Култура
Жанета Вангели со ретроспективна изложба во Чифте амам
Во четврток, 21.08.2025 година, во 20 часот, ќе се отвори ретроспективната изложба на професор Жанета Вангели во Чифте амам. Овој проект на Националната Галерија на Македонија финансиски е поддржан од Министерството за Култура и туризам. Куратор на проектот е виш кустос Маја Крстевска а стручен соработник, кустос Горанчо Ѓорѓиевски.
Изложбата ќе ја отвори директорот на Националната Галерија на Македонија господин Али Синани, а воедно пригодна реч за ликовниот опус на уметницата Жанета Вангели ќе даде кураторот на изложбата Маја Крстевска. И секако, авторката на изложбата, Жанета Вангели со свое обраќање ќе ја поздрави публиката.
Изложбата ќе биде поставена до 14 септември 2025.
Жанета Вангели / Архив II, 1985–2025: Епифанија
Жанета Вангели активно твори и учествува на македонската ликовна сцена од средината на 1980-тите па до денес, навестувајќи ги атиципациските текови на уметноста со моќен, интуитивен, директен, продорен, семантички конципиран и длабоко конотиран авторски израз. Внесувајќи нови и радикални промени во визуелниот хоризонт на овие простори, со ова ретроспективно претставување, таа одново го актуализира прашањето за релевантноста на ликовниот говор низ тропите на современата уметничка агора.
Ретроспективниот проект/концепт Архив II, 1985–2025: Епифанија е втор дел од творечкиот опус на Жанета Вангели претставен во Музејот на современата уметност – Скопје (2017). Првото ретроспективно претставување Архив, 1987–2017: Синхроницитети даде една (по)целосна слика за творечките етапи на Жанета Вангели во период од триесетина години. Имајќи ја предвид самата концепција на тогашното претставување, во рамки на првата ретроспективна изложба останаа недопрени значајни позиции од нејзините архиви кои се заветиле на времето на преобмислување.
Архив II е и можност да се погледне „однадвор-внатре“, во смисла на деридијанското hors de soi en soi, отворајќи комуникација со чинителите на визуелниот дискурс и излагачките кластери на Вангели. Архивата е привилигирана хетерогена збирка, онтолошки извор со генеричко значење, парадигматски и конкретен ентитет со инхерентно израмнувачка еквивалентност и потенцијална – протонадворешност. Задавајќи нови референцијални рамки и реконструкција врз нова, дијалектичка основа, Вангели покажува неисцрплив потенцијал за класифицирање и групирање, поврзување и раскажување, за ризомирање низ различните документарни и уредувачки поетики. Преиспишувањето во овој уметнички контекст се одвива по пат на архивско преисчитување – поврзување со искуството од минатото како припадност или од сегашноста како коприпадност. Контекстот на позиционирање [mise en place] на архивската граѓа се одвива по пат на нивоа, конституирани од мноштво записи релациски врзани за полиликовната синтагма – Архив II, 1985–2025: Епифанија како собирна поетика.
Како резиме на творештвото од четири декади, проектот Архив II, 1985–2025: Епифанија ги претставува ликовните настојувања во континуитет на креативниот процес, осветлувајќи ја естетската линија во поширокиот ликовно-естетски, културно-антрополошки и општествено-политички контекст. Архивската граѓа на Вангели произлегува од дијалогот меѓу она што значи изјава [statement] и коментар [comment], надворешност [exterior] и внатрешност [interior], рефлексивност [reflectiveness] и самокритичност [self-criticism], останување и опстојување во сопственото (ликовно и творечко) настојување.
Водена од внатрешната неопходност, творечкиот импулс и слоевито манифестирана духовност, низ вкупниот творечки опус, Вангели проникнува во сржта на уметничкото обликување, поетички меандрирајќи низ трансеквивалентноста на ликовниот и философскиот израз.
Натали Рајчиновска-Павлеска
БИОГРАФИЈА
Жанета Вангели е родена во Битола, Македонија, во 1963 година. Дипломирала на Државниот факултет за ликовни уметности – Штеделшуле во Франкфурт/Мајна во 1988 година.
До 2008 година работи како независна уметница.
Од 2008 година работи како професор на катедрата за сликарство и трансмедиумски практики на Факултетот за ликовни уметности при Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје.
Вангели е мултимедијална уметница која реализирала самостојни изложби во Скопје, Битола, Белград, Франкфурт/Мајна, Келн, Њујорк, Стокхолм, Аделаид и Хангжу. Во овој момент таа ја подготвува својата ретроспективна изложба Архив II, 1985-2025: ЕПИФАНИЈА, во Националната галерија во Скопје.
Таа учествувала на многубројни групни изложби и филмски фестивали, меѓу кои The 10th Silkroad International Art Festival, Shaanxi Provincial Museum of Fine Arts, Ксиан, 2024; Precision Hits, Town Hall of Neapolis, Солун, 2024; AAMA, 19th Asian, African and Mediterranean International Art Exhibition, Qingdao Art Museum, Кингдао, 2022; AAMA, 18th Asian, African and Mediterranean International Art Exhibition, Qingdao Art Museum, Кингдао, 2021; Главните пунктови на македонската ликовна уметност во 1970-тите и 1980-тите години, Музеј на современата уметност, Скопје, 2021 година; Bienal di Curitiba, Museo Oscar Niemayer, Куритиба, 2017; Recorded Memories, Museum für Photographie, Брауншвајг, 2013; The Inner Ear, Museum of Modern and Contemporary Art, Риека, 2012; Gender Check, Museum für Moderne Kunst Stiftung Ludwig Wien, Виена, 2009; 1st Berlin Photography Festival, After the Fact, Martin Gropius Bau, Берлин, 2005; 50th International Art Exhibition, La Biennale di Venezia, Macedonian Pavillion, Венеција, 2003; Blood & Honey, Kunst der Gegenwart, Sammlung Essl, Виена, 2003; In den Schluchten des Balkan, Museum Fridericianum, Касел, 2003; 59.Mostra Internazionale d’Arte Cinematografica, Венеција, 2002; After the Wall, Moderna Museet, Стокхолм, 1999; Aspekte, Positionen, 50 Jahre Kunst aus Mitteleuropa 1949-1999, Museum Moderner Kunst Stiftung Ludwig Wien, Виена, 1999, итн.
Нејзините дела се дел од приватни и јавни колекции, како во Музејотот на современата уметност, Скопје, Националната галерија на Македонија, Скопје, Музејот на модерна и современа уметност, Риека, Центар Андре Малро, Сараево, Sammlung Jan Andreas Müller, Франкфурт/Мајна, Stadt Frankfurt am Main, Amt für Wissenschaft und Kunst, Франкфурт/Мајна, Shashoua Collection, Лондон, Museo Toni Benetton, Тревизо.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Две нови награди за „Неми Филмови“ на Господиновски во Русија и Тајван
Анимираниот филм „Неми Филмови“ на Крсте Господиновски, минатата недела освои две нови награди на меѓународни фестивали, наградата за „Најдобар интернационален краток филм“ на „Меѓународниот фестивал за краток филм Вижн“ во Кемерово, Русија и „Почесно признание“ на „Меѓународниот фестивал за анимиран филм КУАНДУ“ кој се одржува во Тајпеј, Тајван.
Ова е втора по ред награда во Русија и втора награда во Тајван, по октомвриската награда на престижниот ТИАФ кој се одржува во Тајчунг.
Во септември филмот ги освои Гранд При наградата на „Меѓународниот фестивал за анимиран филм Аниматор Фест“ во Јагодина и наградата од домашната публика на „Меѓународниот фестивал за краток филм Ѕирни“ во Скопје.
Од премиерата на фестивалот Анеси во јуни, „Неми Филмови“ досега е прикажан на 28 меѓународни фестивали и има освоено 7 награди.
Филмот е во продукција на Фокус Покус Филм и во копродукција на Флипбук Продакшнс, а е поддржан од Агенцијата за филм на Република С. Македонија.
Култура
Кавадарци го слави „Месецот на театарот“ со премиера на Чехов и богата програма во Домот на културата
Домот на културата “Иван Мазов – Климе“ Кавадарци го очекуваат повеќе настани од областа на театарската уметност.
Во четврток, на 13 ноември 2025, со почеток од 19 часот, Театарот при Домот на културата Кавадарци, премиерно ќе ја одигра претставата “Предлог за брак/Мечка“ по текст на Антон Павлович Чехов. Претставата е состав на две едночинки. Режијата е на Микица Илова.
Во првата едночинка играат: Александар Малинков , Ивана Секуловска ,Саше Орешков, а во втората едночинка: Елена Илова, Петар Стојанов , Мартина Илиевска. Суфлер: Дијана Мишова; Костимограф: Сара Милевска; Сценска подршка: тим на Дом на култура Кавадарци; Светло/тон: Пепи Ангелов.
Домот на културата “Иван Мазов – Климе“ Кавадарци е и организатор на манифестацијата “Месец на Театарот“ која годинава се оддржува по петти пат. Манифестацијата ќе биде отворена со изложба на избор плакати од претстави на Театарот при Домот на кутурата Кавадарци изминатите децении.
Официјалниот распоред е:
15.11 (сабота) Свечено отворање на манифестацијата со Изложба на театарски плакати
15.11 (сабота) “Ухљеби“, ДРАФТ Театар, Тузла, Босна и Херцеговина
17.11 (понеделник) “Петок 13“, Народен Театар Струмица
19.11 (среда) “Предлог за брак/Мечка“, Театар при Дом на култура “Иван Мазов – Климе“ Кавадарци
22.11 (сабота) “Госпоѓа Министерка“, Театар “Џинот“, Велес
25.11 (вторник) “Смртта на еден човек на Балканот“, Театар при Дом на култура “Иван Мазов – Климе“ Кавадарци
Сите претстави започнуваат од 19 часот.
Култура
Изложба на Иван Ивановски во Кина
Во Гуангдонг Сан Та Музејот за Уметност во Гуанџоу, Народна Република Кина, на 8 ноември 2025 година, беше отворена самостојната изложба „In Between“ на македонскиот уметник Иван Ивановски.
Куратор на изложбата е Александра Ацеска, а настанот е реализиран во организација на Фликер студио, Зенг Чуан, Чен Хуе Бин (Guangdong San Ta Museum of Art), со ко-организатор Жанг Веи, а изложбата е реализирана со поддршка на Министерство за Култура и Туризам на Република Северна Македонија.
Изложбата е придружена со музиката на Андреја Салпе и Оливер Митковски (Поетроника), студиски сет специјално снимен за оваа прилика.
Фотографиите се на Даниел Коцев – Пазамат, а дизајнот на постерот е на Лиу Чен.
Исплатите од ИПАРД програмата привремено прекинати поради проверка на законитоста
Македонија преку структурите и органите за управување на средствата од ИПА/ИПАРД донесе одлука за времен прекин на исплатите на средствата...
Пендаровски му одговори на Фрчкоски: Никогаш не сум мешетарел, тоа го прават други кои се занимаваат со кафеанско озборување
Поранешниот претседател Стево Пендаровски ја отфрли изјавата на Љубомир Фрчкоски дека мешетари во СДСМ и дека има улога во можни...
Приведена жена од Кавадарци поради напад врз своето 6-месечно бебе
Утрово, околу 6 часот, полицијата во Скопје приведе 23-годишна девојка од Кавадарци, која се сомничи дека ноќеска, околу 00:37 часот,...
„’Вреди’ до Јаневска“: Непознавањето на албанскиот јазик не треба да води до фрустрација
Вчера, за време на јавен настап, министерката за образование, Весна Јаневска, во два или три наврати изрази незадоволство од комуникацијата...
Половина од младите во Македонија не веруваат дека земјата некогаш ќе стане членка на ЕУ
Повеќе од 46 отсто од младите во Македонија не веруваат дека земјата ќе стане членка на Европската унија, покажува новиот...
Граѓаните да бидат внимателни и да не отвораат лажни електронски пораки во име на директорот на БЈБ, предупредува МВР
Министерството за внатрешни работи известува дека до неколку граѓани од страна на сторители што лажно се претставуваат во име на...
Комисијата за историски прашања е алиби за моментно многу комплицираните односи меѓу Бугарија и Северна Македонија, вели Димитров
Комисијата за историски прашања со РСМ е еден вид алиби за моментно многу комплицираните односи меѓу Бугарија и Северна Македонија,...
Турција сака безбеден премин за 200 цивили заробени во тунелите во Газа
Турција се обидува да обезбеди сигурен премин за околу 200 цивили заробени во тунелите во Газа, откако го олесни враќањето...
Сенатот постигна договор: заврши најдолгата блокада на буџетот во историјата на САД
Американските сенатори постигнаа привремен договор со кој ќе се стави крај на буџетската парализа што блокираше некои јавни услуги рекордни...
(Видео) Зеленски: За разлика од целиот свет, јас не се плашам од Трамп
Украинскиот претседател Володимир Зеленски изјави дека, за разлика од многу западни лидери, не се плаши од Доналд Трамп и ги...
(Видео) Супертајфун ги погоди Филипините: бројот на жртви расте, еден милион луѓе принудени да се евакуираат
Супертајфунот Фунг-вонг ги погоди Филипините вчера, при што загинаа две лица, а еден милион луѓе беа принудени да се евакуираат...
(Видео) Нов напад врз Крим: погоден важен руски складиштен објект за нафта
Украинските војници во неделата нападнаа руско складиште за нафта во близина на селото Гвардејское на окупираниот украински полуостров Крим, објави...
(Видео) Судир на возови во Словачка, десетици повредени
Два воза се судрија ноќеска во Словачка откако едниот се удрил во задниот дел на другиот, при што се повредени...
Ѓорѓиевски: За два дена од Скопје се исчисти над четири и пол илјади тони отпад, скопјани имаат човек на кој може да се потпрат
Над четири и пол илјади тони отпад или четири до пет пати повеќе од секој вообичаен викенд што се собирало...
Пијан возач од Турција направи хаос во Аеродром
Полицијата објави фотографија од сообраќајката што се случила синоќа на улицата Матеја Матевски во Аеродром, кога возач на „БМВ 5“...
Ѓорѓиевски со предупредување до граѓаните, ќе се казнува секој што ќе фрла отпад
Градоначалникот на Град Скопје, Орце Ѓорѓиевски, објави дека акцијата за чистење „72 часа“ се одвива одлично, со цел градот да...
Таткото на едно од девојчињата загинати со „Пулс“ објави видео од нејзиното последно излегување од дома
Александар Наунов, таткото на трагично загинатата Надица, една од 63-те жртви во пожарот во дискотеката „Пулс“ во Кочани, сподели видео...
Јаневска: Следната година нема „прогледување низ прсти“ ако директорите не нарачаат учебници на време
Директорите на училиштата треба многу сериозно да си ја сфатат работата дека се должни да ги почитуваат законите и да...
„Супорт Кочани“ собра 11 милиони денари од донации за настраданите од „Пулс“, државата им наплати 1 милион денари данок
Околу 11 милиони денари се распоредени од заедничката сметка за донации од граѓанската иницијатива „Супорт Кочани“. Од граѓанската иницијатива велат...
Родителите на починатите во „Пулс“ со порака до судиите: Не дозволувајте болката и гневот да станат уште поголеми
Во Кочани денеска родителите на жртвите од пожарот во дискотоеката „Пулс“ одржаа нов „Марш за ангелите“, упатувајќи порака до правосудните...
