Култура
„Триаголник на тагата“ – номиниран за Оскар и неколку македонски филмови неделава во Кинотека
Финалето на кинотечната програма во јануари е во знакот на македонските (ко)продукции СНЕЖАНА НА КРАЈОТ УМИРА, дебитантски игран филм на Кристијан Ристески, НАЈСРЕЌНИОТ ЧОВЕК НА СВЕТОТ на Теона Стругар Митевска и ОД РАЈОТ на Срѓан Драгојевиќ.
Во февруари започнува вистински мини-фестивал на наградувани филмови. ТРИАГОЛНИК НА ТАГАТА (Triangle of Sadness) на Рубен Остлунд (Ruben Östlund), со Херис Дикинсон, Чарлби Дин, Вуди Харелсон, Златко Буриќ, Вики Берлин, Доли Де Леон (Harris Dickinson, Charlbi Dean, Woody Harrelson, Zlatko Burić, Vicki Berlin, Dolly De Leon). Филмот навидум е урнебесна комедија, а суштински претставува брутална сатира за богатите луѓе од разни профили – руски олигарси, аристократи со „старо“ богатство, нафатирани трговци со оружје и претставници на „новата класа како што се инфлуенсерите на социјалните мрежи – кои започнуваат со уште едно рутинско задоволство какво што е крстарењето со супелуксузна јахта.
Социјалната сатира ТРИАГОЛНИК НА ТАГАТА му ја донесе втората „Златна палма“ на шведскиот режисер Рубен Остлунд – по триумфот со КВАДРАТОТ (The Square) во 2017 година – како и повеќето главни награди на Европската филмска академија: најдобар филм, најдобра режија и најдобро сценарио (исто Остлунд), а наградата за најдобра главна машка улога ја доби Златко Буриќ (хрватски актер со европска кариера и адреса во Данска). Филмот освои и номинации за „Оскар“ за најдобар филм, режија и оригинално сценарио.
Следува КАЈМАК (Kaymak) на Милчо Манчевски, а потоа МЕЧ СО ДВЕ ОСТРИЦИ (Avec amour et acharnement / Both Sides of the Blade) на легендарната француска режисерка Клер Денис (Claire Denis), со Жилиет Бинош, Венсан Лендон, Грегоар Колан, Бил Ожие (Juliette Binoche, Vincent Lindon, Grégoire Colin, Bulle Ogier) во главните улоги. Екранизацијата на романот на Кристин Анго (Christine Angot), насловен „Пресвртна точка во животот“ („Un tournant de la vie “), ја раскажува мелодрамската приказна за љубовниот триаголник составен од една жена и двајца мажи. Едниот е нејзиниот долгогодишен партнер, вториот е неговиот најдобар пријател, а нејзин поранешен љубовник. Дени ја освои „Сребрената мечка“ на Берлинале 2022 година за најдобра режија, потврдувајќи го нејзиното авторско реноме во француската и европската кинематографија.
Анимираниот филм МАЧОРОТ ВО ЧИЗМИ: ПОСЛЕДНАТА ЖЕЛБА (Puss in Boots: The Last Wish) на Џоел Крафорд, Џенуел Меркадо (Joel Crawford, Januel Mercado) е новото видување на приказната за Мачорот во чизми е во продукција на анимациското на студио „Дримворкс“ (DreamWorks) и пристигнува од филмскиот универзум на познатиот анимиран карактер Шрек.
Мачорот е одважен уметник, но страста кон адреналинот што го лачат опасните ситуации ќе му ја испорача сметката: тој открива дека неговата желба за авантура има последици – потрошил 8 од неговите 9 животи. Мачорот оди на патување да ја најде митската последна желба и да си ги врати своите 9 животи назад…
Гласовите на главните ликови ги креираат Антонио Бандерас, Харви Гијен и Салма Хајек (Antonio Banderas, Harvey Guillén, Salma Hayek).
Мачорот во чизми како анимиран лик за прв пат се појави во ШРЕК 2 во 2004, кој беше номиниран за „Оскар“, и гостуваше уште во две продолженија на ШРЕК, како и во неколку анимирани филмови во продукција на „Дримворкс“. Серијалот на Шрек и Мачорот во чизми досега заработи повеќе од 3,5 милијарди долари ширум светките киносали.
НЕДЕЛЕН РАСПОРЕД НА ПРОЕКЦИИ:
30 ЈАНУАРИ (ПОНЕДЕЛНИК) 18:00 ч.
СНЕЖАНА НА КРАЈОТ УМИРА
(Snow White Dies at the End)
30 ЈАНУАРИ (ПОНЕДЕЛНИК) 20:00 ч.
31 ЈАНУАРИ (ВТОРНИК) 18:00 ч.
1 ФЕВРУАРИ (СРЕДА), 18:00 ч.
НАЈСРЕЌНИОТ ЧОВЕК НА СВЕТОТ
(Luckiest Man in the World)
31 ЈАНУАРИ (ВТОРНИК) 20:00 ч.
ОД РАЈОТ
(Nebesa)
1 ФЕВРУАРИ (СРЕДА), 20:00 ч.
3 ФЕВРУАРИ (ПЕТОК), 20:00 ч.
ТРИАГОЛНИК НА ТАГАТА
(Triangle of Sadness)
2 ФЕВРУАРИ (ЧЕТВРТОК), 18:00 ч.
КАЈМАК
(Kaymak)
2 ФЕВРУАРИ (ЧЕТВРТОК), 20:00 ч.
МЕЧ СО ДВЕ ОСТРИЦИ
(Avec amour et acharnement / Both Sides of the Blade)
4 ФЕВРУАРИ (САБОТА), 17:00 ч.
МАЧОРОТ ВО ЧИЗМИ: ПОСЛЕДНАТА ЖЕЛБА
(Puss in Boots: The Last Wish)
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Факултетот за музичка уметност го најави годишниот концерт „ОРИОН – каде што се раѓаат ѕвездите“
Факултетот за музичка уметност – Скопје го најави годишниот концерт насловен „ОРИОН – каде што се раѓаат ѕвездите“, кој ќе се одржи во петок, 5 декември, со почеток во 20:00 часот во Големата концертна сала на Македонската филхармонија. Настанот е дел од одбележувањето на 59-годишнината од постоењето на институцијата.
ФМУ – Скопје истакнува дека како алма матер на голем број уметници од земјата и регионот, останува централниот столб на музичкото и балетското образование, создавајќи генерации изведувачи, педагози и творци кои го обликуваат уметничкиот живот во Македонија.
На концертната програма ќе настапат Симфонискиот оркестар на ФМУ, Мешаниот хор „Драган Шуплевски“, Камерниот гудачки оркестар „ФМУ Солисти“, Оркестарот од народни инструменти со солисти, студенти од Катедрата за балетска педагогија, од Катедрата за џез и популарна музика, како и дувачкиот ансамбл на ФМУ, под водство на проф. м-р Цанев, проф. м-р Татарчевски и доц. м-р Спироски.
Публиката ќе има можност да слушне дела од Пурсел, Сен-Санс, Прокофјев, Тиле/Вајс, Коен, Сусато, Горецки, Гершвин, македонска традиционална музика, како и нови композиции од студентите А. Голчева и М. Цветановска.
Влезот на настанот е слободен.
Култура
Сè што ни е заедничко“ – во МСУ изложба што го иницира прашањето „Дали навистина го дишеме истиот воздух?“
Сè што ни е заедничко (Институција во дишење) – нова изложба во МСУ-Скопје од 27 ноември
Во Музејот на современата уметност – Скопје на 27 ноември 2025 година, со почеток во 20 часот, ќе биде отворена изложбата „Сè што ни е заедничко (Институција во дишење)“, кураторски проект на Мира Гаќина и Јованка Попова.
Во изложбата учествуваат Forensic Architecture, Денис Фереира да Силва и Арџуна Неуман, Дурмиш Ќазим, Џумана Мана, Зорица Зафировска и Палестинскиот музеј.
Проектот тргнува од прашањето дали навистина го дишеме истиот воздух. Изложбата го поставува воздухот како ресурс што формално го делиме, но не и еднакво, укажувајќи на токсичните атмосфери – буквални и политички – и на позицијата на маргинализираните заедници.
Инспирирана од концептот на Фанон за „борбено дишење“, поставката ги истражува уметничките практики што откриваат колонијални, империјални и капиталистички структури впишани во воздухот што го дишеме. Авторите визуелизираат токсични облаци, архиви на насилство и невидливи атмосфери што влијаат врз секојдневието.
Паралелно со изложбата, која ќе трае до крајот на февруари, ќе се одржат јавни програми. Во рамките на проектот „Институционални градини“ на Зорица Зафировска ќе има детски работилници за садење и изработка на семенски топчиња, активности за чистење и обновување на просторот околу МСУ, поставување компостна кутија и прикажување едукативни видеа.
Со оваа поставка МСУ-Скопје се претставува како „институција во дишење“ – отворена, инклузивна и ориентирана кон заедницата, со повик за заедничко размислување и акција. Визуелниот идентитет на проектот е дело на Албана Бектеши.
Култура
Промоција на монографијата „Рисима“ од Јасна Франговска
Во среда, 3 декември, со почеток од 19:00 часот во „Јавна соба“, Скопје, ќе се одржи промоцијата на монографијата „Рисима“ од Јасна Франговска, посветена на најпознатата и најуспешна македонска кореографка за современ танц ‒ Рисима Рисимкин. Изданието е на „ПНВ Публикации“ и објавено е со поддршка од Министерството за култура и туризам.
Монографијата низ разговор со Јасна Франговска и Рисима Рисимкин ќе ја претстави Јулијана Величковска, главен и одговорен уредник на „ПНВ Публикации“.
Во ова обемно и луксузно издание, на 180 страници, опфатени се сите значајни аспекти од 45-годишната кариера на Рисима Рисимкин ‒ од самите почетоци како балерина, со сите предизвици со кои се соочувала, до големите успеси што ја дефинираа како истакната кореографка од областа на современиот танц, којашто со нејзината едукациска работа зад себе остава нови генерации танчари и кореографи. Рисима Рисимкин е клучна фигура во македонската култура, а нејзиниот труд годинава беше крунисан и со високото признание ‒ Витез на францускиот ред на уметностите и книжевностите што го доделува државата Франција.
Покрај извонредно питкото писмо на Франговска, што на многу топол и непосреден начин го доближува животниот и професионалниот пат на Рисимкин, извадоците од позначајните рецензии за нејзините дела и обраќањата до читателот од самата Рисима, изданието е збогатено и со неверојатни фотографии од личната архива на Рисимкин и од архивата на „Интерарт културниот центар“, чиишто автори се: Андреј Гиновски, Драган Перковски, Сашо Димоски, Сердар Ајдин, Aнтонио Пиштолов, Ивана Тасев, Олга Ибатулина, Зоран Велјаноски ‒ Летра, Емил Петров и Борис Грдановски.
„Би ја опишала како македонската Пина Бауш, потпрена на белиот балет, којашто во еден момент посакува да излезе од таа рамка и да оди во слободата на движењето…“, ќе изјави Мирјана Радочевиќ за „Политика“, Белград во 2003 г.

