Култура
Театарски осврт на „Реалисти“ во режија на Срѓан Јаниќијевиќ: Голи луѓе сокриени зад вариолајт
Современите реалисти се луѓе за кои единствена реалност е онаа што е материјално опиплива, додека од апстрактните именки за емоции орбитрираат само околу моќта. Сепак, станува збор за голи луѓе сокриени позади контрасната светлина налик на онаа што ѕирка преку вариолајт-завесите. Но, што се случува кога во истите ќе биде вперен рефлектор, поточно ќе бидат испровоцирани да се соочат со основната емотивна егзистенција со „простите“ интимни чувства на осаменост, љубов, искрено пријателство и исконската и неусловена потреба од среќата што извира од самите себе?
Ова се суштинските прашања кои на сосема ненаметлив и ултра модерен начин ги отвора претставата „Реалисти“ во режија на Срѓан Јаниќијевиќ, која по вчерашната импресивна изведба во кумановскиот театар, првата изведба годинава на малата сцена на Македонскиот народен театар ќе ја има на 22 јануари.
„Реалисти“ е сработена по текст на српската авторка Јелена Којго, а во копродукција со српскиот културен центар „Спона“ и е извонреден сценски, но и интеркултурен пример. Mакедонските актери го играат текстот на оригиналниот јазик на кој го пишува Којго.
По претствата „Дух“, Јаниќијевиќ повторно со специфичен режисерски јазик, сценографски минимализам и одлична игра на актерите со моќен текст што говори сега и тука. Во „Реалисти“ повторно потсетува на кризата на модерниот човек кој сосема го напушта концептот на хуманизам и емпатија во интерес на материјалната моќ. Под играта на варијабилното светло, дискретниот говор на музиката, доминираат дијалозите на очајните индивидулаци, младиот успешен маркетинг-менаџер (Владимир Петровиќ), психијатарот Грегор (Ивица Димитријевиќ), анксиозната млада жена Соња (Нина Деан Гачиќ), тајкунот Ратко (Стефан Вујисиќ) и неговата сопруга Гордана (Ивана Павлаковиќ).
И сите полека, од амбицијата да го покажат најдоброто од себе, секој со бројни алиби за „личниот успех“, тотално дезориентирани во обидот да нè убедат во наводно единствената реалност што ја наметнува либерал-капитализмот, ги разголуваат осаменоста, несреќата, изгубеноста, оддалечени илјадници емотивни милји од тоа што навистина подразбира реалноста. Интересно е што секој од нив, пак, носи извесна самосвест за апсурдот на материјалната потрага, но се движат по една инерција – ад акта. Наспроти моралниот хендикеп, итаат кон успехот, илузија креирана и наметната од современото општество.
Обидот да се „наместат и подместат“ при секое губење на тлото под нозете и соочување со самите себе е прикажан на едноставен сценографски начин со интересни сценски движења на актерите, додека музиката е важен суптилен сценски говор.
Веројатно, актуелноста на текстот е генерациски блиска до актерите и тие со леснотија влегуваат во психологијата на карактерите. И не случајно иницијалната драмска каписла пука во дијалогот меѓу психијатарот и младиот јапи. Иако психијатарот се обидува да прикаже една морална вертикала и самиот говори за некои етички вредности, се декларира за левичар, истиот е длабоко несреќен, добро ја наплатува својата работа и живее во брак сосема свесен дека сопругата го изневерува. До драмскиот заплет стигнуваат речиси документаристички, што во еден миг оддава впечаток дека публиката е воајер на автентични судбини, но истовремено неизбежно е испровоцирана да погледне во себе. Сите пет карактери се одлично синхронизирани и одиграни од актерите, но изненадува и доминира играта на младата Ивана Павлаковиќ, која со особена зрелост влегува во карактерот на Гордана.
Не станува збор за спектакл во кој доминираат театарски реквизити, костими и сценски ефекти, но сигурно е ексклузивна театарска можност да се погледне на реалноста во очи.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Премиера на претставата „Народен пратеник“ во рамките на јубилејот 80 години МНТ
Во рамките на одбележувањето на 80-годишнината на Македонскиот народен театар, на 25 јануари со почеток во 20:00 часот ќе се одигра премиерната изведба на претставата „Народен пратеник“ од авторот Бранислав Нушиќ, а во адаптација и режија на Егон Савин. Култното режисерско име Егон Савин се враќа во МНТ по подолг период. Ова е негова трета претстава во театарот, претходно ги има поставено „Злосторство и казна“ (1994) и „Лаж и паралаж“ (1996).
Во претставата игра внимателно одбрана и веќе докажана актерска екипа: Александар Микиќ, Дарја Ризова, Тони Михајловски, Јордан Симонов и Тања Кочовска. Бранислав Нушиќ, пак, е еден од најпоставуваните автори на сцената на МНТ, а овој „Народен пратеник“ е трета постановка на познатата драма на Нушиќ. Првата постановка премиерно е изведена на 8 мај 1945 година, во режија на Тодор Николовски, и таа е втората поставена драма на сцената на МНТ. Поставена е уште еднаш – 24 април 1993 година, во режија на Димитрие Османли. Таа е една од најпосетените и најдолговечни претстави: се игра до 2008 година, со вкупно 188 изведби. Режисерот Савин и авторот Нушиќ се неминовен и неизоставен дел од МНТ.
Сценограф на претставата е Весна Поповиќ, костимограф е Роза Трајческа-Ристовска, преводот на текстот го направи Загорка Поп-Антоска Андовска, а дијалектната адаптација на текстот е на Томислав Османли. Асистент на режисерот е Шенај Мандак, а изборот на музиката е на режисерот.
Првата реприза е закажана за 30 јануари, а билетите за истата се веќе распродадени.
Култура
Цуцковски: Заедно со новите селектори ќе создадеме врвна уметничката програма на Охридско лето
Симона Ѓорчева, музички менаџер и режисерот Ненад Витанов се новите селектори на музичкиот и драмскиот дел од програмата на НУ „Охридско лето“.
Директорот Ѓорѓи Цуцковски најави дека заедно со селекторите ќе создадат свежа, интересна и квалитетна програма. Вели дека ќе се залага да се искористи високиот уметнички кадар од Европа а ангажманот на Симона Ѓорчева во Македонија е прв пример за тоа. Според него нејзиниот придонес ќе биде од огромно значење во создавањето на една нова, модерна и креативна културна вредност како дел од вековна традиција на Фестивалот.
„Со професионалноста и умешноста на новите селектори ќе внесиме свежина во програмата и убеден сум дека тоа ќе го препознае стручната критика и нашата верна публика“, вели Цуцковски.
Ѓорчева и Витанов се истакнати уметници и културни работници, добро познати на домашната и меѓународната музичка и театарска јавност, со богата меѓународна професионална кариера.
Годинава од 12 јули до 20 август ќе се одржи 65 фестивалско издание на „Охридско лето“.
Култура
Промоција на книгата „Гледна точка” на Јани Бојаџи
На 21 јануари, вторник, со почеток од 19 часот, во Кинотека на Македонија, ќе биде промовирана книгата „Гледна точка“ на авторот Јани Бојаџи, македонски режисер, продуцент и сценарист.
„Дали навистина сум таков во текот на работа на сет или пак можеби не сосема? Со нетрпение чекам да видам дали е така како што сум пишувал?“, вели Бојаџи во најавата за промоцијата на книгата.
Водител на настанот ќе биде Александар Русјаков, а искуства ќе споделат и неколку актери, директори на фотографија и монтажери, соработници на Бојаџи.
Авторот најавува и специјално изненадување за сите кои ќе дојдат на промоцијата и ќе бидат дел од забавата. Ќе биде покажан трејлер од долгочекуваниот нов проект „Утре наутро“!
Книгата „Гледна точка“ навидум зборува за работи за кои зборуваат, повеќе или помалку, на овој или оној начин, и сите многубројни учебници по режија и слични прирачници: основите на филмската режија, работата на режисерот, соработката со кинематограферот, со продуцентите, актерите итн. Но, она што ја прави оваа книга посебна, специфична, е тоа што таа е сосема лично видување на авторот на сите овие процеси, кое произлегува од неговото образование и досегашното работно искуство на филмот и телевизијата. Оттаму, и јазикот на книгата е искрен, отворен и авторот без задршки, храбро, анализира многубројни теми кои влегуваат во неговиот фокус, изнесувајќи сосема лични ставови и констатации. Оттаму, не случајно и книгата завршува со ставот на авторот: „Ова е мојата гледна точка!“ – д-р. А. Чуповски
Јани Бојаџи е познат македонски режисер, продуцент и сценарист, кој зад себе има повеќе од десетици филмски и телевизиски проекти. Тој е доктор на науки, професор по филмска и телевизиска режија на Интернационален Универзитет Europa PRIMA и од 2019 година, е директор на Телевизија Алфа. Во 2013 година, се вработил во Канал 5, каде бил режисер, сценарист и извршен продуцент на серијалот „Македонски народни приказни“ и играни и документарни филмови, каде работел до 2017 година. Во март 2023 година, Бојаџи станува основач на платформата „Кинемое” која е наменета за македонска продукција за филмови и серии. Тој е директор на Фестивалот „Преку езерото“, кој се одржува еднаш годишно во Дојран од 2023 година. Бојаџи, има напишано повеќе од 50 колумни за весникот „Нова Македонија“, за театар и филм.
Тој им се заблагодарува на сите кои биле причина и инспирација да го создаде ова авторско дело од триста и кусур страници пишувани со љубов и страст кон филмот и уметноста на екранот, во безмалку три, за, како што вели, многу лути и многу слатки години, во исто време.