Култура
Промоција на „Внатрешно море“ и разговор со авторката Даница Вукиќевиќ
Даница Вукиќевиќ, добитничката на награда на НИН за најдобар роман напишан на српски јазик во 2022 година, деновиве гостува во Скопје во рамките на меѓународниот книжевен фестивал „Про-за Балкан“. За време на нејзиниот престој, издавачката куќа „Арс алмина“ организира специјален настан – промоција на наградениот роман „Внатрешно море“ и разговор со авторката и со преведувачот Александар Прокопиев. Преводот на македонски јазик е финансиски поддржан од Министерството за култура на Република Србија.
Настанот со Даница Вукиќевиќ ќе се одржи на 19 септември (вторник), со почеток во 19 часот, во книжарницата „Литература.мк“, на улицата Македонија. Претставувањето на романот и разговорот со авторката и со преведувачот ќе го води Оливера Ќорвезироска од издавачката куќа „Арс алмина“, уредничка на изданието.
„Внатрешно море“, освен што е прво дело преведено на македонски јазик од Даница Вукиќевиќ, е и прв роман на оваа авторка со значаен книжевен багаж. Роман – вистинска книжевна авантура, која го крши нашиот реален свет на парампарчиња и одново го составува, без ни најмала амбиција новосоставениот свет да биде совршен, туку само барем малку поинаков отколку што е… Роман – толку свој, толку поинаков, толку радикално фрагментарен, толку радикално посебен.
Всушност, „Внатрешно море“ е несекојдневна збирка на записи, цртички, мини есеи, лирско-наративни фрагменти вмрежени и обединети со јас-раскажувачкиот глас, најверојатно гласот на самата авторка. Таа е и наратор и обединувачки лик, нејзиниот женски глас во текстот, како што нагласува и самата на разни места во разни форми, е глас на избор, не на нужност. Имено, нарекувајќи го „Внатрешно море“ свој книжевен холограм, Вукиќевиќ нагласува дека го избрала женскиот глас како еден од можните наративни гласови, како еден од изборите што секогаш им стојат на располагање на писателите. Станува збор за женско писмо по избор, за наративна одлука, не за заложба ниту, пак, за какво било инсистирање.
Овој формално инвентивен книжевен текст го преиспитува и го демонтира светот во кој живееме денес занимавајќи се токму со егзистенцијата на микро- и на макроплан, личната и општествено-политичката.
„Внатрешно море“ е недисциплиниран, непослушен текст, кој, негирајќи го романот таков каков што го знаеме, истовремено станува одлична верзија на негираното: роман во впечатлива временска смисла на зборот, роман – книжевна авантура.
Даница Вукиќевиќ пишува поезија, проза, книжевна критика и есеи. Живее и работи во Белград. Автор е на десетина поетски збирки, две книги со кратка проза и една збирка раскази.
Романот „Внатрешно море“ е нејзин прв роман.
Добитник е на наградите: „ПроФемина“; „Билјана Јовановиќ“; „Милица Стојадиновиќ-Србинка“; на Кондирот на Косовка девојка и наградата на НИН за роман за 2022 година.
Нејзини дела се преведени на шпански, англиски, германски, полски, француски, грчки, македонски, холандски…
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
„Дедо мраз дојде со воз“: специјална новогодишна театарска претстава за деца на Железничка станица – Скопје
Училиштето за театар „ОД ИГРА ДО ПРЕТСТАВА“, заедно со Македонски железници Инфраструктура и Македонски железници А.Д. Транспорт и оваа година ја продолжуваат успешната приказна што предизвика позитивни реакции кај илјадници посетители.
Интерактивната претстава ќе се одржува секој ден од 20 до 30 декември 2025 на Железничката станица во Скопје, со почеток од 19 часот. Публиката го следи големото доаѓање на Дедо Мраз од Лапонија, со неговиот волшебен воз во центарот на Скопје, преку приказна која се раскажува на различни локации:
– Музејската постановка на Македонски железници
– Театарска претстава во салон
– Посета не волшебниот воз и подарок од Дедо Мраз за секој посетител во вагонот, истакнува организаторот.
„Како куриозитет годинава во соработка со МЖ Транспорт, го имаме и легендарниот воз „ШПАНЕЦ“, неодамна реставриран, во кој се пренесува новогодишната волшебна магија и со која посетителите ќе може да патуваат низ Скопје и да другаруваат со ликови од претставата.
Претставата ги следи патешествијата со кои се соочува Дедо Мраз пред да стигне на Железничката станица во Скопје и неговото доаѓање е неизвесно, па му треба помош од неговите Елени, Џуџиња, Снешко, но најмногу од неговите обожаватели, децата“.
Автор и продуцент на проектот е Миодраг Костиќ, а текстот и режијата на Игор Ивковиќ. Реставратор и автор на музејската изложба користена во проектот е дело на авторот Ванчо Милошевски.
Во претставата играат актерите: Дарко Вељиќ, Андреј Серафимовски, Тодор Стојковски, Симона Петрушева, Ведра Димова, Александар Спироски, во кој се вклучени и 40 ученици од училиштето за театар „ОД ИГРА ДО ПРЕТСТАВА“.
Визуелното обликување на проектот е доверено на Бранкица Јордановска, во соработка со Горан Сачкарски. Музиката е авторско дело на Драган Илиевски, а монтажата е на Андреј Златаноски.
За потребите на претставата, ќе бидат користени: Локомотива создадена далечната 1942 година, серија 33 и Вагон што е изработен 50-те години на 20 век и бил во употреба до крајот на 70. години, а сега реставриран по урнекот на „ОРИЕНТ ЕКСПРЕС“, како и од неодамна реставрираниот воз „ШПАНЕЦ“ серија 712/714.
Билети може да се купат на билетарницата на Железничка станица – Скопје, секој работен ден од 12 до 19 часот.
Култура
„Дон Кихот“ на Дино Имери и Дијана Илкоска-Имери премиерно и во Битола
По фантастично успешната премиера во Скопје и меѓународната премиера во Париз, Франција, делото „Дон Кихот во Скопје“ ќе ја има и својата битолска премиера.
В недела, на 14 декември, во Офицерскиот дом во Битола, со почеток во 20 часот, овој разновиден проект инспириран од култната приказна за славниот витез Дон Кихот на Мигел де Сервантес ќе биде претставен и пред битолската публика.
Делото е создадено по повод Националниот ден на Шпанија – 12 Октомври, и е силно поддржано од Амбасадата на Шпанија во Скопје.
Станува збор за концерт за пијано, гитара, наратор и камерен оркестар, чии автори се Дино Имери и Дијана Илкоска Имери. Под диригентство на маестра Дијана Илкоска Имери, ќе настапи Камерниот оркестар „ID“, а како солисти ќе се претстават:
· Дино Имери – пијано,
· Ади Имери – гитара,
· Тина Иванова – наратор и автор на текст.
Како што кажува и самиот наслов, главната инспирација е едно од најзначајните дела во светската и шпанската книжевност – „Дон Кихот“ од Мигел де Сервантес. Музиката е програмска и ја следи приказната за замисленото патување на Дон Кихот и неговиот верен придружник Санчо Панса низ современа Северна Македонија, каде што тргнуваат во потрага по нови авантури и со намера повторно да се борат против „ветерниците“. Звучниот пејзаж е силно инспириран од шпанскиот и македонскиот фолклор, кои се преплетуваат и создаваат специфична, автентична атмосфера.
Текстот на нараторот, кој ја дополнува концертната форма, се провлекува низ делото како сценски контрапункт. Приказната, чија авторка е Тина Иванова, служи како поддршка и проширување на програмската музика.
Премиерата во Битола се реализира со поддршка од ЈОУ Културно-информативниот центар – Битола.
Култура
Охрид домаќин на министерската конференција на Советот на министрите за култура од ЈИЕ – јакнење на културата во функција на одржливиот развој
Охрид и Република Македонија на 11 и 12 декември 2025 година се домаќини на министерската конференција на „Советот на министри за култура од ЈИЕ – јакнење на културата во функција на одржливиот развој“.
Конференцијата официјално ќе биде отворена на 12 декември во 10:00 часот со воведно обраќање на министерот за култура и туризам Зоран Љутков. Свои обраќања ќе имаат и директорката на Регионалното биро на УНЕСКО за наука и култура во Европа, со седиште во Венеција, Магдалена Ландри, министри за култура, заменици-министри и претставници од земјите од ЈИЕ.
На конференцијата ќе биде усвоена Охридската декларација „Одржливи културни модели за иднината“.
Република Македонија го презеде претседателството со „Советот на министри за култура од ЈИЕ – јакнење на културата во функција на одржливиот развој“ во 2024 година за време на министерската конференција што се одржа во Херцег Нови, Црна Гора.

