Култура
Се снима филм за катастрофата во Чернобил
Почна снимањето на новиот филм за нуклеарната катастрофа во Чернобил, под водство на француско-израелскиот режисер Мишел Боганим, пренесуваат странските новински агенции.
Почна снимањето на новиот филм за нуклеарната катастрофа во Чернобил, под водство на француско-израелскиот режисер Мишел Боганим, пренесуваат странските новински агенции.
„Во филмот повеќе се работи за животот на луѓето, отколку за катастрофата“, изјавил Боганим на прес-конференција за новинарите во Киев.
Главниот лик во филмот Ана, чие здравје, убавина и имот се уништени во катастрофата, го глуми украинската манекенка Олга Куриленко.
„Освен Франција и Украина, во продукцијата на филмот учествуваат и Германија и Полска“, рекол режисерот.
Филмот ќе почне да се прикажува на 26 април 2011, на 25 годишнината на најтешката цивилна нуклеарна катастрофа.
Рано утрото на 26 април 1986 година хаварија во нуклеарниот реактор број 4 во таа централа предизвика огромно ослободување радиоактивни супстанци во околината и според некои проценки поголемо од атомската бомба врз Хирошима во 1945 година. Владата на Украина утредента евакуира речиси 100.000 луѓе од неколку околни градови и села.
Хаваријата предизвика радиоактивна загаденост на повеќе од 145.000 квадратни километри територија на Украина, Белорусија и Русија. Украинските власти сметаат дека со таа еколошка катастрофа се погодени пет милиони луѓе.
Според последните податоци, во Украина има околу 2,6 милиони луѓе кои имаат статус на лица настрадани во таа катастрофа, меѓу кои се повеќе од половина милион деца. Од бројот на настрадани кои биле под медицински надзор од 1987-2004 година починале повеќе од половина милион лица.
Во изминатите 11 години вкупниот број луѓе кои спаѓаат во категоријата инвалиди, се зголемил за 80 отсто. Тоа се пред се лица кои работеле во електраната или на санирање на последиците. Директната штета на територијата на Украина е процената на 1,39 милијарди долари.
Околу 200 видови радиоактивни супстанци биле регистрирани и на оддалеченост од илјада километри од Чернобил.
Според официјалните информации од 1986 година несреќата се случила поради грешка на операторот, а според онаа од 1991 година поради грешка во конструкцијата на реакторот.
Меѓу факторите биле и неадекватно подготвен персонал во електраната.
Оштетениот реактор број 4 е прекриен со бетонски саркофаг, а со тек на времето се исклучувани и останатите реактори.
Последниот реактор е затворен во 2000 година. Оттогаш Чернобил не произведува струја./крај/бд
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Факултетот за музичка уметност го најави годишниот концерт „ОРИОН – каде што се раѓаат ѕвездите“
Факултетот за музичка уметност – Скопје го најави годишниот концерт насловен „ОРИОН – каде што се раѓаат ѕвездите“, кој ќе се одржи во петок, 5 декември, со почеток во 20:00 часот во Големата концертна сала на Македонската филхармонија. Настанот е дел од одбележувањето на 59-годишнината од постоењето на институцијата.
ФМУ – Скопје истакнува дека како алма матер на голем број уметници од земјата и регионот, останува централниот столб на музичкото и балетското образование, создавајќи генерации изведувачи, педагози и творци кои го обликуваат уметничкиот живот во Македонија.
На концертната програма ќе настапат Симфонискиот оркестар на ФМУ, Мешаниот хор „Драган Шуплевски“, Камерниот гудачки оркестар „ФМУ Солисти“, Оркестарот од народни инструменти со солисти, студенти од Катедрата за балетска педагогија, од Катедрата за џез и популарна музика, како и дувачкиот ансамбл на ФМУ, под водство на проф. м-р Цанев, проф. м-р Татарчевски и доц. м-р Спироски.
Публиката ќе има можност да слушне дела од Пурсел, Сен-Санс, Прокофјев, Тиле/Вајс, Коен, Сусато, Горецки, Гершвин, македонска традиционална музика, како и нови композиции од студентите А. Голчева и М. Цветановска.
Влезот на настанот е слободен.
Култура
Сè што ни е заедничко“ – во МСУ изложба што го иницира прашањето „Дали навистина го дишеме истиот воздух?“
Сè што ни е заедничко (Институција во дишење) – нова изложба во МСУ-Скопје од 27 ноември
Во Музејот на современата уметност – Скопје на 27 ноември 2025 година, со почеток во 20 часот, ќе биде отворена изложбата „Сè што ни е заедничко (Институција во дишење)“, кураторски проект на Мира Гаќина и Јованка Попова.
Во изложбата учествуваат Forensic Architecture, Денис Фереира да Силва и Арџуна Неуман, Дурмиш Ќазим, Џумана Мана, Зорица Зафировска и Палестинскиот музеј.
Проектот тргнува од прашањето дали навистина го дишеме истиот воздух. Изложбата го поставува воздухот како ресурс што формално го делиме, но не и еднакво, укажувајќи на токсичните атмосфери – буквални и политички – и на позицијата на маргинализираните заедници.
Инспирирана од концептот на Фанон за „борбено дишење“, поставката ги истражува уметничките практики што откриваат колонијални, империјални и капиталистички структури впишани во воздухот што го дишеме. Авторите визуелизираат токсични облаци, архиви на насилство и невидливи атмосфери што влијаат врз секојдневието.
Паралелно со изложбата, која ќе трае до крајот на февруари, ќе се одржат јавни програми. Во рамките на проектот „Институционални градини“ на Зорица Зафировска ќе има детски работилници за садење и изработка на семенски топчиња, активности за чистење и обновување на просторот околу МСУ, поставување компостна кутија и прикажување едукативни видеа.
Со оваа поставка МСУ-Скопје се претставува како „институција во дишење“ – отворена, инклузивна и ориентирана кон заедницата, со повик за заедничко размислување и акција. Визуелниот идентитет на проектот е дело на Албана Бектеши.
Култура
Промоција на монографијата „Рисима“ од Јасна Франговска
Во среда, 3 декември, со почеток од 19:00 часот во „Јавна соба“, Скопје, ќе се одржи промоцијата на монографијата „Рисима“ од Јасна Франговска, посветена на најпознатата и најуспешна македонска кореографка за современ танц ‒ Рисима Рисимкин. Изданието е на „ПНВ Публикации“ и објавено е со поддршка од Министерството за култура и туризам.
Монографијата низ разговор со Јасна Франговска и Рисима Рисимкин ќе ја претстави Јулијана Величковска, главен и одговорен уредник на „ПНВ Публикации“.
Во ова обемно и луксузно издание, на 180 страници, опфатени се сите значајни аспекти од 45-годишната кариера на Рисима Рисимкин ‒ од самите почетоци како балерина, со сите предизвици со кои се соочувала, до големите успеси што ја дефинираа како истакната кореографка од областа на современиот танц, којашто со нејзината едукациска работа зад себе остава нови генерации танчари и кореографи. Рисима Рисимкин е клучна фигура во македонската култура, а нејзиниот труд годинава беше крунисан и со високото признание ‒ Витез на францускиот ред на уметностите и книжевностите што го доделува државата Франција.
Покрај извонредно питкото писмо на Франговска, што на многу топол и непосреден начин го доближува животниот и професионалниот пат на Рисимкин, извадоците од позначајните рецензии за нејзините дела и обраќањата до читателот од самата Рисима, изданието е збогатено и со неверојатни фотографии од личната архива на Рисимкин и од архивата на „Интерарт културниот центар“, чиишто автори се: Андреј Гиновски, Драган Перковски, Сашо Димоски, Сердар Ајдин, Aнтонио Пиштолов, Ивана Тасев, Олга Ибатулина, Зоран Велјаноски ‒ Летра, Емил Петров и Борис Грдановски.
„Би ја опишала како македонската Пина Бауш, потпрена на белиот балет, којашто во еден момент посакува да излезе од таа рамка и да оди во слободата на движењето…“, ќе изјави Мирјана Радочевиќ за „Политика“, Белград во 2003 г.

