Култура
Комисијата за култура со заклучоци за Охрид, активистите за заштита на градот на протест

Врз основа на исказите од сведоците, како и дополнително добиените информации, мислења и документи, Комисијата за култура на вчерашната седница усвоила повеќе заклучоци што се однесуваат на заштита на Охрид, додека неколку здруженија на граѓани денеска во 11 часот пред Лагадин почнуваат протест за ненавремена реакција на надлежните и, како што велат, натамошно узурпирање и уништување на градот.
Алармот за итна реакција и на собраниската комисија и на охридските активисти го вклучи Унеско, кога лани предупреди дека градот Охрид може да биде избришан од листата на заштита ако не се спроведува законската регулатива и ако не се спречи уништувањето и негрижата што се спроведува поради неимплементирање на Законот за управување со светското природно и културно наследство во Охридскиот Регион, донесен во 2010 година.
Надзорната расправа на Комисијата за култура за Охридскиот Регион се одвивала во три продолженија на тема „Закон за управување со светското природно и културно наследство во Охридскиот Регион и сродната регулатива во контекст на Конвенцијата на Унеско за заштита на природното и културно наследство“ и на последната расправа вчера се усвоени 24 заклучоци според кои треба да се постапува.
„ Иако во 2010 година Собранието го донесе Законот за управување со светското природно и културно наследство во Охридскиот Регион, истиот не се имплементирал во практиката. Надлежните институции на централно и локално ниво не постапувале согласно со Законот. Не била формирана Комисија за управување со Охридскиот Регион; Планот за управување со Охридскиот Регион почнал да се изработува во 2015 година, и како нацрт-план е во финална фаза, но истиот не бил официјално усвоен; не била изготвена Стратегиска оценка за влијанието врз животната средина; не биле донесени Деталните урбанистички планови за 19-те урбани комплекси во старото градско јадро на Охрид и урбанистичко- планска документација за крајбрежјето; не бил изготвен инвентар на нелегални градби во рамки на Доброто; не била направена ревалоризација на листата на природно и културно наследство во рамки на Доброто; не билe утврдени границите на Доброто итн. Поради тоа, во Извештајот на реактивната мониторинг мисија на Унеско (април 2017 година) се наведува дека, доколку државата до крајот на 2019 година не ги исполни препораките на Комитетот на Унеско, Охридскиот Регион може да биде ставен на Листата на светско природно и културно наследство во опасност“, заклучила надзорната комисија.
Во заклучоците се наведува дека повеќегодишното несоодветно управување со Охридскиот Регион, непочитувањето или честите промени и неусогласености во законската регулатива релевантна за Доброто, потоа, предложените големи инфраструктурни проекти (од кои ски центарот Галичица, патот А3 и туристичките крајбрежни зони се стопирани со одлука на Владата на Република Македонија од 13 февруари 2018 година) и делумно реализираните градежни проекти во рамки на Доброто, како и неприменувањето на последователните препораки во извештаите на Унеско од 2010 година до денес, го загрозија природното и културното наследство во Охридскиот Регион заштитен од Унеско.
Загрижени за состојбите во заштитеното подрачје, на иницијатива на невладините организации Фронт 21/42 и НДИ Македонија, во февруари 2017 година, во Собранието на Република Македонија се формираше неформална група, Пратеници пријатели на Охридскиот Регион, која, имајќи ја предвид претходната иницијатива за надзорна расправа на парламентарната опозиција во 2016 година, се заложи во Собранието да се отвори надзорна расправа за Охридскиот Регион.
Се укажува на Владата на Република Македонија да ги исполни сите 19 препораки од реактивната мониторинг мисија на Унеско (април 2017), со посебен акцент на препораката број 6 за прогласување времен мораториум на сите градежни активности во Охридскиот Регион, сè до донесување на потребните планови (План за управување со Доброто, граници на Доброто, инвентар на природното и културното наследство, подобрување на релевантните законски одредби и друго).
Меѓу другите заклучоци комисијата за култура ќе иницира формирање на интерресорска работна група.
„Во интерес на заштитата на универзалното Добро, се укажува Владата на Република Македонија во најкус можен рок да обезбеди ефикасно функционирање на колекторскиот систем во Охридското Езеро; затворање на сите диви депонии во Охридскиот Регион и изградба на современа санитарна регионална депонија. На Министерството за транспорт му се укажува на потребата од интервенција во членот 59-ѕ од Законот за градење, бидејќи истиот е во колизија со Законот за просторно и урбанистичко планирање кој треба да е основ за изработка на урбанистичко планска документација“, стои во заклучоците, повикаат надлежните во одбрана на автентичното природно, културно и амбиентално богатство на Охрид и крајбрежјето.
АКТИВИСТИТЕ ДЕНЕСКА НА ПРОТЕСТ, БАРААТ МОРАТОРИУМ НА СПОРНИТЕ ГРАДБИ
По минатогодишниот протест, кој се одржа на 2 август пред градилиштето на спорниот хотел во Лагадин, денеска во 11 часот граѓани и активисти за заштита на охридското крајбрежје повторно ќе се соберат на истото место. Од таму, тие ќе тргнат во протестна поворка за заштита на целото крајбрежје од непланска урбанизација и девастација, и по попатни застанувања кај Горица, Св. Стефан и Студенчишко Блато, ќе пристигнат пред Општина Охрид каде што заедно со граѓаните кои ќе се приклучат од Охрид, со почеток во 12:00 часот ќе одржат протестен перформанс.
Мирниот протест, организиран од Охрид SOS и здружението „Стар Лагадин“ и поддржан од Go green – Биди зелен, Фронт 21/42 и Здружението за заштита на животните и животната средина Е.Д.Е.Н. има за цел да го сврти вниманието на институциите и на јавноста кон сериозната опасност Охрид да го загуби статусот светско наследство на Унеско поради уништувањето на крајбрежјето и езерото со хиперурбанизација и развивање масовен туризам, во услови на нефунционален и нецелосен колекторски ситем.
„Во одбрана на можеби најважното и највредното обележје на земјата, еден од нејзините најзначајни заштитни знаци, единственото место со Унеско-статус, организаторите на овој настан бараат да престане префрлувањето на одговорноста меѓу државната и локалната власт и итно преземање на сите потребни чекори за целосно спроведување на шестата препорака на Реактивната мисија на Унеско – прогласување на мораториум на сите крајбрежни и урбани трансформации на пoдрачјетo на светскoтo наследствo, сè додека не се изработат сите релевантни плански документи и додека не се прифати соодветна правна регулатива и се воспостават ефикасни механизми за контрола“, повикуваат тие.
Преку овој протест, граѓаните бараат од Општина Охрид итно да се заложи за прогласувањеа мораториум според препораката на Унеско, како и да се заложи за поништување на Општиот акт за с. Лагадин најмалку преку стопирање на сите издадени дозволи за градење и стопирање на издавање нови и преку известување на Уставниот суд за својата заложба.
Организаторите на овој настан ги повикуваат сите оние кои не се согласуваат со урбаното и еколошко насилие врз Охридскиот Регион да дојдат и заедно, преку еден симболичен чин – протестен перформанс – гласно и на повеќе светски јазици да ги повикаат надлежните во одбрана на автентичното природно, културно и амбиентално богатство на Охрид и крајбрежјето.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Доделени наградите на 59. МТФ „Војдан Чернодрински“ – Прилеп

Претставата „12“ во режија на Синиша Евтимов ја доби наградата за уметничко остварување на претставата во целина на 59. МТФ „Војдан Чернодрински“.
Жирито во состав Лилија Абаџиева, претседател и членовите Иван Меденица и Нела Оташевиќ, ја додели наградата со мнозинство гласови, а на истата претстава ја додели и специјалната награда за колективна актерска игра за ансамблот на МНТ.
На прес-конференцијата што се одржа денес во Центарот за култура во Прилеп, уметничкиот директор Ана Стојаноска се заблагодари на жири-комисијата и на сите што го поддржаа фестивалот.
„59. издание на МТФ беше исклучително интересно, возбудливо со многу предизвици. Се заблагодарувам на жири комисијата. Наградата за најдобра претстава од публиката ја доби претставата „Слепци“ и прв пат имавме оценка 5.00 од публиката“, истакна Стојаноска.
Чест ми е што бев воопшто од оваа комисија, ова е многу важно – мојата работа во театарот многу пати со македонската култура, сум правела претстави овде, во едни од најзначајните театри, колку што ги ценам наградите по светот, толку и наградата за режија што сум ја добила во Македонија, рече Абаџиева.
-Ова не го кажувам за да ве запознаам со себе, ама да кажам дека уметноста гради мостови кои политичарите не можат да ги изградат. Овие културни мостови кажуваат дека уметниците немаме предрасуди – рече Абаџиева.
Таа ја пофали играта на актерите на „12“, но пред се, „режисерот Синиша Евтимов кој создава ситуација“.
-Актерско достигнување на секој еден актер од екипата, дава претстава на системот на Станиславски и методот на Ли Стразберг, за автентичното живеење на сцената, би кажала, по учебник. Екипната актерска работа во претставата „12“ ни говори за театарот тука и сега. Тоа се бескрајно талентирани актери со големо партнерство, но се гледа и борба меѓу нив или со јазикот на филмот – тоа е како да имаме еден филмски кадар. Секој актер е дел од таа исклучителна работа, создава атмосфера и чувство на публиката како да сме воајер – рече Абаџиева.
Членот на жирито Иван Меденица посочи дека има чувство дека македонскиот театар е во криза и дека за 60.издание треба да се отвори ова прашање. Нела Оташевиќ ја пофали организацијата на фестивалот, волонтерите и целиот тим.
Ова се награди на 59. МТФ „Војдан Чернодрински“:
1.Награда за рекламен материјал со мнозинство на гласови доделува на Медина Хоџа за рекламниот материјал од претставата „Слепци“ во изведба на НУ Турски театар – Скопје.
2.Награда за кореографија и сценски движења со мнозинство на гласови се доделува на Васил Зафирчев за кореографија и сценски движења во претставата „Рацин“ во изведба на НТ „Јордан Хаџи Константинов – Џинот“ – Велес.
3.Награда за музика „Филип Стевановски“ едногласно се доделува на Сашко Костов за музиката во претставата „Рацин“ во изведба на НТ „Јордан Хаџи Константинов – Џинот“ – Велес.
4.Награда за костимографија едногласно се доделува на Самка Фери за костимите во претставата „Ричард III“ во изведба на НУ Албански театар – Скопје.
5.Награда за сценографија едногласно се доделува на Валентин Светозарев за сценографија во претставата „Рацин“ во изведба на НУ НТ „Јордан Хаџи-Константинов Џинот“, Велес.
6.Награда за современа сценска драматизација и адаптација едногласно се доделува на Јелена Цветановска за драматизација и адаптација на текстот „Црно семе“ во претставата „Црно семе“ во изведба на НУ Народен Театар – Битола.
7.Награда за современ драмски текст со мнозинство на гласови се доделува на Ана Ристоска Трпеноска за текстот „Парови“ во претставата „Парови“ во изведба на НУ Драмски театар – Скопје.
8.Награда за млад актер „Трајко Чоревски“ со мнозинство на гласови се доделува на Атанас Атанасовски за улогата на Оскар Медисон во претставата „Пар-распар“ во изведба на НУ Театар Комедија Скопје.
9.Награда за млада актерка едногласно се доделува на Слаѓана Вујошевиќ за улогата во претставата „Слепци“ во изведба на НУ Турски Театар – Скопје.
10. Награда за женска епизодна улога со мнозинство на гласови се доделува на Маја Љутков за улогата на Гвендолин Пиџн во претставата „Пар распар“ во изведба на НУ НТ Комедија.
11.Награда за машка епизодна улога „Димче Трајковски“ со мнозинство гласови се доделува на Оливер Митковски за улогата на 10 во претставата „12“ во изведба на НУ МНТ Скопје.
12.Награда за главна женска улога едногласно се доделува на Марија Минчева Андонов за улогата на Мајката во претставата „Сите прекрасни нешта“ во изведба на НУЦК „Ацо Шопов“ – Штип.
13.Награда за главна машка улога едногласно се доделува на Мартин Мирчевски за улогата на Доне Совичанов во претставата „Црно семе“ во изведба на НУ Народен театар Битола.
14.Награда за режија со мнозинство гласови се доделува на Ќендрим Ријани за режијата на претставата „Слепци“ во изведба на НУ Турски театар – Скопје.
15.Награда за уметничко остварување на претставата во целина со мнозинство гласови се доделува на ансамблот на НУ МНТ за уметничко остварување во претставата „12“.
– Специјална награда за колективна актерска игра едногласно се доделува на ансамблот на НУ МНТ – Скопје за претставата „12“.
Со врачување на наградите и со изведба на претставата „Вистината 2“ на Театар Комедија вечерва ќе биде спуштена завесата на 59. МТФ „Војдан Чернодрински“.
Култура
Претставата „12“ на МНТ добитник на три награди на МТФ „Војдан Чернодрински“

На овогодинешниот 59. МТФ „Војдан Чернодрински“ претставата „12“ е добитник на три награди. Жири-комисијата, во состав: Лилија Абаџиева – театарска режисерка и педагог, претседателка на жирито; Нела Оташевиќ – продуцентка во Црногорско народно позориште и Иван Меденица – театролог и универзитетски професор, ги додели: наградата за уметничко остварување во целина и специјална награда за колективна игра за претставата „12“, како и наградата за машка епизодна улога „Димче Трајковски“ на Оливер Митковски во истоимената претстава.
Македонскиот народен театар со претставата „12“, по мотиви на Реџиналд Роуз (12 Angry Men), во адаптација и режија на Синиша Евтимов, на 6 јуни го отвори фестивалот и учествуваше во официјалната натпреварувачка програма, во конкуренција со уште осум театарски куќи.
Во претставата настапува извонредна актерска екипа, која ги освои и домашниот и меѓународниот аудиториум: Ѓорѓи Јолевски, Гораст Цветковски, Тони Михајловски, Никола Ристановски, Благој Веселинов, Александар Микиќ, Игор Џамбазов, Јордан Симонов, Нино Леви/Сенко Велинов, Оливер Митковски, Владо Јовановски и Сашко Коцев.
Култура
Награда во Еквадор за „Јон Вардар против галаксијата“

Првиот македонски анимиран долгометражен филм „Јон Вардар против Галаксијата“ ја освои наградата за најдобар долгометражен филм на 9. Филмски фестивал во Портовјехо, Еквадор.
Фестивалот се истакнува по својата програма која промовира иновативни и храбри филмски дела од целиот свет. Ова е четврта фестивалска проекција на филмот во Латинска Америка, по претходните успешни учества во Аргентина и Бразил.
„Чест ми е што Јон Вардар ја продолжува својата галактичка одисеја низ Латинска Америка, тоа е признание не само за нашата екипа, туку и за целата македонска анимација. Топлината и љубопитноста на оваа публика совршено се поклопуваат со бунтовниот и хумористичен дух на филмот“, вели режисерот Гоце Цветановски.
Балканскиот хумор, сатиричниот тон и универзалните теми на филмот ја освојуваат и латиноамериканската публика.
Филмот е во сценарио и режија на Гоце Цветановски, арт директор е Михајло Димитриевски – Тхе Мичо, продуцент е Алан Кастиљо, а главните улоги ги толкуваат Жарко Димоски, Емилија Мицевска и Дамјан Цветановски.