среда) со почеток во 20 ч., во летното кино „Мирно лето“ на Кинотеката на РСМ ќе се одржи проекција на седум кусометражни играни филмови работени според сценарија на македонски писатели.

dobivaj vesti na viber

На програмата се филмовите: „Сонце зад решетки“ од 1957 г., по сценарио и во режија на Славко Јаневски; „Твојот роденден“ од 1961 г., по сценарио на Илхами Емин, во режија на Здравко Велимировиќ; „Невољите на покојникот К. К.“ од 1963 г., по сценарио на Коле Чашуле, во режија на Здравко Велимировиќ; „Давид, Голијат и петел“ од 1960 г., по сценарио и режија на Славко Јаневски; „Лифт горе, лифт долу“ од 1967 г., по сценарио на Ташко Георгиевски, во режија на Душан Наумовски; „Човекот во црно“ од 1970 г., по сценарио на Мето Јовановски, во режија на Бранко Ставрев и „Споменик“ од 1968 г., по сценарио на Бошко Смаќоски, во режија на Вељо Личеноски.

Проекцијата е организирана од Кинотеката на РСМ, во соработка со Друштвото на писателите на Македонија, а селектор на програмата е вонр. проф. д-р Атанас Чупоски, вработен како филмолог советник во Кинотеката и член на ДПМ.

 

Прикажи повеќе...

Најново

Македонија8 часа

Сиљановска-Давкова се сретна со шпанскиот премиер Педро Санчез

Претседателката Гордана Сиљановска-Давкова, во рамки на учеството на 4. Меѓународна конференција за финансирање на развојот во Севиља оствари средба со...

Топ10 часа

(Фото) Запленети околу 100 килограми марихуана во Струмица, уапсени три лица

Полициски службеници од Секторот за внатрешни работи Струмица во координација со Агенцијата за национална безбедност, а во согласност со своите...

Македонија12 часа

Филипче: Не е време за калкулации, ниту за ситнопартиски интереси, СДСМ останува силен промотор на европската идеја

Претседателот на СДСМ, Венко Филипче, по средбата со еврокомесарката за проширување Марта Кос, изјави дека поддршката од Европската Унија за...

Македонија13 часа

Уписот во средно в година ќе биде подигитален од годинешниот: родителите нема да трчаат да ги скенираат свидетелствата, тие дигитално ќе се преземаат

Годинешното дигитално пријавување во средните училишта значеше само повеќе мака и ангажман на родителите во споредба со претходните уписи. Иако...

Македонија13 часа

(Видео) Мицкоски: Не прифаќаме наметнувања под маска на европскиот процес

Не прифаќаме наметнувања под маска на европскиот процес, изјави премиерот Христијан Мицкоски, на заедничката прес – конференција со еврокомесарката за...

Топ16 часа

Го удрил со тупаница докторот што му давал лекарска помош, а потоа тепал и полицајци: предложен притвор за 28-годишник

Основното јавно обвинителство Битола поведе постапка против едно лице за кое постои основано сомнение дека сторило дело – Напад врз...

Македонија18 часа

Арсовска со отворено писмо до Михалис Рокас: Во секоја држава има мафија, само во Македонија мафијата си има своја држава

Градоначалничката на Град Скопје, Данела Арсовска упати отворено писмо до Михалис Рокас, Амбасадор на Европската Унија во Македонија. „Почитуван господин...

Свет18 часа

Трамп остро му одговори на Маск: Без субвенции, би се вратил дома, во Јужна Африка

Американскиот претседател Доналд Трамп повторно јавно го нападна Илон Маск, тврдејќи дека без владини субвенции, шефот на „Тесла“, „Спејс Екс“...

Свет18 часа

Маск жестоко го нападна законот на Трамп: „Ќе изгубат, дури и ако ми е последно“

По објавувањето на неговото повлекување од политичкиот свет, милијардерот и основач на Тесла, Илон Маск, речиси веднаш се врати во...

Свет19 часа

Трамп потпиша укинување на санкциите против Сирија

Американскиот претседател Доналд Трамп вчера потпиша извршна наредба со која се укинуваат санкциите на САД врз Сирија, со што се...

Свет20 часа

Палестинците во Газа протестираа со фотографии од убиени израелски деца

Група Палестинци во Појасот Газа покажаа слики од израелски деца убиени од Хамас на 7 октомври 2023 година, за време...

Македонија1 ден

Мицкоски-Кос: нагласена определбата на Владата за интеграција во ЕУ, достоинствено и преку спроведување на суштински реформи

Премиерот Христијан Мицкоски, денес во Скопје оствари средба со еврокомесарката за проширување и добрососедска политика, Марта Кос, која престојува во...

Македонија1 ден

Достапни се лековите за третман на онколошки заболувања, сите пациенти ја добиваат потребната терапија, вели директорот

Од Клиниката за радиотерапија и онкологија информираат дека сите пациенти ја добиваат потребната терапија и дека се достапни лековите за...

Македонија1 ден

Нема повредени лица во запалениот глисер во Охридското Езеро

Денеска во 10,30 часот, во полициската станица за граничен надзор „Охридско езеро“, пријавено е дека на пловен објект глисер кој...

Македонија2 дена

(Видео) Филипче: Македонија заложник на туѓи агенди – ЕУ алармира на влијание од Србија, Унгарија, Русија и Кина

СДСМ од првиот ден предупредуваше дека Владата на ВМРО ДПМНЕ ја става државата во заложништво на други држави – наместо...

Македонија2 дена

Директор и вработени во Општината и во Министерството пустошеле во Националниот парк Маврово, заработиле над 3 милиони денари

Полицијата поднесе кривична пријава за вработен во Општина Маврово Ростуше, директор во ЈУ Национален парк Маврово, раководител на одделение за одржливо...

Македонија2 дена

Пожар на глисер во Охрид

Утрово се запали глисер во Студенчишкиот Канал во Охрид. Според првичните информации, пламенот се појавил кога сопственикот го стартувал моторот,...

Македонија2 дена

Муртезани: 150 институции и над 800 експерти ќе учествуваат во подготовката на преговарачките позиции со ЕУ

Пред една година започнавме со јасна цел: да ѝ дадеме нов импулс на европската агенда на земјава. Денес, по 12...

Македонија2 дена

Опасен пожар во близина на границата со Грција: се слуша пукање од муниција, постои опасност од неоткопани гранати

Пожар се шири во близина на границата со Грција. Од Центарот за управување со кризи велат дека пожарот се развива на...

Македонија2 дена

Латас го спомена таткото на Костадин Костадинов, па доби закана: „Цела фамилија те чекаме, со наш суд“

Навреди и закани помеѓу Драган Павловиќ-Латас и струмичкиот градоначалник од СДСМ, Костдин Костадинов, откога новинарот во јавно излагање на поткаст...