Култура
(Видео) Да не служи за потсмев, во културата внимателно да се крои
Бурните реакции што ги предизвикаа резултатите од конкурсот за култура, ревизијата на програмата и незадоволството на некои од апликантите беа тема на денешната надзорна расправа на Комисијата за култура. Пратеничките од опозицијата со многу прашања кон министерот за култура, Асаф Адеми, националниот координатор за култура, Роберт Алаѓозовски, советничката за култура на премиерот, Цветанка Ласкова.
На прашањето како некои национални установи добиле помала поддршка од Министерството за култура од некои проекти на невладини организации, Адеми одговори дека тој не може да има увид во сè, но тврди дека членовите на комисиите одлучувале според законот и верува во нивната стручност.
„Сметам дека ние транспарентно и демократски ги сослушавме сите оние што имаат забелешки на резултатите од конкусот. Се стигнало до овие резултати според постојните закони и критериуми. Тврдам дека членовите на комисиите совесно и стручно си ја завршиле својата работа, а за тоа можам да ви приложам нивна биографија. Се надевам дека со донесувањето на новиот закон за култура од Националната стратегија, ќе се подобрат механизмите на одлучување и ќе има повеќе задоволни“, рече Адеми.
Според поранешниот министер за култура, Роберт Алаѓозовски, проблемите доаѓаат и од таму што има премногу пријавени, а сите очекуваат поддршка од Министерството за култура.
„Со поефикасна децентрализација, како и подобар закон за спонзорства и донации, повеќето од проектите во културата ќе може да се пренасочат кон други извори за поддршка. Овие проблеми со незадоволни пријавени се провлекуваат со години. Мора да има филтри, не може државата да се грижи за толку голем број фестивали со иста содржина, на пример, и тука мора да има рестрикција. Секако, мора да се земе предвид тоа што се справуваме со намален буџет за култура и натаму ги оправаме последиците од поранешната власт“, смета Алаѓозовски.
Советничката Ласкова се огради од прашањата на пратеничките од ВМРО-ДПМНЕ и ги упати кон претседателите на одлучувачките комисии од Министерството за култура.
„Немам ингеренции да зборувам дали се направени неправилности. По реакциите на јавноста од културата, ми ги дадоа на увид резултатите. Сепак, мојата работа како советник е да се погрижам за широката национална слика во културата, а проектите се во надлежност на комисиите“, рече Ласкова.
Ова е втора надзорна расправа на Комисијата за култура, која е иницирана по резултатите на минатогодишниот и годинашниот конкурс на Министерството за култура. По 30 дена, вчера беше објавена и ревидираната програма за култура, но таа наиде на незадоволство кај јавноста од оваа сфера.
Во очекување да се донесе новиот закон за култура, претседателката на Комисијата, Ирена Стефовска, набргу најави уште една расправа на која ќе присуствуваат пратеници, претставници од граѓанскиот сектор и други инволвирани во креирање на политиката во културата.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Поддршка за културата во Битола: MINT зад Шекспир фестивалот 2025
Денес официјално започнува Шекспир фестивалот во Битола, еден од најзначајните и најреномирани театарски настани во регионот, кој годинава повторно ги обединува највлијателните и најиновативните Шекспирови продукции од светот.
Организиран од Народниот театар Битола, фестивалот претставува платформа каде класичните драмски текстови добиваат современи интерпретации, а Битола станува центар на висока сценска уметност.
Во пресрет на свеченото отворање, денес се одржа работна средба помеѓу директорот на Народниот театар Битола, Васко Мавровски, и генералниот директор на MINT Fintech Group, Никола Јошевски. MINT е долгогодишен партнер и спонзор на Народниот театар Битола, а годинава ја проширува својата поддршка и како клучен спонзор на Шекспир фестивалот.
Средбата, одржана во фоајето на театарот, беше можност за разговор за заедничката визија, новите идеи и стратешкото планирање на програмските и културните иницијативи за 2026 година.
„MINT продолжува да вложува во културата не како обврска, туку како уверување дека уметноста ја гради заедницата, а силната културна сцена значи силно и одржливо општество,“ истакнаа од компанијата.
Вечерва, со кревање на завесата, Битола повторно ќе стане театарски центар чијашто традиција, енергија и визија ја прават препознатлива на културната мапа на регионот.
(ПР)
Култура
Објавен „Речник на псевдонимите во македонската книжевност од првата половина на ХХ век“ од Славчо Ковиловски
„Македоника литера“ објави нова книга на Славчо Ковилоски со наслов „Речник на псевдонимите во македонската книжевност од првата половинана ХХ век“.
Овој речник се надоврзува на „Речникот на псевдонимите во македонската книжевност од XIX век“, од истиот автор, публикуван во 2022 година. Покрај лажните имиња од сите видови (псевдоними, кратенки, знаци) овде се вклучени и одредници со прекари на публицисти, родените имиња на авторите, како и одреден број партизански псевдоними.
Во Речникот се наоѓаат книжевни псевдоними на 187 автори и 36 псевдоними од други области со вкупен број од 223 лица со скриени имиња. Исто така, има 19 родени (крстени) имиња на луѓе од книжевноста и културата, како и 37 автори чии прекари се споменуваат покрај нивните имиња. Вкупниот број на псевдоними изнесува повеќе од петстотини. Посебно поглавје е посветено на теорискиот пристап при објаснувањето на методологијата, односно постапките за дешифрирање и категоризирање на скриените имиња. Овој дел е особено важен, бидејќи без соодветен критички метод на потврдување или негирање на авторството препишано според псевдоним, не може да се добие релевантен одговор, прецизно дефиниран, елабориран според современите концепции на теоријата на книжевноста, но и на книжевно-историските односи и практики.
Славчо Ковилоски (Скопје, 1978) е македонски книжевен историчар, културолог, поет, прозаист. Автор е на неколку прозни, поетски и монодрамски дела, како и на повеќе монографии од областа на книжевноста, историјата и културологијата. Прикази и статии објавувал во повеќе македонски списанија и дневните весници. Има преведено шест белетристички и научни дела од хрватски и бугарски на македонски јазик и повеќе преводи од српски јазик објавени во периодиката. Делови од неговото прозно и поетско творештво се преведени и препеани на неколку европски јазици.
Работи во Институтот за македонска литература (Одделение за македонска литература во XIX век), при Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје.
Култура
Пијано-рецитал „Скопје во петолиние 2028“
Културниот информативен центар – Скопје го најавува пијано рециталот „Скопје во петолиние 2028“ – македонска музичка приказна во чест на Скопје, Европска престолнина на културата 2028.
Овој уникатен рецитал ќе ја раскаже музичката приказна на нашиот град преку внимателно одбрани дела на македонски композитори, претворајќи го Скопје во вистинска партитура, а пијаното – во раскажувач. Рециталот претставува интимна пијанистичка нарација која го пренесува духот и енергијата на градот директно до срцето на публиката.
На пијаното ќе настапи Давид Павиќ, млад, но веќе признат пијанист кој го претставува новиот бран на македонски уметници. Со внимателно одбраниот репертоар, рециталот ќе го истакне генерацискиот премин на македонските композитори и континуитетот на музичкото изразување во Македонија.
Овој рецитал е прв целовечерен концерт од ваков вид воопшто кај нас, во кој младата надеж на македонската пијанистичка сцена, Давид Павиќ, преку својот личен уметнички израз ќе ги претстави делата на македонските композитори во ново светло.
Со внимателна интерпретација и емоционална длабочина, тој не само што ги оживува музичките дела на македонските композитори, туку и ги афирмира пред домашната и меѓународната публика.

