Култура
Самостојна изложба „Почетоците“ на Христина Мазнеска во Скопје
На 31.10.2024 година, во ЈУ Дом на Култура „Кочо Рацин“ Скопје, во Салон Сутерен беше отворена самостојната изложба насловена “Почетоците” на Христина Мазнеска. Изложбата беше свечено отворена со музичка изведба на Христијан Ристески, со почеток во 19:00 часот.
Изложбата, според организаторот ќе биде отворена за јавноста до 08.11.2024 година.
Изложбата на сликарката и илустраторка Христина Мазнеска насловена „Почетоците“ претставува трилогија од три циклуси, концептуално поврзани меѓусебно, кои самостојно и во целина, ги опфаќаат метафизичките теми за материјата и енергијата, микро и макрокосмосот, виден од авторска перспектива.
Во првиот, насловен како и самата изложба, „Почетоците“, кој е интимистички и автореференцијален циклус, Христина низ еден своевиден дијалог и игра на бојата и цртежот, разоткрива период од својот микрокосмос; доживување или искуство низ кое поминала по својот животен пат. Една своевидна психосоматска транзиција и трансформација, предадена етапно и во целост. Бојата, која има примарна улога, е тесно поврзана со внатрешното јас т.е. микрокосмосот – емоциите, чувствата, па и самата аура. Така и во нејзините дела таа е разнолика и симболична, а во таквиот колоритен сензибилитет, инкорпорирана е и сивата боја – момент на колапс, премрежје. Или поинаку кажано, секојдневно сивило кое некој го живее краткорочно и сегментно, а некој секојдневно.
Динамичните аморфни облици се прикажани во една лирска игра на спојувања и одделувања. Низ еден апстрактен пристап, претставен е своевиден дијалог и дуел, соединување и разделба. Симболика на кога од едно станува две, а од две едно; вечната игра на двата принципи. Претежно во овие дела може да се долови женскиот принцип, мултиплициран и апстрахиран, доведен до момeнт на симбол, како алегорија на новиот почеток, но и космички портал кон животодарното, суштинското, есенцијалното. Машкиот принцип, од друга страна, е ставен во улога на дополнување на суштественоста на женскиот.
Вториот циклус насловен „Портали“ несомнено ја третира темата за макрокосмосот, или уметничко настојување за истражување на универзумот и паралелните светови. Во нив, примарен акцент е ставен на бојата и нејзиниот сензибилитет, додека пак цртежот, ставен во втор план, e со тенденција за негова елиминација. Ваквиот колоритен сензибилитет, предаден низ своевидна игра на аморфни структури, со еден експресионистички – апстракционен приод, Христина алудира на вечноста на материјата и енергијата и непостојаноста на формата. Ставајќи се во семи-демиурговска улога, Христина со нејзините „портали“ ги деконструира категориите простор и време и преку нив настојува да проникне во други, нови, непознати светови. Преку нив, како да се чувствува тој артистички ескапизам кон идеалното, совршеното.
Низ целиот циклус проникнува еден подлабок философско – метафизички набој, кој ја надополнува ликовната естетика. Нејзините дела како да се обременети со дополнителна философска мистика, па дури и теософска идеологија, барајќи претходно проучување и предзнаење од спектаторот, за да може идејата на уметникот дословно да биде предадена.
Циклусот насловен „Куфер со спомени“ содржи бројни разновидни скици, цртежи и минијатури, изработувани низ широк временски дијапазон, во различни техники и стилови. Иако е доста различен од претходните два, сепак концептуално се поврзува и надополнува на претходните два, градејќи една целина т.е. фаза од животот, или патот на уметникот. Низ тој пат се овековечуваат разни ликови, предели, настани. Трајни спомени кои како личен багаж ги носи Христина со себе по патот. Полн микрокосмос, кој сѐ уште останува докрај неоткриен, неспознаен.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Поддршка за културата во Битола: MINT зад Шекспир фестивалот 2025
Денес официјално започнува Шекспир фестивалот во Битола, еден од најзначајните и најреномирани театарски настани во регионот, кој годинава повторно ги обединува највлијателните и најиновативните Шекспирови продукции од светот.
Организиран од Народниот театар Битола, фестивалот претставува платформа каде класичните драмски текстови добиваат современи интерпретации, а Битола станува центар на висока сценска уметност.
Во пресрет на свеченото отворање, денес се одржа работна средба помеѓу директорот на Народниот театар Битола, Васко Мавровски, и генералниот директор на MINT Fintech Group, Никола Јошевски. MINT е долгогодишен партнер и спонзор на Народниот театар Битола, а годинава ја проширува својата поддршка и како клучен спонзор на Шекспир фестивалот.
Средбата, одржана во фоајето на театарот, беше можност за разговор за заедничката визија, новите идеи и стратешкото планирање на програмските и културните иницијативи за 2026 година.
„MINT продолжува да вложува во културата не како обврска, туку како уверување дека уметноста ја гради заедницата, а силната културна сцена значи силно и одржливо општество,“ истакнаа од компанијата.
Вечерва, со кревање на завесата, Битола повторно ќе стане театарски центар чијашто традиција, енергија и визија ја прават препознатлива на културната мапа на регионот.
(ПР)
Култура
Објавен „Речник на псевдонимите во македонската книжевност од првата половина на ХХ век“ од Славчо Ковиловски
„Македоника литера“ објави нова книга на Славчо Ковилоски со наслов „Речник на псевдонимите во македонската книжевност од првата половинана ХХ век“.
Овој речник се надоврзува на „Речникот на псевдонимите во македонската книжевност од XIX век“, од истиот автор, публикуван во 2022 година. Покрај лажните имиња од сите видови (псевдоними, кратенки, знаци) овде се вклучени и одредници со прекари на публицисти, родените имиња на авторите, како и одреден број партизански псевдоними.
Во Речникот се наоѓаат книжевни псевдоними на 187 автори и 36 псевдоними од други области со вкупен број од 223 лица со скриени имиња. Исто така, има 19 родени (крстени) имиња на луѓе од книжевноста и културата, како и 37 автори чии прекари се споменуваат покрај нивните имиња. Вкупниот број на псевдоними изнесува повеќе од петстотини. Посебно поглавје е посветено на теорискиот пристап при објаснувањето на методологијата, односно постапките за дешифрирање и категоризирање на скриените имиња. Овој дел е особено важен, бидејќи без соодветен критички метод на потврдување или негирање на авторството препишано според псевдоним, не може да се добие релевантен одговор, прецизно дефиниран, елабориран според современите концепции на теоријата на книжевноста, но и на книжевно-историските односи и практики.
Славчо Ковилоски (Скопје, 1978) е македонски книжевен историчар, културолог, поет, прозаист. Автор е на неколку прозни, поетски и монодрамски дела, како и на повеќе монографии од областа на книжевноста, историјата и културологијата. Прикази и статии објавувал во повеќе македонски списанија и дневните весници. Има преведено шест белетристички и научни дела од хрватски и бугарски на македонски јазик и повеќе преводи од српски јазик објавени во периодиката. Делови од неговото прозно и поетско творештво се преведени и препеани на неколку европски јазици.
Работи во Институтот за македонска литература (Одделение за македонска литература во XIX век), при Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје.
Култура
Пијано-рецитал „Скопје во петолиние 2028“
Културниот информативен центар – Скопје го најавува пијано рециталот „Скопје во петолиние 2028“ – македонска музичка приказна во чест на Скопје, Европска престолнина на културата 2028.
Овој уникатен рецитал ќе ја раскаже музичката приказна на нашиот град преку внимателно одбрани дела на македонски композитори, претворајќи го Скопје во вистинска партитура, а пијаното – во раскажувач. Рециталот претставува интимна пијанистичка нарација која го пренесува духот и енергијата на градот директно до срцето на публиката.
На пијаното ќе настапи Давид Павиќ, млад, но веќе признат пијанист кој го претставува новиот бран на македонски уметници. Со внимателно одбраниот репертоар, рециталот ќе го истакне генерацискиот премин на македонските композитори и континуитетот на музичкото изразување во Македонија.
Овој рецитал е прв целовечерен концерт од ваков вид воопшто кај нас, во кој младата надеж на македонската пијанистичка сцена, Давид Павиќ, преку својот личен уметнички израз ќе ги претстави делата на македонските композитори во ново светло.
Со внимателна интерпретација и емоционална длабочина, тој не само што ги оживува музичките дела на македонските композитори, туку и ги афирмира пред домашната и меѓународната публика.

