Култура
Адеми во Истанбул: Продлабочување на културната соработка со Турција, Црна Гора и со Словенија
Mинистерот за култура, Асаф Адеми, во рамките на Третата светска конференција за туризам и култура, која се одржува во Истанбул, Турција, оствари билатерални работни средби со свои колеги од регионот, меѓу кои и со турскиот министер за култура и туризам, Мехмет Нури Ерсој, со министерот за култура на Црна Гора, Александар Богдановиќ, како и со државниот секретар во словенечкото Министерство за култура, Јанс Шкоберне.
На средбата со турскиот министер за култура и туризам, министерот Адеми упати благодарност за топлото гостопримство и честитки за одличната организација на Третата светска конференција за туризам и култура, на која беа споделени значајни искуства на земјите учеснички од сферата на културата и нејзината поврзаност со туризмот.

Соговорниците изразија задоволство од досегашните односи меѓу Република Македонија и Република Турција, кои ги карактеризира дух на пријателство и традиција, како и постојани заложби на двете страни за нивно унапредување. Во таа насока двајцата министри за култура се согласија дека на двете страни постои сериозна подготвеност за реализација на уште многу проекти кои ќе ја интензивираат соработката во областа на културата.
Двајцата соговорници изразија уверување дека набргу ќе се потпише и новата програма за културна соработка меѓу министерствата за култура во двете земји, а се осврнаа и на актуелните прашања кои се однесуваат на културните центри во двете земји, како и активностите поврзани со нивното отворање.
Беше нагласена и одличната соработка со Турската агенција за соработка и координација, со чија поддршка беа реализирани голем број проекти. Меѓу другите проекти беа напомнати и редовното претставување на Република Македонија на Саемот на книгата во Истанбул, преводот на дела од неколку македонски значајни автори на турски јазик преку конкурсот за финансирање преводи на репрезентативни и квалитетни дела од македонската книжевност на странски јазици што го реализира Министерството за култура и други проекти од дејностите од областа на културата. Министерот Адеми упати покана до својот турски колега да ја посети Република Македонија в година на 5. јубилејна Конференција за меѓурелигиски и меѓуцивилизациски дијалог.
Во рамките на престојот во Истанбул, министерот за култура, Асаф Адеми, оствари работна средба и со министерот за култура на Црна Гора, Александар Богдановиќ, на која беше изразена подготвеност во наредниот период да се интензивираат соработката и размената на проекти во двете земји.
На средбата беше нагласено дека Република Македонија и Црна Гора досега имаат реализирано успешна соработка на полето на културата во сите дејности од областа на културата, а голем е бројот на македонските уметници кои успешно се претставиле во оваа земја. Двајцата соговорници истакнаа дека двете држави остваруваат одлична соработка и во рамките на еминентните меѓународни организации, како што се: Форумот за словенски култури, Советот на министрите од Југоисточна Европа, УНЕСКО. Беше нагласена и соработката која се негува во рамките на меѓународната мрежа „Традуки“, програмата на Европската Унија „Креативна Европа“, а стана збор и за договорот за соработка со календар на активности во 2019 година.
Беше истакнато дека потпишувањето на Програмата за културна соработка меѓу Министерството за култура на Република Македонија и Министерството за култура на Црна Гора овозможува интензивирање на соработката меѓу институциите од областа на културата.
Министерот за култура Адеми, во рамките на Конференцијата во Истанбул, оствари билатерална средба и со државниот секретар во словенечкото Министерство за култура, Јанс Шкоберне. На средбата министерот за култура Адеми нагласи дека Република Македонија и Република Словенија традиционално негуваат одлични културни релации, а оваа земја е наш голем пријател и поддржувач во евроинтегративните процеси за што упати уверување дека оваа поддршка ќе продолжи и во наредниот период. Двајцата соговорници се договорија за поинтензивна размена на културни програми помеѓу институциите во двете земји, како и поинтензивна соработка помеѓу националните филхармониски оркестри во Македонија и Словенија, со потпишување билатерални договори, кои би овозможиле заеднички концерти, размена на диригенти, уметници и сл.
На средбата беше истакната и важноста од соработката помеѓу двете земји на мултилатерален план, а освен соработката во рамките на Форумот за словенски култури, во Советот на министрите од Југоисточна Европа, се реализираат и заеднички проекти во рамките на соработката со УНЕСКО.
Во насока на позначајна презентација на македонската култура во Словенија, на средбата беше разговарано и за можноста да се основа и културно-информативен центар во оваа земја.
Во наредниот период се очекува да биде потпишан и нов билатерален документ помеѓу Република Македонија и Република Словенија, кој ќе претставува правна рамка за соработка меѓу институциите во двете земји.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Поддршка за културата во Битола: MINT зад Шекспир фестивалот 2025
Денес официјално започнува Шекспир фестивалот во Битола, еден од најзначајните и најреномирани театарски настани во регионот, кој годинава повторно ги обединува највлијателните и најиновативните Шекспирови продукции од светот.
Организиран од Народниот театар Битола, фестивалот претставува платформа каде класичните драмски текстови добиваат современи интерпретации, а Битола станува центар на висока сценска уметност.
Во пресрет на свеченото отворање, денес се одржа работна средба помеѓу директорот на Народниот театар Битола, Васко Мавровски, и генералниот директор на MINT Fintech Group, Никола Јошевски. MINT е долгогодишен партнер и спонзор на Народниот театар Битола, а годинава ја проширува својата поддршка и како клучен спонзор на Шекспир фестивалот.
Средбата, одржана во фоајето на театарот, беше можност за разговор за заедничката визија, новите идеи и стратешкото планирање на програмските и културните иницијативи за 2026 година.
„MINT продолжува да вложува во културата не како обврска, туку како уверување дека уметноста ја гради заедницата, а силната културна сцена значи силно и одржливо општество,“ истакнаа од компанијата.
Вечерва, со кревање на завесата, Битола повторно ќе стане театарски центар чијашто традиција, енергија и визија ја прават препознатлива на културната мапа на регионот.
(ПР)
Култура
Објавен „Речник на псевдонимите во македонската книжевност од првата половина на ХХ век“ од Славчо Ковиловски
„Македоника литера“ објави нова книга на Славчо Ковилоски со наслов „Речник на псевдонимите во македонската книжевност од првата половинана ХХ век“.
Овој речник се надоврзува на „Речникот на псевдонимите во македонската книжевност од XIX век“, од истиот автор, публикуван во 2022 година. Покрај лажните имиња од сите видови (псевдоними, кратенки, знаци) овде се вклучени и одредници со прекари на публицисти, родените имиња на авторите, како и одреден број партизански псевдоними.
Во Речникот се наоѓаат книжевни псевдоними на 187 автори и 36 псевдоними од други области со вкупен број од 223 лица со скриени имиња. Исто така, има 19 родени (крстени) имиња на луѓе од книжевноста и културата, како и 37 автори чии прекари се споменуваат покрај нивните имиња. Вкупниот број на псевдоними изнесува повеќе од петстотини. Посебно поглавје е посветено на теорискиот пристап при објаснувањето на методологијата, односно постапките за дешифрирање и категоризирање на скриените имиња. Овој дел е особено важен, бидејќи без соодветен критички метод на потврдување или негирање на авторството препишано според псевдоним, не може да се добие релевантен одговор, прецизно дефиниран, елабориран според современите концепции на теоријата на книжевноста, но и на книжевно-историските односи и практики.
Славчо Ковилоски (Скопје, 1978) е македонски книжевен историчар, културолог, поет, прозаист. Автор е на неколку прозни, поетски и монодрамски дела, како и на повеќе монографии од областа на книжевноста, историјата и културологијата. Прикази и статии објавувал во повеќе македонски списанија и дневните весници. Има преведено шест белетристички и научни дела од хрватски и бугарски на македонски јазик и повеќе преводи од српски јазик објавени во периодиката. Делови од неговото прозно и поетско творештво се преведени и препеани на неколку европски јазици.
Работи во Институтот за македонска литература (Одделение за македонска литература во XIX век), при Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје.
Култура
Пијано-рецитал „Скопје во петолиние 2028“
Културниот информативен центар – Скопје го најавува пијано рециталот „Скопје во петолиние 2028“ – македонска музичка приказна во чест на Скопје, Европска престолнина на културата 2028.
Овој уникатен рецитал ќе ја раскаже музичката приказна на нашиот град преку внимателно одбрани дела на македонски композитори, претворајќи го Скопје во вистинска партитура, а пијаното – во раскажувач. Рециталот претставува интимна пијанистичка нарација која го пренесува духот и енергијата на градот директно до срцето на публиката.
На пијаното ќе настапи Давид Павиќ, млад, но веќе признат пијанист кој го претставува новиот бран на македонски уметници. Со внимателно одбраниот репертоар, рециталот ќе го истакне генерацискиот премин на македонските композитори и континуитетот на музичкото изразување во Македонија.
Овој рецитал е прв целовечерен концерт од ваков вид воопшто кај нас, во кој младата надеж на македонската пијанистичка сцена, Давид Павиќ, преку својот личен уметнички израз ќе ги претстави делата на македонските композитори во ново светло.
Со внимателна интерпретација и емоционална длабочина, тој не само што ги оживува музичките дела на македонските композитори, туку и ги афирмира пред домашната и меѓународната публика.

