Култура
Светската премиера на „Господ постои, името ѝ е Петрунија“ закажана за 10 февруари во Берлин
 
																								
												
												
											Најновиот филм на Теона Стругар-Митевска, „Господ постои, името ѝ е Петрунија”, кој е во главната конкуренција на престижниот Берлински филмски фестивал, својата премиера пред интернационалната публика ќе ја има на 10 февруари, а ќе биде прикажан 8 пати во текот на фестивалските денови.
Премиерата ќе биде во главната сала на Берлинскиот филмски фестивал Berlinale Palast, чиј капацитет е 1.800 гледачи. Истовремено, во последните две недели беше потврдена и продажбата и дистрибуцијата на филмот во Франција, која е закажана за 26 април од страна са агентот за продажба „Пирамид“. Всушност, ова е само трет македонски филм кој добива целосна кино дистибуција во Франција.
Инаку, „Господ постои, името ѝ е Петрунија” е прв македонски филм кој е избран во главна конкуренција на Берлинале, а, пак, прв пат по 25 години, односно по „Пред дождот“ во Венеција 1994 година, воопшто да биде во главна селекција на филмски фестивал од А категорија.
„Навистина сме возбудени пред големата премиера во Берлин, дотолку повеќе што целата комисија на фестивалот беше видно импресионирана од нашето дело. Верувам дека и на публиката еднакво ќе ѝ се допадне приказната на Петрунија, особено што преку неа допираме до многу позначајна тема, а тоа е улогата на жената во општество полно со стереотипи, нејзиното место во религијата, но и тоа каков свет ќе ѝ оставиме на жената во иднина“, вели Теона Стругар-Митевска.
Филмот инаку е инспириран од вистински настани кои се одиграа во Македонија кога жена за првпат го фати крстот за Водици. Приказната во „Господ постои, името ѝ е Петрунија” се одвива во Штип, во текот на 24 часа по Водици, кога токму Петрунија успева да го фати крстот, но нејзиниот успех е дочекан со револт од страна на локалното население и впрочем целото општество, црквата, системот.

Преку оваа приказна, како што вели Митевска, допираме до многу посуштински проблем со кој се соочува една жена во претежно „машки“ систем, а проблемот е кренат дотаму што дури се истакнува идејата за полот на Бога и важноста на факторот на полот како еден од главните чинители во нашето општество.
„Ликот којшто го играм е навидум обична жена, донекаде и типична за нашето секојдневие, меѓутоа нејзиниот лик се коси токму со ‘типичното’ однесување. Впрочем, таа одбива да ја прифати традиционалната улога што ѝ ја наметнува општеството, а ниту јас лично не би се согласила со тие стереотипни општествени норми. Оттука, веројатно и не беше тешко да се идентификувам со главниот лик, меѓутоа сепак се работи за комплексна улога која носи многу повеќе на својот грб, па верувам дека успеав да ја доловам нејзината природа и на големото платно“, изјави Зорица Нушева, актерката во улога на Петрунија.
Филмот е на „Сестри и брат Митевски продукција“ и истиот е комплексна копродукција помеѓу Македонија, Франција, Белгија, Словенија и Хрватска, а поддржан е и од Агенцијата за филм на Република Македонија, како и од престижниот Ероимаж фонд, и Медиа фондот за развој на проекти.
По неговата голема премиера во рамките на Берлинале, кој инаку се одржува од 7 до 17 февруари, пред македонската публика за прв пат ќе биде прикажан во текот на месец март.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
 
																	
																															Култура
Концерт на ансамблот „Македониум“ во КИЦ Белград
 
														Вечерва во 19 часот, КИЦ Белрад ќе биде домаќин и организатор на концерт на музичкиот ансамбл „Македониум“ од Белград, со наслов „На срце ми лежи, мила мамо“. И самиот наслов асоцира дека на вечерашнава програма ќе се најдат грст изворни и новосоздадени македонски песни, со кои ансамблот веќе повеќе од 10 години стекнува симпатии како меѓу публиката од македонската заедница во Србија, така и меѓу српската публика, каде и да настапува.
Концертот кој се организира во партнерство со Здружението на Македонците во Белград „Македониум“, ќе го отвори директорот на КИЦ Белград Васко Шутаров, а овој концерт е поддржан од Министерството за култура и туризам.
Ансамблот „Македониум“ е основан во 2015 година, со цел да бидат сочувани, негувани и популаризирани старите македонски изворни песни, да се сочуваат и почитуваат старите обичаи, како и да се афирмираат песните од современото македонско музичко творештво.
Ансамблот има настапувано скоро на сите поголеми манифестации во рамките на македонската заедница во Србија, како што се „Деновите на македонска култура“ во Нови Сад, централните македонски прослави поврзани со нашите големи празници, како што традиционалните празнувања на Илинден во Јабука и Качарево, а ансамблот бил и претставник на Македонскиот национален совет во рамките на Саемот на националните малцинства во Белград, како и претставник на меѓународниот фестивал „Експлорес“.
Култура
„Фрида од Македонија“ со концерт на „Есенските музички свечености“
 
														В недела со почеток во 20 часот во Музејот на македонската борба за самостојност ќе се одржи концерт на женскиот хор „Фрида од Македонија“ насловен „Фрида Музикотерапија“, во рамки на 25. издание на „Есенски музички свечености“.
Аматерски женски хор ФРИДА е формиран во октомври 2023 година. Основач, раководител и диригент на хорот е Сузана Турунџиева – вокален солист и музички педагог. Хорот функционира во 2 секции/групи составени од по 60тина хористки аматери, со големо хорско искуство.
Билетите се во продажба на karti.com.mk.
Култура
Ноември во Кинотеката на Македонија – месец на сеќавање, почест и визуелна магија
 
														Во ноември 2025 година, Кинотеката на Македонија повторно ја потврдува својата мисија како чувар на филмската меморија и храм на седмата уметност. Програмата овојпат е осмислена како богат и инспиративен мозаик што ги поврзува различните генерации на филмски автори, традиции и културни контексти – од македонските класици кои ја обликуваа националната кинематографија, преку светските филмски легенди, до современите експериментални визии кои го преиспитуваат самиот медиум на филмот. Ноември во Кинотеката ќе биде месец на сеќавање, омаж и откривање – време кога филмот станува огледало на историјата и внатрешен простор на размисла.
I. Македонската филмска ризница – враќање кон корените
Еден од најзначајните сегменти во ноемвриската програма е циклусот посветен на антологиските дела од постарата македонска продукција. Овие проекции не претставуваат само носталгично патување низ времето, туку и жива лекција за тоа како еден мал филмски простор создал дела што ја надминуваат локалната рамка и станале дел од пошироката културна историја на регионот.
Во рамките на циклусот ќе бидат прикажани класичните филмови како „Македонска крвава свадба“, ремек-дело кое со својата драмска експресија и историска симболика го втемелува митот за колективното страдање и непокорот; „Мис Стон“, филм што низ историски контекст ја разработува темата на непокорот и личната драма; „Хај-Фај“, едно од најоригиналните и социјално ангажираните дела од крајот на осумдесеттите години; и „Три Ани“, интимна драма од крајот на педесеттите, што маестрално ги обединува документарното и фиктивното, личното и универзалното.
Со овој избор, Кинотеката ја потсетува публиката дека македонскиот филм е повеќе од архивски запис – тоа е жива традиција што постојано се надградува и преосмислува. Секое ново гледање на овие дела отвора нова перспектива, не само кон филмот, туку и кон нас самите – кон тоа како се менуваме и што значи да се има колективна визуелна меморија.
II. Почести за светските легенди – Ричард Бартон и Клаудија Кардинале
Ноември 2025 е исполнет со големи јубилеи и in memoriam моменти што ја нагласуваат универзалната поврзаност на филмската уметност.
Оваа година се одбележуваат сто години од раѓањето на Ричард Бартон, великан на британското и светското глумиште, актер со глас и присуство што ја дефинираа златната ера на класичниот филм. По тој повод, Кинотеката ќе го прикаже филмот „Waterfront“ (1950) – рано и впечатливо дело во кое Бартон ја демонстрира својата природна сила на актерска трансформација и драмска суптилност. Овој омаж е потсетник на неговата длабока човечност и на неповторливата посветеност што го врежа неговото име во историјата на филмот.
Истовремено, програмата ќе ѝ оддаде in memoriam почест на Клаудија Кардинале, икона на европската кинематографија, чија убавина, интелигенција и емотивна длабочина ја обликуваа естетиката на италијанскиот филм. Низ внимателно селектирани проекции, Кинотеката ќе ја претстави како симбол на женската елеганција, сила и артистичност во златниот период на европскиот филм.
Овие омажи не се само потсетување на двајца актери со легендарен статус – тие се и сведоштво дека филмот, преку човечките ликови, ја чува меморијата на светот со сите негови страсти, идеали и заблуди.
III. Истокот и експериментот – нови филмски хоризонти
Како составен и неизбежен дел од ноемвриската програма, Кинотеката традиционално го пречекува 18-то издание на Фестивалот на јапонски филм, културна манифестација што веќе претставува вистински мост меѓу македонската и јапонската филмска култура. Во соработка со Амбасадата на Јапонија, фестивалот ќе понуди ексклузивен избор на современи и класични јапонски филмови – дела што го спојуваат визуелниот минимализам со длабоката духовност и поетската емотивност. Од новите генерации автори до ретроспективни проекции на мајсторите на јапонската кинематографија, оваа програма претставува културна медитација и потсетник дека филмот може да биде пат кон внатрешен мир.
Посебен акцент овој месец има и селекцијата на филмови на Марк Рапапорт, еден од најинтелектуално провокативните и субверзивни автори на кинематографската независна сцена. Неговите дела, кои маестрално ја спојуваат фикцијата со документарното и реалноста со иронијата, функционираат како филмски есеи што го преиспитуваат односот меѓу филмот, идентитетот и митологијата на Холивуд. Прикажувањето на Рапапорт во Кинотеката е вистинска културна авантура – дијалог меѓу традицијата и експериментот, меѓу класиката и современата филмска мисла.
IV. Кинотеката како простор на живо сеќавање
Ноемвриската програма претставува јасен показател за значењето на Кинотеката на Македонија – институција што е истовремено архива и лабораторија, меморија и инспирација. Тука филмот не постои само како уметност на минатото, туку како средство за разбирање на сегашноста и градење на културната иднина. Со внимателно одбрани филмови од различни епохи и континенти, Кинотеката создава континуитет и дијалог меѓу традицијата и новите идеи, меѓу македонската историја и светската култура.
Во месецот на магливи ноќи и внатрешни размислувања и промислувања, кино-салата повторно ќе стане светилиште на светлината и сенките. Публиката ќе може да патува низ времето, да се сретне со митови, легенди и нови филмски јазици. Ноември 2025 во Кинотеката на Македонија не е само филмска програма – тоа е покана за духовно доживување, за дијалог со историјата и со себеси, за повторно откривање на магијата наречена филм.
Целосна ПРОГРАМА


 
														 
																											 
														 
																											 
														 
																											 
														 
																											 
														 
																											 
														 
																											 
														 
																											 
														 
																											 
														 
																											 
														 
																											 
														 
																											 
														 
																											 
														 
																											 
														 
																											 
														 
																											 
														 
																											 
														 
																											 
														 
																											 
														 
																											 
														 
																											