Култура
ЕКСКЛУЗИВНО СО ТУРСКИОТ АКТЕР ХАЛИЛ ЕРЃУН – Али Риза во Битола: Би се преселил во Македонија, луѓето уште не се поразени од капитализмот
Бунтовен, прогресивен, поборник за вистинските човечки вредности, како правдата и половата рамноправност, исклучително харизматичен, турската актерска ѕвезда Халил Ерѓун, познат на домашната телевизиска публика како Али Риза во турската серија „Кога лисјата паѓаат“, изминативе две недели беше во Битола за потребите на снимањето на филмот „Најтешкото нешто“ каде што ја толкува улогата на Африм. Станува збор за првиот македонски филм на турски јазик во режија на Сердар Акар ( „Долина на волците“, „Збогум Румелија“), а во продукција на „Сектор филм“ ( Владимир Анастасов, Ангела Несторовска) од Скопје. Го затекнавме пред да замине на последниот ден од неговото снимање во Битола, а едночасовниот разговор беше само мало ѕиркање во личноста на Ерѓун, кој во својата богата професионална и лична биографија со повеќе од 80 улоги во театар, филм и телевизиски серии, како и на прагот на осмата деценија од животот со часови би имал што да раскаже.
Роден е во Изник во 1946 година, студирал политички науки во Анкара, а актерската кариера ја почнува во театар во Бурса. Неговото филмско деби се случува во 1974 година со големиот турски режисер Јилмаз Гуну. За своите улоги е повеќепати наградуван, а вели улогите внимателно ги бира и прифаќа да игра единствено ако му се допаѓаат.
За улогата во „Најтешкото нешто“ пресудило сценариото, а со македонската продукција се поврзал преку нашиот актер Ертан Шабан, кој исто така има филмска кариера во Истанбул.
Иако голема актерска ѕвезда во Турција, без трошка ароганција природно и спонтано одговори на неколку прашања. За својата младешка верба во правда кога кон крајот на шеесеттите и во седумдесеттите години има големи политички превирања во Турција бил во затвор, но вели дека и до денес ја негува истата идеолошка ориентација и нема намера да отстапи.
Ерѓун во Македонија доаѓа првпат, но вели дека веќе размислува и да се пресели тука бидејќи смета дека либерал капитализмот не успеал комплетно да навлезе во секојдневието и да ја избрише човечноста.
„Првпат сум во Македонија, но воопшто не ја доживувам како странска земја. За мене, земјите од Балканот се многу блиски, и историски и културолошки. Ние сме нераскинливо поврзани уште од времето на балканските војни. Уште како дете, миграциите ми оставија голем впечаток. Ги набљудував доселениците и нивната носталгија по родниот крај, но исто така и нивното поврзување со населението и културолошкото соединување. Верувам дека големите мешања на народите од Балканот се вистинско културолошко богатство“, вели Ерѓун.
Со оглед на тоа што пред актерската кариера завршил политички студии во Анкара, нему му се познати историските и политичките услови на Балканот. Од друга страна, пак, како креативен човек со емпатичен сензибилитет носи посебни впечатоци од детството и младоста кога ги набљудувал доселениците во неговиот роден крај.
„Доаѓам од Измир, и во местото каде што потекнувам имаше многу мигранти од балканските земји. Особено лично ги доживувам приказните што се одвиваа пред моите очи. Тоа беа луѓе кои морале да ги напуштат своите домови и беа многу носталгични кон своите земји. Жените се собираа во дворовите и пееја песни што ги потсетуваат на нивните домови. За жал, овие процеси на миграции и денес не се завршени и многу луѓе дури и во вашата убава земја се принудени да талкаат по светот за подобар живот“.
Воопшто не се кае што поради своите идеолошки убедувања за време на револуцијата во 1968 година бил затворен од страна на тогашните турски власти.
„Бев и останав социјалист, верувам во рамноправност. Бев воодушевен од југословенската федерација, титовата Југославија. И моите пријатели со слични политички убедувања ја гледаа Југославија како земја во која царуваат и демократијата и рамноправноста. Но, во седумдесеттите во Турција состојбите беа поинакви. Не беше баш дозволено да се спротивставиш, па така завршив и во затвор. Не се каам за ништо и денеска верувам во истите нешта. Сметам дека секој уметник треба да биде на страната на правдата, да ги почитува работничките права и да се спротивстави на хегемонијата. Исто така, верувам дека жените треба да бидат рамноправни со мажите“.
Улогата што ја толкува како Африм во филмот „Најтешкото нешто“ на некој начин е симбол на неговите убедувања. Тој толкува татко чиј син се инфилтрира во некој поинаков криминоген свет и нивниот конфликт доаѓа од спротивставените убедувања за вредноста на животот.
„Многу сум среќен што дојдов во Македонија и што играм во овој филм. Ми се допадна сценариото и без размислување ја прифатив улогата. Имам одлична соработка со режисерот Акар и со македонската продукција. Особено ме пленат љубезноста и гостопримливоста на луѓето тука и размислувам дури и да живеам тука“.
Филмската индустрија во Турција произведува квалитетни филмови и има хиперпродукција на телевизиски серии. Ерѓун смета дека иако комерцијални, овие серии се значајни за публиката, но и за актерите, кои можат брзо да заработат за сметка на популарноста со која се стекнуваат преку малите екрани.
„Не гледам многу серии, на телевизија главно гледам музички канали. Јас сум театарски глумец и во филмот влетав во седумдесеттите во соработка со мојот добар пријател и тогаш режисер во подем. За сериите најпрво имав задршка, но кога почнав да снимам, тоа почна да ми се допаѓа. Пазарот е голем, а за секој актер е најважна гледаноста на тоа што го сработил. Филмската индустрија е напорна и скапа работа и ако порано се почитувале само големите евергрин филмови, таа состојба денес е значително променета. Серијата ’Кога лисјата паѓаат’ стигна дури до Перу и беше прифатена од тамошните гледачи, што укажува на тоа дека животните приказни се универзални и препознавањата со други култури се случуваат спонтано. Се радувам што сум дел од снимањето на сериите, но секако прифаќам единствено ако видам дека сценариото е добро и улогата ми се допаѓа“, вели глумецот.
Ерѓун смета дека приказната во филмот „Најтешкото нешто“ го носи тој убав човечки психолошки фактор и ќе допре до широка публика.
„Сите улоги во овој филм се подеднакво важни. Испреплетени се многу приказни кои зборуваат за човечноста, сентименталноста и душата. Тоа ќе биде препознаено од широка публика и верувам дека ќе доживее голем успех“.
На крајот, рече дека е оптимист и дека верува во тоа дека светот ќе ги надмине овие уништувачки синдроми и стремеж кон материјализмот и ќе се вратат есенцијалните човечки вредности.
Снимањето на „Најтешкото нешто“ почна на 28 јули, а завршува до крајот на неделава. Кастингот во оваа современа филмска приказна го сочинуваат турски актерски ѕвезди и познати и успешни македонски актери.
Сценариото е на Оливер Ромевски, познат по романите со интригантни трилер и криминалистички приказни. Во главните улоги се играат и Ердал Бешикчиоглу, во чија филмографија се впишуваат и главна улога во култната серија „Бехзат Ч.“, во филмот „Мед“ што беше добитник на „Златна мечка“ на Берлинскиот филмски фестивал и многу други; Белчим Билгин позната по филмовите „Сонот на пеперутката“, „Љубовта ги сака случајностите“, „Сезона на носорогот“ серијата „Сети се сакана“; нашиот актер Ертан Шабан, кој се прослави во Турција, и нашите познати и успешни актери и актерки: Луран Ахмети, Бедиа Беговска, Сара Климоска, Сузан Акбелге, Џенап Самет, Дениз Абдула, Ивана Павлаковиќ, Ерман Шабан, Неат Али, Осман Али и многу други.
Кинематографер на филмот е Дејан Димески (добитник на „Сребрена камера 300“ на ИФФК „Браќа Манаки“), костимограф е Емилија Атанасовска, сценографијата е на Кирил Спасески. „Сектор филм“ го реализират проектoт во копродукција со турската продуцентска куќа „Ен-те-џе медиа’ (NTC Medya). Филмот е поддржан од Агенцијата за филм на Република Северна Македонија.
Дејствието на филмот се одвива во актуелно време и прикажува неколку испреплетени животни судбини чии патишта се вкрстуваат во определен миг.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Повик за сите професионалци од креативниот сектор: Работни групи со предавачи од Британија на „Форум Скопје – Секторски консултации“
Во понеделник, на 25. ноември, во 13 часот во Јавна соба (Public Room), ќе се одржи „Форум Скопје – Секторски консултации“ – во организација на Министерството за култура и туризам, Британскиот Совет и Унијата на македонските професионални асоцијации во креативни индустрии – УМПАКИ.
За време на Форумот ќе бидат споделени увиди од експерти од Велика Британија, трендови и добри практики во однос на нивната креативна
економија, на што ќе следи фокусирана дискусија за издвојување на 10 приоритети за овој сектор во Македонија. Креативните професионалци ќе
дискутираат со своите колеги на следниве теми:
• Градење нов идентитет преку големи културни настани;
• Зајакнување на комуникацијата во секторот (градење мрежа);
• Образование за креативни кариери;
• Подобрување на условите за креативна продукција;
Се канат сите професионалци од Македонија да се приклучат и да дадат придонес во работните групи во рамки на Форумот. Сите заинтересирани да се регистрираат на овој линк: https://bit.ly/skopje-forum-apply-now
На „Форум Скопје – Секторски консултации“, учество ќе земат еминентни дејци од оваа област во Британија, кои беа селектирани од страна на the Beyond Conference, – водечка платформа за креативни индустрии.
Енди Брајдон e основач на меѓународната уметничка организација Curated Place. Тој е обучен антрополог чија специјалност е културно позиционирање на ниво на град, на регион и на хипер-локално ниво. Тој е признат и искусен културен стратег, директор на фестивали и големи настани, едукатор како и уметнички продуцент. Има освоено престижни национални награди во Англија иШкотска. Неговото огромно искуство придонело да ги трансформира местата преку културни настани и перформанси во соработка со тимови за развој на град, визуелни и дигитални уметници, композитори, перформери и музичари. Покрај него во Скопје доаѓа и Сузан Финеган, комерцијален директор на секторот култура во Ливерпул, која има над 20 годишно искуство во менаџмент на настани, стратегија на дестинација, и бренд активација. Таа е дел од тимот кој стои зад успехот на Ливерпул – град на културата во 2008 година и Ливерпул – домаќин на Евровизија во 2023. Нејзината работа е признаена и преку низа национални награди и признанија.
Северна Македонија
Покрај овие искусни професионалци во рамки на „Форумoт за креативни индустрии“, доаѓаат и: Хејли Пеплер, Раководител на Култура, Креативни
индустрии и дигитална патоказна стратегија – West Midlands Combined Authority, како и Лејла Конвеј, Раководител на образование, кариера и
вклучување на младите – London Legacy Development Corporation.
Култура
Black Friday во „Литература.мк“ со сериозно големи попусти до 90 отсто
Магијата на Black Friday пристигна во книжарниците на „Литература.мк“!
Во рамките на големиот шопинг-настан Black Friday (Блек фрајдеј), од денеска (22 ноември), па сѐ до 1 декември, во „Литература.мк“ ќе има сериозно големи попусти, дури и до 90%!
На попуст од 70% се бестселери, мотивациски книги, современи класици, биографии и книги за деца и млади од издавачките куќи „Арс Ламина“, „Култура“, „Полица“, „Бата прес“ и „Сакам книги“, „Антолог“ и „Три“.
До 90% намалување има на дел од гифт-програмата, на играчки, едукативни материјали, друштвени игри, украси за домот и канцеларијата, подароци, колекционерски производи, куфери и друго. Станува збор за селекција на производи од престижни интернационални брендови, како: Lego, Baci Milano, Ferrari, Scooterice, Clementoni, Fundamental, BG Berlin, PBM express, Abysse, Erik, Cerda, One collection, Cogo, CV Cristal, Alessi, 4М, Lexon, Italeri, Manopulos, SOL expert group, Matador и Hanipol.
Попустите важат во сите книжарници на „Литература.мк“ (на ул. „Македонија“, во „Скопје сити мол“, „Ист гејт мол“, „Дајмонд мол“, ТЦ „Буњаковец“, Битола и Струмица), како и за онлајн-нарачките преку www.literatura.mk.
Со оваа акција се овозможува навреме да си обезбедите новогодишни подароци, но и да го дополните својот дом со нови книги и уникатни производи по супер намалени цени!
Каталогот со попустите можете да го разгледате на следниот ЛИНК.
Култура
(Видео) „И јас сум Сирма” ја запали Македонија: лектира, историска читанка и „Оче наш“ на секој Македонец
Најновата книга „И јас сум Сирма“ на авторот Зоран Спасов-Sоф ги сруши сите стереотипи за промоција не една книга. Издавачот „Арс ламина“ направи своевидна револуција во промовирањето на овој исклучително контроверзен роман.
Горат социјалните мрежи, порталите, брендирани автобуси возат низ градот, дваесетметарска реклама осамна спроти Владата, на радиостаниците ги слушаме трите реклами со баритонот на Александар Микиќ…
Двоецот „Арс ламина“ – Sоф ја помести границата за промоција на едно дело од областа на културата. Дури и оние што не читаат книги ја посетуваат веб-страницата www.ijassumSirma.mk за да дознаат повеќе информации за овој роман.
Првиот дел од кампањата заврши со спектакуларната промоција во МКЦ, каде што преку илјада книгољупци ја дочекаа Сирма да се појави на бината, придружена од нејзиниот „Сирма рокенрол-бенд, кој со еден пинкфлојдовски и седумосмински аранжман ја изведе „Заветна”.
Книгата се продава во салоните на www.literatura.mk. Исто како и пртходно, и овој пат, кога станува збор за „Арс ламина“ и Зоран Спасов-Sоф, средствата од продажбата ќе бидат наменети во хуманитарни и добротворни цели.
ПР-текст