Култура
Фестивал „Актерот на Европа“ од 6 до 11 јули во Преспа
Седумнаесеттото издание на Интернационалниот театарски фестивал „Актерот на Европа“ 2019 ќе почне со свеченото прогласување на култната актерка Мариа До Сеу Гера од Португалија како добитник на престижното меѓународно признание Актер на Европа 2019.
Фестивалот „Актерот на Европа“ традициионално се одржува од 6 до 11 јули на бреговите на Преспанското Езеро. Овој фестивал почна летото 2003 година, кога Европскиот парламент го прогласи Препанското Езеро за меѓуграничен европски парк, меѓу Македонија, Грција и Албанија.
Марија До Сеу Гера, која ќе ја прими наградата на 6 јули во 21 часот во предворјето на Сарајот во Ресен, со своето име ќе се вгради во европската меморија на Балканот покрај имињата на досегашните добитници, како што се Љуба Тадиќ (Србија), Јон Карамиитру (Романија), Милена Зупанчич (Словенија), Ана Патресон (Шведска), Марсел Бозоне (Франција), Раде Шербеџија (Хрватска), Брус Мејерс (Велика Британија), Селма Алиспахиќ (БиХ) итн.
Традиционалната Голема повелба „Балканот – срцето на Европа“ оваа година е доделена на грчкиот публицист и издавач Ставрос Ѕимас, познатиот албански режисер и еден од основачите на Academia Balkanica Europeana, Кујтим Чашку и на првиот претседател на Собранието на Република Македонија, писател и публицист, Стојан Андов, за неговите Одбрани дела во десет тома, во издание на Матица македонска.
На истата церемонија, признанијата Клучевите на Преспа ќе ги добијат проф. д-р Агим Полјоска, од Филолошкиот факултет Скопје, и бугарскиот поет Захари Иванов.
Фестивалот свечено ќе биде отворен со стиховите од класиците на македонската, грчката и албанската поезија, а потоа ќе следуваат поздравните говори на градоначалникот на Ресен, Живко Гошаревски, почесниот претседател на фестивалот, Бранислав Мичуновиќ-Жага, претседателот на интернационалното жири, Мето Јовановски, и ректотот на Универзитетот за аудиовизуелни уметности, Јордан Плевнеш.
Во официјалната конкуренција на фестивалот оваа година се селектирани:„Шеги на љубовта“ од Чехов, во изведба на Сатиричен театар од Софија, „Смртта и девојката“ од Ариел Дорфман, во изведба на Народниот театар од Подгорица, Црна Гора, „Симедеја или човечки глас“ од Фадил Хисај од Косово, според делото на Жан Кокто, „Зоо приказна“ од Едвард Олби во изведба на Здравко Стојмиров, и „Пауна“ по текст на Мирјана Ристевска Селчанец, во изведба на Сара Марковска од Македонија; и „Со кого, со што во Европа“ во изведба на Драган Тешиќ, од Драфт Театар, Тузла (БиХ).
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Вечер на новоприбрани архивски материјали во Кинотеката
На 27 декември, сабота, со почеток во 20 часот, во Кинотеката ќе се одржи Вечер на новоприбрани архивски материјали, во која ќе бидат прикажани дел од филмовите набавени во 2025 година преку откуп на материјал или меѓу-архивска размена. Проекцијата на оние филмски материјали кои намаат звук ќе бидат прикажани со музичка придружба во живо на ИВЛ.
Една од основните дејности на Кинотеката, поточно на Филмскиот архив (односно Одделението за прибирање, заштита, обработка и чување на филмови и филмски материјали) при оваа институцаја е токму прибирањето на филмови и филмски материјали кои се поврзани со Македонија. Кинотеката години наназад води истражување, идентификација, пронаоѓање и прибирање на филмови и филмски материјали кои се однесуваат или се снимени во Македонија со цел збогатување на збирките, фондовите на кинотека и нивно зачувување.
Вечерта на 27 декември, сабота, ќе бидат прикажани дел од набавените архивски материјали – репортажите на „Филмске новости“ и патеписната репортажа „Од Сава до Вардар“ преземена од Белгискиот филмски архив.
Музичка придружба: ИВЛ.
Влезница: 150 мкд.
Култура
„Виртуози на хорна“ – завршен концерт на јубилејното издание на Скопскиот брас-фестивал
На 29 декември 2025 година, со почеток во 19:00 часот, во малата сала на Филхармонија ќе се одржи концертот „Виртуози на хорна“, последниот настан од петтото јубилејно издание на Скопски Брас Фестивал.
Покрај домашниот хорнист Благоја Василевски, на концертот ќе настапат и реномирани музичари од регионот: Михајло Булајиќ, прва хорна во Лондонски симфониски оркестар и Оркестарот на РТВ Словенија, Никола Чириќ, прва хорна во Белградска филхармонија, Илир Кодима, прва хорна во Косовска филхармонија и професор на Факултетот за музичка уметност во Тирана, како и Милан Роксандиќ од Театарот во Нови Сад.
Настанот претставува пример за меѓународна соработка и културна размена, со фокус на камерната музика за хорни и современ пристап кон брас сцената во регионот. Публиката ќе има можност да слушне програма што ги истакнува изразните можности на инструментот, со дела од класичниот репертоар и божиќни аранжмани за ансамбл хорни.
На програмата се најавени „Унгарска рапсодија бр. 5“ од Јоханес Брамс, „Радецки марш“ од Јохан Штраус, како и избор на божиќни композиции во аранжмани за хорни.
Култура
Белград се сеќава на Зафир Хаџиманов: музичка вечер во македонскиот КИЦ
Македонскиот КИЦ во Белград во своите простории на Македонска 30, на 26 декември 2025 година во 19 часот, организира музичка вечер посветена на Зафир Хаџиманов.
Настанот ќе го отвори директорот на КИЦ Белград Васко Шутаров, со краток осврт за културата на сеќавање кон големиот бард на културата Зафир Хаџиманов, за огромното културно наследство кое го остави како на македонската, така и на српската култура.
„Јас сонувам, јас творам, јас водам љубов на двата јазика”, знаеше често да каже Зафир, во неговите интервјуа за српските и македонските медиуми.
Вечерта посветена на Зафир Хаџиманов, ќе започне со неколку одбрани музички инсерти и грст фотографии, меѓу кои неколку и за првпат јавно презентирани, а ќе продолжи со интимен концерт посветен нему, со неговите најблиски, Бисера Велетанлиќ и Васил Хаџиманов.
Потретот на Зафир Хаџиманов е инициран и организиран од македонскиот КИЦ во Белград и поддржан од Министерството за култура и туризам.
Зафир Хаџиманов е роден на 25 декември 1943 година во Кавадарци. Дипломирал на Факултететот за драмски уметности во Белград, во 1967 година. Тој речиси целиот животен век го поминал во Белград, во брак со една од најпознатите југословенски пејачки Сенка Велетанлиќ – Хаџиманов, со која го добиле синот Васил Хаџиманов, познат џез-музичар. Значаен е како пејач кој настапувал на голем број фестивали, композитор, поет и актер, со препознатлив придонес во македонската и српската култура, особено преку спојот на традиционалните македонски музички елементи со современи и популарни форми. Во 1991 година, Хаџиманов бил еден од основачите на друштвото за македонско-српското пријателство „Шар Планина“ и на здружението на Македонците во Белград, „Македониум“. Поради неговите заслуги за промоцијата на македонската култура во Србија, во 2007 година, тој бил промовиран во почесен амбасадор на културата на Македонија во Србија.
Хаџиманов почина на 27 март 2021 година, на 77-годишна возраст, од компликации предизвикани од Ковид-19. Постхумно беше одликуван со „Златен медал за заслуги“ од претседателот на Србија, како и со „Орден за заслуги за Република Северна Македонија“ од претседателот Стево Пендаровски, за неговиот исклучителен придонес во уметничкото и музичкото творештво.

