Култура
Поповиќ: 63. Охридско лето во знакот на голема посетеност, задоволни уметници и многубројни пофалби

Со традиционалната португалска фадо-музика и прекрасниот вокал Жуана Амендоира вечерва на сцената „Долни Сарај“ од 21 часот ќе биде одбележан 63-тиот роденден на фестивалот Охридско лето. Португалската уметница Жуана Амендоира ќе настапи во придружба на Педро Амендоира на португалска гитара и Жуао Фелипе на фадо-гитара.
На денешната прес-конференција по повод роденденот на фестивалот, директорката на НУ Охридско лето, Наташа Поповиќ, потсети дека богатата историја на Охридско лето е доказ за влогот на многу генерации и нивните напори да се исткае успешната приказна на врвната културна сцена.
„Со огромна почит вечно ќе ѝ благодариме на Ана Липша-Тофовиќ, која во далечната 1961 година под сводовите на прекрасната ‘Света Софија’ го означи раѓањето на најголемата културна манифестација во земјата и ни овозможи да ја славиме врвната уметност, да ѝ се радуваме на убавината и да создаваме трајни вредности. Нејзиното име ќе го слават и многубројни генерации по нас“, рече Поповиќ.
Осврнувајќи се на годинешното фестивалско издание, таа истакна дека уметноста што се создава на Охридско лето има универзален јазик и се пренесува со бескрајна моќ и влијание.
„Годинешното издание изминува во знакот на истакнати домашни и светски уметници, исполнети гледалишта, задоволна публика и многубројни пофалби како од стручната јавност така и од уметниците, кои се дел од програмата. Особено се гордеам на поддршката што ја добиваме од амбасадите во Република Северна Македонија. Првпат фестивалската програма има поддршка од дури единаесет амбасади, Романија, САД, ЕУ, Србија, Грција, Полска, Шпанија, Словенија, Италија, Франција и Украина“, додаде директорката Поповиќ.
Селекторката на музичката програма на фестивалот Охридско лето, Бисера Чадловска, рече дека 63-тото фестивалско издание е едно од најуспешните со квалитетните настапи на светски познатите музички уметници, како и со младите уметници, кои се на прагот од создавање успешна кариера.
„Особено се гордееме што оваа година успеавме во Охрид да пречекаме големи имиња од светот на класичната музика, почнувајќи од свеченото отворање, каде што имавме можност да ја слушнеме големата оперска дива Анџела Георгиу. По отворањето, на сцените на кои се одржува фестивалот секојдневно сме сведоци на концерти преполни со публика, чиј одѕив и реакции нè прават како организатори презадоволни од работата што сме ја сработиле. Да се потсетиме на неколку од нив, виолинистот Немања Радуловиќ со оркестарот Double Sense, џез-триото на Френк Дупре, Нишкиот симфониски оркестар, оркестарот ‘Кончертанте’, камерниот ансамбл La Spagna, пијанистот Дино Имери, кларинетистот Пабло Бараган и пијанистката Елоис Бела Кон, виолинистот Роман Симовиќ, квартетот ‘Шуман’, виолинистката Ирина Мурешану и оркестарот на институтот Fames, пијано трио со концерт посветен на флејтистот Илија Зимбо, камерниот ансамбл ‘Камерата академика’, тенорот Џани Лечезе и пијанистот Екланд Хаса, пијано дуото Дезомбре – Леклер, сите овие се дел од годинешното издание на Охридско лето. Особено сум среќна што од стручната музичка јавност во Македонија секојдневно добивам многу позитивни критики за годинешната програма“, рече Чадловска.
Според драмската селекторка на фестивалот, Сања Арсовска, изминатите денови беа запечатени со исклучителна театарска возбуда и силни впечатоци.
На денешната прес-конференција по повод 63. роденден на Охридско лето директорката на оваа национална установа, Наташа Поповиќ, потсети дека фестивалот од 1994 година е дел од Европската асоцијација на фестивалите, финансиски поддржан од Министерството за култура, а под покровителство на претседателот на државата. Како најголема манифестација е помогната и од Општина Охрид, а огромна заслуга за успесите имаат и верните пријатели на фестивалот, спонзори и помагатели, љубители на уметноста и поддржувачи на културните вредности.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Концерт на музичари од поранешна Југославија во Филхармонијата

Во петок, 5 септември, во Камерната сала на Македонската филхармонија, публиката ќе има можност за прв пат во Скопје да го слушне No Borders Orchestra, ансамбл во кој свират најдобрите професионални музичари од поранешна Југославија.
Програмата ќе вклучува некои од најубавите дела некогаш напишани за гудачки оркестар: Adagietto од Малер, Verklärte Nacht од Шенберг и Metamorphosis од Штраус. Ова се дела кои, според уметничкиот директор Премил Петровиќ, претставуваат експлозија на страст собрана околу темите Љубов и Смрт.
Делата на овие тројца композитори се среќаваат и се одразуваат во делата на најважните помлади регионални композитори, меѓу кои е и една композиторка од Северна Македонија, кои го тематизираат нашето време на криза и неопходната потреба за трансформација на сите нас и на сите нивоа. Композиции од Нина Перовиќ (Црна Гора), Давор Бранимир Винце (Хрватска), Дарија Андовска (Северна Македонија) и Марко Никодијевиќ (Србија) беа напишани специјално за овој проект.
Социјалната мисија на овој ансамбл, во кој свират музичари од Западен Балкан, секогаш укажува и охрабрува позитивни општествени промени, соработка и толеранција, но исто така допира до луѓето и комуницира со публиката на иновативен и емотивен начин.
Култура
Кинотеката на Македонија ја почнува новата Филмска училница

Кинотеката на Македонија од 13 септември 2025 ја почнува новата Филмска училница, едукативна програма наменета за ученици од основното образование (11 до 14 години), кои сакаат да ја откријат магијата на филмот и да ги совладаат првите чекори во создавањето сопствени кратки филмови.
Филмската училница ќе се одвива секоја сабота, во текот на десетина последователни викенди, до почетокот на декември. Учесниците ќе имаат можност да се запознаат со процесот на создавање филм – од идеја и сценарио, преку снимање и монтажа, до финална проекција пред публика.
Сите училници ќе ги предводи режисерот Саша Станишиќ, долгогодишен едукатор и филмски професионалец, а во улога на гости предавачи ќе се вклучат и монтажери, кинематографери, сценаристи и продуценти, кои ќе им ги откријат на младите филмаџии тајните на професијата.
Филмската училница 2025 се реализира во рамките на меѓународниот проект FilmED, финансиран од Европската Унија преку програмата Creative Europe – MEDIA, со цел развој на филмска писменост, промоција на европската кинематографија и збогатување на едукативните ресурси за млади. Проектот ги обединува институциите и организациите од Македонија (Кинотека на РС Македонија), Полска (Центар за филмска култура „Анджеј Вајда“), Унгарија (Национален филмски центар на Унгарија), Чешка („Крутон“) и Словачка (кино „Усмев“), со координација на Гете-институтот од Прага.
Со оваа иницијатива Кинотеката продолжува со својата посветеност на младата публика и развивање нови генерации што критички ќе го разбираат и креираат филмот како медиум што ги поврзува креативноста, културата и современото образование.
Повеќе информации за проектот можете да пронајдете на веб-страницата https://film-ed.eu/.
Сите дополнителни информации можете да ги добиете на веб-страницата https://kinoteka.mk/, https://filmskauchilnica.mk/, како и на телефонскиот број +389 78 398 085 и на е-поштата [email protected]
Култура
Продолжува кампањата „Читаме современи македонски автори“ во Градската библиотека

ЈУ Градска библиотека „Браќа Миладиновци“ – Скопје го започнува четвртиот циклус од кампањата „Читаме современи македонски автори“ со романот „Три Марии“ од Оливера Ќорвезироска како книга на месецот, а разговорот со авторката ќе се одржи в среда (3 септември) во 19 часот во спомен-собата „Т’га за југ“.
Кампањата започна во септември 2022 година и досега беа претставени вкупно 24 современи македонски автори и исто толку дела.
Проектот, низ трите препознатливи фази (книга на месецот, разговор со авторот и клуб на читатели) значително го зголеми интересот за современата македонската книжевност низ сите библиотеки од мрежата на ГБСК, па и пошироко. „Читаме современи македонски автори“ во 2024 година беше проласена за Промотор на читачката култура од страна на Македонската асоцијација на издавачи (МАИ).
Во четвртиот циклус од „Читаме современи македонски автори, исто така, предвидени се осум автори и дела. Книгата за месец септември е „Три Марии“ од Оливера Ќорвезироска (издание на Арс Ламина), добитник на Рациновото признание за 2025 година.
Ова е трет роман за возрасни на Ќорвезироска по „Заклученото тело на Лу“ и „Аб’т“. Тој е внимателно осмислен омаж на Славко Јаневски, којшто не е класична посвета, ниту римејк на конкретно дело. „Три Марии“ содржи три самостојни приказни за три различни жени кои носат исто име – Марија и кои сакаат да ги напуштат моментните животи поради грешна љубов. Своја или туѓа. Она што ги обединува во романескна структура е токму станот што се издава и што сите три сакаат да го изнајмат, барајќи спас во него.
Разговорот со Ќорвезироска ќе го води книжевната критичарка Александра Јуруковска, а фрагменти ќе чита актерот Андреј Серафимовски.