Култура
Светскиот виртуоз на виолина Џулијан Рахлин ќе го отвори 64. Охридско лето
![](https://makfax.com.mk/wp-content/uploads/2024/06/ohridsko-leto-pres-1.jpg)
Светски познатиот виолинист од Литванија, Џулијан Рахлин, на 12 јули на Античкиот театар во Охрид ќе го отвори годинешното 64. издание на фестивалот Охридско лето. Ова денеска на прес-конференција го најави директорката на НУ Охридско лето, Наташа Поповиќ, објавувајќи ја фестивалската програма за ова издание.
„Годинава, за свеченото отворање на Античкиот театар ви најавувам грандиозен концерт со светски познатиот виолинист од Литванија, Џулијан Рахлин, еден од највозбудливите и најпочитувани виолинисти, кој ја маѓепсува публиката во целиот свет со својот исклучително богат звук, беспрекорна изведба и маестрална интерпретација. Славниот виолинист и диригент ќе настапи заедно со оркестарот на Македонската филхармонија“, изјави Поповиќ.
Античкиот театар, Долни Сарај, црквата „Света Софија“ и нејзиното предворје, како и Центарот за култура „Григор Прличев“, и годинава ќе бидат локациите на кои ќе се случуваат најголемите уметнички настани од 12 јули до 20 август.
„Од 12 јули до 20 август на отворените сцени, Антички театар, Долни Сарај, предворјето на „Св. Софија“, како и црквата „Св. Софија“ и Центарот за култура, ќе пречекаме над 500 уметници од 24 земји: Србија, Литванија, Словенија, Германија, Австрија, Велика Британија, Италија, Јапонија, Русија, Чешка, Венецуела, Бразил, Шпанија, Црна Гора, САД, Хрватска, Словачка, Романија, Грција, Кина, Полска, Франција, Белгија и, секако, уметници од Република Северна Македонија“, најави Поповиќ.
Уметничката програма конципирана од селекторката Бисера Чадловска и Сања Арсовска ќе донесе 36 неповторливи доживувања, од кои најголемиот дел од областа на класичната музика, шест театарски креации и по една изложба и промоција на книга.
„И оваа година зачекоривме со голема возбуда, но и со стремеж да го зачуваме реномето на најпрестижна културно-сценска манифестација. Предизвикот да се биде домаќин на уште едно незаборавно издание на фестивалот Охридско лето нè обврза да понудиме квалитет со кој на сцената 64-ти пат ќе одекне магијата на многуте светски музички гласови и творечкиот дух на врвните театарски претстави. Изминатиот период, работејќи посветено и професионално, успеавме да ги завршивме подготовките во делот на програмата. Особено ме радува што и годинава успешно го реализиравме проектот ‘Концерти преку целата година’, со што понудивме исклучително квалитетни настани. Со ваквата новина обезбедивме континуитет во поглед на успешна и квалитетна програма, која ќе му даде обележје на фестивал што ги следи светските трендови“, појасни директорката на НУ Охридско лето, Наташа Поповиќ.
Селекторката на музичката програма, Бисера Чадловска, рече дека секоја година ја конципира програмата на фестивалот Охридско лето според искуството од претходната година.
„Се трудам да ги следам реакциите на публиката и моите сопствени впечатоци и да дојдам до заклучок што недостига и што би можело се промени, додаде или одземе. Оваа година шеесет и четвртото издание на фестивалот на публиката ќе ѝ донесе исклучителна можност да го слушне еден од најпознатите светски виолинисти, Џулијан Рахлин. Уште поинтересно е што тој ќе настапи како диригент и виолинист мзаедно со оркестарот на Македонската филхармонија. Исто така, како селектор на музичката пограма, но, пред сè, како диригент, среќна сум што Македонската филхармонија ќе настапи на отворањето на фестивалот Охридско лето по подолго време, токму во годината кога институцијата одбележува 80 години од своето постоење“, рече Чадловска.
Репертоарот на класичната музика ќе донесе звучни имиња, меѓу кои пијанистот Бери Даглас од Велика Британија, гитаристот Герхарт Рајхенбах од Германија, како и француско-белгиското дуо на виолончело и пијано, Ками Тома и Џулиен Брокал. На програмата ќе биде и светски познатиот гитарист Влатко Стефановски. Роденденот на Охридско лето на Долни Сарај ќе се прославува со спектакуларен настан, со салса-ансамблот „Меркадонегро“.
Годинешното Охридско лето, според драмската селекторка Сања Арсовска, ќе донесе разнолика театарска авантура, разноликост во стиловите, формата, естетиката и драматургијата и, како што рече, на ова издание ќе има три премиерни изведби.
„Првата премиера на Охридско лето ќе се биде на 22 јули со претставата ‘Галеб’ на Битолскиот народен театар, а во режија на Багријана Попов. По ова, на 28 јули, следува уште една премиера на Шекспировата „Кралот Лир“, во продукција на Lit Moon theatre company од Калифорнија, САД, а во копродукција со Финска, Ерменија, Македонија. Претставата е режирана од Џон Блондел. Третата премиера е од театарот „Џинот“ од Велес на 30 јули. Се работи за претставата „Рацин“, работена според делото на нашиот непослушен комунистички романтичар, по драматизација на Сашо Димовски, а режија на Дејан Пројковски“, најави Арсовска.
Покрај премиерите, драмската програма на 64-тото Охридско лето ќе ги донесе и театарските претстави „Безгрешна“ со СНГ драма од Марибор, „Лет над кукавичкото гнездо“ со Драмскиот театар од Белград, стендап-шоу на српскиот и холивудски актер Никола Ѓуричко, како и претставата „Алиса во земјата на стравовите“, во продукција на Југословенскиот драмски театар – Белград, која ќе ја спушти завесата на годинешното фестивалско издание.
На денешната прес-конференција беше претставено и годинешното идејно решение за рекламниот материјал изработено од маркетинг-агенцијата „Идеа плус“. Дизајнот прикажува стилизирана женска фигура, која свири виолина, стоејќи на традиционален охридски чун. Музичките ноти околу фигурата ги симболизираат хармонијата на музиката и природните убавини на Охрид, со фенерот како симбол, кој фестивалот го позиционира како водилка во светот на културата. Изборот на темносината заднина со контури на маски има цел да создаде мистична и спокојна атмосфера потсетувајќи на долгогодишната традиција и на театарот како дел од фестивалот.
И на 64-тото издание нема да изостане поддршката што фестивалот Охридско лето традиционално ја добива од амбасадите на странските земји кај нас. Директорката Поповиќ изрази огромна благодарност до претседателката на државата, Гордана Силјановска-Давкова како покровител на манифестацијата, до Владата на РС Македонија, која преку ресорното Министерство за култура вложува во развојот и унапредувањето на културата во државата, до Општина Охрид, како и до генералниот спонзор на Охридско лето, „Македонски телеком“, до другите спонзори, помагателите, до медиумите и сите љубители на уметноста и културните вредности.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
![](https://makfax.com.mk/wp-content/uploads/2022/08/makfax_logo_350px.jpg)
Култура
Збигњев Прајснер се заблагодари на „Скопје синема сити“: Се надевам дека набргу ќе имам можност да ја споделам мојата музика со вас
![](https://makfax.com.mk/wp-content/uploads/2024/07/thumbnail_2V7A0995.jpg)
Синоќа, со видеопорака од годинешниот добитник на наградата за животно дело, филмскиот композитор Збигњев Прајснер, беше отворена филмската програма на 10. издание на „Скопје синема сити“. Во своето обраќање тој се заблагодари и на фестивалот и на публиката и рече дека се надева на гостување во македонската метропола со изведба на неговите дела. Во прилог ви го испраќаме видеото и фотографии од отворањето, како и најава за програмата во следните денови.
Во киното „Мирно лето“ на Кинотеката синоќа беше отворна филмската програма на 10. издание на фестивалот посветен на музичкиот документарен филм „Скопје синема сити“. Публиката имаше можност да го проследи видеообраќањето на големиот композитор на филмска музика Збигњев Прајснер, кој рече дека му е жал што не е присутен во Скопје за да ја почуствува атмосферата и да сподели дел од својата музика со публиката.
„Жал ми е што не сум во Скопје, но имам 69 години и натаму интензивно имам работни обрски. Искрено се заблагодарувам на фестивалот ‘Скопје синема сити’ за ова признание за мојата работа и се надевам дека набргу ќе можам да дојдам во Скопје и да ја споделам музиката заедно со публиката бидејќо не ја компонирав музиката само за филмовите, туку и за вас “, рече Прајснер.
Во периодот помеѓу 1985 и 1996 година, почнувајќи од филмот No End, Прајснер бил еден од најблиските соработници на Кишловски и заедно работеле на 17 филма. Меѓу познатите филмови што изнедриле исто толку позната музика се мини серијалот Decalogue, филмовите А Short Film About Killing, A Short Film About Love, The Double Life of Veronica, трилогијата Three Colours.
Проекцијата на филмот за отворање „Карлос“ во режија на Руди Валдез, посветен на големата гитарска легенда Карлос Сантана, беше проследена со аплауз, а потоа посетителите уживаа во мало концертно музичко изненадување, каде што ги споделуваа впечатоците од филмот.
Програмата продолжува вечерва со филмовите за една џез и една панк-икона: „Ајде да се изгубиме: Чет Бејкер“ и „Џо Страмер, Иднината е ненапишана“.
За филмовите:
„Ајде да се изгубиме: Чет Бејкер“, САД, реж. Брус Вебер, 120 мин.
Филмот „Ајде да се изгубиме“ е филм за турбулентниот живот и кареира на џез-трубачот Чет Бејкер, кој починал 4 месеци пред филмот да биде прикажан премиерно. Филмот се состои од интервјуа, сесии, архивски снимки и домашни снимки на режисерот Вебер за да покаже портрет на еден џез-музичар, чиј живот бил обележан од долго користење дроги.
„Џо Страмер: Иднината е ненапишана“
Филмот на Џулиен Темпл е трибјут на еден од највлијателните и најсакани британски музичари, кој е познат како фронтменот на групата „Клеш“. Како фронтмен на групата „Клеш“, почнувајќи од 1977, Џо Страмер ги променил животите на луѓето засекогаш со своите песни и политички ставови и пораки. Филмот е снимен 4 години по неговата смрт, во 2022, и дава комплетен увид во биографијата на Страмер.
Култура
Отворено 19. издание на фестивалот Македонско културно лето во Пустец
![](https://makfax.com.mk/wp-content/uploads/2024/07/Македонско-културно-лето-Пустец-2.jpg)
Министерот за култура и туризам, Зоран Љутков, вчеравечер во музејот посветен на албанскиот писател со македонско потекло, Стерјо Спасе, во селото Глобочани, општина Пустец, Р. Албанија, присуствуваше и се обрати на отворањето на 19. издание на фестивалот Македонско културно лето.
Во своето обраќање министерот Љутков истакна дека фестивалот на дело потврдува дека културата и јазикот што го зборуваме се поголеми и позначајни од границите што нè одделуваат.
„Денеска, преку уметноста, литературата, музиката и сите други форми на културен израз ги споделуваме креативноста и талентот на македонските уметници одржувајќи го континуитетот во развојот и промоцијата на македонската култура меѓу сите жители во овој дел на Преспа. Токму преку културата, преку секоја слика и збор, ги уриваме границите и ги засилуваме врските со нашинците“, рече Љутков.
Тој додаде дека е ова уште една потврда за грижата за македонското малцинство во Албанија и за посветеноста на Владата и на Министерството за култура и туризам за негување на македонската култура, идентитет и традиција во овој прекуграничен регион претворајќи го во значајна дестинација за културен туризам.
Министерот Љутков изрази благодарност до организаторите – Здружението на Македонците по потекло од Албанија „Сонце“ и Едмонд Сотир, до градоначалникот Колефски, до уметниците и до сите оние, како што рече, што со своето присуство придонесуваат овој фестивал да биде вистинско културно доживување.
На отворањето на фестивалот публиката имаше можност да ги проследи изложбата на дела од академскиот скулптор Синиша Новески и промоцијата на книгата „Македонското традиционално пеење во: Мала Преспа, Гора и Голобрдо“ од авторката Андријана Јаневска.
Во рамките на фестивалот, кој ќе трае до 6 јуни, публиката ќе може да проследи три театарски претстави и една претстава за деца.
Фестивалот, кој е во организација на Здружението на Македонците по потекло од Албанија „Сонце“, има цел заштита, развој и промоција на македонската култура кај македонскиот народ во Албанија.
Култура
Монографија за Питу Гули од Кочо Топузоски
![](https://makfax.com.mk/wp-content/uploads/2024/07/thumbnail_PituGuli.jpg)
Во издание на Здружението за уметност и култура „Дијалог“ од Скопје излезе од печат монографија за Питу Гули, историографски труд од познатиот македонски писател и публицист Кочо Топузоски.
Книгата е објавена во знак на одбележување 120 години од загинувањето на легендарниот војвода од Мечкин Камен, Питу Гули (1865 – 1903), чиј животен и револуционерен век се поклопува со најзначајниот период од борбата на македонскиот народ за самостојност и создавање национална држава, познат во историските традиции како илинденска епопеја.
Монографијата се појави во едицијата „Сведоштва“ и таа донесува обемен историографски материјал од архивски карактер, потоа од спомени, од изворни семејни кажувања, а користени се и материјали од весници, списанија и зборници. Книгата располага со низа факсимили од оригинални и до сега непознати документи и фотографии.
Кочо Топузоски (1951) е автор на повеќе книги од областа на поезијата и историографијата. Меѓу нив се и: Ноќни делби, поезија (1975); Питу Гули – живот и потоа, историско-биографски осфрт (1995); Болна прелест, поезија (2003); Питу Гули – живот и потоа, дополнето издание (2003); Никола Карев – живот и потоа, монографија (2005); Никола Карев – патешествија низ документи, монографија (2008); Препознавања, поезија (2012); Војводата Питу Гули, монографија (2015); Посланија и риданија, поезија (2016); Нафора мугреница, поезија – избор на македонски, албански и влашки јазик (2017); Ветераните на Илинден, историографија (2017); И жега и река, поезија – избор (2020); Илинденската споменица, историографија (2023) и Питу Гули, монографија (2024).