Култура
Промоција на хрватскиот превод на „Детелинки белинки“ пред семинаристите на Летната школа на МСМЈЛК при УКИМ

Денес, во рамките на 56. Летна школа на Меѓународниот семинар за македонски јазик, литература и култура при Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје (МСМЈЛК при УКИМ), ќе биде промовиран хрватскиот превод на книгата со македонски авторски сказни „Детелинки белинки“, кој во Хрватска беше објавен по повод јубилејот 15 години Лекторат по македонски јазик на Филозофскиот факултет при Универзитетот во Риека. Промоцијата ќе се одржи во Конгресниот центар на УКИМ во Охрид, со почеток во 19 часот, а промотори на изданието ќе бидат проф. д-р Весна Мојсова-Чепишевска и м-р Билјана Стојановска. На настанот за искуството од работата при преведувањето на оваа книга од македонски на хрватски ќе зборуваат Ана Братовиќ и Маргарета Чанжар, студентки по македонистика од Риека и учеснички на Школата.
Изданието, во кое текстовите од шеснаесетте македонски приказни – сказни се објавени и во оригинал на македонски и во превод на хрватски јазик, е резултат на заеднички потфат на м-р Билјана Стојановска, која е актуелна лекторка по македонски јазик во Риека, и на нејзините студенти по македонистика од Отсекот за преведување, кои ги преведоа текстовите. Поконкретно, станува збор за превод на истоимениот избор објавен на македонски јазик од издавачката куќа „Арс ламина“ – редакција „Либи“, а неговото објавување во Хрватска се надоврза на зголемиот интерес за македонската книжевност за деца во странските културни центри во изминатиот период. Книгата, по нејзиното прво промовирање во рамките на чествувањето на 15-годишнината на Лекторатот по македонски јазик на Филозофскиот факултет во Риека, веќе предизвикува дополнителен интерес за македонската книжевност за деца во Хрватска, вклучително и од страна на стручната јавност.
Хрватскиот превод на „Детелинки белинки“ е еден од примерите како во соработка меѓу лекторот по македонски јазик и студентите на странските универзитети, знаењата од областа на македонистиката може да се насочуваат кон проекти што ги афирмират македонскиот јазик, литературата и културата и пошироко во и надвор од академката средина и оттука се очекува дека денешната промоција ќе биде поттик и за некои од семинаристите да се зафатат со вакви или слични потфати.
Уште во далечната 1948 година Блаже Конески констатира: „Нашиот јазик се кове најмногу во ковачницата на преведувањето“. А за да го ковеме и исковеме, потребни се посветени македонисти, суптилни проучувачи и познавачи на македонскиот јазик, литература и култура, вљубеници во македонскиот збор, добри, сериозни преведувачи. Токму таква ковачница е и ова издание, како што беше нагласено и при неговото претставување во Риека. И на оваа Летна школа на МСМЈЛК при УКИМ учествуваат такви македонисти, меѓу кои има и проучувачи на македонскиот збор и сериозни преведувачи, и тоа од разни страни на светот.
Инаку, покрај Ана Братовиќ и Маргарета Чанжар, кои на промоцијата на Летната школа ќе ги споделат своите искуства, автори на преводите објавени во изданието се и студентките: Анамарија Гоевиќ, Ивана Јовановиќ, Луција Тогонал, Марија Кунчиќ, Наталија Милковиќ, Нина Дојчиновиќ, Нина Меданиќ и Тихана Тадеј.
Летната школа на МСМЈЛК при УКИМ се приближува кон својата завршница со веќе видливи резултати за кои говорат и импресиите на семинаристите од 18 држави. До крајот на Школата ќе се одржи и промоција на значајното издание „Шопов на 11 јазици“, а на 1 септември ќе почне јубилејната 50. меѓународна научна конференција на МСМЈЛК при УКИМ.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Љутков: Да изградиме индустрија што ќе создава игри со македонски печат и глобален потенцијал

Денес во Скопје беше отворена првата конференција за развој на видеоигри во Македонија „Game Dev Rev 2025“, во организација на Асоцијацијата на македонската индустрија за видеоигри (MGI).
Со своето обраќање пред присутните, министерот за култура и туризам Зоран Љутков нагласи дека оваа конференција не претставува само промоција на видеоигри, туку е симбол на креативноста, младинската енергија и новата културно-економска реалност за Македонија.
„Дали знаете што имаат заедничко една добра видеоигра и една успешна културна политика?“-праша министерот во своето обраќање. Двете почнуваат со идеја, момент на инспирација, што, ако е поддржан на вистински начин, може да прерасне во нешто големо. Некогаш дури и светски“, рече Љутков.
Министерот посочи дека индустријата за видеоигри денес е една од најбрзорастечките културни и економски гранки во светот, со годишен приход што го надминува оној на филмската и музичката индустрија. Таа индустрија, како што истакна, претставува спој на уметност, технологија, наратив и дизајн, и создава нови можности за младите.
Тој информираше дека Министерството за култура и туризам ја даде својата поддршка за иницијативата на асоцијацијата и за сите професионалци, ентузијасти и визионери вклучени во неа.
„Ова не е само конференција, туку повик до нашите млади креативци, дизајнери и програмери да го препознаат својот потенцијал, да се поврзат, да учат и да создаваат. Тука се гради иднината на македонската гејминг-индустрија,“ рече министерот.
Во своето излагање, министерот се заложи за поголема поддршка на новите културни индустрии, особено оние што го поврзуваат младинскиот потенцијал со глобалните трендови и носат нова економска вредност за земјата.
„Да го искористиме овој почеток за да создадеме заедница што ќе расте и ќе создава игри со глобален потенцијал–но со македонски печат,“ рече Љутков.
На конференџијата особено значајно беше присуството на претставници од Европската федерација за развој на видеоигри, како и поддржувачи од целиот регион и Европа, што претставува силен сигнал дека Македонија се позиционира како активен чинител на дигиталната и креативна мапа на Европа.
Култура
Сиљановска-Давкова: Фестивалот „Игор Маџиров“ уште еднаш покажа и докажа дека театарската моќ допира до сите генерации

Претседателката Гордана Сиљановска-Давкова вчеравечер се обрати на свеченото отворање на четвртото издание на Интернационалниот фестивал на детски театри „Игор Маџиров“, којшто под слоганот „Сцена за сечиј сон“, и годинава се одржува под нејзино покровителство.
За неа, фестивалот, иако е насочен кон најпрефинетата и најпробирливата целна група- најмладите, со оригиналниот и искрен пристап ги заведува, радува и восхитува не само нив, туку и возрасните, будејќи го детето во нив.
Според претседателката, името на фестивалот го отсликува и наликува на профилот и сензибилитетот на извонредниот, прерано починат Маџиров, чии незаборавни улоги од него направија театарска легенда.
Акцентирајќи ја не само естетската туку и педагошката мисија на „Театарот за деца и младинци“, Сиљановска-Давкова изрази неизмерна почит кон актерите и сите вработени во театарот кои, од скромен, но топол амбиент, небаре волшебници, создаваат прекрасна сцена, налик на онаа од соништата.
Таа укажа на потребата од нова, пристојна тетарска куќа, обраќајќи се до надлежните институции со зборовите: ,,Уште еднаш посакувам овој минијатурен дом на „Театарот за деца и младинци“ да порасне, како што пораснаа децата кои во изминатите три децении го посетуваа и му се насладуваа. Просторното растење нека соодветствува на потребите на домаќините, но и на гледачите”.
Култура
Наградена со Стериина награда, славена во Белград – претставата „Народен пратеник“ на МНТ сега патува за Брчко

Со претставата „Народен пратеник“ од Бранислав Нушиќ, во режија на Егон Савин, Македонскиот народен театар ќе настапи на претстојните 42. Интернационални театарски средби „Брчко Дистрикт“ во Босна и Херцеговина.
Фестивалската програма се одржува од 16 до 24 октомври, а МНТ ќе настапи на втората фестивалска вечер, утревечер, на 17 октомври.
Фестивалот „Брчко Дистрикт“, со речиси половина век традиција, важи за еден од најрелевантните во регионот, познат по специфичниот пристап кон продукцијата, селекцијата и наградувањето на претставите и поединците.
Селектор на годинашното издание е култниот и харизматичен актер и режисер, Ирфан Менсур.
Летово, претставата „Народен пратеник“ доби Специјална Стериина награда за колективна актерска игра во Нови Сад и е сè поактуелна во регионалниот театарски простор.
Веднаш потоа беше изведена и во Народно позориште во Белград, каде Менсур фасциниран од актерската игра ја вклучи претставата во официјалната селекција на фестивалот во Брчко, со зборовите „Значаен пример на сценска интерпретација на класичен текст“.
Режијата на Савин ја задржува суштинската визија на Нушиќ, избегнувајќи радикални режисерски интервенции. Наместо тоа, фокусот е ставен на колективната актерска игра и јасната критика на политичкиот театар, испорачана интелигентно, духовито и трезвено.
Во претставата играат: Александар Микиќ, Дарја Ризова, Тони Михајловски, Јордан Симонов, Тања Кочовска, Александар Михајловски (со снимен глас), како и ансамблот: Дејан Стамчевски, Синан Ракип, Скендер Бериша, Зекирија Алим, Мирослав Атанасовски, Мартин Китановски и Хусеин Халили.
Ова е трето учество на МНТ на фестивалот во Брчко. Во претходните години, театарот има учествувано со претставите „Народен непријател“ и со „Нема да биде крај на светот“ и двете во режија на Нина Николиќ.