Култура
Рецензија: „Бикини Мун“, филм што бега од филмот и ви се спружува пред нозе

Новиот филм на режисерот Милчо Манчевски, „Бикини Мун“, е филмска авантура во две наративни нивоа – естетска и мисловна. Сложен во структурата, експериментален во изведбата, „глумејќи“ филм во филм, тој како да бега од филмот и вртоглаво ви се спружува пред нозете и ви го задржува вниманието секогаш кога би сакале да го прескокнете. Ова е сосема американски филм на Манчевски, но истовремено е поетски пркос на оваа мас-индустриска кинематографија.
Приказната за младата Бикини со мајсторска изведба на актерката Кондола Рашад, која е централен лик во документарниот филм што за неа во овој филм се снима, и одличната замисла на сите споредни ликови во обид да изградат документарна имагинација, толку веродостојно опиваат без оној агресивен и патетичен набој што би се очекувал од американски филм за бездомничка на улиците на Њујорк.
Беспрекорен во фотографијата и визилената композиција, како и во претходните филмови на Манчевски, секогаш фотографскиот прием е еден чекор пред приказната, така што додека секој кадар може да се проследи како филм за себе, приказната, дијалогот, ви доцни и ви се врежува отпосле, па остава простор за уште една монтажа во свеста на гледачот.
Оваа игра и трка на убавите кадри и драматургијата овој пат е многу сериозна филмска иновација и лекција што доаѓа од авторската зрелост на Манчевски. Централната приказна постојано се распрснува, а од тие парчиња на емоцијата се градат молскавични дејства. А нив ги следите со брзо проголтување на сликата, што е можеби авторски приод што треба да го засили токму тој обид да се предочи до каде сме стигнале со технолошкиот допир наместо човечкиот. Бикини и нејзината играчка, зелената богомолка, се како световно потсетување на исконскиот порив за преживување, желбата за живот наспроти суровата реалност. Токму нејзините ментални ограничувања ја прават суштински чиста, инстиктивна и нормална наспроти овој безобѕирен свет.
Авторскиот заговор останува доследен, дури ги надминува рамките и на синемаверите или на сличните пристапи и во догма филмот. Музички е суптилно обоен но фантастично прецизен, така што тандемот со македонскиот композитор Игор Василев-Новоградска се покажува како уште една успешна соработка.
Режисерот во едно интервју ќе се пошегува дека тој е американски емигрант на Балканот, но со „Бикини Мун“ си обезбедува место на светската филмска карта, без непотребни предлошки на која кинематографија ѝ припаѓа. Евидентно како и секој голем уметник, еднакво го вознемирува и македонската и американската историска или социјална димензија, го апсорбира и своето оружје, т.е. филмскиот занает го преточува во благородна мисија. На висина и на естетската и на мисловната задача. Непотребно е посебно расчелнување во толкувањето на „Бикини Мун“, фимот е (не)едноставно убав.
Ана Василевска
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Младешки ентузијазам и висока професионалност на уметниците од Музичката младина на Македонија

Восхитувачка интерпретација и музичка префинетост покажаа професионалните млади инструменталисти од Камерниот оркестар на Музичката младина на Македонија „Саша Николовски-Ѓумар“ музицирајќи вчеравечер на „Охридско лето“.
Концертот традиционално се одржува секоја година на фестивалот во црквата „Света Софија“ , овојпат се одвиваше под диригентската палка на маестро Иван Еминовиќ кој има богато професионално портфолио. Ова не е негова прва соработка со уметниците од Музичката младина младина.
-Се работи за младински оркестар но со искусни музичари. Некои од нив веќе подолго свират во Македонската опера и балет и во Македонската филхармонија. Секогаш е прекрасно чувството да се работи со младина. Тие се секогаш подготвени, секогаш зрели. Годинава за публиката на „Охридско лето“ подготвивме одлична и интересна програма. Имавме еден вид натпревар помеѓу двајцата великани Антонио Вивалди и Астор Пјацола изведувајќи ги нивните годишни времиња, секој од својата доба. Имаше многу убава фузија на звуци. Репертоарот го завршивме со еден, би рекол, бисер на вечерта од нашиот композитор и уметник, Дамјан Темков. Композицијата носи наслов „За една драма“ или „За една дама“, кој како сака може да си ја протолкува. Верувам дека публиката уживаше, вели маестро Еминовиќ.
Камерниот оркестар на Музичката младина на Македонија постои 38 години и е основан како прв сегмент на Летниот музички камп на МММ во Охрид во 1986 година. Повеќе од 400 млади музичари биле дел од овој уникатен состав, а диригенти и уметнички раководители на оркестарот биле: Ф. Муратовски, Г. Коруновски, С. Николовски-Ѓумар, В. Николовски-Ѓумар, М. Спасов, Б. Цанев, А. Ремерајт, Б. Чадловска, О. Кондратенко, Миша Кац, Џанлука Мартиненги и Елена Митревска.
Оркестарот има остварено повеќе од 100 концерти добивајќи голем број позитивни критики и признанија, а на неговиот репертоар, покрај делата од светската класика, свое место наоѓаат и делата на современите македонски композитори.
Веќе 38 години завршниот концерт на летната сесија на оркестарот е дел од програмата на фестивалот „Охридско лето“, а во последните години и на фестивалите „Скопско лето“ и „Битолско лето“. Од 2018 година оркестарот го носи името на македонскиот диригент Саша Николовски-Ѓумар.
Култура
Саем на книгата во рамките на „Битфест“

Под слоганот „Светот во страници“, во рамките на Битфест 2025, беше отворен саемот на книги, под платото на Народниот театар во Битола.
Седум учесници, со свои штандови и различна литература, ќе го доближат пишаниот збор до секоја генерација, преку ликовите за најмладите, до литература која ги задоволува вкусовите на најприбирливите читатели. Со сопствен штанд со книги е застапена и НУУБ „Св. Климент Охридски“ Битола, а меѓу излагачите се и „Бата прес“, „Антолог“, „Прозарт медиа“, „Топер“, „Матица македонска“ и „Збор“.
Во своето обраќање пред присутните, градоначалникот Тони Коњановски истакна дека патувањето низ страниците на пишаниот збор е вистинско патување кон себе си, надежта, кон непознатото, но и кон научните достигнувања и стручните, експертски анализи. „Вечерва со отворањето на овој Саем на книги, битолската ризница на научната мисла и пишаниот збор НУУБ „Свети Климент Охридски“, активно работи на доближување на пишаното богатство, до сите наши сограѓани, а пред се до нашите најмлади, кај кои мораме сите заедно да ја поттикнуваме љубопитноста, а со тоа да ги поттикнуваме да читаат, зошто нели и нивниот омилен херој – Спајдермен – чита.
Битола е град со голема културна историја, а многу битолчани се веќе докажани читатели, зошто книгата е нашата најмоќна врска со минатото, со сегашноста, но и со визијата за иднината. Затоа, на овој настан, создаваме можности, но славиме и идеи, мисли, соништа и светови што се отвораат преку читањето. Од срце им благодарам на организаторите, на НУУБ „Св. Климент Охридски“ – Битола, и на сите учесници, кои вложија љубов и ентузијазам во оваа приказна што верувам ќе трасира нови патишта на животен напредок, кај секој оној што ќе избере добра книга од богатиот избор на наслови на овој саем“, рече Коњановски.
Пред присутните се обрати и директорката на НУУБ „Св. Климент Охридски“ – Битола, Емилија Стефановска Давкова. Саемот на книги ќе биде отворен за сите посетители до 1 август, кои по саемски цени можат да ги набават своите омилени дела.
Култура
Изложба на Сашо Блажес „Нурни во мене“ во Куќата на Робевци

Самостојна изложба на ликовниот и визуелен уметник Сашо Блажес насловена „Нурни во мене“ ќе биде отворена на 01 август со почеток во 20 часот, во Куќата на Робевци.
После самостојните излагања во Париз и Венеција минатата година како и во и Австрија и Италија минатите години, оваа година се претставува со една исклучителна изложба која што дел беше претставена во Музеј на град Скопје, а на 01 август ќе биде поставена во Куќата на Робевци во Охрид.
Изложбата го носи насловот „Нурни во мене“, а куратор на изложбата е Маја Чанкуловска, виш кустос при Националната Галерија од Скопје.Критички осврт и текст за изложбата имаат напишано Камило Ракана, куратор од Париз и Маја Чанкуловска.
Сашо Блажес е роден во 1980 година во Охрид, каде живее и работи. Дипломирал во 2006-та година на Универзитетот за ликовни уметности во Букурешт, Романија, како еден од најдобрите студенти во својата генерација. За време на магистерските студии (2006-2008) бил вклучен од катедрата за графика во изготвувањето на неколку универзитески трудови од областа на графиката и графичките техники на Универзитетот. Зад себе има реализирано шестнаесет самостојни изложби во Македонија и во странство, а има учествувано на бројни групни изложби во Австрија, Германија, Романија, Шведска, Јапонија, САД, Канада, Италија, Бугарија. Негови дела се наоѓаат во приватни колекции во Норвешка, Франција, Германиј, Романија и Австрија.