Дејан Пројковски е првиот македонски режисер што поставил театарска претстава во соработка со национални институции во Јужна Кореја. Двете премиерни изведби, публиката во Инчеон ја испрати со стоечки овации.

На 26 јули во Инчеон, Јужна Кореа, се случи премиерата на театарската претстава „Приказната на Електра“ од Сашо Димоски, во режија на Дејан Пројковски. Претставата беше дел од програмата на Националниот театарски фестивал и привлече големо внимание на корејската културна јавност.

Станува збор за современа интерпретација на античкиот мит за Електра, во која јазикот на телото, минималните дијалози и прецизната визуелна естетика создаваат универзален сценски израз. Темите за семејството, насилството, меморијата и судбината се обработени низ емотивно концентрирана и визуелно изниансирана форма, својствена за естетиката на Пројковски и Димоски, веќе докажана на неколку меѓународни театарски проекти.

„Работата со корејски уметници беше вистински предизвик – не само поради јазикот, туку и поради нивниот прецизен и визуелно рафиниран пристап кон театарот. Но токму затоа, кога ќе успееш да се разбереш без зборови, сфаќаш дека темите што ги носи оваа претстава се навистина универзални. Тука престануваат да важат сите бариери и ограничувања што ни се наметнуваат во животот,“ – вели режисерот Дејан Пројковски.

Продукцијата е резултат на соработка помеѓу Театарската асоцијација на Јужна Кореја, Националниот театарски фестивал Инчеон и Артема – театарска лабораторија. Овој формат на копродукција овозможи вклучување на целосна корејска актерска екипа, селектирана преку национален кастинг, во која настапуваат признати имиња на локалната сцена: Ким Чоин, Ким Сеонг-ми, Чои Минхјок, Јанг Мин Ки и Ха Џин.

Авторскиот тим зад претставата е главно македонски: автор на текстот и драматург е Сашо Димовски, Сашко Костов (музика), Сергеј Светозарев (сценографија и видео-дизајн), Раде Василев (костимографија). Кореографијата е на Кјонг Џаеми Рјуи, дизајнот на светло на Џеонгсу Ли, а продукциското водство го потпишуваат Џинион Јун и Хје Јеонг Чунг. Асистент на режисерот е Мари Шин, а уметнички директор Џеонг Ву Сон.

„Ми значи што една ваква соработка и продукција покажува дека и во глобален контекст, македонските културни професионалци можат да бидат препознаени како партнери со висока естетика и став. Тоа не е чест случај, и токму затоа секоја ваква можност носи вредност и остава простор за идни соработки“, додава Пројковски.

Инаку, Дејан Пројковски е еден од нашите најнаградувани и најактивни театарски режисери. Неговите претстави „Ана Каренина“ и „Ричард Трети“ беа дел од јубилејната Театарска олимпијада во Унгарија. „Ана Каренина“ досега има освоено над 40 награди, а „Ричард Трети“ доби Гран при на Фестивалот во Кишварда. Во неговото портфолио се вбројуваат и „Дон Жуан“ (награда за најдобра претстава во Хрватска), „Ромео и Јулија“ (највисока театарска награда во Турција), „Скупљачи перја“ во Српско народно позориште, „Мајка Храброст“ во Нови Сад, како и „Падот на Масада“, „Инферно“ и „Нема струја за електричниот стол“ во македонските театри.

„Приказната на Електра“ ќе гостува и во Македонија на 20 август, на свеченото затворање на фестивалот „Охридско лето“. По одекот што го постигна во Кореја, ова гостување претставува ретка можност домашната публика да ја доживее претставата во нејзината полна сценска и емотивна сила – токму онаква каква што беше препознаена и надвор од нашите граници.

Репертоарот на класична музика на „Охридско лето“ вчеравечер продолжи со концерт на македонскиот виолинист Емир Имеров и израелскиот пијанист Ваг Папиан.

Извонредните музичари ноќта ја започнаа со „Скерцо“ од Јоханес Брамс, а ја продолжија со композицијата „Фантазија во C-dur D934“ од Франц Шуберт. Репертоарот беше заокружен со прекрасна изведба на Бетовеновата „Соната бр.9 A-dur оп.47 „Кројцер“.

Емир Имеров е роден во Скопје, а живее во Германија од 1991 година. Студира на Музичката академија во Вурцбург со професорот Г. Жислин во чија класа дипломира во 2000 година. За време на студиите освојува прва награда на натпреварот „Ф. Менделсон“ и добива двегодишна стипендија. Долг период настапува со квартетот „Виртуози на Санкт Петербург“ на турнеи во САД, Австралија, поранешен СССР и Германија. Во 1998 година со неговото клавирско трио освојува прва награда на натпреварот во Тулуз, а истата година тој е добитник на втора награда на натпреварот за виолинисти во Ташкент. Од 2004 година е концерт-мајстор на Симфонискиот оркестар на театарот во Крефелд-Минхенглајдбах и од 2010 година на ансамблот „Европски солисти“ во Луксембург. Член е на клавирското трио „Бенџамин“ заедно со Ваг Папиан и Александар Кагановски.

-Ова е мој трети пат настап на фестивалот „Охридско лето“, еднаш со виолинистот Максим Венгеров, вториот пат со нашето трио „Бенџамин“, и еве, вечерва повторно ќе свирам за одличната публика. Многу ми значи овој подиум затоа што „Охридско лето“ е еден од најреномираните фестивали во Европа и пошироко. Со колегата Папиан често настапуваме со нашето трио, но и како дуо, рече виолинистот Имеров.

Реномираниот пијанист и диригент Ваг Папиан кариерата ја започнува во 1979 година по победата на Меѓународниот натпревар „Виана да Мота“. Дипломира пијано на Московскиот конзерваториум, а потоа студира и диригирање во класата на Иља Мусин на Конзерваториумот во Санкт Петербург. Во 1984 година станува асистент диригент на Ерменската филхармонија, а подоцна станува и уметнички раководител и шеф диригент на овој оркестар. Откако емигрира во Израел во 1990 година, како диригент работи со оркестарот во Бир Шива и со Симфонискиот оркестар во Ерусалим. Диригира со бројни оркестри низ светот, настапува на престижни фестивали, а како камерен партнер на виолинистот Максим Венгеров остварува бројни снимки за Еми Класикс. Во сферата на операта диригира продукции на „Кармен“, „Дон Џовани“ и „Норма“, а во моментот е гостин диригент во Националната опера во Ерменија и професор на академијата „Самуел Рубин“ во Тел Авив, а е гостин предавач на високи музички школи во неколку европски земји. Член е на клавирското трио „Бенџамин“.

Дебитанскиот игран филм на режисерот и сценаристот Горан Станковиќ, снимен во копродукција со Македонската филмска продукција Дрим Фектори (Огнен Антов, Стојан Вујичиќ), ќе ја има својата светска премиера во програмата Discovery, на  Интернационалниот Филмски Фестивал од А класа Торонто кој се одржува од 4 до 14 септември.

„Отецот наш“ ја следи приказната за Дејан, зависник од дрога кој доаѓа во еден манастирски комплекс во оддалечен дел на Србија за да се лекува од својата зависност. Таму, тој е подготвен да биде под будното око на отец Бранко, харизматичен и строг свештеник чии методи на „излекување“ стануваат се поекстремни.

„Филмот ја истражува тенката линија помеѓу дисциплина и насилство, помеѓу духовно водство и авторитарна контрола. Она што започнува како систем за поддршка на крај ќе се претвори во затворен систем кој ја оправдува репресијата во името на промената.“, објаснува режисерот Станковиќ.

Во филмот играат Бранко Исаковиќ, Вучиќ Перовиќ, Јасна Жалица, Тони Михајловски, Ненад Хераковиќ и други.

Продуцент на филмот е Снежана ван Хаулинген, а продукциските куќи се This and That Productions (Србија), во копродукција со Македонија (Dream Factory), Италија (Nightswim), Хрватска (PomPom Film), Црна Гора (KINO) и Босна и Херцеговина (Novi Film).

“Регионалната соработка е од клучно значење за нашите земји да можат да реализираат големи филмски проекти кои ќе бидат забележани и избрани на елитни фестивали како Торонто. Навистина голема привилегија е што нашиот филм ќе ја доживее својата светска премиера во програмата Discovery на Торонто Филмскиот Фестивал (TIFF) — платформа со светски реноме што отсекогаш ги открива и промовира најталентираните нови филмски автори“, изјавија македонските копродуценти Огнен Антов и Стојан Вујичиќ (Dream Factory Macedonia) поврзано со светската премиера, додавајќи: „успеавме да собереме голем број македонски креативци кои активно учествуваа во обликувањето на проектот како Тони Михајловски, Игор Поповски, Дарко Бошковски, Александар Ристевски и др.“.

Ова е долгометражниот деби на режисерот Горан Станковиќ, кој претходно се здоби со признание во регионот како ко-сценарист и режисер на ТВ сериите „Операција Сабја“ и „Утрото менува сè“.

Филмот „Отецот наш“ е поддржан од Филмскиот центар на Србија, Министерството за култура на Република Србија, Агенцијата за филм на Р.Македонија, Министерството за култура и туризам на Италија, Хрватскиот аудиовизуелен центар, Филмскиот центар на Црна Гора, Сараевскиот филмски фонд, Креативна Европа – МЕДИА програмата и RE-ACT фондот.

Торонто Меѓународниот Филмски Фестивал е еден од најголемите и најпосетуваните фестивали во светот, а неговите добитници директно се квалификуваат за номинации за BAFTA и Оскар.

Фестивалската програма се објавува постепено, а целосната програма ќе биде објавен до 12 август. Јубилејното 50. издание ќе се одржи од 4 до 14 септември