Култура
Деветтиот филозофски филмски фестивал отворен со „Небото над Берлин“
Вчеравечер во Кинотеката на Северна Македонија со култниот „Небо над Берлин“ свечено беше отворен 9. Филозофски филмски фестивал.
На почетокот публиката во Кинотеката го слушна и виде маестралниот медитативен аудиовизуелен перформанс на Post Global Trio (Тони Димитров, Димитар Додовски и Мартин Георгиевски). Директорката на Фестивалот, Ана Дишлиеска-Митова, го прогласи Фестивалот за отворен со укажување на „способноста или одговорноста на филмот, но и на филозофијата, да ги покажат работите онакви како што се, но и да го спасат нивното постоење“. Специјален гостин на вечерта беше раководителот на Музејот на Југословенската кинотека во Белград, Марјан Вујовиќ, кој по проекцијата на Вендерсовото ремек-дело, говореше на тема: „Патувањето како потрага по нашиот идентитет“ по што следуваше интересна отворена дискусија со присутната публика. За голема радост на почитувачите на делото на Вендерс, „Небото над Берлин“ го означи само почетокот на ретроспективата, во чии рамки ќе бидат прикажани уште четири филма кон крајот на месецот (27-30 мај).
Ретроспективата на Вим Вендерс се организира во соработка со Гете-институтот Скопје и е инспирана од книгата „Замислување на мирот: дијалог за перцепцијата“ (од Вим Вендерс и Мери Зурнази), чиј македонски превод во издание на Филозофското друштво на Македонија ќе излезе по Фестивалот.
Денес, на вториот ден од Фестивалот, публиката во Кинотеката на Северна Македонија ќе може да ужива во три настани. Најпрвин во 18.30 часот, во делот од ревијалната програма „Филм – филозофија“, ќе биде прикажан унгарскиот добитник на „Златната мечка“ на Берлинскиот филмски фестивал во 2017 година, „За телото и душата“ од Илдико Ењеди. Филмот ја тематизира ониричната средба на двајца интроверти, односно необичниот феномен на споделување ист сон и сите метафизички и практички последици од тоа. Можно ли е тоа да е знак на неочекувана среќа или е само активатор на исконскиот страв од опскурното? По проекцијата за филмот, публиката на дијалог ќе ја поттикне академик Катица Ќулавкова со своето проседе: „Интимната комуникација меѓу телото и душата“.
Во 21.30 ќе биде прикажан првиот филм од компетитивната програма за долгометражни филмови, годинешниот грузиски кандидат за „Оскар“, „Наме“, од Заза Калваши. Филмот претставува лирска приказна за конфликтот меѓу традиционалното и модерното, митолошкото и рационалното, испредена среде чудото на водата. Во ракописот на Калваши е видливо едно креативно ехо на великиот Тарковски и неговиот медитативен мистицизам. Најтопли препораки за тивко силниот „Наме“.
Денот во Кинотеката ќе заврши со филозофски медитации, односно со аудиовизуелниот перформанс на Post Global Trio (23.15). Вчерашното патување на тројцата креативци на отворањето на Фестивалот низ далечни предели и суптилни звучни сцени и пејзажи, вечерва ќе продолжи по врволиците на потрагата по себеси зад заборавот, што ни го ујдисува модерниот ритам на живеење. Неопходен е излез зад хоризонтот на познатото за да се пронајдеме во напознатото! Post Global Trio, едноставно, е искуство што не смее да се пропушти.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Новогодишен концерт на Зарина Првасевда, „Кадифено“, во Македонската филхармонија
На 20 декември со почеток во 19 и 30 часот во Македонската филхармонија концерт ќе одржи македонската вокална интерпретаторка и музичарка Зарина Првасевда.
На денешната прес-конференција беа споделени детали за концертот „Кадифено“, кој претставува уникатно музичко патување што ги спојува традицијата, современиот звук и светската музичка виртуозност.
Овој проект ја означува премиерата на новиот музички опус на Зарина Првасевда, каде интимниот и длабоко емотивен израз се испреплетуваат со македонската и ориенталната традиција, добивајќи современа звучна форма низ импровизација и модерен сензибилитет.
„Овој концерт за мене е многу личен процес и еден вид враќање кон корените, но и нивно преосмислување. Материјалот што ќе го изведам произлегува од македонската и ориенталната музичка традиција, но е создаван низ слобода, импровизација и современ звучен јазик. Сакав публиката да го почувствува овој концерт како интимен простор – како заедничко доживување во кое музиката не е само изведба, туку разговор, емоција и трансцедентност“, изјави Евгенија Здравевска, позната под својот уметнички псевдоним Зарина Првасевда.
Гостите од Турција, Џенк Еродоган, светски познатиот виртуоз на фретлес гитара и Греми награден уметник како и перкусионистот и мултиинструменталист Ахмет Алан, беа оправдано отсутни поради доцнење на нивниот лет за Скопје од повеќе од два часа, предизвикано од густата магла над Скопје, изјавија организаторите.
Џенк Ердоган е Греми награден композитор и еден од највлијателните фретлес-гитаристи во светот. Како дипломец со First Class Honours и предавач на Berklee College of Music, тој е врвно интернационално име. Добитник е на Yeşilçam награда за Најдобар саундтрак, настапувал со светски музичари како светски познатиот индиски перкусионист Трилок Гурту и американскиот џез фјужн тапанар Дејв Врекл како и турнеи низ Европа и САД.
Ахмет Алан е турски перкусионист кој свири традиционални инструменти како бендир. Гордо го комбинира богатството на турската фолклорна музика со современи ритми, давајќи му свеж, жив звук на традиционалниот перкутерски израз. Неговите настапи често се мешавина од енергија, игра и ритам — што ги прави привлечни и за публиката што ја обожава класичната етно-музика, и за оние кои бараат модерни звучни искуства. Со тоа, Алан е мост помеѓу минатото и сегашноста во светот на турската перкусиона музика.
„Кадифено“ е концерт кој ќе понуди искрена емоција, длабока музичка нарација и редок спој на домашна и меѓународна уметничка енергија – вистинско предновогодишно културно доживување.
Билетите за концертот се достапни на веб страната другастрана.мк.
фото/Кристијан Арсовски
Култура
Гоце Цветановски со специјална награда во Белград за придонес во филмската уметност и индустрија
Македонскиот режисер и сценарист Гоце Цветановски доби специјална награда за придонес во филмската уметност и индустрија на 19. издание на Српскиот фестивал за фантастични филмови, еден од најзначајните регионални фестивали посветени на жанровскиот и авторскиот филм.
Свеченото отворање на фестивалот се одржа во Културниот Центар во Белград, во присуство на бројни филмски автори, професионалци и љубители на фантастичниот филм. На настанот присуствуваше и директорот на македонскиот Културно-информативен центар во Белград, Васко Шутаров.
Наградата на Цветановски му беше врачена по проекцијата на оскаровецот „Поплава“, по што следеше панел-дискусија на тема иднината на анимираниот филм во регионот. На панелот, покрај Цветановски, учествуваа и истакнатите автори Растко и Ивана Чириќ, Никола Мајдак и Алекса Гајиќ, кои разговараа за предизвиците, новите технологии и можностите за регионална соработка во современата анимација.
При примањето на наградата, Цветановски се наврати на своите почетоци и емотивната врска со фестивалот:
„Мојата прва награда во кариерата ја добив токму на овој фестивал, за краткиот игран филм ‘Мал дисконтинуитет во време-просторот’ во 2014 година. Затоа ова признание за мене носи особена емоционална и професионална вредност.“
Наградата доаѓа како признание за долгогодишната авторска работа на Цветановски и неговиот придонес во современиот филм, со посебен акцент на фантастичниот и анимираниот жанр.
Култура
Во Центарот за култура „Трајко Прокопиев“ втора меѓународна изложба на уметничка фотографија „Мотус 2025“
Здружението за промоција на интелектуални, мултикултурни и спортски вредности – Мотус од Куманово, преку својот Фото клуб – Мотус, во период од 18 декември (четврток) 2025 во просториите на Центар за култура „Трајко Прокопиев“ во Куманово, ќе ја организира втората Меѓународна изложба на уметничка фотографија Мотус 2025.
На изложбата ќе бидат изложени пеесетина фотографии. Учество зедоа 249 автори од 50 земји.

Финансиер на изложбата е Општина Куманово, преку програмата за подршка на културни манифестации за 2025 година, а истата е под патронат на Меѓународната Федрација на Фотографска Уметност (ФИАП 2025/393), (Фото Сојуз на Македонија (ФСМ 2025/003) и Меѓународна Фото Асоцијација Дунав (ДИПА 2025/054).
Изложбата ќе биде отворена на 18 (четврток) декември 2025 во 19:30 часот во просториите на Центар за култура „Трајко Прокопиев“ во Куманово.

