Култура
На конкурсот за годишни награди на Друштвото на писателите пријавени вкупно 35 дела

На конкурсот за годишни награди на ДПМ за 2023 година пријавени се вкупно 35 дела.
За наградата „Стале Попов“ за најдобро прозно дело во 2023 г. пријавени се 14 дела:
• „Ѕиркачи“ (кратки прози) од Даниела Андоновска-Трајковска, издание на „Ми-Ан“
• „Не кажувам“ (роман) од Петар Андоновски, издание на „Полица“
• „Мина“ (роман) од Игор Анѓелков, издание на „Или-или“
• „Параглајдери меѓу гулабите“ (роман) од Јован Дамјановски, издание на „Дијалог“
• „Единствен матичен број“ (роман) од Лидија Димковска, издание на „Три“
• „Во трка за животот“ (роман) од Петре Димовски, издание на „Дијалог“
• „Увозникот на бели ноќи“ (повест) од Трајче Кацаров, издание на „Матица“
• „Ако се родат некакви чувства“ (роман) од Блаже Миневски, издание на „Матица“
• „Заборав“ (роман) од Томислав Османли, издание на „ВиГ Зеница“
• „Сè уште можам нешто да сторам“ (роман) од Фросина Пармаковска, издание на „Или-или“
• „Полиглот“ (роман) од Игор Станојоски, издание на „Муза“
• „Топлица“ (роман) од Добре Тодоровски, самиздат
• „Вонземјанки“ (раскази) од Влада Урошевиќ, издание на „Или-или“
• „Туѓинци и браќа“ (роман) од Ивица Челиковиќ, издание на „Паблишер“
За наградата „Ацо Шопов“ за најдобра збирка поезија во 2023 г. пријавени се 7 дела:
• „Коњски житија“ од Зоран Анчевски, издание на „Арс ламина“
• „Ден-година“ од Тихомир Јанчовски, самиздат
• „Умоверзум“ од Фима Клетникова, издание на „Макавеј“
• „Други далечини“ од Сашо Огненовски, издание на „ПНВ публикации“
• „За сите времиња“ од Братислав Ташковски, издание на „ПНВ публикации“
• „На врв на јазикот“ од Катица Ќулавкова, издание на „Арс ламина“
• „Поинаков сон“ од Ивица Челиковиќ, издание на „Караманови средби“
За наградата „Ванчо Николески“ за најдобра книга за деца и млади пријавени се 6 дела:
• „На крилјата на самовилското коњче“ од Александра Велинова, издание на „Едука Мак“
• „Луѓето и змејовите“ од Владо Јаневски, издание на „Арс ламина“
• „Палавковците Влатко и Емче“ од Владо Јаневски, издание на „Стрип квадрат“.
• „Бајки на нишалки“ од Ели Маказлиева, издание на „Едука Мак“
• „Рокчето“ од Никола Маџиров, издание на „Арс ламина“
• „Земјата на заборавените сказни“ од Билјана С. Црвенковска, издание на „Чудна шума“
За наградата „Димитар Митрев“ на најдобра книга критика и есеистика пријавени се 8 дела:
• „Од онаа страна на небиднината“ од Иван Антоновски, издание на „Дијалог“
• „Просто и строго – Конески“ од Иван Антоновски, издание на „Матица“
• „Вертикали на македонската книжевност“ од Љубинка Донева, издание на „Восток“
• „Птици во аквариум“ од Лидија Капушевска-Дракулевска и Влада Урошевиќ, издание на „Полица“
• „Аспекти на македонскиот книжевен хронотоп“ од Мирјана Стојановска, издание на Битолски книжевен круг
• „Тажен и прекрасен свет“ од Дејан Трајкоски, издание на „Прозарт“
• „Живот во ролни“ од Горан Тренчовски, самиздат
• „Два опита (Конески и Старделов)“ од Ивица Џепароски, издание на Филозовски факултет
Имајќи ја предвид потребата дел од делото да биде преведен на македонски јазик, УО го продолжи, до крајот на месец јули 2024, рокот за достава на пријави за наградата „Мост“, која се доделува за дела напишани и објавени или двојазично, или на некој од јазиците на националностите.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
„Силјан“ на Тамара Котевска е македонскиот кандидат за Оскар

Македонскиот филм „Силјан“, во режија на Тамара Котевска и во продукција на Конкордиа (Concordia), е годинашниот македонски кандидат за наградата „Оскар“ за најдобар интернационален филм, соопшти Агенцијата за филм.
Одлуката ја донесе Комисијата за избор при Друштвото на филмските работници, а во конкуренција покрај Силјан беа и филмовите „Ди Џеј Ахмет“ на Георги Унковски, продукција на Синема Футура, како и „Планината не оди никаде“ на Петра Селишкар – Cinepaqe Production.
При својот избор, комисијата се водеше од уметничката вредност на филмовите, квалитетот на нивната наративна и визуелна компонента, како и од актуелноста и длабочината на приказните кои ги обработуваат.
Агенцијата за филм ја поздрави оваа одлука и испрати честитки до целиот авторски, креативен и продукциски тим.
Култура
Премиера и во Подгорица: „Лов на дива свиња“ – женска борба за глас и правда

По успешната праизведба летово на сцената во Македонскиот народен театар, претставата „Лов на дива свиња“ на 7 септември премиерно ќе се одигра пред публиката и во Градското позориште Подгорица. Ден потоа е закажана и првата реприза.
Марија Сарап е современа писателка од Црна Гора, која од неодамна е уметнички директор на Црногорско народно позориште. Поплавска е македонска режисерка што на нашата публика ѝ донесе значајни претстави и долгогодишен соработник на МНТ, каде што ги постави мјузиклите „Чикаго“, „Мама миа“, „Архангелот над Скопје“ и многу други. Претставата „Лов на дива свиња“ е копродукција помеѓу Македонскиот народен театар, Градското позориште Подгорица и Здружението за развивање уметност и културна соработка „Арт Медиа“ од Скопје. Во претставата играат актери од двете земји: Ана Стојановска, Искра Ветерова-Славенска и Мина Јелушиќ-Јериниќ од Македонија, како и Ѓоргије Татиќ и Вукан Пејовиќ од Црна Гора.
Режисерката Поплавска која е претседател на „Арт медиа“, иницираше театрите на двете земји да потпишат Меморандум за соработка, а во јуни годинава директорите на двете театарски институции, Никола Кимовски на МНТ и Сандра Вујовиќ на Градско позориште Подгорица, по потпишувањето, решија веднаш да започнат со реализација на претставата „Лов на дива свиња“, што е првиот заеднички проект. Со тоа започнува културната размена што предвидува развој на современата театарска сцена во регионот, поинтензивна соработка и нови регионални иницијативи меѓу Македонија и Црна Гора.
„Лов на дива свиња“ е современа драма и симбиоза на два авторски текста потпишани од Марија Сарап – „План Б“ и „Лов на дива свиња“. Претставата се занимава со интимна и силна исповед за жените, кои преживуваат семејно насилство и фемицид, нивната борба за себеидентификација и начините на кои се соочуваат во токсичните околности каде што се губат себеси. Делата на Сарап, општо земено, се карактеризираат со длабока психологизација на ликовите и истражување на социјалните и семејните теми, често фокусирајќи се на женските перспективи и нивните борби во патријархалните општества.
„Ова е приказна за демоните што ги ловиме цел живот во себе и се обидуваме да ги избркаме од себе за да бидеме подобри луѓе“, вели Сарап.
Режисерката Поплавска додава дека се работи за „Женска тема со јасна порака, приказна за семејно насилство и семејни тајни, демони што се пренесуваат во фамилијата. Оваа претстава е женски крик на сите оние што доживеале дел од она што ние го поставивме на сцената. Претставата ја отвора темата фемицид и истовремено е апел до сите засегнати институции. Мисијата сме ја постигнале, доколку барем некој во публиката одлучи да каже: Доста е!“, истакнува Поплавска и додава: „Со оваа претстава создадовме простор каде што актерите, без разлика на националноста и јазикот, заедно креираат искрена, силна и емотивна приказна. Радоста, енергијата и креативноста се чувствуваа на секоја проба и изведба.“
Претставата се игра двојазично – на македонски и на црногорски јазик, а сензибилитетот на актерите од двете земји ѝ носи дополнителна динамика и културна тежина.
Во претстојниот период, претставата ќе продолжи да се изведува на сцените на Македонскиот народен театар и Градското позориште Подгорица, со ангажман на две технички екипи, додека актерите ќе патуваат на релација Скопје – Подгорица. Соработката меѓу двете институции ја поттикнува долгорочната културна размена и заедничкото творештво на современи автори и уметници од регионот. Покрај изведбите што се планирани во Македонија и Црна Гора, „Лов на дива свиња“ е подготвена и за учество на регионални и меѓународни фестивали, каде што ќе продолжи да ја пренесува својата универзална порака. Проектот е одличен пример за значењето на уметничката соработка и создавање заедничка театарска сцена, која ги надминува границите и промовира важни општествени теми.
Фото: Емил Петров
Култура
„Гола месечина“ 12. пат во Аеродром од 10 до 13 септември

Меѓународниот фестивал на комедијата „Гола месечина“, традиционално по 12-ти пат ќе се оджи од утре, 10 септември (среда) до 13 септември (сабота), во паркот Авионче во Општина Аеродром.
На првиот фестивалски ден со почеток во 20 часот ќе се одигра претставата „Брачно советување“ од Даниел Глатауер во режија на Жељко Стјепановиќ. Претставата е на Градско позориште Јазавац – Бања Лука, Босна и Херцеговина, во која играат Снежана Мишиќ, Жељко Еркиќ и Жељко Стјепановиќ.
На 11 септември (четврток) ќе се одигра претставата „За нас почнува живот“ од Ѓерѓ Шпиро, во режија на Дејан Пројковски. Во претставата, која е дел од Здружението МАНА – Скопје, играат актерите Биљана Драгиќевиќ Пројковска и Нино Леви.
На 12 септември (петок) на репертоарот е претставата „Вонбрачна комедија“ во режија на Иван Томашевиќ. Во претставата, која е дел од Сцена Маска – Шабац, играат актерите Анета Томашевиќ, Наѓа Ристиќ, Душан Симиќ и Иван Томашевиќ.
На 13 септември (сабота) ќе се одигра претставата „Ива и Глорија“ од Глорија Дубељ и Ива Шимиќ Шакороња, во режија на Јан Керекеш. Во претставата, која е дел од Театар Керекеш – Вараждин, Хрватска, играат актерките Глорија Дубељ и Ива Шимиќ Шакороња.
Истата вечер, од 21:20 часот, како дел од придружната програма, ќе настапи Бојан Велевски со својот стендап-настап.
Претставите годинава ги избра Роберт Ристов, а на последната фестивалска вечер ќе бидат доделени наградите, за кои ќе одлучува жири во состав Кристина Ласовска, Оливер Јосифовски и Мирјана Поповска Ристов.
Претставите почнуваат од 20 часот, а влезот е бесплатен за сите.