Култура
Киро Урдин автор на плакатот за „Браќа Манаки“: уметноста е во нијансите, боите се униформа

Оваа година мултимедијалниот уметник Киро Урдин е автор на плакатот за 46. издание на ИФФК „Браќа Манаки“.
-Разговаравме со одговорните луѓе од ИФФК „Браќа Манаки“ кои ми посочија дека имаат намера оваа година да му дадат еден уметнички аспект на визуелното решение за најновото издание. Во договор со фестивалските челници, имавме две-три опции, се одлучија за ова дело. Станува збор за слика која половина е апстрактна, а половина е лик на една дама. Бојата е повеќе во сино, но сметам дека бојата не значи ништо. Имам напишано еден афоризам „Уметноста е во нијансите, боите се униформа“, раскажува Урдин.
Вели дека во неговото творештво секоја слика е различна.
-Така сликам, така и размислувам. Повторувањето е знак на немоќ. Бидејќи основен постулат на уметноста е креативноста, значи треба постојано да се создава нешто ново, нешто креативно. Уметноста некогаш е успешна, некогаш е просечна, а некогаш е неуспешна, но зависи и од тоа кој е уметникот и кој е гледачот, смета Урдин.
Посочува дека првите чекори на кинематографијата почнуваат во Франција со браќата Лумиер.
-Постои една духовна паралела меѓу нив и браќата Манаки, но и меѓу Париз и Битола. Тие отвориле нови видици. Во тоа време не биле сфатени од своите современици, но биле големи ентузијасти и го отвориле тој пат на кинематографијата од кој сегашните генерации имаат голем бенефит. Особено многу ме радува податокот дека бројни добитници на Оскар се добитници и на Златна камера 300 што ја доделува фестивалот на филмска камера „Браќа Манаки“. И тоа е голем успех за фестивалот. Тие оскаровци верувале, ја согледале репутацијата на фестивалот и дошле да ја примат наградата, вели Урдин.
Киро Урдин е роден 1945 година во Струмица. Дипломирал на правниот факултет во Белград во 1969 година. Во периодот од 1971 до 1973 година работел како новинар, а подоцна студирал на Академијата за уметност во Париз. Од страна на “Академијата на филмот” во Париз бил награден, а во 1982 – 1983 изработувал портрети на истакнатите учесници на “Струшките вечери на поезијата”. Од 1984 година тој работи како слободен уметник во повеќе земји.
Покрај сликарството и книгите ( афоризми “Le Dedoublement de la Personnalite”и “Le Dessin, le Pastel et l’Aquarelle of the contemporary arts” од издавачот Mayer) Урдин ги илустрирал книгите на Jacques Delors “Combats pour l’Europe” и на Анатолиј Карпов “Mes plus belles victoires”.
Сликата „Планетариум“ ( со површина од 48 м2.) која е реализирана низ најзначајните културни центри на светот, спаѓа меѓу најголемите во современа Европа е откупена и поставена во зградата на електронскиот гигант NEWAUS, во Ејндховен – Холандија. „Планетариум“ како мултимедијален проект се вбројува меѓу првите уметнички делa во ликовниот правец мондидализам. За „Планетариум“ е снимен и филм кoj беше прикажан во официјалната селекција на познатиот телевизиски фестивал во Монте Карло ( 1998 год.) Но, направил и балет кој бил прикажан на „Охридско лето“, во Торонто, Женева…
-Балетот „Планератиум“ е копродукција. Теди Вилсон е танчерска ѕвезда од Бројдвеј. Два пати е прогласен на балетски танчер на годината во Канада и кога го виделе филмот ми понудија да направиме балет. Се одигра на фесивалот „Охридско лето“ на сцената на Македонскиот народен театар, два пати се играше во Торонто, Чикаго, Анкара, а се одигра и во Женева на одбележувањето на 60 години на ОН. Тогаш беше прикажан и филмот „Планетариум“ во конгресната сала, раскажа Урдин вели дека за три часа комплетно ја променил сценографијата за овој балет по сугестија на една примабалерина непосредно пред премиерата.
За неговите изложби е пишувано во околу 600 весници, речиси во секоја од земјите каде што изложувал. Покрај спомнатите написи, има дадено и над 30 интервјуа за телевизиски канали.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
„Танец“ ја заокружи својата балканска турнеја

Националниот ансамбл за народни игри и песни „Танец“, триумфално ја заврши својата Балканска турнеја, оставајќи зад себе трага од воодушевена публика и силни емоции.
Со наслов „Ритамот на душата, бојата на традицијата“, турнејата го потврди статусот на „Танец“ како ненадминат амбасадор на македонската култура.
Оваа турнеја не беше само серија настапи, туку и културна мисија. Таа успеа да ја премости географската оддалеченост, да поврзе генерации и да ја претстави виталноста и убавината на македонскиот фолклор.
Концертите во Валпово (Хрватска), Крањ (Словенија), Виена (Австрија) и Лакташи (Босна и Херцеговина) „Танец“ ја воодушеви публиката со енергични кореографии и раскошни носии, пренесувајќи ја богатата македонска култура и традиција. Експлозијата на бои и звуци, од нежните звуци на тамбурите до моќните удари на тапаните, создадоа магична атмосфера што ги спои гледачите и изведувачите во еден ритам.
Турнејата претставуваше повеќе од обични концерти-тоа беше културна мисија која ги поврза Балканот и Европа. Играорците, пејачите и оркестарот маестрално пренесоа порака за виталност, убавина и културно богатство кое заслужува светско внимание. Секој настап беше доказ дека традицијата не е само минато, туку жива, пулсирачка сила.
Со овој голем триумф, Ансамблот „Танец“ ја зацврсти својата позиција како еден од најзначајните чувари и промотори на културното наследство на Македонија.
„Срцето на Македонија чука во ритамот на нашите ора и песни. Каде и да одиме, носиме дел од таа душа и таа топлина“.
Култура
Диригентката Дијана Имери-Илкоска била дискриминирана од поранешниот директор Котевски

Комисијата за спречување и заштита од дискриминација (КСЗД) утврди дека диригентката Дијана Имери Илкоска била жртва на директна дискриминација во областа на работата и работните односи од страна на Александар Котевски, поранешен в.д. директор на НУ Филхармонија.
Случајот датира од почетокот на годинава, кога работниот однос на Илкоска не бил трансформиран од определено на неопределено време иако ги исполнувала условите. Само неколку дена подоцна, таа добила забрана за влез во институцијата, а нејзиниот уметнички профил бил избришан од официјалната веб-страница на Филхармонија.
Во своето мислење, КСЗД утврдила дека Котевски не дал оправдување за прекинот на постапката за трансформација на договорот, ниту за измената на ставот дека постои потреба од вработување на неопределено време. Дополнително, ограничувањето на влезот на Илкоска во институцијата било спроведено без легитимна цел, а бришењето на нејзиниот профил не може да се сведе на техничка грешка, бидејќи било направено токму по нејзината јавна реакција.
Комисијата заклучува дека преземените дејствија биле директно насочени кон Илкоска, ставајќи ја во понеповолна положба во однос на колегите, што претставува дискриминација согласно Законот за спречување и заштита од дискриминација.
КСЗД препорача Котевски во рок од 30 дена јавно да ѝ се извини на диригентката. Доколку не постапи по оваа препорака, Комисијата најавува барање за покренување прекршочна постапка пред надлежен суд.
Култура
Клаудио Губитози: Во „Џифони“ ги обожаваме македонските учесници – знаат одлично англиски и умеат вешто да дискутираат

Што сработиле учесниците на 13. „Џифони Македонија“, публиката ќе може да види вечерва во 19 часот на затворањето на фестивалот во киното „Фросина“ во Скопје. Џифонци ќе ги прикажат нивните дела кои се резултат на изминатите шест дена на работилниците за кратки документарни филмови, за фотографија, видео во еден кадар, работилница за кратки филмови, за стрип, а кај основците – за перформанс и мјузикл и за краток филм.
По шест години, во Скопје деновиве е и основачот на фестивалот, Клаудио Губитози, кој на прес-конференција денес го сподели своето огромно одушевување од „Џифони Македонија“.
-Македонија е во центарот на фестивалот „Џифони“. Има важна улога во сите наши активности и покрај тоа што имаме многу поголеми земји соработнички. Зошто многу ги сакаме македонските учесници на Џифони? Прво, затоа што одлично зборуваат англиски и второ, затоа што имаат одлични комуникациски вештини и знаат да дискутираат добро и да кажат свое мислење. Единствено за македонското издание на фестивалот ние како „Џифони Италија“ бараме финансиска поддршка и од Министерството за култура и од Националната агенција за млади. Фестивалот „Џифони“ е нешто различно од фестивалите како Кан, Берлин, Венеција, ние ги ставиме младите во центарот на приказната. Брендот е раширен во 35 држави, нè следат 1.600.000 луѓе – рече Губитози.
Тој посочи дека да се работи со млади воопшто не е лесно.
-Ние многу внимаваме како ќе им пристапиме, да го задржиме нивното внимание во овој свет и општества што се менуваат многу брзо. Нема тема што не сме ја опфатиле, а била важна – сајбербулинг, ментално здравје, врсничко насилство. Ја започнав оваа приказна пред 56 години и од самиот почеток верував во мисијата. Ме гледаа малку како да ми фали нешто, кога им велев дека на овој тревник ќе никне кино. Успеав да го донесам Михаил Горбачов во Џифони една година по паѓањето на Берлинскиот ѕид. Седнав, му напишав писмо и се охрабрив. Треба да знаете што да кажете. Намерно ја раскажувам мојата приказна пред младите, за да се охрабрат и да зборуваат. Нашата наредна мисија е „Џифони“ да влезе на УНЕСКО листата на нематеријално културно добро, заради огромното позитивно влијание што го има врз младите. Се радувам што Башески веќе го препушта фестивалот на младите. И јас најавив дека од 31 декември веќе нема да бидам директор на фестивалот и го препушта на мојот тим од 90 луѓе – објасни тој.
Македонските учесници создаваат мостови на културата, вели идејниот творец на „Џифони“. Филмот „Диџеј Ахмет“ влезе во официјалната програма на фестивалот во Џифони годинава.
-Порано имавме изданија во кои фокус ни беше одредена земја, со што се претставуваше културниот живот, нашата намера е да се навратиме на ваквите изданија. Да ја претставиме македонската култура и потемелно. Од самиот почеток верував во овој фестивал. Отсекогаш сум знаел дека најважната работа е да се сака она што се работи. Треба да убедите многу луѓе во тоа во што верувате – да го убедите регионот, италијанските политичари, европските, исто така. Тоа не е мала работа.
Директорот на „Џифони Македонија“, Дарко Башески, истакна дека во првите години од Македонија учествувале по две три деца, а денес веќе делегациите ги сочинуваат по 12-13 секоја година во јули. Тој му се заблагодари на Клаудио Губитози за сета поддршка што ја дава на фестивалот, но и што се труди секогаш да ги поврзува двете култури и со настани што не се директно поврзани со „Џифони“.
– 13 години како одам во Џифони, секоја година се појавува нешто ново. Тоа што некогаш беше ливада, денес е мултимедијален капацитет на околу 6.500 квадратни метри. По неколку години тоа здание никна. Филмот е само повод младите да гледаат филмови, но тоа што го добиваат е многу суптилно и влијае на нив. Собирањето шишиња, на пример, што го воведовме од лани, дава нова вредност. И изборот кој ќе оди на Џифони, пак е даден на веќе искусните џифонци, тие гласаат кој е најзаслужен за да биде дел од македонската делегација. Практично ги мотивираме дека нивната иднина зависи од нив и дека ако се заложат, ќе добијат тоа што сонуваат. Губитози за мене беше голема мотивација. Успеа да ми го сврти целиот фокус во животот и да се посветам на работата со младите – сподели искрено Башески.
Фестивалот „Џифони Македонија“ е поддржан од: Агенција за филм, Градот Скопје, Општина Карпош, Џифони Експириенс од Италија, Министерство за култура на Италија и Италијанската амбасада во Скопје, Италијанската младинска агенција, British Council преку проектот Culture and creativity for Western Balkans, Пакомак, Витаминка, Дивела и др.