Револверот со кој холандскиот сликар Винсент ван Гог се застрела на 27 јули 1890 година во Франција в среда ќе се најде на аукција во Париз. Аукциската куќа „Оксион арт“ соопшти дека вредноста на револверот е проценета меѓу 40 и 60.000 евра.

Ван Гог по две години поминати на југот на Франција, на 20 мај 1890 година се преселил во гратче северно од Париз по совет на неговиот брат. Лекарот Пол Гаше се грижел за здравјето на холандскиот уметник, кој имал чести психолошки кризи. Ван Гог изнајмил соба во гостилница и тогаш бил на врвот од своето уметничко творештво, односно сликал по една слика дневно.

Фото: ЕПА

На 27 јули 1890 година отишол на прошетка и таму се обидел да се самоубие со револверот што го зел од сопственикот на гостилницата. Но, оружјето му се лизнало од раката и Ван Гог се онесвестил. Се разбудил ноќта и ранет тргнал да се врати кон гостилницата. И покрај помошта на лекарот, Ван Гог починал по два дена агонија.

Револверот во 1960 година го нашол земјоделец и го предал на сегашните сопственици на гостилницата. Револверот првин бил закачен на ѕидот во гостилницата, а потоа бил изложен во музејот посветен на Ван Гог во Амстердам.

Американските научници имаат теза дека Ван Гог не се самоубил, туку бил застрелан од млади луѓе што си играле со оружјето.

Институтот за духовно и културно наследство на Албанците – Скопје (ИДНКА) потпиша меморандум за соработка со Националната установа „Вардар филм Македонија“.

Протоколот беше потпишан од директорите на двете институции, Скендер Асани во име на ИДНКА и Насер Цури од „Вардар филм Македонија“.

Асани изјави дека потпишувањето на договорот е добра можност за стекнување мостови на соработка.

„На овој начин ние создаваме услови за работа во заеднички проекти за афирмација на културата и воопшто на културното наследство. Со овој протокол на соработка ние отвораме нови патишта за пристап до фондови што ќе помагаат за унапредување на културниот живот во нашата земја“, порача директорот на ИДНКА.

Директорот на „Вардар филм Македонија“, Насер Цури, изрази задоволство за стекнатата формална соработка со Институтот за духовно и културно наследство на Албанците.

„Нашиот стремеж е размена на нашите ресурси и соединување на нашите капацитети за да можеме да произведеме културни проекти со вонвременска вредност“, изјави Цури по потпишувањето на овој протокол.

Со овој меморандум се предвидува двете институции да аплицираат на заеднички проекти и да организираат заеднички културни настани и други активности што се во фокусот на нивната работа.

Во Музејот на современата уметност вечерва во 20 часот почнува меѓународниот симпозиум на тема „Еј, што имаме да изгубиме? Архивирањето како колективен чин на отпор“. Симпозиумот го организира Здружението за современа уметност и кураторски практики „Проектен простор Прес ту егзит“ од Скопје.

Иницијална каписла за одржување на овој настан е пожарот што пред две години  го уништи Заводот за урбанизам и архитектура во Скопје и во кој голем број значајни документи беа пеплосани.

„По пожарот во кој беше уништен најголемиот дел од архивата на заводот како планови, меморандуми, извештаи, брошури, книги, урбанистички студии и макети, руините на објектот беа изложени на случајните минувачи. Ние како здружение реагиравме веднаш по пожарот, кога видовме дека барикадите околу просторот се отворени, а сите материјали расфрлани. Тогаш предложивме да го собереме сето она што остана. Во акцијата за расчистување на дел од документите и предметите што не изгореа успеавме да спасиме значајни документи од постземјотресно Скопје. Веднаш реагиравме во Државниот архив, Асоцијацијата на архитекти на Македонија и Музејот на град Скопје од каде добивме поддршка. И еве, две години подоцна, успеавме да поканиме и гости од странство и да ја претставиме идејата и да покажеме до каде сме стигнале со првичната замисла. Целта е да се создаде продуктивна дискусија и наедно гостите панелисти од странство да ги пренесат своите искуства, за тоа кои модели тие ги користат во своите земји околу архивирањето на значајни документи од културното наследство. Се стремиме кон таа убава, хумана идеја дека ќе ја сочуваме некако историјата и материјата за понатамошни изучувања. Сите треба да не интересира таа продукција на знаење и тоа заедничко одење понатаму“, велат Јане Чаловски и Христина Иваноска од „Прес то егзит“.

Настанот ќе биде од јавен карактер и секој заинтересиран посетител може да ги проследи панелите на учесниците овие два дена.

Во првиот панел вечерва ќе зборуваат Сабина Саболовиќ – членка на кураторскиот колектив од Хрватска What, How & for Whom/WHW, која ќе зборува за кураторскиот пристап кон архивата како нешто што оди подалеку од ригорозната или научна дефиниција. Илустрираното предавање на Чарлс Еше – директор на Ван Абе музеот од Ајндховен ќе се фокусира на музејот и употребата на музејските збирки, документација, спомени и односи во создавање специфични изложби и истражувачки проекти. Себастиан Цихочки – главен куратор на Музејот на модерна уметност во Варшава, во својата презентацијата ќе зборува за експериментот Бродно Биенале (Варшава, 2018).

Следниот ден програмата ќе почне во 12 часот на пладне и свои излагања ќе имаат претставниците на трите партнерски организации: Наташа Бодрожиќ (Слободни врски, Загреб), Марјока де Греф и Анастасија Пандиловска (Санс анд Старс, Амстердам), Јане Чаловски и Христина Иваноска („Проектен простор Прес ту егзит“, Скопје) кои се иницијатори и организатори на проектот „Заемно поле на културната меморија“ во чии рамки се одржуваат овие настани. Ќе биде промовирана и книгата „Потрошувачка култура на Социјалистичка Југославија“ на проектот Мотел Трогир. Понатаму свои излагања ќе имаат и Јасминка Намичева од Музеј на град Скопје, Сузана Стамболиска Мечевска од Државниот архив на Република Северна Македонија, Васе Аманито Петровски – фотограф, Лидија Пајевиќ – конзерватор на фотографија, Владо Данаилов – архитект и Ноеми Чаусидис – архитект.

Во рамките на настанот на 1 јуни ќе биде отворена и изложба на уметниците Антонис Питас од Холандија, Тјаша Калкан од Хрватска и Јане Чаловски, курирана од Јованка Попова, како и изложба на дел од материјалите, кои беа прибрани за да се заштитат од понатамошно уништување од опожарениот Заводот за урбанизам и архитектура во Скопје во 2017 година.