Култура
Премиера на филмот „Набљудување“
Продуцентската куќа „Кавал филм“ од Скопје известува дека на 15 јули 2024 (понеделник, 20.30 ч), во рамките на Фестивалот на европскиот филм „Синедејс“, во МКЦ парк-киното ќе се одржи премиера на долгометражниот игран филм „Набљудување“ на режисерот Јанез Бургер.
Филмот „Набљудување“ е копродукција меѓу Словенија, Италија, Хрватска и Македонија. Проектот е поддржан од Словенечкиот филмски центар, Хрватскиот аудиовизуелен центар, РТВ Словенија, „Студио виба филм“, Агенцијата за филм на Република С. Македонија, „Креативна Европа медија“ (Creative Europa Media), регионалниот филмски фонд ФВГ од Италија (Friuli Venezia Giulia Film Commission) и Министерството за култура на Италија.
Продуценти на филмот „Набљудување“ се Миха Чернец и Јожко Рутар од продуцентската куќа Старагара од Словенија, а копродуценти се Борис Т. Матиќ („Пропелер филм“, Хрватска), Игор Принчич („Трансмедија“, Италија) и Роберт Јазаџиски („Кавал филм“, Македонија). Визуелните ефекти за филмот ги изработи филмското студио за визуелни ефекти и анимација ФХ3Х од Скопје, а дизајнер на звук од Македонија е Игор Поповски.
Интернационалната премиера на филмот беше одржана на реномираниот филмски фестивал во Естонија, Tallinn Black Nights Film Festival во 2023 година.
Филмот е добитник на наградите „Весна“ за најдобра женска улога, најдобар продукциски дизајн и најдобар звук, а беше номиниран и за наградите најдобар филм, најдобра режија и сценарио на фестивалот на словенечкиот филм во Порторож во 2023 година. Наградата за најдобар звук ја делат Јулиј Зорник и нашиот Игор Поповски. Филмот исто така има три номинации на филмскиот фестивал во Трст, Италија, во категориите: најдобар филм од публиката, од жирито и од CineEuropa. На интернационалниот филмски фестивал во Софија филмот е номиниран за наградата најдобар филм во програмата Balkan competition.
Филмот е инспириран од вистински настан, кој се случил во Словенија, а претставува повик до секој поединец за надминување на пасивноста, која денес е длабоко вкоренета во современото општество – на глобално ниво, повик за враќање на она елементарно чувство на емпатија, разбирање и помош на друго човечко суштество
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Гоце Цветановски со специјална награда во Белград за придонес во филмската уметност и индустрија
Македонскиот режисер и сценарист Гоце Цветановски доби специјална награда за придонес во филмската уметност и индустрија на 19. издание на Српскиот фестивал за фантастични филмови, еден од најзначајните регионални фестивали посветени на жанровскиот и авторскиот филм.
Свеченото отворање на фестивалот се одржа во Културниот Центар во Белград, во присуство на бројни филмски автори, професионалци и љубители на фантастичниот филм. На настанот присуствуваше и директорот на македонскиот Културно-информативен центар во Белград, Васко Шутаров.
Наградата на Цветановски му беше врачена по проекцијата на оскаровецот „Поплава“, по што следеше панел-дискусија на тема иднината на анимираниот филм во регионот. На панелот, покрај Цветановски, учествуваа и истакнатите автори Растко и Ивана Чириќ, Никола Мајдак и Алекса Гајиќ, кои разговараа за предизвиците, новите технологии и можностите за регионална соработка во современата анимација.
При примањето на наградата, Цветановски се наврати на своите почетоци и емотивната врска со фестивалот:
„Мојата прва награда во кариерата ја добив токму на овој фестивал, за краткиот игран филм ‘Мал дисконтинуитет во време-просторот’ во 2014 година. Затоа ова признание за мене носи особена емоционална и професионална вредност.“
Наградата доаѓа како признание за долгогодишната авторска работа на Цветановски и неговиот придонес во современиот филм, со посебен акцент на фантастичниот и анимираниот жанр.
Култура
Во Центарот за култура „Трајко Прокопиев“ втора меѓународна изложба на уметничка фотографија „Мотус 2025“
Здружението за промоција на интелектуални, мултикултурни и спортски вредности – Мотус од Куманово, преку својот Фото клуб – Мотус, во период од 18 декември (четврток) 2025 во просториите на Центар за култура „Трајко Прокопиев“ во Куманово, ќе ја организира втората Меѓународна изложба на уметничка фотографија Мотус 2025.
На изложбата ќе бидат изложени пеесетина фотографии. Учество зедоа 249 автори од 50 земји.

Финансиер на изложбата е Општина Куманово, преку програмата за подршка на културни манифестации за 2025 година, а истата е под патронат на Меѓународната Федрација на Фотографска Уметност (ФИАП 2025/393), (Фото Сојуз на Македонија (ФСМ 2025/003) и Меѓународна Фото Асоцијација Дунав (ДИПА 2025/054).
Изложбата ќе биде отворена на 18 (четврток) декември 2025 во 19:30 часот во просториите на Центар за култура „Трајко Прокопиев“ во Куманово.
Култура
„Интер(но)фејс“ на Борис Шемов во „Мала станица“
На 18 декември 2025 година, со почеток во 20.00 часот, во Мултимедијалниот центар „Мала станица“, во рамките на програмските активности на Националната галерија, ќе биде отворена изложбата „Интер(но)фејс“ на уметникот Борис Шемов, курирана од д-р Ана Франговска.
„Интер(но)фејс“ е мултимедијален проект кој се фокусира на односот меѓу човекот и вештачката интелигенција, на улогата на јазикот како визуелно, идеолошко и комуникациско средство, како и на пост-интернет естетиката како нова културна реалност. Преку различни медиумски форми – текстуални интервенции, видео-содржини, алгоритамски и дигитални процеси – изложбата отвора прашања за моќта, контролата, технологијата и трансформацијата на субјектот во современиот дигитален контекст.
Насловот „Интер(но)фејс“ упатува на двојната природа на интерфејсот – како техничка површина на комуникација меѓу човекот и машината, но и како внатрешен, идеолошки простор во кој се преговараат значењата, одлуките и позициите на моќ. Изложбата го третира интерфејсот не само како функционален медиум, туку како критичка зона на судир меѓу човечкото искуство и алгоритамската логика.
Проектот се надоврзува на актуелните уметнички и теориски дискурси за постхуманизмот, визуелната култура и дигиталната медијација на реалноста. Во таа рамка, „Интер(но)фејс“ ја поставува вештачката интелигенција не како неутрален технолошки алат, туку како активен фактор во креирањето на современите културни, политички и етички релации.
Изложбата „Интер(но)фејс“ може да се посети во периодот од 18 до 24 декември 2025 година во Мултимедијалниот центар „Мала станица“, Национална галерија, Скопје.

