Култура
Две нови награди за Манчевски
Уште две нови меѓународни награди освои овој месец македонскиот режисер Милчо Манчевски, а неговиот најнов филм „Кајмак“ продолжува со фестивалските прикажувања и кинопремиери во Европа.
Манчевски ја доби наградата за достигнувања во филмот на фестивалот БАНЕФ во Стокхолм, кој во образложението истакна:
„Милчо Манчевски ја добива фестивалската награда за неговите филмски остварувања, за создавање слики што постојано ги доведуваат во прашање границите на жанровите, со избегнување конвенции, што кинестетички го канонизира како американски режисер во Европа“. Фестивалот вели и дека „Кајмак“ ги прикажува жените поослободени, похрабри, понезависни, а сурогат-мајките станаа вообичаен феномен“.
Манчевски е годинешен лауреат и на фестивалот „Прв кадар“ во Зворник, БиХ, кој му додели плакета за придонес во развојот и промоцијата на кинематографијата во регионот. Вечерва, „Кајмак“ ќе го отвори фестивалот, а пред публиката ќе се претстават главните актери Ана Стојановска и Александар Микиќ.
„Убаво е кога се мешаат разни култури, кога луѓе во други држави ќе се радуваат на македонска уметност, со наши актери, наши филмаџии, на македонски… Во уметноста нема мали и големи земји, има мали и големи дела“, изјави режисерот Манчевски.
Истовремено, „Кајмак“ вечерва ќе се прикаже и на фестивалот ЕНФФ во Хаг, Холандија, а во разговор со публиката ќе ги претстават режисерот Манчевски и продуцентот Јане Ќортошев и копродуцентките Елс Ванде Ворст и Изабела Депевег. Веднаш по фестивалската проекција, ќе почне и кино прикажувањето на филмот во Холандија.
Огромен интерес владее и за прикажувањето на „Кајмак“ во Лондон, каде што билетите за проекцијата на 29 ноември за распродадени за многу кратко време. На барање на македонската амбасада, „Кајмак“ ќе се прикажува во Лондон за студентите и за поширокиот академски аудиториум на University College London, а потоа Манчевски ќе има и разговор со публиката.
„Кајмак“ 2024 година ја почнува во официјална конкуренција за најдобар филм на фестивалот во Буенос Аирес, Аргентина.
Покрај фестивалската турнеја со „Кајмак“, минатиот месец во Толедо, Шпанија, Манчевски одржа десетдневен семинар за филмска режија, за класата студенти на Институтот за филм на Шангајскиот универзитет и на шпанскиот Универзитет на Кастилја „Ла Манча“. Изминатава годинава Манчевски одржа серија мастер-класи на фестивалите во светот, од Токио преку Калабрија, Тирана, Торонто и други, кои предизвикаа особено внимание кај стручната јавност и публиката.
„Кајмак“, кој досега освои шест фестивалски награди, е еден од македонските филмови со најширок пласман во светот. Тој е продаден за редовна дистрибуција во педесетина земји од Европа, Северна Америка, Јужна Америка, Централна Америка, како и во Австралија и на Карибите – од Аргентина, Бразил и Мексико до Грција, Кипар и Холандија, од Јамајка, Аруба, Барбадос до Албанија и Бугарија; од Парагвај и Хаити до Суринам, од Гвајана и Ст. Китс и Невис до Данска, Хрватска… Понатамошниот процес на пласман е во тек.
„Кајмак“, македонско-данско-холандско-хрватска копродукција, поддржана од „Еуримаж“, ја имаше светската премиера на фестивалот во Токио (А-категорија), потоа продолжи со глобална фестивалска турнеја во Тајпеј, Португалија, Италија, Бугарија, Србија, Црна Гора, САД итн. Филмот беше поздравен со неколкуминутни стоечки овации и многубројни написи во локалните медиуми.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Гоце Цветановски со специјална награда во Белград за придонес во филмската уметност и индустрија
Македонскиот режисер и сценарист Гоце Цветановски доби специјална награда за придонес во филмската уметност и индустрија на 19. издание на Српскиот фестивал за фантастични филмови, еден од најзначајните регионални фестивали посветени на жанровскиот и авторскиот филм.
Свеченото отворање на фестивалот се одржа во Културниот Центар во Белград, во присуство на бројни филмски автори, професионалци и љубители на фантастичниот филм. На настанот присуствуваше и директорот на македонскиот Културно-информативен центар во Белград, Васко Шутаров.
Наградата на Цветановски му беше врачена по проекцијата на оскаровецот „Поплава“, по што следеше панел-дискусија на тема иднината на анимираниот филм во регионот. На панелот, покрај Цветановски, учествуваа и истакнатите автори Растко и Ивана Чириќ, Никола Мајдак и Алекса Гајиќ, кои разговараа за предизвиците, новите технологии и можностите за регионална соработка во современата анимација.
При примањето на наградата, Цветановски се наврати на своите почетоци и емотивната врска со фестивалот:
„Мојата прва награда во кариерата ја добив токму на овој фестивал, за краткиот игран филм ‘Мал дисконтинуитет во време-просторот’ во 2014 година. Затоа ова признание за мене носи особена емоционална и професионална вредност.“
Наградата доаѓа како признание за долгогодишната авторска работа на Цветановски и неговиот придонес во современиот филм, со посебен акцент на фантастичниот и анимираниот жанр.
Култура
Во Центарот за култура „Трајко Прокопиев“ втора меѓународна изложба на уметничка фотографија „Мотус 2025“
Здружението за промоција на интелектуални, мултикултурни и спортски вредности – Мотус од Куманово, преку својот Фото клуб – Мотус, во период од 18 декември (четврток) 2025 во просториите на Центар за култура „Трајко Прокопиев“ во Куманово, ќе ја организира втората Меѓународна изложба на уметничка фотографија Мотус 2025.
На изложбата ќе бидат изложени пеесетина фотографии. Учество зедоа 249 автори од 50 земји.

Финансиер на изложбата е Општина Куманово, преку програмата за подршка на културни манифестации за 2025 година, а истата е под патронат на Меѓународната Федрација на Фотографска Уметност (ФИАП 2025/393), (Фото Сојуз на Македонија (ФСМ 2025/003) и Меѓународна Фото Асоцијација Дунав (ДИПА 2025/054).
Изложбата ќе биде отворена на 18 (четврток) декември 2025 во 19:30 часот во просториите на Центар за култура „Трајко Прокопиев“ во Куманово.
Култура
„Интер(но)фејс“ на Борис Шемов во „Мала станица“
На 18 декември 2025 година, со почеток во 20.00 часот, во Мултимедијалниот центар „Мала станица“, во рамките на програмските активности на Националната галерија, ќе биде отворена изложбата „Интер(но)фејс“ на уметникот Борис Шемов, курирана од д-р Ана Франговска.
„Интер(но)фејс“ е мултимедијален проект кој се фокусира на односот меѓу човекот и вештачката интелигенција, на улогата на јазикот како визуелно, идеолошко и комуникациско средство, како и на пост-интернет естетиката како нова културна реалност. Преку различни медиумски форми – текстуални интервенции, видео-содржини, алгоритамски и дигитални процеси – изложбата отвора прашања за моќта, контролата, технологијата и трансформацијата на субјектот во современиот дигитален контекст.
Насловот „Интер(но)фејс“ упатува на двојната природа на интерфејсот – како техничка површина на комуникација меѓу човекот и машината, но и како внатрешен, идеолошки простор во кој се преговараат значењата, одлуките и позициите на моќ. Изложбата го третира интерфејсот не само како функционален медиум, туку како критичка зона на судир меѓу човечкото искуство и алгоритамската логика.
Проектот се надоврзува на актуелните уметнички и теориски дискурси за постхуманизмот, визуелната култура и дигиталната медијација на реалноста. Во таа рамка, „Интер(но)фејс“ ја поставува вештачката интелигенција не како неутрален технолошки алат, туку како активен фактор во креирањето на современите културни, политички и етички релации.
Изложбата „Интер(но)фејс“ може да се посети во периодот од 18 до 24 декември 2025 година во Мултимедијалниот центар „Мала станица“, Национална галерија, Скопје.

