Култура
„Уметноста на звучните пејзажи во современата изведба“ – предавање на композиторот и пијанист Алесандро Ола
Утре, со почеток во 19 часот, во КСП „Центар – Јадро“, предавање ќе одржи професор Алесандро Ола на тема „Уметноста на звучните пејзажи во современата изведба“.
Говорникот Алесандро Ола е познат уметник со звук и композитор, кој во рамките на проектот Arts Hub ќе ги сподели своите сознанија за тоа како звукот може да го подобри изведбеното искуство и да создаде инволвирачки средини.
За време на предавањето ќе бидат истражени разни елементи на звучните пејзажи вклучувајќи теренски снимки, пронајдени звуци и електронска манипулација и како тие може да се искористат за да се создаде уникатен звучен пејзаж за публиката. Воедно, ќе проникнеме и во спојот на звучната уметност и изведбата и ќе дискутираме како звукот може да се користи како форма на изразување и раскажување.
Исто така, за време на предавањето ќе бидат истражени начините на кои звукот може да се користи како алатка за социјален ангажман, од проекти во заедницата до инсталации на специфични локации, кои се занимаваат со суштински социјални прашања. Ќе се разговара и за тоа како звукот може да помогне да се создадат поинклузивни и партиципативни форми на уметничко изразување овозможувајќи им на маргинализираните заедници да го пуштат својот глас и да бидат слушнати.
Ќе биде истражена и улогата на звукот во градењето капацитети за локалната сцена во социјално ангажираната уметност. Говорникот ќе ги сподели своите искуства од неговата работа со заедници и уметници за развивање вештини и градење мрежи овозможувајќи им да креираат свои социјално ангажирани уметнички проекти и иницијативи.
„Без разлика дали сте уметник, изведувач или едноставно сте заинтересирани за светот на звукот, ова предавање не треба да се пропушти. Ви ветуваме дека оваа вечер ќе ве стимулира на размислување и подлабоко ќе ја цените моќта на звукот во современата изведба“, велат организаторите на настанот.
Предавањето се реализира во рамките на проектот Arts Hub на КСП Центар-Јадро, кој е поддржан од Фондацијата „Отворено општество – Македонија“.
Алесандро Ола (Alessandro Olla, IT/ESP), композитор, пијанист и изведувачки уметник. По студиите по пијано, композиција и електронска музика, го напушта академскиот пристап кон музиката и го почнува својот уметнички пат низ експеримент, импровизација и електроника како во компонирањето така и во сценскиот настап. Неговото лично истражување се фокусира главно на интеракцијата помеѓу музиката и другите уметнички изрази. Неговите интереси и искуство исто така вклучуваат видеоарт и танц.
Изведувал во интернациопнални музеи и галерии, како, на пр.: MACBA (Museu d’Art Contemporani Барселона, 2007), BAC (Лондон, 2007), GRIM (Centre Montévideò Марсеј, 2005), Accademia d’Arte Contemporanea (Сиракуза, 2000), Théatre Daniel Soriano (Дакар, 2004), The Luggage Gallery (Сан Франциско, 2004), Voz Alta (Сан Диего, 2004). Настапувал со современи уметници меѓу кои и: Tim Hodgkinson, Marc Ribot, David Shea, David Toop, Elio Martusciello, Victor Nubla, Fabrizio Spera, Paolo Fresu, Jean Marc Montera, Lorenc Barber, Roberto Pellegrini, Henning Frimann; на фестивали меѓу кои и Time in Jazz (Berchidda, 2006), LEM (Barcelona, 2005), Europe Tendence Emotion (Paris, 2003), electricittà – GRIM (Marseilles, 2005, 2003), Festival SpazioMusica (Cagliari, 2003), Ixem (Firenze, 2003), Impro Match, festival europeen de musique improvisée (Poitiers, 1999). Во 1996 го основал ансамблот Coincidentia Oppositorum.
Од 1999 компонира оригинална музика за многубројни претстави соработувајќи со важни италијански театри и театарски уметници, како Дарио Фо, Марко Карнити, Марко Пароди, Дациа Мараини, Марио Фатикони, Франческо Ориго, Франческо Сапонаро, Карла Тато. Автор е на театарски претстави, кои исто така вклучуваат претстави базирани на импровизација (Suonobliquo, Water Rythms, Aleph). Компонирал музика за радио, телевизија и филмови и работел на звучни записи на локации во урбани и рурални средини.
Од 1994 работи и како подучувач и ментор во рамките на театарски и музички работилници. Подучувајќи, го продлабочил својот поглед на врската музика-јазик-поезија и како режисер реализирал неколку проекти базирани на вокални експериментирања. Веќе шест години држи часови за музикотерапија и театарски работилници работејќи во полето на менталните тешкотии.
Во 2007 го основа и почнува да го води мултимедијалниот фестивал на напредна музика SIGNAL, чиј идеен творец е токму тој. Од 2001 до 2005 организирал годишен фестивал за импровизација и музичко истражување, базиран на работилници и перформанси во Калјари, Сардинија. Живее помеѓу Барселона, Рим и Калјари, а базата му е (главно) во Калјари, каде што во 1995 го основал центарот посветен на музичко истражување и театарски експеримент, TiConZero [www.ticonzero.org]
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Ноември во Кинотеката на Македонија – месец на сеќавање, почест и визуелна магија
Во ноември 2025 година, Кинотеката на Македонија повторно ја потврдува својата мисија како чувар на филмската меморија и храм на седмата уметност. Програмата овојпат е осмислена како богат и инспиративен мозаик што ги поврзува различните генерации на филмски автори, традиции и културни контексти – од македонските класици кои ја обликуваа националната кинематографија, преку светските филмски легенди, до современите експериментални визии кои го преиспитуваат самиот медиум на филмот. Ноември во Кинотеката ќе биде месец на сеќавање, омаж и откривање – време кога филмот станува огледало на историјата и внатрешен простор на размисла.
I. Македонската филмска ризница – враќање кон корените
Еден од најзначајните сегменти во ноемвриската програма е циклусот посветен на антологиските дела од постарата македонска продукција. Овие проекции не претставуваат само носталгично патување низ времето, туку и жива лекција за тоа како еден мал филмски простор создал дела што ја надминуваат локалната рамка и станале дел од пошироката културна историја на регионот.
Во рамките на циклусот ќе бидат прикажани класичните филмови како „Македонска крвава свадба“, ремек-дело кое со својата драмска експресија и историска симболика го втемелува митот за колективното страдање и непокорот; „Мис Стон“, филм што низ историски контекст ја разработува темата на непокорот и личната драма; „Хај-Фај“, едно од најоригиналните и социјално ангажираните дела од крајот на осумдесеттите години; и „Три Ани“, интимна драма од крајот на педесеттите, што маестрално ги обединува документарното и фиктивното, личното и универзалното.
Со овој избор, Кинотеката ја потсетува публиката дека македонскиот филм е повеќе од архивски запис – тоа е жива традиција што постојано се надградува и преосмислува. Секое ново гледање на овие дела отвора нова перспектива, не само кон филмот, туку и кон нас самите – кон тоа како се менуваме и што значи да се има колективна визуелна меморија.
II. Почести за светските легенди – Ричард Бартон и Клаудија Кардинале
Ноември 2025 е исполнет со големи јубилеи и in memoriam моменти што ја нагласуваат универзалната поврзаност на филмската уметност.
Оваа година се одбележуваат сто години од раѓањето на Ричард Бартон, великан на британското и светското глумиште, актер со глас и присуство што ја дефинираа златната ера на класичниот филм. По тој повод, Кинотеката ќе го прикаже филмот „Waterfront“ (1950) – рано и впечатливо дело во кое Бартон ја демонстрира својата природна сила на актерска трансформација и драмска суптилност. Овој омаж е потсетник на неговата длабока човечност и на неповторливата посветеност што го врежа неговото име во историјата на филмот.
Истовремено, програмата ќе ѝ оддаде in memoriam почест на Клаудија Кардинале, икона на европската кинематографија, чија убавина, интелигенција и емотивна длабочина ја обликуваа естетиката на италијанскиот филм. Низ внимателно селектирани проекции, Кинотеката ќе ја претстави како симбол на женската елеганција, сила и артистичност во златниот период на европскиот филм.
Овие омажи не се само потсетување на двајца актери со легендарен статус – тие се и сведоштво дека филмот, преку човечките ликови, ја чува меморијата на светот со сите негови страсти, идеали и заблуди.
III. Истокот и експериментот – нови филмски хоризонти
Како составен и неизбежен дел од ноемвриската програма, Кинотеката традиционално го пречекува 18-то издание на Фестивалот на јапонски филм, културна манифестација што веќе претставува вистински мост меѓу македонската и јапонската филмска култура. Во соработка со Амбасадата на Јапонија, фестивалот ќе понуди ексклузивен избор на современи и класични јапонски филмови – дела што го спојуваат визуелниот минимализам со длабоката духовност и поетската емотивност. Од новите генерации автори до ретроспективни проекции на мајсторите на јапонската кинематографија, оваа програма претставува културна медитација и потсетник дека филмот може да биде пат кон внатрешен мир.
Посебен акцент овој месец има и селекцијата на филмови на Марк Рапапорт, еден од најинтелектуално провокативните и субверзивни автори на кинематографската независна сцена. Неговите дела, кои маестрално ја спојуваат фикцијата со документарното и реалноста со иронијата, функционираат како филмски есеи што го преиспитуваат односот меѓу филмот, идентитетот и митологијата на Холивуд. Прикажувањето на Рапапорт во Кинотеката е вистинска културна авантура – дијалог меѓу традицијата и експериментот, меѓу класиката и современата филмска мисла.
IV. Кинотеката како простор на живо сеќавање
Ноемвриската програма претставува јасен показател за значењето на Кинотеката на Македонија – институција што е истовремено архива и лабораторија, меморија и инспирација. Тука филмот не постои само како уметност на минатото, туку како средство за разбирање на сегашноста и градење на културната иднина. Со внимателно одбрани филмови од различни епохи и континенти, Кинотеката создава континуитет и дијалог меѓу традицијата и новите идеи, меѓу македонската историја и светската култура.
Во месецот на магливи ноќи и внатрешни размислувања и промислувања, кино-салата повторно ќе стане светилиште на светлината и сенките. Публиката ќе може да патува низ времето, да се сретне со митови, легенди и нови филмски јазици. Ноември 2025 во Кинотеката на Македонија не е само филмска програма – тоа е покана за духовно доживување, за дијалог со историјата и со себеси, за повторно откривање на магијата наречена филм.
Целосна ПРОГРАМА
Култура
Изложба „Мал формат – Миниартура“ во Културно-информативниот центар во Скопје
Во Културно информативниот центар во Скопје утре, 31.10., во 20 часот ќе биде отворена изложбата „Мал формат-Миниартура“ на Друштво на ликовни уметници на Македонија.
Ќе бидат претставени дела во дводимензионален и тродимензионален формат – цртежи, слики, колажи, скулптури, објекти, графики и дела во други техники од членовите на уметничката асоцијација.
Малиот формат и минијатурата се чести модели на запишување на фази од процесот на реализација на ликовните дела и со тоа се дел од тековната продукција на ликовните уметници. Во тој процес и продукцијата на финални ликовни дела во помал формат е од особено значење бидејќи дава посебно место на јасната идеја, прецизноста во реализацијата на делата и актуелност на понудениот концепт.
Проектот е поддржан од Министерството за култура и туризам.
Култура
Објавен англискиот превод на научнофантастичната новела „До_адната книга“ од Стефан Марковски
Деновиве на Амазон, Bookshop.org, Palace Marketplace, Odilo, cloudLibrary, Borrow Box и други книжевни платформи беше објавена научнофантастичната новела „До_адната книга“ со апсурдистичко-сатирични и експериментални книжевни елементи од Стефан Марковски, која минатата година ја доживеа и својата објава на македонски јазик.
Новелата, со англиски наслов „The Bo®ing Book: A Sci-Fi Satire about the Art of Whatever Meaning Can Be“, има динамично дејство кое се развива низ повеќенасочна, сложена и нелинеарно структурирана композиција, подлегнувајќи на постојани и тешко предвидливи пресврти, кои освен што ја одразуваат повеќеслојноста на самата реалност, ја наоѓаат својата улога и како дел од експериментот кој е и централна тема.
Една од главните области на овој истражувачки експеримент е развивањето спефицични облици на вештачка интелигенција чијашто цел, покрај другото, е и проучувањето на досадата, наспроти афинитетите и допаѓањата, со цел подлабинско и посеопфатно разбирање на човекот и човечкото преку уште една негова одлика.
Книгата има 134 страници и е достапна во печатена и електронска верзија, вклучувајќи тврд и мек повез, како и Киндл формат.

