Култура
Седмо издание на Медиумскиот фестивал – Скопје
Седмиот Медиумски фестивал – Скопје ја вперува камерата кон корупцијата и улогата на медиумите во вечната антикорупциска борба. Како и секоја година, содржините и на ова фестивалско издание, закажано од 21 до 23 ноември, се бесплатни. Трите фестивалски дена носат интересни дискусии, но и богата филмска програма почнувајќи со македонската премиера на наградуваниот филм „Лекциите на Блага“, кој ќе се прикажува на 21 ноември во Кинотеката во Скопје. Во оваа морничава и напната драма пензионираната професорка Блага станува жртва на телефонска измама поради што останува без животната заштеда по што добива примамлива, но сомнителна понуда за работа.
Фестивалското отворање во вторник, каде што новинари од Македонија и соседството ќе разговараат за (не)моќта на медиумите да се справат со корупцијата како сеприсутен феномен, ќе се одржи во Кинотеката, а следните два дена Медиумскиот фестивал – Скопје се сели во просториите на „Котур кафе“.
Вториот фестивалски ден почнува со претставување на хрватскиот новинарски фестивал „Медиуми во времето“ (Media in Time), кој се одржува во Винковци. А по дискусијата за предизвиците на младите новинари во денешната медиумска средина кај нас, ќе се прикажат и два кратки документарни филма потпишани од учесници во Програмата за млади новинари на ПИНА. Во четврток, пак, учеснички од Програмата за жени новинарки на ПИНА ќе дискутираат за работата и резултатите од ваквото вмрежување, како и за предизвиците со кои се соочуваат новинарките кај нас.
Медиумскиот фестивал – Скопје, во организација на Платформата за истражувачко новинарство и анализи – ПИНА, традиционално нуди и работилници за активни и надежни новинари, годинава посветени на мобилното новинарство и т.н. дата-новинарство засновано на анализа на податоци и статистики.
Филмскиот избор на Медиумскиот фестивал – Скопје нуди исклучително квалитетни документарни остварувања, кои нудат увид во повеќеслојноста на новинарската задача. На 22 ноември во „Котур“ ќе се прикажуваат „Пластично фантастично“, што истовремено е и темелно истражен приказ на загадувањето со пластика, а и топол филм за човековите судбини и надежи под товарот на микропластиката, и „Под затруеното небо“, каде што го гледаме небото над Ирак проголтано од токсични пламени поради интересите на големите нафтени компании. Вториот фестивалски ден го затвора „Седум зими во Техеран“ за трогателната судбина на Рејхане Џабари, млада девојка од Иран, но и крикот за правда за жените во Иран и во целиот свет.
Знаењето сè уште е моќ, но како што откриваат филмовите закажани за фестивалското затворање, уште помоќен е пристапот до податоци. На 23 ноември во „Котур“ ќе се прикажуваат „Целосна доверба“ за сè понадгледуваното кинеско општество и „Фантомски папагал“, кој ќе навлезе во темата за личните податоци од телефоните и компјутерите на „сомнителните“ граѓани.
Целосната програма за седмото издание на Медиумскиот фестивал – Скопје може да се види на веб-страницата www.mfs.mk.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Гоце Цветановски со специјална награда во Белград за придонес во филмската уметност и индустрија
Македонскиот режисер и сценарист Гоце Цветановски доби специјална награда за придонес во филмската уметност и индустрија на 19. издание на Српскиот фестивал за фантастични филмови, еден од најзначајните регионални фестивали посветени на жанровскиот и авторскиот филм.
Свеченото отворање на фестивалот се одржа во Културниот Центар во Белград, во присуство на бројни филмски автори, професионалци и љубители на фантастичниот филм. На настанот присуствуваше и директорот на македонскиот Културно-информативен центар во Белград, Васко Шутаров.
Наградата на Цветановски му беше врачена по проекцијата на оскаровецот „Поплава“, по што следеше панел-дискусија на тема иднината на анимираниот филм во регионот. На панелот, покрај Цветановски, учествуваа и истакнатите автори Растко и Ивана Чириќ, Никола Мајдак и Алекса Гајиќ, кои разговараа за предизвиците, новите технологии и можностите за регионална соработка во современата анимација.
При примањето на наградата, Цветановски се наврати на своите почетоци и емотивната врска со фестивалот:
„Мојата прва награда во кариерата ја добив токму на овој фестивал, за краткиот игран филм ‘Мал дисконтинуитет во време-просторот’ во 2014 година. Затоа ова признание за мене носи особена емоционална и професионална вредност.“
Наградата доаѓа како признание за долгогодишната авторска работа на Цветановски и неговиот придонес во современиот филм, со посебен акцент на фантастичниот и анимираниот жанр.
Култура
Во Центарот за култура „Трајко Прокопиев“ втора меѓународна изложба на уметничка фотографија „Мотус 2025“
Здружението за промоција на интелектуални, мултикултурни и спортски вредности – Мотус од Куманово, преку својот Фото клуб – Мотус, во период од 18 декември (четврток) 2025 во просториите на Центар за култура „Трајко Прокопиев“ во Куманово, ќе ја организира втората Меѓународна изложба на уметничка фотографија Мотус 2025.
На изложбата ќе бидат изложени пеесетина фотографии. Учество зедоа 249 автори од 50 земји.

Финансиер на изложбата е Општина Куманово, преку програмата за подршка на културни манифестации за 2025 година, а истата е под патронат на Меѓународната Федрација на Фотографска Уметност (ФИАП 2025/393), (Фото Сојуз на Македонија (ФСМ 2025/003) и Меѓународна Фото Асоцијација Дунав (ДИПА 2025/054).
Изложбата ќе биде отворена на 18 (четврток) декември 2025 во 19:30 часот во просториите на Центар за култура „Трајко Прокопиев“ во Куманово.
Култура
„Интер(но)фејс“ на Борис Шемов во „Мала станица“
На 18 декември 2025 година, со почеток во 20.00 часот, во Мултимедијалниот центар „Мала станица“, во рамките на програмските активности на Националната галерија, ќе биде отворена изложбата „Интер(но)фејс“ на уметникот Борис Шемов, курирана од д-р Ана Франговска.
„Интер(но)фејс“ е мултимедијален проект кој се фокусира на односот меѓу човекот и вештачката интелигенција, на улогата на јазикот како визуелно, идеолошко и комуникациско средство, како и на пост-интернет естетиката како нова културна реалност. Преку различни медиумски форми – текстуални интервенции, видео-содржини, алгоритамски и дигитални процеси – изложбата отвора прашања за моќта, контролата, технологијата и трансформацијата на субјектот во современиот дигитален контекст.
Насловот „Интер(но)фејс“ упатува на двојната природа на интерфејсот – како техничка површина на комуникација меѓу човекот и машината, но и како внатрешен, идеолошки простор во кој се преговараат значењата, одлуките и позициите на моќ. Изложбата го третира интерфејсот не само како функционален медиум, туку како критичка зона на судир меѓу човечкото искуство и алгоритамската логика.
Проектот се надоврзува на актуелните уметнички и теориски дискурси за постхуманизмот, визуелната култура и дигиталната медијација на реалноста. Во таа рамка, „Интер(но)фејс“ ја поставува вештачката интелигенција не како неутрален технолошки алат, туку како активен фактор во креирањето на современите културни, политички и етички релации.
Изложбата „Интер(но)фејс“ може да се посети во периодот од 18 до 24 декември 2025 година во Мултимедијалниот центар „Мала станица“, Национална галерија, Скопје.

