Култура
ПОТРОШАБЛ ПРОДУКТ
Лична библиотека
Пишува: Јелена ЛУЖИНА“Мажите се како чевли. Некои стојат подобро отколку другите. А, некогаш, ќе појдете во шопинг нема да ви се допадне ништо. И тогаш, по волја на среќата, следната недела ќе најдете чифт чевли што совршено ви одговара, но немате доволно пари за да ги купите и двете. Неодамна бев во токму таква ситуација… не со чевли, туку со мажи.” Вака, ете, пишува госпоѓата Џенет Иванович, американска писателка со словенско презиме. И тоа на самиот почеток од својата книга Љубовта на Стефани Плам. Препишувајќи ги овие пет иницијални реченици, знаев дека мора да постапувам крајно одговорно: имено, да ги испочитувам сите преведувачки и лекторски “несмасности” впишани во нивниот текст (преведен од Марјан Петров). Колку да знаете оти грешките што ги забележивте не треба да ги ставате на мојот рабуш. Откако книгата Љубовта на Стефани Плам успеав трпеливо да ја испрочитам (од почеток до крај), та откако (потоа) извесно време мислев дали за неа (воопшто) треба да пишувам, решив да прибегнам кон познатиот трик кој обично ги “спасува” сите книжевни колумнисти фатени во тесно (то ест: во бизарна ситуација некој производ спакуван помеѓу две корици да го проценуваат како литература). Ете, затоа и ги препишав цитираните пет реченици. За веднаш да ви стане јасно за што станува збор. За да ги одбегнеме евентуалните недоразбирања, ќе кажам веднаш: нема книжевен колумнист на овој свет кој би бил толку исклучив (или глупав) да го застапува ригидниот став според кој во таканаречената сериозна (или барем полусериозна) литература треба да се вбројуваат, главно, Уликс, Ана Каренина, Пеколот на Данте, Оливер Твист, Одвеано со виорот, Убиство во Ориент-експрес, Хари Потер и останатите познати и помалку познати книжевни продукти од најширок спектар. Верувам, исто така, дека тешко ќе се најде што-годе сериозен (илити одговорен) читател кој книжевноста сè уште би милувал да ја диференцира и дели на “лесна” и “тешка”, “елитна” и “популарна”, “висока” и “ниска”… Зошто, тогаш, воопшто тупам за “литерарноста на литературата”, наместо да пишувам за романот Љубовта на Стефани Плам? Најверојатно затоа што не наоѓам што-годе аргумент со помош на кој писанието со овој ветувачки наслов (и оној навидум духовит почеток за аналогијата помеѓу мажите и чевлите) би можела да го квалификувам како роман во онаа “потесна”/”суштествена” смисла на зборот. Онаа за која се застапуваат книжевните теоретичари, кои романескниот жанр го оценуваат/вреднуваат како комплексна, ама – поради угледот, влијанието и популарноста што ја ужива – дури и најважна книжевна форма. Добро, доколку книгата Љубовта на Стефани Плам навистина не може да се пофали со комплексноста, угледот, влијанието, популарноста и важноста (“жанровската нај-важност”) – во што можете да се уверите доколку се решите да прочитате барем половина од нејзините 178 страници – не е ли логично да се запрашаме зошто еден угледен, влијателен, популарен и неспорно релевантен македонски издавач (Култура) решил да се зафати со нејзиното преведување и објавување? За жал, спомнатиот издавач книгата не ја “надополнил” со каква било белешка во која евентуално би ги појаснил причините за изборот на токму овој труд на госпоѓата Иванович. Не го потпишал дури ниту уредникот кој односниот труд (белким) го приредил за печатењето. Не се погрижил, најпосле, да дометне барем некое кусо белешче за авторката (за која, признавам, до пред некој ден не знаев ама навистина ништо). Затоа и немав избор, туку – откако дисциплинирано го испрочитав прилично “несмасниот” превод на нејзината прилично банална книга, а не можев да одговорам на прашањето од претходниот пасус – самата да се впуштам во мала интернетска потрага по информациите. Дознав дека госпоѓата Иванович е родена во 1943 г. во некое гратче во државата Њу Џерси, дека е среќна сопруга и мајка на две деца, ама и мошне деловна жена која, откако во триесеттите години од својот живот открила дека пишувањето на акциони мелодрами (англиски: романтиц адвентуре новел) ептен ì оди од рака, сопственото хоби го трансферирала во успешен семеен бизнис. Дваесетина години подоцна, таа е горда сопственичка на фирмата Иванович.ком (види: њњњ/евановицх.цом), која ги произведува и продава нејзините многубројни книги. Само за онаа Стефани Плам од денешниов наслов има серија од, сега-засега, дваесет продолженија; меѓутоа, дамава пишува серијали и за некои други фикционални јунаци! Сите дејствија се случуваат во Трентон, гратче од 82.000 жители, инаку главен град на државата Њу Џерси.Книгите ги комплетира придружната галантерија што го стимулира маркетингот. На сајтот се рекламираат маички, кекси, сендвичи, омилениот шампон на Стефани Плам, нејзините домашни миленичиња и слични дребулии поврзани со содржината на продолженијата. За работата да си тече како што треба, госпоѓата Иванович мора да ги смислува и да ги пишува своите книжулиња секојдневно (по осум часа во делниците, по четири часа во текот на викендите), а за останатото (пласманот, на пример) се грижат нејзиниот верен сопруг, ефикасната ќерка и драгиот зет. Благодарение на вака примерно усогласен механизам, госпоѓата Иванович неодамна можела да си купи и два красни расни коња (има слика на сајтот). Повеќе за нив ќе дознаат тие што ќе се решат да ги читаат (и да ги преведуваат?) нејзините следни книги. Мене ми беше доволна и оваа една.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Филмот Efterklang: Makedonium Band во продукција на МКЦ селектиран на 5 филмски фестивали

Филмот “Efterklang: Makedonium Band” во текот на 2025 година е селектиран на пет престижни европски филмски фестивали.
Проекциите, ќе бидат проследени со концерт на данскиот музички состав Efterklang, а на дел од нив, ќе се одржат и настапи на целосниот музички ансамбл “Efterklang: Makedonium Band”.
Фестивалите, во чии рамки ќе биде прикажан филмот се “Balkan Film Week” во Лајпциг, “Budapest Ritmo Festival” во Будимпешта, “Dokfest Munich” во Минхен со пет последователни проекции, фестивалот “Ethniesy” во Бидгошч, Полска и “Tromso World” во Тромсо, Норвешка.
Филмот, успеа да биде и дел од каталогот на филмови на престижната авиокомпанија “Fly Emirates”, како дел од понудата филмови за време на прекуокеанските летови.
Музичкиот документарен филм кој се снимаше во текот на април 2023 насловен “Efterklang: Makedonium band” во продукција на Rosforth и Rumraket (Данска) и ЈУ Младински културен центар, минатата година ја имаше својата светска премиера на престижниот европски фестивал за документарен филм “CPH:DOX” во Копенхаген.
Филмот претставува музичко патешествие на групата Ефтеркланг во потрага по македонски музичари, со цел составување на голем ансамбл и нивен заеднички перформанс пред споменикот “Македониум” во чест на симболот на архитектонскиот споменик за слобода и независност.
Ефтеркланг во рамките на својата европска турнеја ќе настапат на 1 мај во културниот центар Паблик Рум.
Култура
Премиера на претставата за деца „Жива досада“ на 8 мај во МНТ

На 8 мај во 18:00 часот, во Македонскиот народен театар ќе се одржи премиерата на претставата „Жива досада“, авторски проект на актерките Билјана Јовановска, Изабела Јакимова и Нина Деан, а режијата ја потпишува Билјана Јовановска.
Во претставата играат: Гоце Андонов, Нина Деан, Изабела Јакимова, Јана Вељановска и Билјана Јовановска – алтернација.
Темата на претставата е досадата на децата во денешното време, каде што авторите ги охрабруваат како децата така и родителите да остават да им биде досадно без да ги окупираат со разни обврски, само за да ја избегнат досадата. Ликовите на децата, Вања и Бојана, кои се претставници на децата на денешното време, во еден момент се среќаваат со дел од ликовите на Недојдија, каде што во одреден момент си ги менуваат местата, со цел да докажат во чие време е подосадно. Претставата поентира со тоа што ги охрабрува децата да веруваат во магијата на играта, како и да научат да комуницираат вербално помеѓу себе.
Сценографијата е на Мартин Манев, музиката е на Оливер Митковски, костимограф е Валентина Чонкова, а кореограф е Нина Деан.
Претставата е наменета за возрасна категорија 5+.
Следната изведба е на 9 мај во 18:00 часот, а билетите за претставата се веќе пуштени во продажба.
Претставата е во продукција на РСМ НУ Македонски народен театар и е финансирана од сопствени средства.
Култура
(Видео) Tри филма што Скорсезе ги смета за врв на кинематографијата

Мартин Скорсезе, еден од највлијателните американски режисери, со децении ги поместува границите на филмскиот израз. Неговата филмографија опфаќа широк опсег на жанрови – од насилни урбани приказни до сложени љубовни драми и духовни дилеми.
Иако неговите понови филмови, како „Ирецот“ и „Тишината“, сè уште се препознатливи по нивната визуелна раскош и длабока анализа на ликови, многумина сè уште сметаат дека неговите најголеми дела потекнуваат од поранешниот период – со насловите „Таксист“, „Добри момци“ и „Разјарениот бик“.
Во текот на својата кариера Скорсезе често ги издвојуваше режисерите што го инспирираа, меѓу кои и Акира Куросава, Ингмар Бергман и Џон Форд. Сепак, еден особено го допре – јапонскиот режисер Кенџи Мизогучи, познат по класичните филмови, кои прикажуваат емоции преку поетски ритам и внимателно изработени слики.
Како негов омилен го наведува филмот на Мизогучи, „Приказни под месечината и дождот“ (Ugetsu monogatari) од 1953 година, кој ја следи приказната за амбициите, љубовта и за војната во 16 век.
„Овој филм имаше најголемо влијание врз мене. Има моменти во тој филм што ги гледав одново и одново и кои секојпат ми го одземаат здивот“, рече Скорсезе, пренесе магазинот „Фар аут“.
Иако „Приказни под месечината и дождот“ често се смета за ремек-дело, Скорсезе ја цени целата трилогија, која ги вклучува и „Животот на Охару“ (Saikaku ichidai onna) и „Саншо судијата“ (Sanshô dayû), а за која вели дека е врвот на светската кинематографија.
Работата на Мизогучи го отелотворува она што многумина го сакаат во јапонскиот филм – суптилност, емоции и елеганција. Неговото влијание може да се види и кај современите режисери, како Хироказу Коре-еда, кој го комбинира секојдневниот живот со длабоки емотивни слоеви. Восхитувањето на Скорсезе кон Мизогучи е уште еден доказ за неговата длабока поврзаност со филмската историја – и неговата непоколеблива почит кон мајсторите на визуелното раскажување приказни.