Три филмови на нашиот најтрофеен режисер Милчо Манчевски, деновиве имаат проекции на разни меридијани.

Најпрвин „Кајмак“ беше прикажан во Калкута, Индија, на 9 септември, како дел од Европскиот филмски фестивал. „Прашина“ се прикажува овој месец и идниот месец во повеќе градови низ Хрватска во организација на македонската Кинотека. „Пред дождот“ ќе биде прикажан во Париз на Универзитетот Сорбона Нувел во соработка со Астер фестивалот на 3 октомври.

Сите три филмови се македонски копродукции („Пред дождот“ со Велика Британија и Франција, „Прашина“ со Велика Британија, Германија и Италија, а „Кајмак“ со Данска, Холандија, Хрватска и Албанија).

Главните улоги во „Пред дождот“ (1994) ги играат Раде Шербеџија, Катрин Картлиџ, Грегоар Колан, Лабина Митевска, Петар Мирчевски и Љупчо Бреслиски, во „Прашина“ (2001) Дејвид Венам, Џозеф Фајнс, Роузмари Марфи, Адриан Лестер, Владо Јовановски и Николина Кујача, а во „Кајмак“ (2022) Сара Климоска, Камка Тоциновски, Симона Спировска, Ана Стојановска, Александар Микиќ и Филип Трајковиќ.

Сите три филмови се досега дистрибуирани во повеќе земји низ светот и се дел од наставните програми на повеќе светски универзитети.

На 23 септември (вторник), од 18:30 часот, во Македонскиот културно-информативен центар во Софија ќе се одржи концертот на триото музичари – Пијано трио, составено од Татијана Петрушевска на обоа, Марјан Милошевски на фагот и Петар Макариевски на пијано.

Македонските музичари во Софија ќе исполнат композиции од Г. Начевски, В. Велковска, В. Николовски, Ф. Петровски, В. Николовски – Ѓумар.

ПИЈАНО ТРИО е составено од Татијана Петрушевска Караскаковска прва обоа во оркестарот на НОБ, Марјан Милошевски прв фагот во оркестарот на НОБ и професор по фагот на ФМУ, Петар Макариевски пијано, уметнички соработник при ФДУ, ова Tрио ги здружи своите сили во 2014 година.

Сите остварени и потврдени уметници со своите инструменти, поттикнати од желба за истражување на нови композиции и зголемување на својот репертоар, формираа ансамбл сметајќи дека постоење на камерни ансамбли од секаков вид е потребно и полезно за музичарите, од аспект на соработка, зголемување на репертоар, изведба на дела кои не се само за соло инструмент туку во соработка со други инструменти.

Формацијата на овој ансамбл, овозможува широк спектар на репертоар од различни епохи и композиции кои бараат виртуозност во изведбата и се предизвик за изведување: Х. Брод, Т. Лалие, К. Фридеман, В. А. Моцарт, Ф. Пуланк, Г. Ф. Хендл, А. Вивалди, А. Рајхенауер, Л.В. Бетовен, М. Глинка, се дел од композиторите кои се на репертоарот на Триото и кој постојано се збогатува со нови композиции.

Првиот свој настап Триото го имаше на концертот и промоцијата на ЦД во чест на флејтистот Илија Зимбо во Скопје. Следуваат концерти во Демир Капија, Куманово, Виница, Kрушево, Прилеп, Гевгелија, Берово, Делчево, Кочани, Нови Сад. На својата програма секогаш имаат дела кои се изведуваат премиерно во Македонија, а кои дела и самата изведба на Триото секогаш наидуваат на одушевување кај публиката. Во 2022 година македонските композитори Вања Николовски-Ѓумар и Филип Иванов напишаа дела специјално за Пијано Трио, кои својата светска премиера ја имаа на Фестивал на камерна музика во Нови Сад – Европски град на култура за 2022 година. Во ноември 2022 година Триото настапи со рецитал на програма на фестивалот Есенски музички свечености со дела од светската литература. Во 2023 година композиторите Костадин Делиниколов и Горан Начевски посветија свои композиции на Триото кои имаа светска премиера на ДММ 2023 година. Во јули 2023 година триото настапи со целовечерен концерт на реномираниот фестивал ”Охридско Лето”. Истата година во септември триото настапи со целовечерен концерт во Македонскиот Културен Центар во Истанбул исклучиво со дела на македонски композитори. Во 2024 година Триото го одбележа својот десет годишен јубилеј со целовечерни концерти во Виница; Офицерскиот дом во Битола; фестивалот на СМУМ “Златна Лира“; КИЦ на РСМ во Загреб. Во 2024 година Триото ја доби наградата „Георги Божиков“ која ја доделува СОКОМ, за низата успешни концерти во земјата и странство со дела од македонски композитори.

Она што го карактеризира Триото како состав се истенчен и моќен звук; интерактивост; прецизност во изведбата; индивидуалност и виртуозност на музичарите.

Татијана Петрушевска е родена е во Куманово, каде го започнува своето музичко образование во класата по пијано. Продолжува во МБУЦ во Скопје во класата по обоа кај проф. Васил Атанасов а подоцна дипломира на ФМУ во класата на проф. Киро Давидовски. За времена своето школување има освоено I Републичка и II Сојузна награда во Љубљана ( 1988 год. ). Во 1990год . посетила мајсторски курс ка проф. Љубиша Петрушевски во Белград. Во 2015 година магистрира во класата по обоа кај проф.- мр. Гордана Јосифова Неделковска, со највисока оцена. Уште како студент активно учествува во камерни состави, го формира Дувачкиот Квинтет АРТ и Камерното Студио БАХУС, со кои остварува многу концертни настапи, хонорарно соработува со Македонската Филхармонија и со Оркестарот на МОБ. Соработувала со етаблирани пијанисти како Јасна Аврамовска, Јасминка Чакар, а во моментот како постојан пијанист е Петар Макариевски, со кој остваруваат забележителни концерти, кои секогаш изобилуваат со премиерни и исклучителни виртуозни изведби. Како уметник кој секогаш трага по нови и интересни програми, започнува соработка со ОПЕРА ТРИО во состав обоа, кларинет, фагот, Пијано Трио во состав обоа, фагот и пијано, соработка со Ансамбл за Современа музика СОНОРИС, Дувачки Квинтет при МОБ, коосновач и член на БА-РОК ансамбл. Покрај концертните настапи остварува и аудио и видео записи за МРТВ. Вo 2010 година издава свое самостојно CD, а во 2018 година издава CD со ОПЕРА ТРИО со наслов „Звукот на Трските“. Исто така нејзини изведби се ставени и на други носачи на звук, како солист и во склоп на различни ансамбли. За цело време на својот професионален ангажман, а на свое големо задоволство, активно соработува и со ученици и студенти по обоа. Соработува и во Нишки Симфонијски Оркестар, оркестрите на Операта на ХНК „Иван Племенити-Зајц“ во Ријека и ХНК Сплит. Некои од настапите : рецитални настапи во Салон 19,19 во КИЦ, на Скопско Лето, Штип, Куманово, Бит Фест, Италијански Културен Центар во Ријека, како солист и член на Камерниот Оркестар на МРТВ, на Денови на Македонска Музика, Охридско Лето, солист со Мандолинскиот Оркестар на Рамадан Шукри ,со Македонска Филхармонија, Ријечки Летни Ноќи, Сплитско Летo, Фестивал на Камерна музика во Новисад. Гостувала во Бугарија ,Романија, Србија , Грција , Украина Хрватска , Португалија, Турција. На својот репертоар има дела од : Бах, Вивалди, Телеман, Моцарт, Хајдн, Шуман, Сен-Санс, Пуланк, Каливода, Даели, Зеленка, Бритн, Аврамовски, Бранѓолица, Ортаков, Стојков и др. Во 2024 год. Петрушевска како член на Пијано Трио ја доби наградата „Георги Божиков“ која ја доделува СОКОМ, за низата успешни концерти во земјата и во странство со дела од македонски композитори. Во моментот работи како прва обоа во Оркестарот на НОБ.

Петар Макариевски е роден во Скопје. Во 2001 година дипломира на Факултетот за Музички Уметности во Скопје во класата на пијанистката проф. Јасминка Чакар. Од 2001 до 2003 година посетува магистерски студии по пијано на Државната Музичка Академија во Софија, Бугарија, во класата на пијанистот проф. Антон Диков. Во 2011 година добива асистентско место на Државниот Универзитет во Атланта, САД , каде паралелно завршува уште еден циклус на магистерски студии по пијано во класата на проф. д-р. Серѓо Гало. Во текот на престојот во Атланта, Макариевски активно настапува со солистички концерти, камерна музика и работи како хонорарен пијано соработник на истиот Универзитет. Активен е во организација на концерти преку Француската Алијанса и Гете Институтот во Атланта. Како лауреат на натпреварот за инструментални концерти во Атланта настапува како солист со повеќе оркестри, со кои забележува успешни критики и понуди за соработка со повеќе диригенти. Во 2005 година заедно со пијанистката Весна Ангелова го формираат камерното пијано дуо Ангелова/Макариевски. Истата година формираат дуо со обоистката Татијана Петрушевска. Во 2014 година заедно со обоистката Татијана Петрушевска и фаготистот Марјан Милошевски формираат Пијано Трио, со кое остваруваат забележителни настапи во земјата и странство. Во 2022 година на покана на пијанистката Марија Вршкова, камерното пијано дуо Ангелова/Макариевски се приклучуваат и формираат шесторачно пијано трио „30 прсти“. Настапувал како солист со Македонската Филхармонија; Симфонискот оркестар при Универзитетот во Атланта; „Atlanta Symphony Orchestra; со солистички и камерни концерти настапувал во Бугарија, Србија, Хрватска, Косово, Германија, Италија, Австрија, Турција, САД. Макариевски работел како професор по пијано во ДМУ „Тодор Скаловски- Тетоец“ во Тетово; хонорарен корепетитор во МОБ; официјален пијано соработник на Меѓународниот Натпревар во Приштина; асистент по пијано на Државниот Универзитет во Атланта во САД; професор по пијано и стручен пијано соработник во ДМБУЦ „Илија Николовски- Луј“ во Скопје; хонорарен уметнички соработник на ФМУ – Скопје. Во 2019 година се вработува на Факултетот за Драмски Уметности како уметнички пијано соработник.

Марјан Милошевски музичко образование го започнува уште од најмладата возраст свирејќи хармоника до својата 14 година, подоцна во средното училиште по препорака на проф. П. Трајковски започнува да го изучува фаготот, кој му остана примарен инструмент. Дружејќи се со фаготот уште во првите години, успесите се нижат, настапи на јавни часови, натпревари , за да во 1996 година го изведе матурскиот рецитал како прв обид во солистичкото музицирање. Студиите ги продолжува на Факултетот за музичка уметност во Скопје во класата на проф. П. Трајковски. На факултетот погледот кон фаготот, камерната музика и оркестарот добиваат нова смисла и тежина, доаѓаат бројни настапи со симфонискиот оркестар; камерна музика; за да во 1999 г. го оствари својот прв целовечерен рецитал во рамките на Музика Вива на ФМУ. Два пати е избран како еден од најдобрите студенти во инструменталната класа да настапува со Mакедонската филхармонија. Своите први професионални почетоци ги започнува во камерниот оркестар за модерна музика Света Софија, со кој настапува на Охридско Лето и Денови на македонската музика. Продолжувајќи понатаму станува член на Националната Опера и Балет во Скопје. Во 2000 г. гостува во Операта во Тирана, Албанија. По завршувањето на факултетот се запишува на магистарски студии на музичкиот факултетот во Скопје. Карактеристично за рециталите во склоп на студиите е премиерна изведба на дела во Р. Македонија. На Мајсторската школа во Дубровник 2002 г. се запознава со неколку менаџери од областа на класичната музика, кои забележувајќи ја неговата интерпретација на концертите во Дубровник му нудат соработки, меѓу кои и оркестарот за нова музика СОНЕМУС. Со СОНЕМУС има остварено бројни концерти на Балканот но и во други европски центри. Во 2003 г. настапува со симфонискиот оркестар на ФМУ како солист на Моцартова вечер. Подоцна со СОНЕМУС заминуваат во Швајцарија каде работат во Националниот Театар во Винтертур и имаат повеќе значајни концертни турнеи. Истата 2003 г. магистрира на темата: „Интерпретација на фагот“. Во 2004 г. ја основа музичката работилница АД ЛИБИТУМ, која имаше повеќе камерен карактери во чиј склоп работеа дрвен дувачки квартет и квартет фаготи. Во 2005 година изведува рецитал – Сонатна Вечер дуо фагот и пијано со пијанистката Марија Вршкова. Следат рецитали со пијанистите Сара Пројковска и Петар Макариевски. Сеуште активно работи во повеќе камерни состави како Трио Аура, Опера Трио, Дувачки квинтет при МОБ, Сонорис Ансамбл за современа музика, Ансамбл Контемпора, Пијано Трио, БА-РОК ансамбл и други. Освен во Македонија настапувал и во Србија, Црна Гора ,Хрватска, Босна и Херцеговина, Швајцарија, САД, Бугарија, Русија, Израел, Турција. Моментално е вработен во НОБ како прв фаготист и редовен професор по фагот и камерна музика при ФМУ во Скопје. Милошевски е фаготист од поновата генерација кој со успех ги изведува делата како од старите мајстори, но ги следи и најновите правци на сериозната музика. Во 2024 година Милошевски како член на Пијано Трио ја доби наградата „Георги Божиков“ која ја доделува СОКОМ, за низата успешни концерти во земјата и странство со дела од македонски композитори.

Документарниот филм „Приказната за Силјан“ на режисерката Тамара Котевска е откупен од National Geographic Documentary Films, еден од најпрестижните светски дистрибутери на документарни остварувања.

Со ова, првпат македонски филм станува дел од глобалниот каталог на National Geographic и ќе биде прикажан пред публика во над 170 земји, вклучително и преку платформата Disney+.

Покрај договорот со National Geographic, правата за дистрибуција во Австралија, Јапонија и Полска ги откупи британскиот дистрибутер Dogwoof, познат по повеќекратни оскаровски и бафта-наградени филмови.

„Уште како мала, National Geographic ми беше омилена литература. Статиите и приказните од National Geographic ме инспирираа да станам документарист. Од тогаш сонувам да ги доживеам авантурите и предизвиците на фотографите и документаристите кои работат за оваа компанија. И сега, кога истата таа компанија го купи мојот филм, тоа е остварување на најголемиот сон кој не мислев дека може да стане реалност. За мене, тоа е најголема потврда дека филмот е веродостоен и дека неговата приказна е релевантна на светски рамки. Сето ова ни дава надеж дека филмот ќе има уште поголем одек во следната фаза на оскаровската трка, но тоа истовремено нè задолжува да вложиме сериозен труд и работа“ – изјави Тамара Котевска, режисерка и продуцентка на филмот.

Филмот е истовремено и овогодишен македонски кандидат за „Оскар“ во категоријата најдобар интернационален филм. Досега ја освои „Наградата на Музата“ за најинспиративен филм – едно од паралелните признанија на фестивалот во Венеција, а беше дел и од престижниот фестивал во Торонто.

„Приказната за Силјан“ е документарна бајка инспирирана од македонскиот фолклор, а ја раскажува врската меѓу земјоделец и повреден штрк.

Меѓународната критика го поздрави филмот како „поетско достигнување со моќна визуелна резонанца“, „болно прекрасен“, и „триумф“.