Каква може да биде критичката дебата по однос на хемонистичките (националистички) модели на креирање на историските наративи и идентитети преку нивно критичко и полемичко промислување?

Каква може да биде критичката дебата по однос на хемонистичките (националистички) модели на креирање на историските наративи и идентитети преку нивно критичко и полемичко промислување и преку презентација на алтернативните историски и уметнички наративи кои им обезбедуваат демократски простор на сите маргинализирани и исклучени идентитети, однесувања, пракси и субјективитети…? Токму таа и таква дебата е централна точка на вчерашната петочна и денешната саботна (15 август) конференција „Архиви на идентитетот“, во делот на теоретизирање на  темата „Поколенија“ на годинешниот Фестивал за современите уметности АКТО во Битола. Секако, како што посочената тема последниов период е присутна речиси во секоја пора од домашното општествено-политичко живеење, така дури ниту теоретските промислувања на десеттина културолози, теоретичари и историчари на уметноста, историчари и интелектуалци не беа можни (??!) без внесувањето на страста на дневно-политичкиот миг. Оттаму, барем првиот дел од конференцијата, намерно или не, влезе во какофонијата на толкуприсутното полемизирање за длабочината на корените на (македонските) поколенија. Директни поколенија на Александар Велики или не? Одговорот на ова прашање можеби ќе биде баран и на денешната попладневна сесија на конференцијата за архивите на идентитетот во битолскиот Завод и Музеј, веднаш до спомен-собата на Мустафа Кемал Паша Ататурк. Инаку, АКТО_4 и натаму се држи до неговите три основи параметри: просторот, темата и транасформацијата. Затоа синоќешната претставата „Леон“ (според истоимениот популарен филм на Лик Бесон од деведесеттите години; на фотографијата) во необичната изведба на панк-папет театарот „Дас Хелми“ од Берлин, Германија, во просторот на напуштениот клуб „Алхамбра“, е онаа „промислена“ забавна димензија која му ја дава душата на фестивал како АКТО. Наизглед приземен и „општонароден“, токму куклениот театар кој ја разбива инфантилната илузија за романтичното место и парче од вашето време – какви што се класичните куклени претстави за деца – го носи протестот. Без разлика што е прашање дали може да се нарече панкерски во изворната смисла на значењето… Во таа насока, или со таква енергија, беа и концертите на скопскиот бенд „Bei the fish“ и белградскиот „Репетитор“: млада, полнокрвна жанровска верзија на рокенрол. Новото поколение на стариот добар рок.Саботната програма на АКТО_4, освен споменатата конференција за архивирање на идентитетот, повторно ќе го претстави перформансот за Големиот брат и воајерот во скеој од нас, потоа современата танцова изведба „In&Out“ на трупата „Локомотива“ од Македонија и групната изложба на уметници од Словенија, Хрватска, Бугарија, Србија, Косово и Македонија. Финалето на вечерта е со сетот на диџеј Марупос од македонската формација „Фреш јунион“. Утре, в недела, на последниот ден од годинешниот АКТО_4, ќе биде презентирана берзата на уметнички проекти „Идеален проект“ и проекција на документарниот филм „Индустриски рај“ на Мартин Црталиќ (Хрватска). Затворањето на фестивалот ќе биде проследено со доделувањето на наградата за интердисциплинарност на АКТО, насловена според битолската андерграунд легенда Драгиша Наневски, мултимедијалниот перформанс „Fucked up dreamer“ од Јаша Мревље, во изведба на Лука Уршич (Словенија), и концертите на „The John“ и „Robotek (PMG Collective)“ во битолската Зоолошка градина.