Култура
АКТО – фестивалот за современи уметности – продолжува во Домот на културата во Ченто
Со изработка на мурал на фасадата на Домот на културата во населбата Ченто во Скопје продолжува програмата на јубилејното 15-то издание на АКТО – фестивалот за современи уметности, во продукција на организацијата Факултет за работи што не се учат (ФР~У).
Автор на муралот е младиот уметник Владимир Милиќ и е во продукција на ФР~У во партнерство со организацијата „Културно ехо“, Општина Гази Баба и Град Скопје.
По минатонеделното отворање на 15-тиот АКТО со муралот во Битола на колективот КУРС од Белград, АКТО продолжува со интервенции во други градови во државата во соработка со локалните заедници и разни партнери.
Идејата за мурал во Ченто е во правец на соработка и активирање на оваа локална заедница во продукција на културни настани за заедницата, но и во насока на зачувување и ставање во функција на Домот на култура во населбата. Муралот, пак, е развиен како неколкумесечен процес на работа на уметникот Владимир Милиќ од Ченто со пошироката локална заедница и се однесува на потенцирање на важноста на солидарноста, особено во овој дел од населбата.
Иницијативата за овој мурал се однесува на две линии на значења: едното е обновување и повторно ставање во функција на бетонскиот културен дом во Ченто и со тоа реобмислување на модернистичкото незаштитено културно наследство на Скопје, а вториот е потенцирањето на важноста на солидарноста на заедницата за време на поплавите на подрачјето на општина Гази Баба, кои се случија пред четири години.
Од Општината велат: „Да не се заборави поплавата што ја зафати нашата општина, елементарна непогода која не бираше нација, вера и политичка определба, а токму во тие моменти се покажа колку можеме да бидеме солидарни и да си помогнеме едни со други. Општина Гази Баба е мултиетничка средина, место каде што сите ние дејствуваме секојдневно и затоа мораме да ги почитуваме различностите и да си помагаме еден со друг“.
Овој мурал е дел од серијата мурали што деновиве се изработуваат во уште 5 други града во земјата, и тоа во Штип, Прилеп, Велес, Кочани и Гевгелија, а веќе се заврши муралот во Битола, кој, за жал, беше нагрден со пораки на говор на омраза само неколку часа подоцна. Автори на муралите се: Јана Јакимовска, Миле Ничевски, Ненад Тонкин, Ристо Аврамовски, Филип Јовановски, Владимир Милиќ и Давор Кешкец и се реализираат во соработка со „Гласен текстилец“ – Штип; БОШ-фестивал – Гевгелија; „Културно ехо“ – Скопје; Центарот за современи ликовни уметности ЦСЛУ – Прилеп и „Јавен простор“ – Прилеп; Народниот театар од Битола; Домот на културата од Ченто; Општина Гази Баба; Општина Велес, Општина Кочани и Домот на културата „Бели мугри“ – Кочани.
Овој зафат, кој се протега на површина од 600 квадратни метри, и тоа паралелно во седум града, е концепт, кураторство и во организација на Филип Јовановски, извршен продуцент е Ненад Тонкин, а во продукцијата се вклучени и Марија Стојанова, Кристијан Караџовски, Денис Ампев, Александар Јовановски и Ивана Васева.
Покрај во Битола и Ченто, во периодот што следува муралите се сликаат во следните градови:
Гевгелија
ФИЗИЧКА ДИСТАНЦА, СОЦИЈАЛНА БЛИСКОСТ/КОМШИЈАТА И ВО АРНО И ВО ЛОШО/
Автор: Миле Ничевски во соработка со М.Ц. и во партнерство со БОШ-фестивал.
Прилеп:
НАПРЕД, САМО БЕЗ ЗАБОРАВАЊЕ!
Автор: Ристо Аврамовски во соработка со Филип Јовановски и Ненад Тонкин
Во партнерство со ЦСЛУ и „Јавен простор“ – Прилеп
Штип
ЕДНАКВИ ЗАЕДНО ПОСИЛНИ
Авторка: Јана Јакимовска
Во партнерство со „Гласен текстилец“ – Штип
Велес
СОЛИДАРНОСТ, МОБИЛНОСТ, ИДНИНА
Автор: Давор Кешкец
Во партнерство со Општина Велес
Кочани
СОЛИДАРНОСТА ГО ЈАКНЕ ИМУНИТЕТОТ
Автор: Ненад Тонкин
Во партнерство со Општина Кочани и Домот на културата „Бели мугри“ – Кочани.
Иницијативата за исцртување мурали на јавни простори има цел на креативен начин да зборува за одредени теми што иницираат и мобилизираат не само поединци туку цели групи и заедници кон активирање и работење на заедништвото и заедничкото во градење на едно праведно општество. А токму заедништвото и заедничкото, како и културата на солидарноста, се покажаа како најургентни прашања кон кои треба сите да се фоскурираме во време на пандемијата на коронавирусот. Покрај тоа, оваа програма критички ги адресира, преиспитува и истражува прашањата поврзани со модерното визуелно и архитектонско наследство, нејзината естетика како и нивните последици во денешниот свет. Таа се манифестира преку креативни формати на акција – мурали, произведени преку активен дијалог и соработка помеѓу културните работници и организации во секоја локална заедница одделно.
Покрај муралите, годинешната програма на јубилејното 15-то издание на АКТО ќе вклучува и други содржини, кои ќе се објават дополнително.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
„Оган“ – изложба на слики од Бојана Артиновска во Скопје
Во Културно-информативниот центар – Скопје, Изложбен салон Империјал 2, утре, 18 ноември, со почеток во 20.00 часот, ќе биде отворена изложба на слики „Оган“ од ликовната уметница Бојана Артиновска.
„’Оган’ е мојот најнов циклус посветен на еден од најмоќните природни елементи – огнот како движење, страст и внатрешна сила. Процесот на создавање беше длабоко личен: свесно поврзување со елементот, со топлината во телото и со соларниот плексус како центар каде се раѓа волјата, самодовербата и личната моќ. Создавањето ме научи дека оганoт не е сила што ја освојуваме, туку енергија што се разбудува во нас.
Овие дела се сведоштво за тој процес. Боите не се употребени за опис, туку за вибрација – портокалови, црвени, жолти и црни слоеви се преплетуваат во различни интензитети низ непредвидливи слоевити текстури. Атмосферата се движи од меко, жарно чувство до поинтензивни огнени слоеви, во кои движењето природно се менува и се обновува. Се обидував да работам без наметнување, дозволувајќи ѝ на сликата сама да ја открие својата форма.
Отворањето на изложбата ќе биде живо и возбудливо. Ќе биде активирана атмосфера која го следи ритамот на самиот елемент. Посебен дел од програмата останува ненајавен – мал огнен момент што ќе го почувствуваат само оние што ќе присуствуваат.
Но со голема чест ја најавувам и соработката со двајца извонредни гости:
Емил Петро, визуелен уметник, дизајнер и истражувач кој работи со светлина, дигитална анимација и современи сценски визуелизации. Неговите светлосни интервенции се препознатливи по тоа што го менуваат просторот и создаваат ново слоевито доживување. За изложбата ОГАН, Емил ќе изведе светлосни проекции и движења врз делата, со што ќе внесе дополнителна динамика и енергетски импулс што природно се надоврзува на боите и текстурите.
Игор Темел –основач на Amon-dur Music Studio – Битола, чија музичка чувствителност и продукциско искуство ќе изградат звучна димензија што природно го следи визуелниот јазик на изложбата. Неговата музика ќе пулсира заедно со делата и со проекциите, создавајќи единствена атмосфера каде бојата, звукот и светлината дишат заедно.
„ОГАН“ е покана за будење и враќање кон животната енергија што ја носиме во себе — енергија што не уништува, туку буди, прочистува и создава. Покана за храброст да согориме старото и да се отвориме кон новото. Те повикува да го почувствуваш пламенот во живо, во моментот кога уметноста станува енергија, а енергијата – искуство“, напиша Бојана Артиновска.
Бојана Артиновска е визуелна уметница родена во Велес, а живее и работи во Битола. Дипломирала на Факултетот за ликовни уметности во Скопје, на отсек сликарство и сценографија. Како слободен уметник, од 2000 до 2003 година работи во САД, по што активно твори на македонската уметничка сцена.
Таа е член на трите национални здруженија на ликовни уметници – ДЛУБ, ДЛУП и ДЛУМ – и има долгогодишно искуство во сликарството, сценографијата, дизајнот и театарската визуелизација. Соработува со НУЦК „Марко Цепенков“ и со повеќе театарски работилници на проекти поврзани со сценографија, костимографија и шминка.
Артиновска има реализирано бројни групни настапи и девет самостојни изложби, меѓу кои „Во мене“ (2008), „Гозба“ (2011), „Трепет“ (2020), „Позадини“ (2021), „Земја“ (2022), „Вода“ (2023/2024) и „Парчиња живот“ (2024). Добитничка е на наградата за најдобра сценографија на фестивалот „Репасаж“ во Србија (2010) и на наградата „4-ти Ноември“ на ДЛУБ (2022).Во својата работа користи техники на боја, текстура и експериментални слоеви, а паралелно е активна и како инструктор по јога.
Изложбата ќе биде отворена до 03.12.2025 година.
Култура
Солистички концерт на пијанистката Дуња Иванова: „10 пурпурни ноктурна“ од Давор Јордановски – македонска премиера во Филхармонијата
На 19 ноември, среда со почеток во 20 часот, во Камерната сала на Филхармонија, ќе се одржи солистички концерт на пијанистката Дуња Иванова, на кој публиката ќе има можност ексклузивно да го слушне циклусот „10 Пурпурни Ноктурна за пијано“ од истакнатиот македонски композитор Давор Јордановски.
Овој концерт претставува прва македонска целосна изведба на циклусот во живо, по неговото студиско издание, и е значаен настан за современата македонска и светска пијанистичка сцена.
Програмата ги опфаќа десетте пиеси од циклусот: Alma, La romance, Matin pourpre, Alors c’est toi!, Pure, Illusion, Le rêve non gouverné, Violet et noir, Papillon, Elena – дела што ја спојуваат лиричноста, модерната хармонска мисла и впечатливата звучна естетика на авторот.
Настанот е дел од Годишната програма за култура на Град Скопје за 2025 година.
Влезот е слободен.
Култура
Националниот џез-оркестар со „Македонски сновиденија“ вечерва во Виена
Националниот џез оркестар ќе настапи во реномираниот џез клуб Porgy & Bess вечерва во 20.30 часот, како дел од турнејата „Македонски сновиденија“ (Macedonian Dreams). Ова е третиот и последен настап на македонските џезери предводени од диригентот Владимир Николов, како дел од мини-турнејата што ги опфати и Будимпешта и Прага.
Macedonian Dreams е уникатна фузија на македонски фолклорни мотиви и современ џез, вистинска музичка приказна која Националниот џез оркестар со гордост ја носи на европските сцени, претставувајќи ја македонската културна и музичка традиција во современ контекст.
– Оваа турнеја е важна, затоа што промовира нешто ново, истовремено базирано на нашата традиција. Најважниот дел во овој проект или приказна е како ние комуницираме со нашето минато. Претставуваме и аранжмани на фолклорни теми, но го правиме тоа на начин со кој што кажуваме нешто што сметаме дека е релевантно во денешниот џез и, воопшто, во музиката – вели маестро Николов, кој заедно со Гордан Спасовски, ги создадоа и аранжманите на композициите.
За директорот на Националниот џез оркестар, Гоце Стевковски, ова е исклучително важна турнеја, затоа што промовираме целосно македонска музичка џез приказна и ја претставуваме на светот.
-Настапите во Будимпешта и во Прага поминаа подобро од очекувањата. Аплаузите, овациите, довикувањата за бис ни беа најголема награда. Нашиот оркестар се претстави во врвно издание, а покажавме дека и изборот на програмата е полн погодок за наша поголема промоција низ Европа. Очекуваме дека Macedonian Dreams ќе ни отвори нови врати и нови соработки во иднина – рече Стевковски.

