Култура
Премиера на претставата „Вернисаж“ во Драмски театар

На 15.6.2022 е најавена премиера на претставата „Вернисаж“ во Драмскиот театар, информираат од оваа институција.
Автор е Вацлав Хавел, преводот е на Никола Маџиров, режијата е на Теа Беговска, сценографијата е на Енес Деари, визуелизацијата и анимациите се на Милчо Узунов, композитор е Енес Беговски, костимографијата е на Раде Василев, а улогите се на Роберт Вељановски, Предраг Павловски и Гордана Ендровска.
„Откривање” или „Вернисаж” на Вацлав Хавел е смешен коментар на маргинализираниот човек. Брачен пар кој е тотално заслепен, маѓепсан од материјализмот и консумеризмот на животниот век, кој ги прави и самите нив жртви на еден добро обмислен општествен систем. Конвенционален свет во кој дури и среќата е на некој начин организирана. Љубовта како највисока човечка свест е исто така организирана и однапред испланирана, велат организаторите.
Нивниот нов „проект” за конвенционализирање е пријателот кој им доаѓа на гости. Брачниот пар го „напаѓа” со помпезно фалење и расфрлање со коментари за нивниот прекрасен живот и „откривање” на нивните изложени антиквитети. Всушност Вернисаж е една „изложба” на денешното човечко битие. Нивното откривање не престанува да биде смешно, а истовремено и апсурдно, бидејќи „нападот” кон пријателот станува до тој степен агресивен, што и самата среќа за која зборуваат добива агресивна форма со која треба да се напаѓа, а потоа да се преработи. Среќата како емоција овде е „изглумена”, преглумена, нема никакво суштинско и природно значење. А денес одредени емоции, меѓу кои и среќата, играат во интерес на креаторите на општествените состојби, и нивна основна задача е одржување на овие состојби. Во суштина нивната главна улога е: маѓепсување, успивање, одржување на ниско ниво на свест кај сеопштата толпа. На овој начин се креира еден вештачки свет на вештачко однесување, вештачки начин на живот, вештачки брак. И во тој вештачки свет имаш само еден избор – да станеш и ти вештачки ако сакаш да се вклопиш во тој систем. Главната парадигма е – вклопи се за да преживееш.
Помпезното „Откривање” на новиот дом на брачниот пар нè тера да се прашаме дали и колку сме откриени ние. Дали вака треба да се откриваме, а ако не вака, тогаш како? Изолацијата нè натера да седиме во четири ѕида, без да нè праша дали сакаме, дали ни е убаво. Нè’ натера да поминуваме време со луѓе (партнери) со кои можеби и не се познаваме доволно добро. Не сме си се откриле доволно еден на друг. Оваа претстава е само еден мал дел од тоа откривање, а во тоа главното прашање – Кој е пријателот кој треба „да ни дојде на гости” за да се откриеме и освестиме целосно, а можеби и не.
Mногу работи во театарот се веќе кажани, но и многу од нив треба пак повторно и повторно и одново и одново и од почеток и од почеток да се повторат – како потврда за оној магичен круг кој го нарекуваме сцена на која актерот дише.
Времето е бесконечна категорија. Нешто што не можеш да го допреш, нешто што не може ниту да се одземе, ниту да се даде. Времето во животот и сценското време е она што нè’ одржува во живот, што ни дава пулс од време на време да кажуваме и правиме важни работи.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Себастијан Фицек доаѓа на Саемот на книга 2025

Во година кога слави 15 години љубов кон книгите и речиси 500 изданија, издавачката куќа „Сакам книги“ го носи во Скопје еден од најголемите современи автори на психолошки трилери – Себастијан Фицек.
Овој мај, Фицек ќе биде специјален гостин на Саемот на книга 2025, каде што на 10 мај ексклузивно ќе ги претстави своите две нови книги преведени на македонски: Девојката со свеќа и Мимики.
Настанот вклучува и лична средба со читателите, потпишување, разговор и инспирација – историски момент за македонската книжевна сцена и заслужена награда за верната читателска заедница.
„Не постои ништо поубаво од тоа да се запознаеш со твоите читатели, и тоа во град како Скопје, каде љубовта кон книгите е толку жива“, изјави Фицек пред посетата.
Култура
Актерката Снежана Коневски -Руси е добитник на наградата за животно дело на МТФ „Војдан Чернодрински“, Прилеп

По предлогот на НУ РСМ Македонски народен театар, наградата за животно дело на МТФ „Војдан Чернодрински“ за оваа 2025 година ѝ е доделена на Снежана Коневски-Руси (1952), актерка.
Снежана Коневски-Руси, легенда на македонскиот театар, филм и култура, повеќе од пет децении е дел од театарскиот филмски репертоар во земјава. Нејзината актерска кариера низ децении тивко и непрекинато ниже широк дијапазон на ликови на сцената на МНТ и на други сцени. А со самото тоа се огледува и се документира и голем дел од општата историја на театарот и на филмот во земјава. Нејзината кариера во бројки изгледа вака: 48 театарски улоги, 10 улоги во серии и во филмови и 20 режии и асистенции на режија.
Тука се и активностите како сценарист и водител на голем број детски музички фестивали, синхронизација на неброени цртани филмови и ТВ-проекти, образовни и контактни емисии и сл. Творец е и на голем број проекти за деца (од предучилишна и училишна возраст), позајмува гласови на ликови во серии за возрасни и за деца, реализатор е на голем број специјални програми на НВО и долгогодишен соработник на ФААТ и ДАФ, Кочани, како селектор, член на жири-комисија и уметнички директор, како и спикер-водител и член на голем број емисии од музички, забавен и водителски карактер и на Детската радиодрама во РТС. Постојаноста на сцената, одличната дикција, како нејзин клучен адут и секогаш убедливата актерска вештина ја прават Снежана Коневски-Руси една од најквалитетните актерки кај нас, секогаш барана од колегите режисери.
Прецизна е, докрај посветена на ликот и на неговото место во целото дејствие. Лесно и добро го наоѓа и го промислува секој код/знак што го носи ликот и со убедлива актерска вештина знае искреираниот (неретко комплициран) лик да го пренесе на лесно разбирлив, интелектуален начин пред публиката. Она што посебно ја истакнува од плејадата актери од највисок ранг е јасното говорење на текстот и прецизно (како со нож) изразената дикција.
Снежана Коневски-Руси искажува/прикажува чист сценски говор за да може секој јасно да ги чуе секој збор и значењето на текстот, на начин на говор што „везе“ на сцената и што треба да го има секој актер. Вредноста и посветеноста на Снежана Коневски-Руси кон театарот се забележани и се наградени од стручните театарски и театролошки лица.
Ги добива наградите: награда на МТФ „Војдан Чернодрински“ – Прилеп за најдобро актерско остварување за улогата на Маргарита во претставата „Ричард Трети“, 1991 г.; наградата „13 Ноември“ на Град Скопје за повеќегодишни значајни остварувања во областа на драмската уметност, 1992 г.; награда на МТФ „Војдан Чернодрински“ – Прилеп за епизодната улога на Слепата девојка во претставата „Крчма под зеленото дрво“, 1976; и награда на весникот „Млад Борец“ за најуспешен млад актер за улогата на Девојката во претставата „Димна Јуда, град градила“ и за монодрамата „Ана Франк”, 1974 г.
Култура
„Перото на Кочиќ“ за 2025 му е доделено на македонскиот поет Христо Петрески

Фондацијата „Петар Кочиќ“ Бања Лука – Белград ја додели престижната награда Перото на Кочиќ за 2025 година на македонскиот писател и поет Христо Петрески за книгата „Обратна (филозофија на полжавот)“, објавена во издавачката куќа „Македонија презент“ од Скопје.
Одлуката за наградата била донесена едногласно од жирито во состав: Никола Вуколиќ (претседател), Миљенко Јерговиќ и Младен Весковиќ (членови), истакнувајќи дека збирката поезија на Петрески претставува моќно поетско дело кое комбинира симболизам, филозофски размислувања и јазична прецизност.
„Оваа книга не е само збирка на поетски текстови – тоа е мозаик од интимни исповеди, општествена критика, антрополошки набљудувања и егзистенцијални прашања. Петрески пишува едноставно, но длабоко, често преку народна мудрост и лирска филозофија“, изјавува претседателот на жирито, Никола Вулолиќ.
Петрески, кој е роден во 1957 година во Крушево, се смета за еден од најзначајните современи македонски писатели. Тој е автор на бројни книги и добитник на голем број книжевни награди и признанија. Во збирката „Обратна (филозофија на полжавот)“, како што е наведено од страна на жирито, поетот се занимава со темите на моралните дилеми, секојдневните трауми, надежта и самоиспитувањето, со критика на општествената рамнодушност и слабостите.