Култура
Управниот одбор на НУ Филхармонија: Сите манипулации и крајните намери за разрешувањата ќе излезат на виделина

Членовите на разрешениот управен одбор на НУ Филхармонија упатија отвореното писмо – реакција на, како што велат, „пласираните невистини и омаловажувањето кон нас од страна на министерката за култура“.
Писмото го пренесуваме во целост:
„Почитувана министерке за култура,
Чувствуваме потреба и ние Вам јавно да Ви се обратиме од причина што, после разрешувањето на Директорот и целиот Управен одбор на НУ Филхармонија се продолжува со јавно изнесување на невистини, сега за причината за донесување на Вашите одлуки.
На сите од пошироката јавност кои ги следа случувањата во последните шест месеци им е кристално јасно дека разрешувањето е неосновано и незаконско. Неоспорен факт е дека целата раководна гарнитура е сменета од реваншизам. После Вашата погрешно донесена одлука и сите притисоци, уцени и тортури кои ги истрпевме (Директорот, Управниот одбор и вработените) не потклекнавме и не се откажавме во борбата за зачувување на институцијата. Од наша страна, на со судни маки закажаните средби со Вас, Ве информиравме за настанатата состојба поради погрешно донесените одлуки поврзани со НУ Филхармонија и најдобронамерно укажувавме што може да настане. Како што наведовме, од самиот старт Ви укажавме на неправилностите и на тоа колку одлуката новоформираниот Оркестар за џез музика (Вие изјавувате трансфериран оркестар) да биде просторно сместен во објектот на НУ Филхармонија е штетна по работењето и функционирањето на Филхармонија. Од Вашите реакции и тоа како се однесувавте на состаноците (ќе го квалификуваме само како непријатно и некултурно, а ако има потреба ќе ги изнесеме деталите и јавно) знаевме дека ќе не разрешите, прашањето беше само кога. Доколку постојат записници од состаноците, нели често се повикувате на нивна неопходност, ќе може да се заклучи зошто по првата средба, уште по скалите на излегување од Вашиот кабинет, присутните на состанокот искоментиравме “сите ќе не смени”. Не можевте да се носите со авторитетите, професионалноста и знаењето на членовите на УО, Директорот и претставниците од институцијата. Затоа на средбата, во немоќ да дебатирате и да ја браните донесената одлука, само ни викавте и константно не потсетувавте дека Вие сте Министер. Знаеме ние што е
Министер почитувана. Почитувавме и почитуваме хиерархија, но пред вистината и Боговите молчат.
А вистината е само една. Бидејќи се повикувате на историја на настаните, еве ние ќе Ве потсетиме на фактите и вистината. Одлуката новоформираниот “Оркестар за џез музика” да биде просторно сместен во објектот на НУ Филхармонија не најде затечени и изненадени и истата ја дознавме од медиумите. Што ќе се согласите дека во најмала рака е крајно некоректно и непрофесионално. Останавте неми на барањето за средба и дијалог за решавање на проблемот кој го создадовте. Откако наидовте на цврст став и отпор при одбраната на својот втор дом од страна на филхармоничарите, само ја дополнивте одлуката со кованицата „времена”. Во име на вистината, Ве потсетуваме на точка 4 од елаборатот во која како просторно сместување на новата национална установа се наведени не само административно адресата на НУ Филхармонија, туку се и детално опишани сите простории од објектот. Делот од елаборатот во кој се вели “Националната установа „Оркестар на џез музика на Република Северна Македонија“ – Скопје својата активност ќе ја извршува во објект кој што е целосно опремен, всушност ќе се заштедат значителни суми од буџетот, како што досега не било случај во однос на ваквите потфати од страна на Владата на Република Северна Македонија” што јасно укажува на намерата овој оркестар да се вдоми во објектот на Филхармонија. Медиумското истапување на лицата кои се кандидати за вработување во новоформираната НУ исто така беше јасен показател дека на истите им е ветено дека ќе бидат просторно сместени во НУ Филхармонија. Сите ја слушнавме изјавата дадена по состаноците со нив дека е природно да бидат сместени во Филхармонија, бидејќи таму делувале изминативе 7 години (да не се повторуваме дека објектот на Филхармонија во тој момент постоеше неполни 6 години). После тримесечна борба проследена со низа преписки, прес конференции, протести итн., излеговте во пресрет на нашите барања и го решивте овој, како што во изјава го нарековте “нереален проблем”, чии творци сме најмалку ние.
Ви се заблагодаривме што како Министер за култура на крај сепак го заштитивте интегритетот на Македонската Филхармонија која скоро цели 80 години е стожер на македонската култура и уметност. Арно ама, крајот всушност бил почеток на нова битка. Продолжување со притисоци, реваншизам и изживување врз НУ Филхармонија, блокирање на сметка, контроли од секаков вид и константен мобинг. Да не ја заборавиме и диригираната медиумска хајка преку медиумски полтрони кои со пласирање на неточни информации се обидоа да го навлечат гневот на јавноста кон Филхармонија. Секако, тука се и прес конференциите на кои и деновиве Вие одговарате на “поставени прашања” за кои имате подготвен одговор. Откако и тоа не успеа, се премина на следниот (долго очекуван) чекор – разрешување на целото раководство. Во решението за разрешување на УО не стои датум од кога истото важи, нема правна поука и нема никакво образложение по кој закон, по кој член, по која одредба истото е донесено?!? Во секоја правна држава ваквото решение би било незаконско. Но, немаме намера да го обжалиме. Ова малтретирање и мобинг веќе подолго време не се трпеше. Овде може да ги спомнеме и ургенциите за кои сами кажавте на последниот прес, кој треба да вежба во просториите на Филхармонија, кои договори за закуп треба или не треба да се раскинат итн. Раководењето со институцијата треба да се остави на професионалците, а не Вие да ракувате (позајмено од Вас) со нив.
Борбата на сите нас да се заштити својот втор дом ја сфативте лично, како наша битка со Вас. Ние уште во првичните обраќања до Вас укажувавме на последиците до кои ќе доведе погрешно донесената одлука. Како што и самата изјавивте, поддршка дадоа и многу личности од светската музичка и домашна јавност и јавно не поддржаа во нашата борба, за што сме им неизмерно благодарни. Во однос на “спорниот настан” кој се одржал на 7-ми мај организиран од страна на опозициска партија, а на чија реализација се повикувате како една од причините за разрешувањата, уште еднаш најодговорно тврдиме дека барање до Управниот одбор немало – од причина што немало потреба да има. Сигурно тоа го потврдиле и вашите вработени кои вршеа дел од контролите. Неприродно е и тоа што во Вашата изјава велите ”правилникот кој што го донел УО не соодветствува со одлуките на Директорот“?!? Управниот одбор има донесено одлука – правилник за условите под кои се изнајмуваат салите во Филхармонија. Барања до УО се поднесуваат само во случаи каде се бараат отстапки од донесениот правилник, со наведување на причините. УО ги разгледува, одобрува или одбива, за што донесува соодветна одлука.
Ќе се менуваат влади, министри, директори, управни одбори, но, запамтете дека е од национален интерес и обврска на сите нас да се сочува традицијата и децениското богатство во негување на класичната музика во Македонија. Следната година се подготвува чествувањето на јубилеј “80 години гордост”. Да уживаме во прекрасните звуци од Македонската Филхармонија и во новата концертна сезона, па и сите што ќе следат во иднина.
Колективот на Филхармонија покажа единство ретко видено на овие простори и успеа да го сочува храмот на класичната музика во Македонија. Така нека биде и во иднина.
Сите манипулации и крајните намери за разрешувањата во НУ Филхармонија ќе излезат на виделина. Доказите и вистината се на наша страна. Правдата е забавена, но не е заборавена!
На сам крај, Ве очекуваме со повик за прес-конференција и јавно соочување како што најавивте пред некој ден на прес-конференција“.
Зорица Каракутовска
Маја Поповиќ
Драган Гоневски
Атанас Алексов
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
„Пеколот е мало место“ – нова стихозбирка од Тихомир Јанчовски

Поетот Тихомир Јанчовски, во поетската едиција на Книгоиздателството Макавеј го објави новиот поетски ракопис со наслов „Пеколот е мало место“, којшто на интересен начин се надоврзува на неговиот претходен поетски опус.
Новата стихозбирка на Јанчоски донесува педесетина нови песни и е поделена на циклусите „Обиди се да сфатиш“, „Годините врват“, „Секогаш од љубов“ и „Куќа за птици.
Оваа нова поетска објава на Јанчовски е проследена со поговор на авторот Душко Крстевски, кој, меѓу другото, со своите оценки поентира:
– Збирката поезија „Пеколот е мало место“ од Тихомир Јанчовски претставува општествена критика, егзистенцијална размисла како и нуркање и истражување на човековите емоции. Секоја песна одекнува со чувство на итност и длабока интроспекција од страна на поетот, одразувајќи ја сложеноста на човековата состојба во свет полн со очај и разочарување.
За потсетување, македонскиот поет, професор, преведувач и колумнист Тихомир Јанчовски завршил општа и компаративна книжевност на УКИМ има објавено петнаесет книги поезија, три романи, две книги за деца и една книга колумни.
Култура
Изведбата на моќното ремек-дело „Набуко“ од Џузепе Верди во рамките на 53. издание на Мајските оперски вечери

Моќното ремек-дело од Џузепе Верди, операта „Набуко“ ќе се изведе на сцената на Националната опера и балет на 19 мај со почеток во 20.00 часот во рамките на 53. издание на фестивалот „Мајски оперски вечери“. Операта ќе се изведе под диригентската палка на гостинот од Грција, Мирон Михаилидис, режијата е на Ренато Бонајуто (Италија), сценографијата и костимографијата се на Флавио Арбети и Артемио Кабаси од Италија, кореограф е Маја Митровска-Богојевска, концерт-мајстор е Јане Бакевски, хор-мајстор е Јасмина Ѓорѓеска, а светло дизајн, Милчо Александров.
Насловната улога (Набуко) ќе ја толкува, Луис Кансино од Шпанија, во улогата на Абигаиле ќе настапи Ханјинг Цо од Кина, Николина Јаневска ќе ја толкува улогата на Фенена, Уго Тарквини (Италија) ќе настапи како Исмаил, а во улогата на Захарие ќе настапи Џовани Пароди (Италија), во останатите улоги ќе настапат Диме Петров, Ана Ројдева, Дејан Стоев, хорот, оркестарот, балетскиот ансамбл на Националната опера и балет и ученици при ДМБУЦ „Илија Николовски – Луј“.
„Набуко“е лирско-драматична опера во четири чина, едно од најпопуларните дела на Џузепе Верди и е омилено кај публиката. Својата праизведба оваа опера ја имала во 1842 година во Миланска Скала. Тоа е третата опера на Верди за која што се смета дека трајно ја воспоставила неговата репутација како композитор. Темата на операта е тешката историја на еврејскиот народ, нападнати и поразени, протерани од својата татковина, иако историските настани се користат само како позадина на романтичниот и политички заплет. Верди во една ноќ ја напишал надалеку познатата хорска арија која станала драматуршки и музички столб на делото „Va, pensiero, sull’ali dorate“ („Летај на златести крилја”).
Култура
Објавен првиот том на Правописно-нормативниот речник на македонскиот стандарден јазик

Во издание на „Бата прес“ објавен е првиот том на Правописно-нормативниот речник на македонскиот стандарден јазик, на кој автори и редактори се осум универзитетски професори. Објавувањето на речникот е поддржано од Министерството за култура како проект од национален интерес за 2024 година.
Својата прва промоција речникот ќе ја има на годинешниот Саем на книгата во арената „Борис Трајковски“, на штандот на издавачот, во вторник, во 11.30 часот. Речникот ќе го претстават рецензентката проф. д-р Весна Костовска и авторката редактор проф. д-р Елизабета Бандиловска.
Во првиот том се поместени зборовите од буквата А до буквата Ж, а авторите (универзитетските професори) и соработниците постојано работаат, така што во наредните изданија ќе бидат обработени зборовите до буквата Ш, и правописно-нормативниот речник како плод на повеќегодишен труд ќе биде комплетиран.
Овој капитален лексикографски зафат се надоврзува на повеќето изданија од овој вид, почнувајќи првиот македонски правописен прирачник Македонски правопис со правописен речник од Блаже Конески и Крум Тошев (1950) до Правопис на македонскиот јазик во издание на Институтот за македонски јазик „Крсте Мисирков“ и издавачката куќа „Култура“ (2015 и 2017 година).
Автори и редактори на изданието се: Лидија Аризанковска, Елизабета Бандиловска, Снежана Велковска, Виолета Јанушева, Елена Јованова-Грујовска, Искра Пановска-Димкова, Симон Саздов, Људмил Спасов.
Соработници на проектот се Марија Антевска, Филип Белчев и Македонка Додевска.