Култура
Скопје филм фестивал почнува на 17 април со „Втора шанса“
В среда (17 април), во 20 часот, во киното „Милениум“ почетокот на годинашното 22. издание на Скопје филм фестивал ќе го означи македонската и светска премиера на новиот игран филм „Втора шанса“, кој е прв игран филм на режисерката Марија Џиџева, по сценарио на Огнен Георгиевски, а во продукција на Small Moves Films и „Биберче продукција“.
Се работи за копродукција помеѓу Македонија и Србија. Во главните улоги н оваа современа драма настапуваат: Мирјана Карановиќ, Даниела Ивановска, Наталија Теодосиева, Јорданчо Чевревски, Дениз Абдула, Златко Митрески. Директор на фотографија е Дејан Димески. „Втора шанса“ ги испреплетува приказните за три жени кои живеат во ист станбен комплекс за да создаде калеидоскопско набљудување на уникатното искуство на мајчинството, како и на самопожртвуваноста на носењето нов живот во овој свет. Секоја од овие жени се обидува да ја пронајде смислата на своето постоење за време на апсурдното и бесмислено време кога Македонија е на граница на граѓанска војна во 2001 година, и секоја од нив се соочува со свои лични демони, обидувајќи се да ја зачува својата хуманост.
„Среќни сме што Скопскиот филмски фестивал успеа да опстои и што го отвораме 22. издание. И оваа година ќе имаме богата програма, со голем број важни филмови. Исто така, се гордееме што за 22 години ова е првпат фестивалот да се отвора со филм на жена режисерка. А мора да го издвојам и омажот за еден од најголемите македонски филмски актери Мето Јовановски, програма што ја подготвивме заеднички со Кинотеката“, вели Татјана Јаневска, директорка на фестивалот.
Скопје филм фестивал за своето 22. издание донесе богата и разновидна програма и содржини во чии рамки ќе понуди вкупно 58 играни, кратки, документарни филмови, како и работилници, гостувања на нови европски филмски имиња, презентации и дискусии.
Филмовите се распоредени во 11 програми, меѓу кои се: Филм за отворање, гала-програма, посебни проекции, фокус на француски филм, програма на европски филм, денови на квир-кино, панорама на светски филм, македонска продукција, кратки филмови, документарни филмови и омаж на Мето Јовановски.
Во атрактивната гала-програма годинава публиката ќе ја види премиерата на „Фаренхајт 11/9“ на Мајкл Мур, кој овој пат се занимава со политичкото влијание од победата на Трамп. Тука е и новиот филм на Емир Кустурица „Ел Пепе, еден возвишен живот“ посветен на поранешниот уругвајски претседател Хозе „Пепе“ Мухика.
Во оваа програма се уште три значајни остварувања – „Тврдина“ на Игор Зајцев – филм за владеењето на Петар Први, „Хотел Мумбаи“ на Антони Марас, кој зборува за терористичките напади во Мумбаи во 2008 година, и новиот филм на иранскиот режисер Џафар Панахи – „Три лица“.
Годинава фестивалската публика ќе може да ги види и најдобрите француски филмови во програмата фокус на францускот филм, чијшто селектор е Навид Сарем, меѓу кои и новиот филм на Гаспар Ное, „Климакс“. Во програмата европски филм на ова фестивалско издание ќе прикажеме шест филмови од најнова продукција. Селектор на програмата кратки филмови е Алексеј Дмитров, кој избра 16 репрезентативни остварувања.
Од минатата година Скопје филм фестивал започна со реализација на програмата денови на квир-кино во која се прикажуваат филмови што одбиваат да бидат невидливи и што смело прераскажуваат приказни што креираат еден нов културен простор. Низ политика на репрезентација преку филмската уметност, фестивалот прави обид да отвори теми кои извираат од квир-културата, да преиспитува контексти, искуства и идеи низ филмскиот кадар и да создаде инклузивно место каде што ќе се артикулираат гласови од маргините. Селектор на оваа програма е Александар Ковачевски.
Во програмата македонска продукција фестивалот ќе прикаже три нови краткометражни филмови на режисерите Сезер Салихи, Ана Јакимска и Антонио Велјановски. Ретроспективата во чест на големиот Мето Јовановски свечено ќе започне на 18 април во Кинотеката со филмот „Кога ќе осамне денот“ во режија на Горан Паскаљевиќ. Во рамки на оваа програма ќе бидат прикажани осум филмови, меѓу кои култниот „Тетовирање“ (1991), и поновиот „Пресуда“(2014) на режисерот Стефан Командарев.
Во рамки на годинашново издание на Скопски филмски фестивал ќе се одржи тренинг-програма „Умешноста на добриот пичинг: подготовка и пракса” со Брајан Мекгил. Оваа работилница се одржува во соработка со „Creative Europe“ Desk MEDIA MK и Агенција за филм.
Втората работилница е за основните филмски техники, по која ќе има јавна презентација на резултатите.
По проекцијата на филмот „Фрик и шик“ за Жан Пол Готје ќе се одржи дискусија за модата и родовите, сексуалноста и перформативноста. Специјална гостинка е Луиз Валенберг, професорка по модни студии во Центарот за модни студии при Универзитетот во Стокхолм.
Гости на фестивалот се и селекторот Навид Сарем од Франција, актерката од филмот „Киселина“, Анастасиа Евграфова и Кахејн Куперман, режисерка на филмот „Виолината на Џо“.
Автор на плакатот за годинашното издание на фестивалот е македонскиот дизајнер Зоран Кардула. Програмите на 22. издание на Скопје филм фестивал, од 17 до 25 април ќе се одржуваат во кино „Милениум“, Кинотеката, кино „Фросина“ и Котур.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
„Дедо мраз дојде со воз“: специјална новогодишна театарска претстава за деца на Железничка станица – Скопје
Училиштето за театар „ОД ИГРА ДО ПРЕТСТАВА“, заедно со Македонски железници Инфраструктура и Македонски железници А.Д. Транспорт и оваа година ја продолжуваат успешната приказна што предизвика позитивни реакции кај илјадници посетители.
Интерактивната претстава ќе се одржува секој ден од 20 до 30 декември 2025 на Железничката станица во Скопје, со почеток од 19 часот. Публиката го следи големото доаѓање на Дедо Мраз од Лапонија, со неговиот волшебен воз во центарот на Скопје, преку приказна која се раскажува на различни локации:
– Музејската постановка на Македонски железници
– Театарска претстава во салон
– Посета не волшебниот воз и подарок од Дедо Мраз за секој посетител во вагонот, истакнува организаторот.
„Како куриозитет годинава во соработка со МЖ Транспорт, го имаме и легендарниот воз „ШПАНЕЦ“, неодамна реставриран, во кој се пренесува новогодишната волшебна магија и со која посетителите ќе може да патуваат низ Скопје и да другаруваат со ликови од претставата.
Претставата ги следи патешествијата со кои се соочува Дедо Мраз пред да стигне на Железничката станица во Скопје и неговото доаѓање е неизвесно, па му треба помош од неговите Елени, Џуџиња, Снешко, но најмногу од неговите обожаватели, децата“.
Автор и продуцент на проектот е Миодраг Костиќ, а текстот и режијата на Игор Ивковиќ. Реставратор и автор на музејската изложба користена во проектот е дело на авторот Ванчо Милошевски.
Во претставата играат актерите: Дарко Вељиќ, Андреј Серафимовски, Тодор Стојковски, Симона Петрушева, Ведра Димова, Александар Спироски, во кој се вклучени и 40 ученици од училиштето за театар „ОД ИГРА ДО ПРЕТСТАВА“.
Визуелното обликување на проектот е доверено на Бранкица Јордановска, во соработка со Горан Сачкарски. Музиката е авторско дело на Драган Илиевски, а монтажата е на Андреј Златаноски.
За потребите на претставата, ќе бидат користени: Локомотива создадена далечната 1942 година, серија 33 и Вагон што е изработен 50-те години на 20 век и бил во употреба до крајот на 70. години, а сега реставриран по урнекот на „ОРИЕНТ ЕКСПРЕС“, како и од неодамна реставрираниот воз „ШПАНЕЦ“ серија 712/714.
Билети може да се купат на билетарницата на Железничка станица – Скопје, секој работен ден од 12 до 19 часот.
Култура
„Дон Кихот“ на Дино Имери и Дијана Илкоска-Имери премиерно и во Битола
По фантастично успешната премиера во Скопје и меѓународната премиера во Париз, Франција, делото „Дон Кихот во Скопје“ ќе ја има и својата битолска премиера.
В недела, на 14 декември, во Офицерскиот дом во Битола, со почеток во 20 часот, овој разновиден проект инспириран од култната приказна за славниот витез Дон Кихот на Мигел де Сервантес ќе биде претставен и пред битолската публика.
Делото е создадено по повод Националниот ден на Шпанија – 12 Октомври, и е силно поддржано од Амбасадата на Шпанија во Скопје.
Станува збор за концерт за пијано, гитара, наратор и камерен оркестар, чии автори се Дино Имери и Дијана Илкоска Имери. Под диригентство на маестра Дијана Илкоска Имери, ќе настапи Камерниот оркестар „ID“, а како солисти ќе се претстават:
· Дино Имери – пијано,
· Ади Имери – гитара,
· Тина Иванова – наратор и автор на текст.
Како што кажува и самиот наслов, главната инспирација е едно од најзначајните дела во светската и шпанската книжевност – „Дон Кихот“ од Мигел де Сервантес. Музиката е програмска и ја следи приказната за замисленото патување на Дон Кихот и неговиот верен придружник Санчо Панса низ современа Северна Македонија, каде што тргнуваат во потрага по нови авантури и со намера повторно да се борат против „ветерниците“. Звучниот пејзаж е силно инспириран од шпанскиот и македонскиот фолклор, кои се преплетуваат и создаваат специфична, автентична атмосфера.
Текстот на нараторот, кој ја дополнува концертната форма, се провлекува низ делото како сценски контрапункт. Приказната, чија авторка е Тина Иванова, служи како поддршка и проширување на програмската музика.
Премиерата во Битола се реализира со поддршка од ЈОУ Културно-информативниот центар – Битола.
Култура
Охрид домаќин на министерската конференција на Советот на министрите за култура од ЈИЕ – јакнење на културата во функција на одржливиот развој
Охрид и Република Македонија на 11 и 12 декември 2025 година се домаќини на министерската конференција на „Советот на министри за култура од ЈИЕ – јакнење на културата во функција на одржливиот развој“.
Конференцијата официјално ќе биде отворена на 12 декември во 10:00 часот со воведно обраќање на министерот за култура и туризам Зоран Љутков. Свои обраќања ќе имаат и директорката на Регионалното биро на УНЕСКО за наука и култура во Европа, со седиште во Венеција, Магдалена Ландри, министри за култура, заменици-министри и претставници од земјите од ЈИЕ.
На конференцијата ќе биде усвоена Охридската декларација „Одржливи културни модели за иднината“.
Република Македонија го презеде претседателството со „Советот на министри за култура од ЈИЕ – јакнење на културата во функција на одржливиот развој“ во 2024 година за време на министерската конференција што се одржа во Херцег Нови, Црна Гора.

