Култура
Богојављенски собир на светската хуманистичко-интелектуална елита на онлајн конференција во Охрид

В среда, во Охрид, спроти денот – верски христијански православен празник Водици – Богојављение, со почеток од 13:оо часот, ќе се одржи Интернационална онлајн конференција: „Цивилизација на љубовта и носталгија за соединување”, како дел од Охридската школа за хуманизам – од средниот век до денес во Европа и светот, организирана од Светската академија на хуманизмот.
Истовремено, и церемонијата на прогласување на професор Далимир Хајко (Словачка) за добитник на Светската награда за хуманизам за 2022 година.
Собирот ќе почне со специјален музички перформанс: „Химна на Свети Климент Охридски“, во изведба на профeсорите од Меѓународниот универзитет Европа Прима, Љупчо Коскаров и Дарко Мариновски. Во слава на Охрид – градот на УНЕСКО, познат како „словенски Ерусалим“ или „Балканска Венеција“, славејќи ја славата на Лихнидос (древното име на градот) – градот на светлината, насекаде низ светот.
Темата на Конференцијата: „Цивилизација на љубовта и носталгија за соединување”, произлегува од примарната мисија на Охридската академија на хуманизмот, да ја продолжи визијата на Свети Климент и Свети Наум, основачи на првиот универзитет во овој дел на Европа, кој во исто време беше и првата школа на хуманизмот, основана во 9 век.
Тие беа ученици на светите браќа, апостолите Св. Кирил и Св. Методиј, кои, во 1980 година, папата Јован Павле Втори го прогласи за патрони на Европа, за нивното духовно убедување, како цивилизација на љубовта и носталгија за соединување.
На почетокот на Конференцијата, свои обраќања ќе имаат амбасадорот Јордан Плевнеш и словачкиот амбасадор во Македонија, Хенрик Маркус, додека традиционалната награда – статуетка на Св. Климент во резба, ќе ја врачи градоначалникот на Охрид, Кирил Пецаков.
Прифатен говор на наградата на Светската академија на хунаизмот,озаглавен како „Парадоксите на хуманизмот”, ќе одржи професор Далимир Хајко. Тој испрати претходно Послание во кое, меѓу другото, пишува:
„Хуманизмот е парадокс во самата своја суштина. Во име на хуманизмот, насилно се менуваат цивилизациските предлошки на земјите; во име на хуманизмот, се напаѓаат религиите – бидејќи не им одговараат на идеите на напаѓачот. Но, истовремено, тој го враќа човекот кон себеси. Тој е апстрактна филозофска проекција, тој е антрополошка константна. Хуманизмот е толку едноставен колку што е и мистериозен. Нема ништо поедноставно од „љубовта кон човештвото“ и ништо посложено од љубовта кон одреден човек – дел од ова човештво – често изгубена, предадена и напуштена од сите”.
Меѓу годинешните учесници, познати имиња од светот на културата, литературата, политиката, хуманизмот, е и Жан-Патрик Конерад, професор по физика на Империјал колеџот во Лондон, кој е и претседател на Европската академија на науките, уметностите и книжевноста (ЕАСАЛ), добитник на Светската награда за хуманизам 2018 година.
Потоа, академик Љупчо Коцарев , претседател на МАНУ, Романо Проди, поранешен претседател на Европската комисија и премиер на Италија, добитник на Светската награда за хуманизам за 2019 година, Рикардо Брици, професор на Универзитетот во Болоња, Мартина Павликова, проректор на Универзитетот Константин Филозоф во Нитра, Словачка, проф. Роман Кралик, од Универзитет за пријателство со народите во Русија (RUDN) од Москва, Теруко Јамазаки, поет и новинар од Токио.
Свои обраќања ќе имаат: Фроса Пејоска, професорка во INALCO, Париз, Фредерик Фапани фон Лотринген, CNRJ, Париз, Седрик Уанекпоне, добитник на наградата за млад хуманист за 2019 година, од Централноафриканската Република, Фабрис Д’Алмеида, од Универзитет Пантеон Асас II, Париз, почесен доктор на ИУ Европа Прима, Вида Огњеновиќ, од Белград, добитник на Светската награда на хуманизмот.
Досега, организаторот – Светската академија на хуманизмот, манифестацијата ја одржуваше од своето традиционално место, Куќата на Уранија (МАНУ) во Охрид.
Годинава, поради ковид-пандемијата и заштитните протоколи, ќе се одржи преку интернет, со над 30 учесници кои ќе имаат свои излагања во траење од 5 до 10 минути.
Наградата на Светската академија на хуманизмот се доделува по 16-ти пат, колку што трае манифестацијата. Лани, на 15-годишнината, беше одлучено, а годинава ќе се изврши промоција на спомен-обележјето, кое на летен Св.Климент ќе биде поставено кај месноста Долна Порта – влезот во старото градско јадро. Идејата и нацртот се на еден од досегашните добитници на Светската награда на хуманизмот, Светлин Русев, од Бугарија, додека делото, изработено од прилепски мермер, е уметнички обликувано од Жарко Башевски.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Гала Матевска за песната „Студ“ ја доби наградата „Енхалон“ на Струшките вечери на поезијата

Гала Матевска за песната „Студ“ ја доби наградата „Енхалон“ за најдобра песна прочитана од млад автор на Струшките вечери на поезијата.
Одлуката ја донесе тричлена жири-комисија во состав: Стефан Костоски (претседател), Никола Ѓелинчески (член) и Пепи Стамков (член).
„Песната „Студ“ на Гала Матевска изобилува со цврсти поетски слики за кревкоста на телото и тежината на душата. Сликите на месечини што висат од прстите, напукнати коски и облаци над планините ја претвораат природата во огледало на внатрешниот свет. Поетесата не се одмерува со планините во метри, туку со денови, генерации и таги. Времето тече и се преклопува, минатото и сегашноста се судруваат, а вистината се открива преку болката и сеќавањето. Во сржта на оваа песна има мешавина од спротивности: тишина што зборува, неподвижност полна со движење, тага испреплетена со убавина. „Белите океани“ симболизираат и минато и иднина, а последната слика – студот на друго лице што студи на своето – ја нагласува блискоста и оддалеченоста што постојат истовремено. Лирична и искрена, песната ја носи борбата со сопствената тежина, но и потрагата по светлина и возвишеност“, стои во одлуката на жири-комисијата.
64-тите Струшки вечери на поезијата завршија синоќа со меѓународниот поетски митинг „Мостови“ и врачување на највисоките фестивалски признанија, „Златен венец“ на словачкиот поет Иван Штрпка , „Браќа Миладиновци“ на македонската поетеса Јулија Величковска и „Мостови на Струга“ на поетот Матеуш Шимчик од Полска.
Култура
Септемвриска филмска магија во Кинотеката на Македонија

Кинотеката на Македонија ја најавува септемвриската програма, која ќе донесе вистински филмски празник за љубителите на седмата уметност.
Овој месец е посветен на антологиските филмови од историјата на светската кинематографија, како и на значајни македонски играни и краткометражни остварувања. На репертоарот ќе се најдат ремек-дела што го обележале златното време на филмот.
Посебно место во програмата ќе имаат и македонските краткометражни филмови, кои на најдобар начин ја претставуваат енергијата и креативноста на неколку генерации автори. Кратката форма ќе биде претставена преку избор на значајни остварувања, кои ги истражуваат интимните приказни, урбаните пејзажи и социјалните предизвици. Овие проекции се можност публиката да се сретне со зрели авторски визии, а истовремено и да ја почувствува пулсацијата на современиот македонски филм.
Со оваа програма, Кинотеката ја претвора септемвриската филмска сцена во мост меѓу светската класика и македонското авторско творештво.
Публиката ќе има ретка можност да ги доживее најсветлите моменти на филмската историја и истовремено да се потсети на значењето на македонскиот филм како органски дел од европската културна мапа.
Целосна програма
Култура
Со средбата „Продуценти со продуценти“ почна „МакеКоПроДокс форум“

Со целодневна програма што се отвора со средбата „Продуценти со продуценти“, на која учествуваат филмски продуценти од Франција, Балканот и Вишеградскиот регион, на 25 август во Младинскиот културен центар почна седмиот МакеКоПроДокс форум.
Во текот на првиот ден од работата на форумот ќе се одржи презентација на ИДФА и ИДФА Берта фонд, како и презентација и промоција на интернационалните копродукции поддржани од францускиот CNC, Чешкиот филмски центар и Хрватскиот аудиовизуелен центар, додека активностите на Агенцијата за филм на Северна Македонија ќе ги претстави в.д. директорот Сашко Мицевски.
МакеКоПроДокс форумот е единствена платформа посветена на зајакнување на копродукцијата во областа на креативниот документарец низ целиот Балкан. Од своето основање во 2019 година, во рамките на 10-тото издание на „МакеДокс“, Форумот прерасна во витално место за средби на филмски режисери, продуценти, професионалци од индустријата и претставници од филмските центри во регионот.
– Седмото издание на МакеКоПроДокс форумот ќе се одржи од 25-ти до 27-ти август 2025 година во МКЦ, обединувајќи филмски автори, продуценти и експерти од Балканот и Европа, со цел зајакнување на соработката во областа на креативната документаристика. Годинашното издание го поставува прашањето „Кому му е гајле за реалноста?“, истражувајќи ги креативните и етичките предизвици на раскажувањето во денешниот медиумски заситен свет – истакнува Сара Ферро, раководител на индустри програмата на „МакеДокс“.
На вториот ден на форумот ќе се одржат низа пичинг-сесии, како и средби „еден-на-еден“ помеѓу филмски автори и продуценти, а на крајот од денот ќе бидат доделени награди за најдобрите проекти во развој. Форумот ќе заврши на 27 август со презентација на проекти во развој што учествувале со Мини-слејт апликации на програмата „Креативна Европа“.
МакеКоПроДокс форумот е организиран и поддржан од „МакеДокс“, Агенцијата за филм на Северна Македонија, Француската амбасада и Францускиот институт во Скопје – Фонд Екип Франција при француското Министерство за Европа и надворешни работи, Институтот за документарен филм, Интернационалниот Вишеград фонд, Гете институт Скопје, Грчкиот филмски центар, Документарната асоцијација на Европа, фестивалската мрежа „Док араунд Јуроп“, „Сани сајд оф д’док“, МК Деск на „Креативна Европа“ и Младинскиот културен центар во Скопје.