Култура
Ревија филмови на Митко Панов во Кинотека
Кинотеката организира ревија филмови на режисерот, сценарист и продуцент Митко Панов на 8, 9 и 10 декември во кинотечната сала. Филмофилите ќе имаат можност да ги видат неговите кратки филмови Со кренати раце (креативен документарец) и Ливада (игран), долгометражниот документарец Земјаци и долгометражните играни филмови „Војната заврши“ и „Сведок“ (во кој славниот актер Бруно Ганц ја оствари неговата последна главна улога на филм).
Панов ќе биде присутен на проекциите и ќе одговара на прашањата на публиката.
Митко Панов (Скопје, 17.04.1963) студирал сликарство на Факултетот за ликовни уметности во Скопје. Во период од 1983 – 1988 студира филмска режија на Високото државно училиште за филм, телевизија и театар во Лоѓ, Полска. Неговите остварувања се емитувани на бројни телевизиски станици како PBS, А & Е, ZDF, Channel + и Channel 4. Првиот негов краток филм „Леб и сол“ е снимен 1986 во бродоградилиштето „Ленин“ во Гдањск, местото каде што во 1980 година е формиран независниот синдикат „Солидарност“ и жариште на демократките промени во Полска во осумдесеттите години…
Митко Панов со неговиот студентски филм СО КРЕНАТИ РАЦЕ (во полска продукција),снимен во 1985 година, е сосема нетипичен изданок. Тој филм по шест години, во 1991-та, учествува на фестивалот во Кан и ја добива „Златната палма“ за најдобар краткометражен филм. Претходно филмот исто добивал награди на фестивалите во Краков, Минхен,Тел Авив, Римини и Монте Касино, но наградата во Кан ја заокружи неговата приказна.
За краткиот документарец БЕРИЌЕТ (кој е дел од трилогијата ЧОВЕКОТ И ТРУДОТ) во 1995 на Меѓународниот филмски фестивал Исмаилија (Египет) доби Гран При за режија.
Панов со децени предава филм на Универзитети во САД и Европа. Еден од неговите студенти бил и режисерот Стив Меквин (Steve McQueen) од Англија, оскаровец со филмот12 ГОДИНИ РОПСТВО (12 Years a Slave, 2014) и еден од најуспешните режисери последнава деценија во светот.
Екранизацијата на романот „Пиреј“ на Петре М. Андреевски останува негов сè уште неостварен филмски сон…
8 ДЕКЕМВРИ (ВТОРНИК), 18:00 Ч.
СО КРЕНАТИ РАЦЕ
(Z podniesionymi rekami / With raised hands)
Документарен филм, Полска
1985, 6 минути, црно-бел
Режија: Митко Панов
Сценарио: Митко Панов
Улоги: Јарослав Дунај, Кшиштоф Франио, Моника Мозер (Jaroslaw Dunaj, Krzysztof Franio, Monika Mozer)
Вистинита приказна за холокаусот, фиктивна ре-креација на еден вистински настан: депортацијата на Евреите од Варшавското гето во април 1943 година. Филмот ги замислува моментите пред и по снимањето на познатата фотографија од Втората светска војна, на која се жена и дете со кренати раце, дел од бројните жртви Евреи во Полска за време на Втората светска војна…
СО КРЕНАТИ РАЦЕ е студентски филм на Митко Панов, снимен во полска продукција, и освои повеќе меѓународни награди вклучувајки ја и „Златната палма“ за најдобар краткометражен филм во Кан 1991. Награден и на фестивалите во Минхен, Краков, Тел Авив, Римини и Монте Касино.
ЛИВАДА
(Meadow)
Игран филм, Македонија
1998, 20 минути, колор
Режија: Митко Панов
Сценарио: Русомир Богдановски, Митко Панов (Според расказот „Порта на одморот“ на Русомир Богдановски)
Улоги: Јосиф Јосифовски, Мето Јовановски
Приказна за пријателството помеѓу два лика кои очигледно многу се разликуваат. Едниот е доктор, христијанин, додека другиот е селанец, муслиман. И на едниот и на другиот работата им е сè. Кога поради здраствени проблеми селанецот не ќе може повеќе да ја коси ливадата, тој одлучува и покрај противењето на докторот да го стори тоа. Косењето на ливадата е кобно за селанецот кој умира. Косењето на ливадата го завршува докторот.
ЛИВАДА ја доби специјалната награда од жирито на Меѓународниот фестивал на краткометражен филм во Клермон-Феран, Франција, 2000, и беше прогласен за најдобар филм на Балканот на Фестивал на краткометражен филм во Драма, Грција, 2000.
ЗЕМЈАЦИ
(Comrades)
Документарен филм, САД/Македонија
2000, 106 мин., колор, ДЦП
Режија: Митко Панов (MitkoPanov)
Сценарио: Митко Панов (MitkoPanov)
Документарен филм за бесмисленоста, жестокоста и еродирањето на животот на поединецот по и за време на граѓанската војна во некогашна СФР Југославија во почетокот на деведесеттите години од минатиот век.ЗЕМЈАЦИ е познат и под насловот ДРУГАРИ (Comrades).
Авторот Панов доаѓа во родната Македонија и 15 години по завршување на служењето на воениот рок во некогашната Југословенска народна армија (ЈНА) решава да ги посети неговите некогашни војнички другари, а сето тоа да го забележи во видеокамера. Мислел дека таа негова мисија ќе ја заврши за време на летниот распуст од неговите обврски како професор во САД: снимањето на ЗЕМЈАЦИ траело 4 години, Панов со камерата ги посетува војничките другари во неколку градови во некогашна Југославија, но и низ Европа, каде што некои емигрирале…
ЗЕМЈАЦИ учествуваше на филмскитефестивали Синеквест во Сан Хозе, Калифорнија (САД),XSW – Југ-Југозапад, Остин,Тексас (САД), Скопје филм фестивал, Филмски фестивал, Мотовун, Хрватска…
Возрасна категорија: 12 години
Влезница: бесплатен влез
9 ДЕКЕМВРИ (СРЕДА), 18:00 Ч.
ВОЈНАТА ЗАВРШИ
(The War Is Over)
Игран филм, Македонија/Швајцарија
2010, 103 мин., колор, ДЦП
Режија: Митко Панов (MitkoPanov)
Сценарио: Митко Панов (MitkoPanov)
Улоги: Музафер Етеми, Шеќерие Буќај, Енвер Петровци,Армонд Морина, Љупчо Тодоровски, Селман Локај, Сулејман Локај, Блерта Сула, Дрито Аме (Muzafer Etemi, Sheqerie Buqaj,Enver Petrovci, Armond Morina, Ljupcho Todorovski,Selman Lokaj,Sylejman Lokaj, Blerta Syla, Dritero Ame)
Во 1999 семејството Рахмани и нивните три деца за време на НАТО бомбардирањето во Србија емигрираат во Швајцарија. После неколку години тие се соочуваат со депортација. Очајни да останат, Расим- таткото на семејството и еден поранешен учител по музичко- организираат Албанска група за Танцување со цел на собирање на потписи од Заедницата за нивна поддршка. Војната заврши e интимна приказна која го отсликува искуството на сите иселеници во ера на глобализација. Може ли добриот човек да издржи притисоците на војна, егзил и депортација? Ќе биде ли во можност повторно да го изгради својот живот во странство?
ВОЈНАТА ЗАВРШИ е игран филм чија инспирација е судбината на едниот од војничките другари на Панов од ЈНА, прикажани во неговиот долгометражен документарец ЗЕМЈАЦИ. Во ЗЕМЈАЦИ има околу десетина портрети на луѓе, а еден од нив е и Кадри, кој е учител во близина на Медвеѓе и кој во 1999 година емигрира во Швајцарија.Слоганот на филмот е „Најголемата војна е онаа под твојот покрив“.
Филмот ја доби специјалната награда на Фестивал на јужноевропски филмови во Лос Анџелес, 2011, Медиа награда на Меѓународниотфилмски фестивал Прифест во Приштина, 2010, а беше прогласен за најдобар филм на Балканот на Меѓународниотфилмски фестивал во Тирана, 2010…
Возрасна категорија: 12 години
Влезница: бесплатен влез
10 ДЕКЕМВРИ (ЧЕТВРТОК), 18:00 Ч.
СВЕДОК
(I Witness)
Игран филм, Македонија/Швајцарија/Ирска
2018, 115 мин., колор, ДСП
Режија: Митко Панов (MitkoPanov)
Сценарио: Митко Панов, Владислав Пасиковски (MitkoPanov, Wladyslaw Pasikowski)
Улоги: Бруно Ганц, Наташа Петровиќ, Падек Дилејни (Bruno Ganz, Natasha Petrovic, Pádraic Delaney)
СВЕДОК е акциона драма за еден помлад истражител од Хашкиот воен трибунал, полн со ентузијазам, кој е во потрага по правдата. Апсењето на Генералот Миро Антиќ става крај на потерата долга една деценија која постојано ги фрустрираше неговите гонители од Западот и оставаше да гние едно од најкрвавите поглавја во поновата историја на Европа.
Тој e обвинет од страна на Трибуналот за воени злосторства на ОН по обвиненијата за геноцид и злосторства против човештвото, но кога претставник од Хаг доаѓа во потрага по клучниот сведок, Никола Радин, познат како Генералот, почнуваат проблемите. Излегувањето од дивината не е лесно затоа што локалните жители не сакаат Генералот да сведочи против Антиќ, кој тие го доживуваат како нивен национален херој.Крвавата потера ќе му даде животна лекција на младиот претставник кој ќе сфати дека постојат многу повеќе нијанси од она што тој сметал дека е „црно и бело“.
СВЕДОК е снимен на локации во Хрватска, Македонија (Трескавец, Маврово, Галичник, Маџари…) и Ирска.
Возрасна категорија: 12 години
Влезница: бесплатен влез
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
„Букстар“ 2025: „За писателцките работи“ – кога се љуби и негува зборот
Моќни мисли и зборови на реномирани македонски и европски писатели можеа да се чујат на единаесетотто издание на фестивалот на европска литература „Букстар“, кој се одржуваше од 29 септември до 2 октомври.
Годинашниот фестивалски слоган гласeше „За писателцките работи“, а својот корен го има во делото на Крсте Мисирков (1874 – 1926), во пресрет на јубилејот сто години од неговата смрт (2026).
„За писателцките работи“ како мотив се провлекуваше низ целиот фестивал како мотив, концизно смислен со фокус на проблемите со кои се соочуваат писателите, кои говореа низ своја призма, како во интимистички, така и во општествен контекст.
Годинава гости беа голем број македонски имиња, па публиката имаше можност да чуе бројни разговори со Калина Малеска, Блаже Миневски, Александар Прокопиев, Ермис Лафазановски, Владимир Мартиновски, Оливера Ќорвезироска, Жарко Кујунџиски, Михајло Свидерски, Дијана Петрова, Иван Шопов, Сања Михајловиќ-Костадиновска, Иван Антоновски…
И годинава од фестивалот дел беа светски имиња од светот на книжевноста, па македонската публика имаше можност да ги види Петра Клабоухова (Чешка), Серај Шахинер (Турција), Шоле Резазаде (Холандија/Иран), Онджеј Штиндл (Чешка), Мајнхард Раухенштајнер (Австрија) и Ахмет Умит (Турција).
Првиот фестивалски ден, во полната сала на Културно-информативниот центар во Скопје, беше доделена наградата „Букстар“ за најактуелна книга меѓу двете изданија на фестивалот. За првпат оваа награда е доделена на македонски автор – Блаже Миневски за збирката раскази „Опаш во устата“ („Антолог“, 2025).
– Годинава, под слоганот „За писателцките работи“, поставивме една симболика што има длабоки корени во нашата културна историја и меморија. Слоганот е инспириран од делото на Крсте Мисирков, чиј јубилеј – сто години од неговата смрт – ќе го одбележиме следната година. Со ова сакавме да укажеме дека книжевноста не е само уметнички вид, туку и чин на одговорност, на визија, на заедништво и на храброст. Сакаме да проговориме за интимната и често невидлива битка зад секое дело, за силата на зборот кој може да го обликува, не само животот на авторот, туку и целото општество – истакна на отворањето основачот на фестивалот „Букстар“, Жарко Кујунџиски.
Последниот фестивалски ден публиката имаше можност да присуствува на еден ексклузивен настан „На кафе со Ахмет Умит“, кој се одржа во „Рамстор мол“, а вљубениците во крими-романите имаат можност да добијат автограм, да се фотографираат и да разговараат со овој автор со светска слава.
На Филолошкиот факултет „Блаже Конески“ беше доделена и наградата за најдобар книжевен превод на македонски јазик „Драги“ за 2025 година, која ја доби Лидија Танушевска, за превод од полски јазик на делото „Емпусион“ од авторката Олга Токарчук во издание на „Антолог“.
Комисијата за доделување на наградата во состав проф. д-р Анастасија Ѓурчинова, претставник од Филолошкиот факултет „Блаже Конески“, д-р Јана Михајловска, член од семејството на Драги Михајловски и Иван Шопов, претставник одбран од издавачката куќа „Антолог“, имаше пет финалисти за оваа награда.
Покрај Лидија Танушевска, меѓу финалистите беа и Ермис Лафазановски за преводот од романски јазик на „Летото во кое мама имаше зелени очи“ од Татјана Цибуљак, издание на „Три“, 2024 година; Јасминка Марковска за преводот од норвешки јазик на „Утро и вечер“ од Јун Фосе, издание на „Артконект“, 2024 година; Калина Малеска за преводот од англиски јазик на „Слобода: созревање на крајот на историјата“ од Леа Ипи, издание на „Или-или“, 2024 година и Милан Дамјановски за преводот од англиски јазик на „Десет раскази“ од О. Хенри, издание на „Светла комора“, 2024 година.
Фестивалот заврши со книжевниот настан „Правда за кратката проза!“, кој се одржи во кафе-книжарницата „Буква“, а на кој беа учесници Мајнхард Раухенштајнер (Австрија), Владимир Мартиновски, Сања Михајловиќ-Костадиновска и Иван Шопов.
Култура
Затворен 13. „Џифони Македонија“ – избрани најдобрите филмови на фестивалот
Шведскиот филм „Престолонаследникот и враќањето на Тиранинот“ од Торд Даниелсон е најдобар кај јуниорите (шесто до деветто одделение), а рускиот „Од почеток“ од Полина Кондратева е најдобар за кадетите и сениорите (прва до четврта година средно) на 13. „Џифони Македонија“, што заврши синоќа.
Вообичаено, по изгледаните филмови во повеќе категории, жирито на фестивалот кое се состои од сите негови учесници, гласаат за наградите на фестивалот.
Кај јуниорите, најдобар краток ученички филм е прогласен „Безвредна борба“ (Combat de merda) од Нико Ферари и Таина Арагонес (Шпанија). Најдобар краток филм е „Метеора“ на Микеле Бучи од Италија.
Во категоријата на кадети и сениори најдобар ученички филм е „„Доста е!“ од Јоханес Брандвајнер и Ана Хилтгартнер (Австрија). Најмногу гласови за категоријата краток филм освои „Андромеда“ од Ана Меликјан (Русија). Најдобар анимиран краток филм е прогласен „17 часот“ од Флака Коколи (С. Македонија / Косово).
Неда Стојановиќ, Јана Петрушевска и Бисера Чоневска се првите учеснички на „Џифони Македонија“, избрани за наредното издание на „Џифони експериенс“ во 2026 година.
На последната вечер што се одржа во киното „Фросина“, видовме што креирале учесниците на фестивалот во изминатите денови, на нивните работилници. Мјузикл, фотоизложба, кратки филмови… го видовме раскошниот талент на нашите џифонци, предводени од нивните ментори. Фестивалот се одржа под мотото „Да се стане човек“.
Давиде Русо, директорот за институционална соработка на „Џифони експериенс“ му се заблагодари на тимот на „Џифони Македонија“ за добрата работа.
– Ги поздравувам италијанските учесници и поздрав до Дарко Башески, едниот дел е дрвено пиперче што се верува дека носи среќа, а другиот дел е симбол на градот Џифони. Благодарение на финансиската поддршка од Италијанското Министерство за култура, а од оваа година и италијанската агенција за млади, го организираме фестивалот и подобро – рече Русо.
Ви благодарам за целата поддршка и за големата мотивација. Џифони фестивалот е голем извор за мотивација и инспирација. Тие џифонци што ја посетуваат Италија го знаат тоа, истакна Дарко Башески, директор на фестивалот „Џифони Македонија“ во поздравниот говор.
Во изминатите шест дена Скопје беше домаќин на 400 учесници од Македонија, како и 30-ина од Италија, Швајцарија, Данска, Романија, Србија, Косово и Црна Гора. Младите учесници од другите земји се сместени во фамилиите на нивните врсници од Скопје.
Култура
„Танец“ ја заокружи својата балканска турнеја
Националниот ансамбл за народни игри и песни „Танец“, триумфално ја заврши својата Балканска турнеја, оставајќи зад себе трага од воодушевена публика и силни емоции.
Со наслов „Ритамот на душата, бојата на традицијата“, турнејата го потврди статусот на „Танец“ како ненадминат амбасадор на македонската култура.
Оваа турнеја не беше само серија настапи, туку и културна мисија. Таа успеа да ја премости географската оддалеченост, да поврзе генерации и да ја претстави виталноста и убавината на македонскиот фолклор.
Концертите во Валпово (Хрватска), Крањ (Словенија), Виена (Австрија) и Лакташи (Босна и Херцеговина) „Танец“ ја воодушеви публиката со енергични кореографии и раскошни носии, пренесувајќи ја богатата македонска култура и традиција. Експлозијата на бои и звуци, од нежните звуци на тамбурите до моќните удари на тапаните, создадоа магична атмосфера што ги спои гледачите и изведувачите во еден ритам.
Турнејата претставуваше повеќе од обични концерти-тоа беше културна мисија која ги поврза Балканот и Европа. Играорците, пејачите и оркестарот маестрално пренесоа порака за виталност, убавина и културно богатство кое заслужува светско внимание. Секој настап беше доказ дека традицијата не е само минато, туку жива, пулсирачка сила.
Со овој голем триумф, Ансамблот „Танец“ ја зацврсти својата позиција како еден од најзначајните чувари и промотори на културното наследство на Македонија.
„Срцето на Македонија чука во ритамот на нашите ора и песни. Каде и да одиме, носиме дел од таа душа и таа топлина“.
(Видео) Мерц: Русија стои зад дроновите над Германија
Германскиот канцелар Фридрих Мерц изјави дека се сомнева дека Русија стои зад серијата беспилотни летала видени над Германија во текот...
Рубио: Мислам дека Израел разбира дека заложниците не можат да бидат ослободени среде воздушните напади
Војната во Газа го оштети јавниот имиџ на Израел, изјави американскиот државен секретар Марко Рубио. Според Ројтерс, американскиот државен секретар...
Трамп: Разговорите со Хамас за завршување на војната во Газа напредуваат брзо
Американскиот претседател Доналд Трамп вчера изјави дека преговорите со Хамас за прекин на израелската војна во Газа и ослободување на...
(Видео) Украинците го нападнаа Белгород: град со 300.000 жители остана без електрична енергија
Рускиот град Белгород и околните области беа погодени од прекин на електричната енергија синоќа. Причината беа нападите што ја оштетија...
(Видео) Мафијашка пресметка во Црна Гора, пронајдено тело на популарна плажа
Целосна полициска блокада е воспоставена во поширокото подрачје на плажата Јаз во близина на Будва вчера вечер поради убиство што...
Мицкоски: Струмица е град на гуруто на Филипче, но времињата се менуваат, народот ќе победи, Струмица ќе победи
20 години Струмица чекаше на промени кои, еве, ви велам дека ќе се случат. Кога ве гледам во овој голем...
Филипче: Се случуваат големи отпуштања на вработени, а ветија нови работни места
„Јасно е, ВМРО-ДПМНЕ работи за олигарсите, граѓаните за нив се само бројка во избирачкиот список“, оваа порака ја упати вечерва...
Мицкоски: Завршува времето кога источниот сосед и неговиот премиер финансираше македонски политичари, за да овие му даваат подароци во форма на национални отстапки врз грбот на македонскиот народ
Христијан Мицкоски, претседателот на ВМРО-ДПМНЕ, се обрати на денешниот народен митинг во Радовиш, во рамки на изборната кампања за локалните...
Филипче: Се бориме за 500 евра минимална плата и достоинство за секој работник
Претседателот на СДСМ, Венко Филипче, денеска беше во посета на Пехчево од каде порача дека борбата на овие избори не...
Македонија ѝ понуди помош на Бугарија по катастрофалните поплави
Македонија е подготвена да обезбеди поддршка за справување со последиците од поплавите, објави претседателот на Бугарија, Румен Радев, на „Икс“,...
(Фото+видео) Масовен руски напад врз Украина, Полска подигна борбени авиони
Русија изврши серија напади врз Украина во текот на ноќта, при што беа убиени и повредени неколку лица. Полска распореди...
Израел се согласи на почетната линија на повлекување, се чека потегот на Хамас, објави Трамп
По повеќенеделни преговори, Израел се согласи на почетната линија на повлекување, објави на социјалната мрежа “Truth” лидерот на САД Доналд...
Времето денеска ќе биде сончево со мала до умерена облачност, од утре пад на температурите
Времето денеска ќе биде сончево со мала до умерена облачност. Кон крајот на денот облачноста ќе се зголемува и во...
Мицкоски: Црвените линии на Венко се тројанскиот коњ, Бојко зборуваше дека дал пари, сега што ли е во игра?
На денешниот народен митинг во Куманово во рамките на изборната кампања за локалните избори 2025 година со слоган „Вистинскиот избор!...
Мисајловски: Куманово дополнително ќе биде град на можности
Владо Мисајловски, носител на изборна единица 2 од ВМРО-ДПМНЕ, имаше свое обраќање на народниот митинг, кој се одржа во Куманово,...
Филипче од Свети Николе: Борбата за 500 евра минимална плата е за достоинство на секој човек
Вечерва од Свети Николе, каде се одржа граѓанската трибина од караванот „Се бориме за нашиот дом“, Претседателот на СДСМ, Венко...
Филипче од Велес: Маја Хеско за урбан ред во Велес, нова сала, затворен базен и средено Езеро Младост
Претседателот на Социјалдемократскиот сојуз на Македонија, Венко Филипче, на граѓанската трибина во Велес го истакна разочарувањето на граѓаните од владеењето...
Ѓорѓиевски: Ние ќе ги решаваме проблемите на скопјани, оваа битка не е само битка за поубави и почисти улици и паркови, ова е битка за душата на нашиот главен град
Орце Ѓорѓиевски, кандидат за градоначалник на Град Скопје од ВМРО-ДПМНЕ на претстојните локални избори, се обрати од денешниот народен митинг,...
Димитровски: Скопје не треба да биде град кој ги мачи скопјани, туку град кој им служи на скопјани
Даме Димитровски, носител на листата на кандидати за советници за Советот на Град Скопје од ВМРО-ДПМНЕ на вечерашниот митинг во...
Стојкоски: Ѓорче Петров ќе стане првата независна енергетска општина
Александар Стојкоски, кандидат за градоначалник за општина „Ѓорче Петров“ од редовите на ВМРО-ДПМНЕ, на денешниот митинг одржан во рамките на...
