Култура
Повеќе од 550 учесници од девет земји на 11. Филмски фестивал за млади „Џифони Македонија“
Нов сегмент на фестивалот е ЕПИК – проект за промоција на мирот преку креативност кај младите, поддржан од Министерство за надворешни работи и со меѓународна соработка на Италија
Повеќе од 550 учесници од девет земји од утре ќе бидат дел од 11. издание на Филмскиот фестивал за млади „Џифони Македонија“ во Скопје. На добро познатите локации – Младинскиот културен центар, Кинотеката на Македонија и киното „Милениум“ – до 10 октомври „џифонци“ ќе гледаат филмови, ќе дискутираат, ќе учествуваат на креативни работилници. Фестивалот ќе биде отворен утревечер (5 октомври) во 19.30 часот во киното „Милениум“, со прикажување на филмот „Вратената“ (L’Arminuta) во режија на Џузепе Бонито, снимен според истоимениот роман на Донатела ди Пјерантонио. На отворањето ќе се обрати амбасадорот на Италија во Скопје, Андреа Силвестри.
На прес-конференцијата, што се одржа денеска, Дарко Башески, директор на фестивалот, и Деа Крстевска, програмски директор, го споделија задоволството што интересот за фестивалот е сè поголем. Годинава, освен од нашата земја, на фестивалот се очекуваат 40 учесници од: Италија, Србија, Косово, Босна, Грција, Бугарија, Романија и од Франција.
Петнаесет долгометражни филма во официјална конкуренција поместени во три категории, односно кадети (од 6 до 9 одделение), јуниори (I и II средно) и сениори (III и IV) ќе проследат 35 краткометражни и анимирани филмови.
„Годинава имаме 40-ина учесници од странство. Ние би сакале тој број да биде и поголем и се обидуваме да ги поттикнеме семејствата од Македонија да ги отворат своите домови за децата од странство. Не е секогаш едноставно зашто не секој имал такво искуство. Годинава првпат тоа го правиме и со основците и можам да кажам дека изненадувачки е колку имавме убав одек при повикот. Родителите на основците беа одушевени од можноста и се надевам дека во наредните години ќе можеме тој број и да го удвоиме. Учесници и од далечни земји, како Бразил и Индија, сакаат да дојдат кај нас, слушнале за ‘Џифони Македонија’, имаме многу побарувања од странски фестивали да дојдат кај нас, но првин мораме да имаме доволно семејства. Ова нека биде и апел за семејствата, кои годинава се двоумеле, но в година да се осмелат и да примат дете во својот дом“, истакна Крстевска.
Ние сакаме да пречекаме што е можно повеќе учесници, меѓутоа и киносалите ни се со ограничен капацитет, истакна Башески.
„Како здружение, повремено организираме и други проекти. ‘Џифони патува’ веќе помина 25 општини, а за жал, годинава тој проект не беше поддржан. Имавме уште една активност што ја почнавме минатата година, ‘Џифони филмски денови’, со идеја да ги вратиме децата во киносалите по паузата за време на пандемијата. Одржавме 10 такви настани. Сакам да напоменам дека сите активности што ги организира нашето здружение се комплетно бесплатни за сите млади. Сите се добредојдени да уживаат“, истакна Башески.
Од филмовите што ќе бидат прикажани во рамките на фестивалот, учесниците ќе може да се запознаат и да учествуваат на дискусиите со режисерката Дина Дума (кај сениорите), рускиот режисер Олег Асадулин (кај јуниорите) и српската актерка Миона Илов (кај кадетите). Ќе бидат реализирани девет работилници – 3 за јуниори и 6 за кадети и сениори.
Програмата на фестивалот годинава е збогатена со нов сегмент наречен ЕПИК (EPYC – Enhancing Peace through Youth Creativity). Станува збор за проектот за промоција на мирот преку креативност кај младите (EPYC – Enhancing Peace through Youth Creativity), поддржан од италијанското Министерство за надворешни работи и меѓународна соработка во рамките на програмата, која има цел да придонесе за стабилизацијата во регионот и за поддршка на процесите за пристап кон ЕУ.
ЕПИК предвидува серија активности, особено во рамките на 11. издание на „Џифони Македонија“, насочени кон промовирање на мирот, европските вредности и човековите права, преку филм, уметност и култура и активно вклучување на младите во создавањето филмски и уметнички остварувања, кои имаат моќ да пренесат пораки за мир наменети за младата публика.
Во рамките на ЕПИК ќе бидат прикажани 17 краткометражни филма, кои ќе се натпреваруваат за три награди. Ќе бидат организирани две панел-дискусии на тема ЕПИК со претставници од филмски фестивали за деца од регионот, а в понеделник ќе биде прикажан и грчко-италијанскиот документарен филм „Учениците од Умберто Примо“.
Дел од програмата ќе бидат и две презентации на нови кратки филмови од млади автори од Македонија, „Метаморфозис“ ќе одржи презентација на тема медиумска писменост, а ќе се реализира и средба со основачите на брендот Filmthusiast. Крстевска истакна дека како фестивал, „Џифони Македонија“ индиректно им помага на младите да дознаат со какви сè професии може да се занимаваат преку успешни примери од луѓе што се осмелиле да го следат својот сон.
„Сакаме да им покажеме на децата што се во публика дека нема невозможни професии, дека сè што ги интересира, необична работа што ним им претставува задоволство, може да им стане професија. Дека во креативната индустрија има милион работи со кои може да се занимаваат. На пример, сите тие луѓе што работат на филмовите, чии имиња ги гледаме на завршните кајрони на филмовите, тоа се сè убави професии иако можеби на родителите не им изгледаат како посакувана иднина за нивното дете. Честопати имаме примери на деца што велат: моите родители сакаат да студирам право, а јас сакам филм. На Џ’ифони’ дознаваат дека тоа е возможно“.
Фестивалот ќе биде затворен на 10 октомври во киното „Милениум“ кога ќе бидат прогласени победничките филмови во сите натпреварувачки категории, а ќе бидат доделени и наградите од конкурсот ЕПИК. Ќе бидат прикажани творбите и сценските изведби подготвени од учесниците на креативните работилници.
Фестивалот „Џифони Македонија“ е поддржан од: „Џифони експириенс“, Агенција за филм, италијанското Министерство за надворешни работи и со меѓународна соработка, како и од Град Скопје, МКЦ, Кинотеката на Македонија, Амбасадата на Италија во Скопје и многубројни институционални и приватни поддржувачи.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
„Дедо мраз дојде со воз“: специјална новогодишна театарска претстава за деца на Железничка станица – Скопје
Училиштето за театар „ОД ИГРА ДО ПРЕТСТАВА“, заедно со Македонски железници Инфраструктура и Македонски железници А.Д. Транспорт и оваа година ја продолжуваат успешната приказна што предизвика позитивни реакции кај илјадници посетители.
Интерактивната претстава ќе се одржува секој ден од 20 до 30 декември 2025 на Железничката станица во Скопје, со почеток од 19 часот. Публиката го следи големото доаѓање на Дедо Мраз од Лапонија, со неговиот волшебен воз во центарот на Скопје, преку приказна која се раскажува на различни локации:
– Музејската постановка на Македонски железници
– Театарска претстава во салон
– Посета не волшебниот воз и подарок од Дедо Мраз за секој посетител во вагонот, истакнува организаторот.
„Како куриозитет годинава во соработка со МЖ Транспорт, го имаме и легендарниот воз „ШПАНЕЦ“, неодамна реставриран, во кој се пренесува новогодишната волшебна магија и со која посетителите ќе може да патуваат низ Скопје и да другаруваат со ликови од претставата.
Претставата ги следи патешествијата со кои се соочува Дедо Мраз пред да стигне на Железничката станица во Скопје и неговото доаѓање е неизвесно, па му треба помош од неговите Елени, Џуџиња, Снешко, но најмногу од неговите обожаватели, децата“.
Автор и продуцент на проектот е Миодраг Костиќ, а текстот и режијата на Игор Ивковиќ. Реставратор и автор на музејската изложба користена во проектот е дело на авторот Ванчо Милошевски.
Во претставата играат актерите: Дарко Вељиќ, Андреј Серафимовски, Тодор Стојковски, Симона Петрушева, Ведра Димова, Александар Спироски, во кој се вклучени и 40 ученици од училиштето за театар „ОД ИГРА ДО ПРЕТСТАВА“.
Визуелното обликување на проектот е доверено на Бранкица Јордановска, во соработка со Горан Сачкарски. Музиката е авторско дело на Драган Илиевски, а монтажата е на Андреј Златаноски.
За потребите на претставата, ќе бидат користени: Локомотива создадена далечната 1942 година, серија 33 и Вагон што е изработен 50-те години на 20 век и бил во употреба до крајот на 70. години, а сега реставриран по урнекот на „ОРИЕНТ ЕКСПРЕС“, како и од неодамна реставрираниот воз „ШПАНЕЦ“ серија 712/714.
Билети може да се купат на билетарницата на Железничка станица – Скопје, секој работен ден од 12 до 19 часот.
Култура
„Дон Кихот“ на Дино Имери и Дијана Илкоска-Имери премиерно и во Битола
По фантастично успешната премиера во Скопје и меѓународната премиера во Париз, Франција, делото „Дон Кихот во Скопје“ ќе ја има и својата битолска премиера.
В недела, на 14 декември, во Офицерскиот дом во Битола, со почеток во 20 часот, овој разновиден проект инспириран од култната приказна за славниот витез Дон Кихот на Мигел де Сервантес ќе биде претставен и пред битолската публика.
Делото е создадено по повод Националниот ден на Шпанија – 12 Октомври, и е силно поддржано од Амбасадата на Шпанија во Скопје.
Станува збор за концерт за пијано, гитара, наратор и камерен оркестар, чии автори се Дино Имери и Дијана Илкоска Имери. Под диригентство на маестра Дијана Илкоска Имери, ќе настапи Камерниот оркестар „ID“, а како солисти ќе се претстават:
· Дино Имери – пијано,
· Ади Имери – гитара,
· Тина Иванова – наратор и автор на текст.
Како што кажува и самиот наслов, главната инспирација е едно од најзначајните дела во светската и шпанската книжевност – „Дон Кихот“ од Мигел де Сервантес. Музиката е програмска и ја следи приказната за замисленото патување на Дон Кихот и неговиот верен придружник Санчо Панса низ современа Северна Македонија, каде што тргнуваат во потрага по нови авантури и со намера повторно да се борат против „ветерниците“. Звучниот пејзаж е силно инспириран од шпанскиот и македонскиот фолклор, кои се преплетуваат и создаваат специфична, автентична атмосфера.
Текстот на нараторот, кој ја дополнува концертната форма, се провлекува низ делото како сценски контрапункт. Приказната, чија авторка е Тина Иванова, служи како поддршка и проширување на програмската музика.
Премиерата во Битола се реализира со поддршка од ЈОУ Културно-информативниот центар – Битола.
Култура
Охрид домаќин на министерската конференција на Советот на министрите за култура од ЈИЕ – јакнење на културата во функција на одржливиот развој
Охрид и Република Македонија на 11 и 12 декември 2025 година се домаќини на министерската конференција на „Советот на министри за култура од ЈИЕ – јакнење на културата во функција на одржливиот развој“.
Конференцијата официјално ќе биде отворена на 12 декември во 10:00 часот со воведно обраќање на министерот за култура и туризам Зоран Љутков. Свои обраќања ќе имаат и директорката на Регионалното биро на УНЕСКО за наука и култура во Европа, со седиште во Венеција, Магдалена Ландри, министри за култура, заменици-министри и претставници од земјите од ЈИЕ.
На конференцијата ќе биде усвоена Охридската декларација „Одржливи културни модели за иднината“.
Република Македонија го презеде претседателството со „Советот на министри за култура од ЈИЕ – јакнење на културата во функција на одржливиот развој“ во 2024 година за време на министерската конференција што се одржа во Херцег Нови, Црна Гора.

