Култура
Самостојна изложба на Билјана Јевтиќ во галеријата „Остен“
На 15 септември (петок), во 19 часот, се отвори изложбата на извонредната српска уметница Билјана Јевтиќ наречена „ОКОТО на ПАУНОТ/ЈИН и ЈАНГ: точката како форма на окото, кругот како луксузен пердув“.
Изложбата „ОКОТО на ПАУНОТ/ЈИН и ЈАНГ: точката како форма на окото, кругот како луксузен пердув“ на Билјана Јевтиќ ќе биде поставена во Галеријата ОСТЕН од 15 до 29 септември 2023 година во рамките на најавната програма на ОСТЕН БИЕНАЛЕТО Скопје 2024 и ОСТЕН АРТ ФЕСТИВАЛОТ 2024.
Опусот на споменатиот уметнички проект создаден во текот на 2023 година се состои од дигитални цртежи со голем формат, на чиј развој претходи неколкудецениска уметничка активност посветена на цртањето под симболични имиња: ВРТЛОГ (2007 -08), ОКО – ГНЕЗДО (2009), ЛЕБЕД – БУДНО ОКО – ЈИН и ЈАНГ (2010-2021), КРУГОТ КАКО МЕТА – ФОРМА – МЕТАФОРА (2020-22).
Билјана Јевтиќ (Горњи Милановац – Србија, 1973), дипломирала на Академијата за уметности во Нови Сад, на групата графички дизајн, во класата на професорот Бранислав Добановацки, во 1998 година, а магистрирала на АУНС, во групата на цртеж, под менторство на професорката Бранка Јанковиќ-Кнежевиќ, во 2002 година. Од 2005 година е вработена на истиот факултет, а од 2019 година работи како вонреден професор од областа на ликовната уметност, во доменот цртеж. Исто така, таа е уметник со современа ориентација со широки истражувачки интереси за други медиуми – концептуална уметност (воко-визуелна поезија, фотографија, видео, инсталација).
Таа е член на СУЛУВ од 1999 година, УЛУС од 2009 година и АСА – Асоцијацијата на српските архитекти од 2020 година. Има одржано 25 самостојни изложби, учесник е на над 200 колективни изложби, 30 ликовни колонии во земјата и странство и е менаџер на 15 уметнички проекти.
Во 2021 година, по избор на одборот на ОСТЕН, таа е добитничка на наградата на ОСТЕН на меѓународната уметничка манифестација ОСТЕН БИЕНАЛЕ НА ЦРТЕЖ Скопје 2020 година во С. Македонија. Во исто време цртежите на српската уметница Билјана Јевтиќ се дел од значајната збирка од околу 13.000 уметнички дела во ОСТЕН МУЗЕЈОТ НА ЦРТЕЖ, единствениот регистриран музеј на цртеж во светот (вклучувајќи дела од Пикасо, Вазарели, Рембрант, Матис, Лотрек, Шагал…) и околу 50.000 карикатури и сатирични цртежи на најголемите карикатуристи на нашето време.
Презентации:
Во 2017 и 2018 година таа презентира уметнички проект составен од три сегменти, кои ја сочинуваат целината: Видеопроекција/презентација на каталогот за видео на ДВД: Цртежи 1995 – 2015 (20-та година на уметничка работа) и циклусот фотоцртеж SWAN – AWAKE EYE – YIN-YANG/2013 – 2017/2018 година.
Публикации:
Во публикацијата АНТОЛОГИЈА НА ДЕЛАТА НА АКАДЕМИЈАТА ЗА УМЕТНОСТ, том 1, 2013 година, уредник д-р Васна Крчмар; нејзиното мајсторско дело е објавено со тема „Визуелна култура: Принцип на еден па/Средба со тишината“, од: Билјана Јевтиќ (стр. 156 – 167), издавач: Универзитетот во Нови Сад, Академијата на уметностите, 2013 година.
Во 2019 година нејзиното уметничко творештво е објавено во книгата ATLAS 2 – Atlas of Fine Artists and Applied Artists and Designers of Serbia од Слободан Малдини и Софија Ланчош-Малдини и во 2020 година објавено во списанието ASA – Architectura-Scientia-Ars (број 004), кој содржи написи за најновите настани од областа на архитектурата и ликовната уметност во светот и во Србија на истите автори.
Проекти:
Од 2018 година таа е автор на проектот „Цртеж – поле на лично-интимно пребарување/дневник“ попречувајќи ја програмата за соработка на лабораторијата на Културниот центар и Академијата на уметностите во Нови Сад, како и на други потенцијални универзитети (ФПУ БГ), со цел поддршка и стимулации за уметнички креации и презентации на дела од студенти/промотори и студенти на други универзитети. 2008/2009 година; 2009/2010 година; 2010/2011 година. Научноистражувачки проект значаен за развојот на науката и технологијата на автономниот регион Војводина – како соработник на проектот „Студија на малиот цртеж“ со збирката цртежи на најдобрите студенти и збирката цртежи на професори и соработници на Академијата на уметностите во Нови Сад 2007/2008; 2008/2009 година; 2009/2010 година; 2010/2011 година. Неделна школа за цртање – соработник на курсот за цртање на Катедрата за цртање, Академијата на уметностите во Нови Сад.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Изложба „Пурпурна имагинација“ на Сафет Спахиу во Чифте амам
На 11 ноември во 19 часот, во Чифте амам при Националната Галерија на Македонија ќе се отвори самостојната изложба на ликовниот уметник и редовен професор на тетовскиот Државен универзитет, Сафет Спахиу, со наслов „Пурпурна имагинација“.
Ќе бидат изложени педесет дела од овој негов последен циклус на слики изработени во комбинирана техника. Изложбата ќе ја отвори директорот на Национална Галерија на Македонија, Али Синани.
Кустос на изложбата е Маја Крстевска и истата ќе биде отворена до 24 ноември.
„ПУРПУРНА ИМАГИНАЦИЈА“
Изложбата од циклусот „Боја на пурпурот“ на ликовниот уметник Сафет Спахиу во Националната галерија на Македонија, ни го открива неговиот творечки пат преку неколку поетични кругови во кои – низ силен индивидуален израз кој доминира во формирањето на неговата моментална преокупација – е даден белег на поетски приказ. За реализација на комплексната идеја на содржината и начинот на кој ја прикажува темата, поетиката на пурпурната боја ја визуализира во графикон со експресивен тоналитет на заднина со јасни контури и константен впечаток на наративни симболи, со јасно изразена рефлексија. Со истакнати претстави, со студиозно и прецизно обликување на дадените проблеми на творечката способност за креација, Спахиу исцрпно ја конципира својата идеја на правилно изведена композиција.
Во овој Циклус одлика на авторот се јаки контрасти со потези во полутонови и големата желба да се избегне, да се одмине денешницата. Тоа на гледачот му овозможува чувство на контакт со делото, како и допир со радоста на неговото творештво. Патем уметникот ни ја демонстрира својата чиста сведеност на необични, имагинарни и поетски слики, како и уметничката посветеност која води, пред сѐ, кон синтеза врз сопствените искуства. Со својата современа интерпретација и со интензивната употреба на различни вредности во преминот на колоритот кон пурпурната боја, Спахиу постигнува рамноправен уметнички и стилски сроден импакт.
Со својата фокусираност на сепаратно поставени експресии, во еден нов духовен амбиент, со веќе постигнат дигнитет, уметниковата поетска импресија е претставена како универзална информација. Потребата да се пренесе пораката, мислата или идејата, преку исчитување на уметничкото дело, овде е јасна сензација на знакови и симболи, преку формирање наратив кој е продолжение на природата на реализацијата.
Спахиу со изразена динамичност ни ја открива емоцијата во секој свој потег, а со преплетот на боите придонесува спонтано втемелување во единствена приказна, со која ни отелотворува дел од своето битие, ни ги открива своите внатрешни визии, но и доживувањето на надворешниот свет.
Анализирајќи го прикажаното, можеме да заклучиме дека Спахиу со посебна леснотија и прецизност на наративот кохезира до поетичната пурпурна која, впрочем, апстрактно експресионистички ја втемелува како главен принцип, воедно успевајќи да ја задржи виталноста на композицијата.
Маја Крстевска Виш кустос
БИОГРАФИЈА
Роден е 1960 во Призрен – Република Косово, од 1994 година живее во Гостивар.
Образование 1981 – 1985 Дипломирал на Факултетот за уметности при Универзитетот во Приштина, отсек – графички дизајн, во класата на проф. Шиќри Нимани.
Постдипломски студии, 2000 постдипломски студии завршил на Факултетот за уметности на катедрата за графички дизајн во класата на проф. Шиќри Нимани при Универзитетот во Приштина.
Самостојни изложби
Призрен:
1986 Дом на културата
1988 КУД „Агими“
1991 Галерија „Ватра“
1992 КУД „Агими“
1993 Уметничка галерија „РАДА“
1996 Уметничка галерија „РАДА“
2018 Градска галерија „АМАМ“
Гостивар:
1996 Кафе галерија „La Mrage“
1996 Кафе галерија „La Mrage“
2005 Културен центар „АСНОМ“
2018 Галерија КУЛТ
2025 Галерија КУЛТ
Скопје:
2000 Арт клуб „Алтернатива“
2007 Културен информативен центар
2009 Национална галерија „Чифте амам“
2015 Културен информативен центар
2025 Национална галерија „Чифте амам“
Њујорк, САД:
2009 Галерија МЦ во Њујорк
2019 Галерија МЦ во Њујорк
Пула, Р. Хрватска:
2023 Галерија Цвајнер
Истанбул, Р. Турција
2023 Културен информативен центар
Групни изложби
Учествувал на многу колективни изложби во земјата и странство, како што се: Косово, Албанија, Хрватска, Германија, Франција, Турција, Бугарија, Аргентина, САД, Јужна Кореја, Обединети Арапски Емирати итн.
Награди:
1995 Награда “Flaka e Janarit” Гнилане
2000 Награда “Истакнат педагог” ФЛУ, ДУТ-Тетово
2000. Награда “Арс Албаника” Приштина
2007 Награда “Лаза
2008 Награда за давање придонес во ДУТ – Тетово
2010 Награда “Ноемвриска награда” ДЛУМ Драудакум
2012 Награда “Глобален натпревар на уметноста” КОСОВА АРТ Приштина
Култура
„Једен ансамбл“ од Турција в недела во КИЦ
Дирекцијата за култура и уметност на Скопје информира дека во рамките на јубилејното 25-то издание на фестивалот „Есенски музички свечености“ ќе се одржи концерт на „Једен ансамбл“ од Турција на 9.11. 2025 г. (недела), со почеток во 20 часот, во Салон 19.19 (Културно-информативен центар).
На концертот ќе учествуваат: Руи Азиз – каманча, Халил Ибрахим Доѓан – неј, Реџеп Белен – тамбура, Наваф Хамед – канун и Бураг Месробјан – перкусија.
Једен Ансамбл е основан во Виена во 2018 година и организира концерти во различни делови на Европа, специјализирајќи се за класична турска и турска суфиска музика. Групата е единствена во Австрија и една од ретките во Европа со ваков фокус. Репертоарот обединува дела од 10 век до денес, во разни форми и структури, изведени на акустични инструменти како неј, танбура, уд, канун, кеменче и бендир, а понекогаш настапуваат и гостински уметници. Ансамблот изведува инструментални, побожни и вокални форми со соодветни инструменти, а бројот на изведувачи се прилагодува според проектот. Настапуваат во Австрија и низ Европа, вклучувајќи Германија, Унгарија, Чешка и Полска, учествувале на многу меѓународни фестивали, а нивните настапи биле прикажани и на значајни телевизиски канали како ТРТ.
Публиката во Скопје ќе има ретка можност да ужива во извонреден музички спој на историја, духовност и уметничка прецизност, кои го одразуваат богатството на ориенталната музичка традиција, вели организаторот.
Настанот е поддржан од Турскиот културен центар – Институтот „Јунус Емре“ во Скопје.
Култура
Во македонскиот КИЦ во Загреб отворено првото издание на Фестивалот на современата македонска книжевност
Пред бројна публика во македонскиот КИЦ во Загреб беше отворено првото издание на Фестивалот на современа македонска книжевност којшто македонскиот КИЦ го реализира во соработка со реномираната македонска издавачка куќа ,,Македоника литера“ .
Фестивалот го отвори директорката на Македонскиот културно-информативен центар во Загреб, Мими Ѓоргоска Илиевска која истакна дека, целта на Фестивалот е да ја покаже важноста на книжевниот превод како уметнички и творечки чин и како поттик за книжевна размена и културен дијалог. Фестивалот е осмислен како простор за разговор, соработка и нови инспирации на авторите, преведувачите, издавачите и читателите. Тој е отворена културна прилика да им оддадеме признание на оние кои ја создаваат книжевноста, на оние кои ја преведуваат и на оние кои ја читаат и ја сакаат.
Пред присутната публика се обрати македонскиот амбасадор во Хрватска Н.Е. Драган Ѓурчевски кој ја истакна важноста на македонскиот КИЦ за културната македонско-хрватска соработка.
Директорот на издавачката куќа “Македоника литера” , Нове Цветаноски, ги претстави изданијата од хрватски автори преведени на македонски јазик, а од името на хрватските автори се обрати Драго Гламузина, писател и уредник.
Во присуство на авторите беа промовирани и хрватските изданија на книгите „Сезона на глуварките“ од Блаже Миневски и „Чувар на тајната“ од Ранко Младеноски кои неодамна беа публикувани на хрватски јазик. На промоцијата покрај авторите учествуваа и Дијана Бахтијари од издавачката куќа „Тим прес“, Томислав Ровичанац, преведувач, како и Жарко Милениќ, издавач и преведувач. Модератор на промоциите беше Владимир Илиевски.
Книжевниот фестивал треба да придонесе за афирмација на совремната македоснка книжвност и за продлабочувањето на македонско-хрватските културни врски, посебно во полето на книжевноста.
Во рамките на годинашната фестивалска програма беше отворена изложба на книги од хрватски автори преведени на македонски јазик, објавени од Друштвото за издавачка дејност ,,Македоника литера“, која досега има публикувано близу 50 наслови од хрватската книжевност.
На отворањето на првото издание на Фестивалот присуствуваа еминентни хрватски автори, преведувачи и издавачи, истакнати претставници на македонските и хрватските институции и организации во Загреб, бројни загрепчани, Македонци кои живеат, работат или се школуваат во Загреб, студенти на Филозофскиот факултет во Загреб, како и претставници на државната и локалната самоуправа во Република Хрватска.
Вториот ден од Фестивалот продолжува со трибина ,,Хрватско-македонските културни врски низ призмата на книжевниот превод и промоции на академик Горан Калоѓера, проф. д-р Борјана Прошев Оливер и фототипното издание на ,,Бели мугри” од Кочо Рацин.

