Култура
Неделата на италијанскиот јазик ќе се одбележи со проекции на филмови и театарски претстави
Вечерва во 19:30 часот во Националната Кинотека , ќе се одржи официјалната свечена инаугурација на XIX издание на Неделата на италијанскиот јазик во светот поддржана од италијанското Министерство за надворешни работи и меѓународна соработка и промовирана од италијанските Амбасади низ светот.
Темата на овогодинешното издание е „Италијанскиот јазик на сцената“ и предвидува проекции на филмови, театарски претстави, музика и поетски читања, во кои италијанскиот јазик не е само комуникациско средство, туку и средство на пренос на културата. Првиот настан, вечерва, ќе биде проекцијата на ремек-делото на италијанскиот нем филм Кабирија, колосалниот проект во бои, чие сценарио го напиша познатиот италијански писател Габриеле Д’Анунцио . Проекцијата ќе биде придружена на пијано од Маестро Марио Мариани. Се работи за премиерна проекција на овој филм во Северна Македонија.
Бројни се настаните на XIX Недела на италијанскиот јазик организирани од Амбасадата на Италија во Скопје во соработка со други институции и здруженија, кои сведочат за големиот интерес за италијанската култура и јазик. Во текот на изминатите денови (17 и 18 октомври), Катедрата за италијански јазик и книжевност при Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје организираше две конференции на професорот по италијанска лингвистика на Универзитетот во Џенова, Лоренцо Ковери, на тема „Патување низ италијанскиот јазик на музиката од Неапол до Санремо, од сцената до светот“, едно долго и интересно патување низ употребата на италијанскиот јазик во песните на првите години на 20 век па сè до денес.
Денес, во 12 часот, во Националната Универзитетска Библиотека „Св Климент Охридски“ во Скопје, ќе се одржи презентацијата на проектот „Дигитална италијанска библиотека во Северна Македонија“, плод на синергијата меѓу Библиотеката во Скопје и Централната Национална Библиотека во Рим (ќе биде присутен и Директорот на Библиотеката, Андреа Де Пасквале) во соработка со Институтот Данте Алигери во Скопје. Вечерта на 22 октомври ќе биде посветена на театарот, со посебен омаж кон македонскиот драматург Горан Стефановски.
Неговите текстови, за прв пат преведени на италијански јазик од ќерката на авторот, Ана Стефановска и од режисерот Лука Кортина, ќе ги рецитира актерката Христина Цветаноска во галеријата „Даут пашин амам“. Што се однесува на италијанската музика, во четврток на 24 октомври, во Младинскиот Културен Центар (МКЦ) ќе се одржи вечерта посветена на познатиот италијански кантавтор Фабрицио Де Андре, одбележувајќи 20 години од неговата смрт. Професорката Љиљана Узуновиќ од Катедрата за италијански јазик и книжевност при УКИМ ќе се осврне на ликот и делото на музичарот, а во продолжение музичката група Бона Деа ќе изведе неколку негови познати песни . На 25 октомври ќе се одржи концертот “Да пееме на италијански“ приреден од студентите на Универзитетот на Југоисточна Европа, додека пак вечерта, во просториите на МКЦ, ќе се одржи поетско читање – во присуство на авторот – на стихови од збирката „Зборот на непријателот“ на Лука Бенаси.
Од 20 до 28 октомври во Националната Кинотека на Северна Македонија ќе се прикажува и интересната кинематографска ревија „Реставрирани италијански филмови“, една низа познати филмови на најголемите италијански режисери, во соработка со Националната Кинотека во Рим. И најпосле, ќе бидат бројни активностите организирани од Македонското здружение на професори по италијански јазик во соработка со голем број македонски училишта (не само во Скопје) каде се изучува италијанскиот јазик. Дополнителни информации за програмата на Неделата на италијанскиот јазик во светот може да се најдат на официјалната интернет страна на Амбасадата на Италија во Скопје (www.ambskopje.esteri.it), на нејзината Фејсбук страна, како и на профилот на Твитер.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Гоце Цветановски со специјална награда во Белград за придонес во филмската уметност и индустрија
Македонскиот режисер и сценарист Гоце Цветановски доби специјална награда за придонес во филмската уметност и индустрија на 19. издание на Српскиот фестивал за фантастични филмови, еден од најзначајните регионални фестивали посветени на жанровскиот и авторскиот филм.
Свеченото отворање на фестивалот се одржа во Културниот Центар во Белград, во присуство на бројни филмски автори, професионалци и љубители на фантастичниот филм. На настанот присуствуваше и директорот на македонскиот Културно-информативен центар во Белград, Васко Шутаров.
Наградата на Цветановски му беше врачена по проекцијата на оскаровецот „Поплава“, по што следеше панел-дискусија на тема иднината на анимираниот филм во регионот. На панелот, покрај Цветановски, учествуваа и истакнатите автори Растко и Ивана Чириќ, Никола Мајдак и Алекса Гајиќ, кои разговараа за предизвиците, новите технологии и можностите за регионална соработка во современата анимација.
При примањето на наградата, Цветановски се наврати на своите почетоци и емотивната врска со фестивалот:
„Мојата прва награда во кариерата ја добив токму на овој фестивал, за краткиот игран филм ‘Мал дисконтинуитет во време-просторот’ во 2014 година. Затоа ова признание за мене носи особена емоционална и професионална вредност.“
Наградата доаѓа како признание за долгогодишната авторска работа на Цветановски и неговиот придонес во современиот филм, со посебен акцент на фантастичниот и анимираниот жанр.
Култура
Во Центарот за култура „Трајко Прокопиев“ втора меѓународна изложба на уметничка фотографија „Мотус 2025“
Здружението за промоција на интелектуални, мултикултурни и спортски вредности – Мотус од Куманово, преку својот Фото клуб – Мотус, во период од 18 декември (четврток) 2025 во просториите на Центар за култура „Трајко Прокопиев“ во Куманово, ќе ја организира втората Меѓународна изложба на уметничка фотографија Мотус 2025.
На изложбата ќе бидат изложени пеесетина фотографии. Учество зедоа 249 автори од 50 земји.

Финансиер на изложбата е Општина Куманово, преку програмата за подршка на културни манифестации за 2025 година, а истата е под патронат на Меѓународната Федрација на Фотографска Уметност (ФИАП 2025/393), (Фото Сојуз на Македонија (ФСМ 2025/003) и Меѓународна Фото Асоцијација Дунав (ДИПА 2025/054).
Изложбата ќе биде отворена на 18 (четврток) декември 2025 во 19:30 часот во просториите на Центар за култура „Трајко Прокопиев“ во Куманово.
Култура
„Интер(но)фејс“ на Борис Шемов во „Мала станица“
На 18 декември 2025 година, со почеток во 20.00 часот, во Мултимедијалниот центар „Мала станица“, во рамките на програмските активности на Националната галерија, ќе биде отворена изложбата „Интер(но)фејс“ на уметникот Борис Шемов, курирана од д-р Ана Франговска.
„Интер(но)фејс“ е мултимедијален проект кој се фокусира на односот меѓу човекот и вештачката интелигенција, на улогата на јазикот како визуелно, идеолошко и комуникациско средство, како и на пост-интернет естетиката како нова културна реалност. Преку различни медиумски форми – текстуални интервенции, видео-содржини, алгоритамски и дигитални процеси – изложбата отвора прашања за моќта, контролата, технологијата и трансформацијата на субјектот во современиот дигитален контекст.
Насловот „Интер(но)фејс“ упатува на двојната природа на интерфејсот – како техничка површина на комуникација меѓу човекот и машината, но и како внатрешен, идеолошки простор во кој се преговараат значењата, одлуките и позициите на моќ. Изложбата го третира интерфејсот не само како функционален медиум, туку како критичка зона на судир меѓу човечкото искуство и алгоритамската логика.
Проектот се надоврзува на актуелните уметнички и теориски дискурси за постхуманизмот, визуелната култура и дигиталната медијација на реалноста. Во таа рамка, „Интер(но)фејс“ ја поставува вештачката интелигенција не како неутрален технолошки алат, туку како активен фактор во креирањето на современите културни, политички и етички релации.
Изложбата „Интер(но)фејс“ може да се посети во периодот од 18 до 24 декември 2025 година во Мултимедијалниот центар „Мала станица“, Национална галерија, Скопје.

