Култура
Второ меѓународно биенале на минијатурна уметност – графики, цртежи, сликарство – Битола 2025

Во КИЦ – офицерски Битола вчера беше отворено Второто меѓународно биенале на минијатурна уметност МБМБ Битола 2025.
Биеналето е организирано и реализирано од нејзиниот раководител Владо Ѓорески, кустос и графичар кој што воедно е и раководител на Меѓународното графичко триенале Битола.
Зстапени се околу 600 автори, со околу 800 дела од повеќе од осумдесет држави.
Според уметничкиот израз на пристигнатите дела, станува збор за една од позначајните ликовни манифестации во меѓународни размери. Второто биенале на минијатурна уметност веќе е позиционирано во релевантните ликовни случувања и е одредница за современите уметнички текови во светот.
После Битола, биеналето ќе биде презентирано во Грција, Србија, Романија а во преговори е и со Полска затоа што свое учество имаат над сто полски автори.
Настанот го отвори Драган Ристевски, галерист, кој што истакна:
-„… Очигледен е растечкиот интерес од страна на уметниците ширум светот, што потврдува дека Биеналето и Битола стекнуваат афирмација и респект, како и желба кај авторите да бидат дел од оваа меѓународна уметничка средба. Концептот на Биеналето – мал формат, е намерно избран, бидејќи им овозможува на уметниците да се изразат чисто, неоптоварено, импулсивно и слободно….“
На самото свечено отворање, постхумно беше доделана специјална награда на битолскиот ликовен уметник Ранко Струмениковски за неговиот придонес во развојот на современата ликовна уметност и графика во Македонија. Наградата ја прими Тања Струмениковска Ристевска, ќерка на уметникот како и специјална награда на Гоце Божурски за истакнати креативни изразувања особено во минијатурната уметност, реализирана и преку неговиот циклус создаден од 1000 графички дела- „Илјада и една љубовна приказна“
Во предговорот на каталогот за биеналето, кој е на 950 страници, Владо Ѓорески пишува:
„…Меѓународното Биенале на минијатурна уметност Битола, 2025, нема за цел да биде еден вид на меѓународна ликовна манифестација. Нема за цел да биде културен или културолошки национален престиж и претенциозно претставување пред светот. Нема за цел да промовира одредени нови естетски или стилски движења најчесто форсирани или измислувани од „куратори“ финансирани од „светските“ банкарските конзорциуми или медиумските магнати, кои се фабрики за измислување на новиот лажен свет и форсирање на празни, бесмислени вредности со исклучиво комерцијални амбиции и претрупувања. Нема за цел да наметнува познати и постојано секаде присутни група на автори, во време кога поштенското испраќањето на едно или повеќе графички дела изнесува во најголем број на држави повеќе од една плата на графичарот или уметникот. Нема за цел да претставува статистички бласфемии-колку држави, колку автори, кога никој незнае каде се наоѓа нивната географија ниту пак во ова равнодушно време на некој воопшто нешто тоа му претставува. Нема за цел да селектира дела, ангажираќи консилиум од восочни и роботизирани елитистички планетарни авторитети и празни „хуманоиди“.
Можеби, тоа е тивко, скриено, непознато, острово, кое на некој чуден начин успеало да се оддели од огромниот напредок на глобализмот, трансхуманизмот, и како некое фатаморганско проклетство плови низ морето на заборавените вистински слики, наспроти величенствениот огномет на фаренхајтовскиот 451, во кој повеќе не се спалуваат книгите, туку систематски и дефинитивно Човечкиот Дух.
Скриено, незабележливо, дел од некаков сон, од агонијата на Sвездата, осудена да ја скрие засекогаш во себе вистинската светлина, предсмртно поништена.
Меѓународното Биенале на минијатурна уметност Битола е цивилизациска атрофија, во која се чуваат сличиња, дневници, минијатури на нашето бледо постоење, прогонето од Потопот на цивилизацискиот огромен прогрес, во кој Императорот на вештачката интелегенција ги создава империите на лажните слики низ кои не постоиме ние, туку демонската темнина на глобалниот пекол составен од нашиот комформистички материјализам низ кој така длабоко и засекогаш потонуваме во едно безначајно, непотребно и неважно-НИШТО…“
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Љутков присуствуваше на премиерата на претставата „Уна“ во Белград

Министерот за култура и туризам, Зоран Љутков, вчера присуствуваше на премиерната изведба на театарската претстава „Уна“, во режија на истакнатиот македонски режисер Дејан Пројковски. Претставата се одигра на сцената „Данило Бата Стојковиќ“ во театарот „Звездара“ во Белград.
„Уна“ е работена според култниот роман на Момо Капор, во адаптација на Стеван Копривица.
Белградската публика со громогласен аплауз и стоечки овации ги награди актерите: Никола Ристановски, кој го игра главниот лик – универзитетскиот професор Мишел Бабиќ, Магдалена Мијатовиќ во улогата на студентката Уна, Сена Ѓоровиќ како сопругата на професорот Олга и Марко Гверо во улогата на проректорот Дукиќ. Сценографијата е на Валентин Светозарев, костимите се на Ивана Ристиќ, а музиката на Горан Трајкоски.
Министерот Љутков истакна дека претставата „Уна“ е уште една потврда за високото ниво на соработка во културната размена меѓу Македонија и Србија, како и за креативната моќ на македонските уметници на меѓународната сцена.
Репризни изведби на „Уна“ се закажани за 13 и 26 октомври во театарот „Звездара“.
Култура
Интернационален фестивал на детски театри „Игор Маџиров“ во Театар за деца и младинци

Четвртото издание на Интернационалниот фестивал на детски театри „Игор Маџиров“ од 15 до 18 октомври ќе ја обедини регионалната театарска сцена под слоганот „Сцена за сечиј сон“, со претстави што преку игра, хумор и фантазија го допираат живиот корен на човечкото искуство.
Официјалната селекција, за која беше задолжена режисерката Драгана Милошевски – Попова, годинава беше направена од вкупно над 40 апликации: што најавува многу богата година за детскиот и младинскиот театар.
Фестивалот го отвора „Франкенштајн“ на Кокан Младеновиќ: современа и ритмична адаптација на романот на Мери Шели, која ја преиспитува границата помеѓу човекот и чудовиштето, и улогата на заедницата во нејзиното поставување, моделирање и управување.
Од Суботица гостува „Играј со мене!“ на Андреј Бока, претстава што нè потсетува дека вниманието и времето се највредните подароци за секое дете.
Од Загреб пристигнува „Малата Фрида“ на Аница Томиќ – приказна за детството на Фрида Кало, за храброста да се биде различен и лековитата моќ на соништата.
„Како оздраве штурецот“ на Никола Завишиќ од Белград е визуелно богата претстава за детската тага и начинот на кој играта и хуморот стануваат јазик на самоисцелување.
Посебна визуелна поезија доаѓа со „Прозорецот“ на Давид Зуазола од Темишвар и со „Свадби на животни и нешта“ на Георги и Раја Господинови, кои преку нежна приказна нѐ воведуваат во невидливиот живот на предметите и моќта на имагинацијата.
Фестивалот ќе заврши со „Сино“ на атинскиот „Хоп Сињор“ – храбра, апсурдно-хумористична претстава што со свеж сценски јазик ги истражува конфликтите и стереотипите во секојдневието.
Сите претстави, освен првата, ќе се натпреваруваат за ГРАН ПРИ, наградата за режија, двете актерски, наградата за костимографија и наградата за сценографија.
Жирито го сочинуваат Игор Третињак (Хрватска), Изабела Новотни (ТДМ) и Јулијана Мирчевска (АСИТЕЖ), а детското жири ќе ја додели наградата за најдобра претстава според младата публика.
Фестивалот го организира Театар за деца и младинци – Скопје, со Совет во состав: Владимир Лазовски (претседател), Игор Ивковиќ, Катарина Илиевска Силјановска, Винета Дамческа Мојаноска, Никола Наковски, Ангела Димитровска, Ирена Глигорова и Васил Галевски.
Во рамки на придружната програма ќе се одржат: драмско читање и панел-дискусија „Животот на еден современ македонски драмски текст“, со Ева Камчевска како нејзин модератор; работилницата за сценско движење под менторство на српскиот актер и режисер Дамјан Ќецојевиќ; и креативната работилница „Како се прави кукла“, водена од Ирина Сомборац. Сите три работилници се наменети за младата публика, ученици и млади креативци.
„Театарот му овозможува на детето да ги претвори своите внатрешни немири во игра што лечи. Таму, во безбедниот простор на имагинацијата, стравот станува лик, болката станува глас, а љубопитноста – движење. Во тој чин на преобразба, детето го учи најважниот човеков напор: како да го поднесе светот без да се изгуби во него. Театарот не го оддалечува од реалноста туку му ја враќа: преобразена, поподнослива, полна со можности за нови доживувања“, велат од Театар за деца и младинци.
Култура
Финскиот хор „Доминанте“ со светска премиера на „Јовано, Јованке“ од Дарија Андовска во НОБ

Вечерва, во фоајето на Националната опера и балет, со почеток во 20 часот, во рамките на нивната турнеја по повод 50-годишнината од основањето, финскиот мешан хор „Доминанте“, под диригентската палка на маестро Сепо Мурто, ќе изведе разновидна програма со дела од светскиот репертоар и ќе ја даде светската праизведба на композицијата „Јовано Јованке“ од македонската композиторка Дарија Андовска.
Концертот во Скопје се одржува по неколкудневни подготовки на хорот во Охрид. Во Скопје хорот ќе одржи и заедничка проба со мешаниот хор на ФМУ „Драган Шуплевски“, предводен од маестро проф. Сашо Татарчевски.
Хорот „Доминанте“, основан во 1975 година при Универзитетот „Аалто“ во Хелсинки, е еден од најпознатите фински хорови, препознатлив по својот блескав звук и уметничка извонредност.