Култура
Театарски осврт на „Реалисти“ во режија на Срѓан Јаниќијевиќ: Голи луѓе сокриени зад вариолајт

Современите реалисти се луѓе за кои единствена реалност е онаа што е материјално опиплива, додека од апстрактните именки за емоции орбитрираат само околу моќта. Сепак, станува збор за голи луѓе сокриени позади контрасната светлина налик на онаа што ѕирка преку вариолајт-завесите. Но, што се случува кога во истите ќе биде вперен рефлектор, поточно ќе бидат испровоцирани да се соочат со основната емотивна егзистенција со „простите“ интимни чувства на осаменост, љубов, искрено пријателство и исконската и неусловена потреба од среќата што извира од самите себе?
Ова се суштинските прашања кои на сосема ненаметлив и ултра модерен начин ги отвора претставата „Реалисти“ во режија на Срѓан Јаниќијевиќ, која по вчерашната импресивна изведба во кумановскиот театар, првата изведба годинава на малата сцена на Македонскиот народен театар ќе ја има на 22 јануари.
„Реалисти“ е сработена по текст на српската авторка Јелена Којго, а во копродукција со српскиот културен центар „Спона“ и е извонреден сценски, но и интеркултурен пример. Mакедонските актери го играат текстот на оригиналниот јазик на кој го пишува Којго.
По претствата „Дух“, Јаниќијевиќ повторно со специфичен режисерски јазик, сценографски минимализам и одлична игра на актерите со моќен текст што говори сега и тука. Во „Реалисти“ повторно потсетува на кризата на модерниот човек кој сосема го напушта концептот на хуманизам и емпатија во интерес на материјалната моќ. Под играта на варијабилното светло, дискретниот говор на музиката, доминираат дијалозите на очајните индивидулаци, младиот успешен маркетинг-менаџер (Владимир Петровиќ), психијатарот Грегор (Ивица Димитријевиќ), анксиозната млада жена Соња (Нина Деан Гачиќ), тајкунот Ратко (Стефан Вујисиќ) и неговата сопруга Гордана (Ивана Павлаковиќ).
И сите полека, од амбицијата да го покажат најдоброто од себе, секој со бројни алиби за „личниот успех“, тотално дезориентирани во обидот да нè убедат во наводно единствената реалност што ја наметнува либерал-капитализмот, ги разголуваат осаменоста, несреќата, изгубеноста, оддалечени илјадници емотивни милји од тоа што навистина подразбира реалноста. Интересно е што секој од нив, пак, носи извесна самосвест за апсурдот на материјалната потрага, но се движат по една инерција – ад акта. Наспроти моралниот хендикеп, итаат кон успехот, илузија креирана и наметната од современото општество.
Обидот да се „наместат и подместат“ при секое губење на тлото под нозете и соочување со самите себе е прикажан на едноставен сценографски начин со интересни сценски движења на актерите, додека музиката е важен суптилен сценски говор.
Веројатно, актуелноста на текстот е генерациски блиска до актерите и тие со леснотија влегуваат во психологијата на карактерите. И не случајно иницијалната драмска каписла пука во дијалогот меѓу психијатарот и младиот јапи. Иако психијатарот се обидува да прикаже една морална вертикала и самиот говори за некои етички вредности, се декларира за левичар, истиот е длабоко несреќен, добро ја наплатува својата работа и живее во брак сосема свесен дека сопругата го изневерува. До драмскиот заплет стигнуваат речиси документаристички, што во еден миг оддава впечаток дека публиката е воајер на автентични судбини, но истовремено неизбежно е испровоцирана да погледне во себе. Сите пет карактери се одлично синхронизирани и одиграни од актерите, но изненадува и доминира играта на младата Ивана Павлаковиќ, која со особена зрелост влегува во карактерот на Гордана.
Не станува збор за спектакл во кој доминираат театарски реквизити, костими и сценски ефекти, но сигурно е ексклузивна театарска можност да се погледне на реалноста во очи.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Националниот џез-оркестар ќе гостува на фестивалoт Сплитско лето

Националниот џез оркестар ќе гостува на еден од најзначајните културни настани во регионот – фестивалот „Сплитско лето“. Концертот ќе се одржи на 30 јули, на величествениот Перистил во Сплит, во организација на Хрватскиот народен театар.
Овој концерт ја отвора новата сезона на интернационални гостувања за Националниот џез оркестар, со кои оркестарот ја зацврстува својата позиција на меѓународната музичка сцена преку иновативен пристап и силна уметничка визија.
Публиката во Сплит ќе има ретка можност да ужива во уникатна програма што го поврзува современиот џез со традиционалното португалско фадо – во изведба на Националниот џез оркестар и извонредната вокалистка Мариа Мендеш, под диригентство на маестро Владимир Николов.
Соработката на Националниот џез оркестар со Мариа Мендеш започна со незаборавниот концерт во Скопје, во март оваа година. Вечер што нежно допре до публиката, благодарејќи на внимателната и чувствителна изведба која создаде посебна атмосфера.
Настапот на „Сплитско лето“ носи повеќе од музика – тој е израз на културна размена, меѓународна поврзаност и внимателно претставување на македонската уметничка сцена пред европската публика.
Култура
Две нови фестивалски селекции во Италија за „Јон Вардар“

Македонскиот долгометражен анимиран филм „Јон Вардар против Галаксијата“ продолжува со успешното фестивалско патешествие, со две нови селекции во Италија. Филмот ќе биде прикажан во главната програма на Ariano International Film Festival, каде што ќе има прајм-тајм проекција овој вторник, 29 јули, како и на International Tour Film Festival во Рим, во текот на октомври.
Двата фестивала имаат за цел да ја промовираат кинематографската уметност преку поттикнување на иновативни стилски пристапи и културна размена помеѓу различни народи и култури. Особено внимание се посветува на дела кои ја комбинираат уметноста со забава, едукација и современа визуелна експресија.
„Многу сум среќен што филмот продолжува да живее на фестивали низ Европа и светот. Италија е посебно значајна за мене, бидејќи е земја со богата традиција во анимацијата и филмската уметност. Овие селекции се уште една потврда дека и од малите земји можат да дојдат големи авантури,“ изјави режисерот Гоце Цветановски.
Овие нови селекции доаѓаат по италијанската премиера во мај на Cartoons on the Bay, најголемиот италијански фестивал за анимација, каде што „Јон Вардар против Галаксијата“ се натпреваруваше за Pulcinella Award, една од најпрестижните европски награди во областа на анимацијата.
Култура
Камерниот ансамбл „Консонанс“ настапи на Охридско лето

Камерниот ансамбл „Консонанс“ со концертот „Мозаик“ вчеравечер се претстави пред публиката на фестивалот „Охридско лето“.
Извонредните уметници, флејтистката Елена Дојчинова, Маја Чанаќевиќ која свири на англиски рог, кларинетистот Здравко Ангелов, Сашо Темелковски на бас-кларинет и Дарко Илиевски на хармоника кои се и професионални музичари во Македонската филхармонија, ја збогатија фестивалската програма на класична музика со дела напишани од македонски композитори.
Концертната вечер започна со „Минијатури“ од Благој Цанев, припадник на четвртата генерација македонски композитори.
-Ова е посебно дело што сакам да го потенцирам бидејќи токму на вчерашниот концерт доживеа премиерна изведба во оваа верзија и за овој ансамбл. Композицијата „Минијатури“ е дело од македонскиот композитор Благој Цанев којшто почина пред пет години и оваа година, ние, на овој начин, јубилејно ја одбележуваме петгодишнината од неговата смрт изведувајќи го ова дело во овој состав. Инаку, аранжманот за овој состав го направи неговиот внук, Филип Иванов, којшто е исто така композитор, вели Маја Чанаќевиќ.
Второто дело што го изведоа уметниците од Консонанс ансамбл „Мозаик“ е посветено и напишано токму за овој состав од Филип Иванов, кој припаѓа на најмладата генерација македонски композитори. На концертниот репертоар беа уште неколку композиции од композиторот Дарко Илиевски кого публиката во црквата „Света Софија“имаше можност да го види со својата хармоника како дел од овој ансамбл.
-Дарко Илиевски свири хармоника, но е и композитор кој пишува прекрасна музика што се базира на македонскиот фолклор. Тоа не се аранжмани на македонски фолклор, туку комплетно нови композиции кои само се инспирирани од македонскиот фолклор, појаснува Чанаќевиќ.
Според неа, „Охридско лето“ преку застапеноста на македонските музичари и композитори на фестивалската програма покажува дека негува посебен однос и почит кон македонското музичко творештво.
-Фестивалот „Охридско лето“ за нас музичарите во Македонија претставува врвот на нашата кариера. Настапот на „Охридско лето“ и со Македонската филхармонија се врвот којшто може да го достигнеме во нашата држава и сме навистина пресреќни поради тоа што директорот на фестивалот Ѓорѓи Цуцковски и селекторката Симона Ѓорчева годинава ни ја дадоа можноста и нè поканија да учествуваме на 65-издание на „Охридско лето“. Со тоа, тие покажуваат посебен однос и почит кон македонското музичко творештво, значи, не само кон македонските музичари, туку и кон македонското музичко творештво бидејќи на нашиот концерт беа изведени дела исклучиво од македонски композитори, додава Чанаќевиќ.
„Консонанс“, основан во 2007 година, е истакнат ансамбл кој на своите почетоци беше составен исклучиво од дрвени дувачки инструменти, но денес во својот состав вбројува и други инструменталисти кои го збогатуваат звукот на овој состав. Музичарите од ансамблот, кои имаат долгогодишно искуство, подеднакво се посветени на оркестарската, соло и камерната музика.