Култура
Културата во функција на општествениот развој – приоритет на Министерството за култура
Министерката за култура Елизабета Канческа – Милевска денес ги презентираше активностите на Министерството планирани за оваа 2009 година
Како и во претходните шест месеци, министерството останува фокусирано на проекти со кои културата целосно ќе биде ставена во функција на општествениот развој на државата, потоа издигнување на културата на локално ниво, билатералните средби и претставување на Македонија надвор, проекти за негување на културата на останатите етнички заедници во Македонија, заштита на културното наследство, конзервација и реставрација… Во првата половина од оваа година се завршени дел од капиталните проекти, како Куќата на Мајка Тереза во центарот на Скопје, Музејот на вода во Охрид кој треба да биде докомплетиран со уште 16 куќички, 130 тома македонска книжевност од кои ќе бидат објавени и луксузни изданија, дела од писатели-нобеловци, а во подготовка е уште еден проект од областа на издаваштвото – „Ѕвезди на светската книжевност“, работен заедно со врни македонски автори и издавачи. Еден од најзначајните проекти е доградбата на Народната и универзитетска библиотека „Свети Климент Охридски“ во Скопје со што се реши долгогодишниот проблем на чување и заштита на огромниот библиотечен фонд, а исто така е завршен и процесот на автоматизација на сите библиотеки низ Македонија, по што ќе следува нивна дигитализација. Последен проект за овие месеци е осветлувањето на Камениот мост неодамна. Во организација на Министерството за култура се одржаа Денови на Македонската култура во САД и во Чешка, а голем дел од културното наследство беше претставено во Рим за време на чествувањето на сесловенските просветители Кирил и Методиј. До 10 септември ќе бидат поставени сите 35 планирани скулптури на централното градско подрачје, со исклучок на две од нив: скулптурата „Врби“ која треба да биде поставена во самото корито на реката Вардар, и скулптурата „Порта“. За месец септември се планира целосно да биде завршено реновирањето на библиотеката во Битола и Куќата на Уранија во Охрид. Она што е особено значајно за Македонија, за Скопје, е тоа што од 3 до 12 септември ќе се одржи големото Уметничко биенале на млади уметници од Европа и Медитеранот, каде што ќе учествуваат над 700 автори.
Во тек е изградбата на стариот театар во Скопје, музејскиот комплекс, салата за Македонската филхармонија, театарот во Велес, а во завршна фаза се проектите за изградба на Турскиот театар, ревитализацијата на Хавзипашините конаци во Бардовци, куќата на Кемал Ататурк и проектот за ревитализација на Старата скопска чаршија. Интензивно се работи и на археолошките локалитети: скопското Кале, Скупи, Стоби, Хераклеја, Плаошник, Виничко кале, Таор, манастирот Трескавец, итн. По иницијатива на министерството е подготвен предлог за нов закон за култура кој ќе се однесува на финансирањето, како и нов закон за авторски права.
Во врска со најавениот ребаланс на буџетот, министерката најави дека ќе се скусат некои трошоци и ќе се направи добра распределба на средствата, но сите планирани проекти ќе бидат завршени.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Гоце Цветановски со специјална награда во Белград за придонес во филмската уметност и индустрија
Македонскиот режисер и сценарист Гоце Цветановски доби специјална награда за придонес во филмската уметност и индустрија на 19. издание на Српскиот фестивал за фантастични филмови, еден од најзначајните регионални фестивали посветени на жанровскиот и авторскиот филм.
Свеченото отворање на фестивалот се одржа во Културниот Центар во Белград, во присуство на бројни филмски автори, професионалци и љубители на фантастичниот филм. На настанот присуствуваше и директорот на македонскиот Културно-информативен центар во Белград, Васко Шутаров.
Наградата на Цветановски му беше врачена по проекцијата на оскаровецот „Поплава“, по што следеше панел-дискусија на тема иднината на анимираниот филм во регионот. На панелот, покрај Цветановски, учествуваа и истакнатите автори Растко и Ивана Чириќ, Никола Мајдак и Алекса Гајиќ, кои разговараа за предизвиците, новите технологии и можностите за регионална соработка во современата анимација.
При примањето на наградата, Цветановски се наврати на своите почетоци и емотивната врска со фестивалот:
„Мојата прва награда во кариерата ја добив токму на овој фестивал, за краткиот игран филм ‘Мал дисконтинуитет во време-просторот’ во 2014 година. Затоа ова признание за мене носи особена емоционална и професионална вредност.“
Наградата доаѓа како признание за долгогодишната авторска работа на Цветановски и неговиот придонес во современиот филм, со посебен акцент на фантастичниот и анимираниот жанр.
Култура
Во Центарот за култура „Трајко Прокопиев“ втора меѓународна изложба на уметничка фотографија „Мотус 2025“
Здружението за промоција на интелектуални, мултикултурни и спортски вредности – Мотус од Куманово, преку својот Фото клуб – Мотус, во период од 18 декември (четврток) 2025 во просториите на Центар за култура „Трајко Прокопиев“ во Куманово, ќе ја организира втората Меѓународна изложба на уметничка фотографија Мотус 2025.
На изложбата ќе бидат изложени пеесетина фотографии. Учество зедоа 249 автори од 50 земји.

Финансиер на изложбата е Општина Куманово, преку програмата за подршка на културни манифестации за 2025 година, а истата е под патронат на Меѓународната Федрација на Фотографска Уметност (ФИАП 2025/393), (Фото Сојуз на Македонија (ФСМ 2025/003) и Меѓународна Фото Асоцијација Дунав (ДИПА 2025/054).
Изложбата ќе биде отворена на 18 (четврток) декември 2025 во 19:30 часот во просториите на Центар за култура „Трајко Прокопиев“ во Куманово.
Култура
„Интер(но)фејс“ на Борис Шемов во „Мала станица“
На 18 декември 2025 година, со почеток во 20.00 часот, во Мултимедијалниот центар „Мала станица“, во рамките на програмските активности на Националната галерија, ќе биде отворена изложбата „Интер(но)фејс“ на уметникот Борис Шемов, курирана од д-р Ана Франговска.
„Интер(но)фејс“ е мултимедијален проект кој се фокусира на односот меѓу човекот и вештачката интелигенција, на улогата на јазикот како визуелно, идеолошко и комуникациско средство, како и на пост-интернет естетиката како нова културна реалност. Преку различни медиумски форми – текстуални интервенции, видео-содржини, алгоритамски и дигитални процеси – изложбата отвора прашања за моќта, контролата, технологијата и трансформацијата на субјектот во современиот дигитален контекст.
Насловот „Интер(но)фејс“ упатува на двојната природа на интерфејсот – како техничка површина на комуникација меѓу човекот и машината, но и како внатрешен, идеолошки простор во кој се преговараат значењата, одлуките и позициите на моќ. Изложбата го третира интерфејсот не само како функционален медиум, туку како критичка зона на судир меѓу човечкото искуство и алгоритамската логика.
Проектот се надоврзува на актуелните уметнички и теориски дискурси за постхуманизмот, визуелната култура и дигиталната медијација на реалноста. Во таа рамка, „Интер(но)фејс“ ја поставува вештачката интелигенција не како неутрален технолошки алат, туку како активен фактор во креирањето на современите културни, политички и етички релации.
Изложбата „Интер(но)фејс“ може да се посети во периодот од 18 до 24 декември 2025 година во Мултимедијалниот центар „Мала станица“, Национална галерија, Скопје.

