Култура
Три македонски претстави на „Ex Ponto“
Интернационалниот театарски фестивал „Ex Ponto“ во Љубљана, Словенија, вчера беше отворен со проектот „Касандра“, копродукција меѓу фестивалите „Теута“ (Црна Гора), „ИНФАНТ“ (Србија), „Млад отворен театар“ (Македонија) и „Ex Ponto“ (Словенија)
„Касандра“ ќе го отвори и фестивалот „Млад отворен театар“ кој в сабота, 19 септември, започнува во Скопје. Текстот е на Љубомир Ѓурковиќ, режијата на Слободан Милатовиќ, а извршен продуцент е Дамир Домитровиќ – Кос, инаку и годинашен селектор на „МОТ“.Драматург на претставата е Загорка Поп-Антоска Андова, костимите се на Благој Мицевски, музиката на Шукрија Жути Серхатлиќ и видео Немања Петроније. Играат: Сенка Булиќ, Тихана Чулафиќ, Јована Стипиќ, Нико Горшиќ, Шукрија Жути Серхатлиќ, Љубомир Ѓурковиќ, Слободан Милатовиќ, Дамир домитровиќ – Кос.Касандра, античката пророчица се појавува во новата модерна верзија на Ѓурковиќ. Драмата е поврзана со пророштвото, а иницијативата за реализација на претставата е поврзана со еден момент на откровение кое им се случило на авторот, режисерот, продуцентот и еден од актерите на претставата во 2006 година.Покрај „Касандра“, на „Ex Ponto“ ќе се одиграат уште две македонски претстави – „Граница“ и „Валкани приказни“, двете во режија на Софија Ристевска, а во продукција на Мал драмски театар од Битола и Новиот градски од Охрид.Претставата „Валкани приказни“ од П. Гутиерес, Р. Полеш, Е. Енслер и Е. Олби на публиката и‘ нуди микс на современиот свет токму преку сексуалноста, страстите и разните девијации. Распадот што се случува во општеството доспева на сцената. Оваа едночинка е своевидна деконструкција на сексот и насилството. Трите лика се маргиналци (иако млади веќе се губат во џунглата на светот, а нивното барање на сопствениот идентитет е повеќе скитање), кои доспеваат на јавната сцена, нешто што само по себе им се препорачува на младите генерации театарски гледачи. Бруталноста и вулгарноста тука се во функција на естетски категории како еден вид хиперреализам. „Валканите приказни“ се чист и девствен театарски чин, кој може да се сублимира како приказ на суровата вистина.Играат: Никола Тодоровски, Стрезо Стаматовски и Адријана Билаловиќ.Камерниот проект „Граница“ од Венко Андоновски зборува за тоа колку политиката навлегува и располага со човечката индивидуа. Оваа претстава јасно покажува дека општеството, дури и кога е најагресивно, не смее да да го повреди просторот под покривката на креветот. Играат: Горан Стојаноски, Јасмина Билаловиќ, Никола Тодороски, Јоана Поповска и Борис Чоревски.Фестивалот „Ex Ponto“ завршува на 23 септември.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Факултетот за музичка уметност го најави годишниот концерт „ОРИОН – каде што се раѓаат ѕвездите“
Факултетот за музичка уметност – Скопје го најави годишниот концерт насловен „ОРИОН – каде што се раѓаат ѕвездите“, кој ќе се одржи во петок, 5 декември, со почеток во 20:00 часот во Големата концертна сала на Македонската филхармонија. Настанот е дел од одбележувањето на 59-годишнината од постоењето на институцијата.
ФМУ – Скопје истакнува дека како алма матер на голем број уметници од земјата и регионот, останува централниот столб на музичкото и балетското образование, создавајќи генерации изведувачи, педагози и творци кои го обликуваат уметничкиот живот во Македонија.
На концертната програма ќе настапат Симфонискиот оркестар на ФМУ, Мешаниот хор „Драган Шуплевски“, Камерниот гудачки оркестар „ФМУ Солисти“, Оркестарот од народни инструменти со солисти, студенти од Катедрата за балетска педагогија, од Катедрата за џез и популарна музика, како и дувачкиот ансамбл на ФМУ, под водство на проф. м-р Цанев, проф. м-р Татарчевски и доц. м-р Спироски.
Публиката ќе има можност да слушне дела од Пурсел, Сен-Санс, Прокофјев, Тиле/Вајс, Коен, Сусато, Горецки, Гершвин, македонска традиционална музика, како и нови композиции од студентите А. Голчева и М. Цветановска.
Влезот на настанот е слободен.
Култура
Сè што ни е заедничко“ – во МСУ изложба што го иницира прашањето „Дали навистина го дишеме истиот воздух?“
Сè што ни е заедничко (Институција во дишење) – нова изложба во МСУ-Скопје од 27 ноември
Во Музејот на современата уметност – Скопје на 27 ноември 2025 година, со почеток во 20 часот, ќе биде отворена изложбата „Сè што ни е заедничко (Институција во дишење)“, кураторски проект на Мира Гаќина и Јованка Попова.
Во изложбата учествуваат Forensic Architecture, Денис Фереира да Силва и Арџуна Неуман, Дурмиш Ќазим, Џумана Мана, Зорица Зафировска и Палестинскиот музеј.
Проектот тргнува од прашањето дали навистина го дишеме истиот воздух. Изложбата го поставува воздухот како ресурс што формално го делиме, но не и еднакво, укажувајќи на токсичните атмосфери – буквални и политички – и на позицијата на маргинализираните заедници.
Инспирирана од концептот на Фанон за „борбено дишење“, поставката ги истражува уметничките практики што откриваат колонијални, империјални и капиталистички структури впишани во воздухот што го дишеме. Авторите визуелизираат токсични облаци, архиви на насилство и невидливи атмосфери што влијаат врз секојдневието.
Паралелно со изложбата, која ќе трае до крајот на февруари, ќе се одржат јавни програми. Во рамките на проектот „Институционални градини“ на Зорица Зафировска ќе има детски работилници за садење и изработка на семенски топчиња, активности за чистење и обновување на просторот околу МСУ, поставување компостна кутија и прикажување едукативни видеа.
Со оваа поставка МСУ-Скопје се претставува како „институција во дишење“ – отворена, инклузивна и ориентирана кон заедницата, со повик за заедничко размислување и акција. Визуелниот идентитет на проектот е дело на Албана Бектеши.
Култура
Промоција на монографијата „Рисима“ од Јасна Франговска
Во среда, 3 декември, со почеток од 19:00 часот во „Јавна соба“, Скопје, ќе се одржи промоцијата на монографијата „Рисима“ од Јасна Франговска, посветена на најпознатата и најуспешна македонска кореографка за современ танц ‒ Рисима Рисимкин. Изданието е на „ПНВ Публикации“ и објавено е со поддршка од Министерството за култура и туризам.
Монографијата низ разговор со Јасна Франговска и Рисима Рисимкин ќе ја претстави Јулијана Величковска, главен и одговорен уредник на „ПНВ Публикации“.
Во ова обемно и луксузно издание, на 180 страници, опфатени се сите значајни аспекти од 45-годишната кариера на Рисима Рисимкин ‒ од самите почетоци како балерина, со сите предизвици со кои се соочувала, до големите успеси што ја дефинираа како истакната кореографка од областа на современиот танц, којашто со нејзината едукациска работа зад себе остава нови генерации танчари и кореографи. Рисима Рисимкин е клучна фигура во македонската култура, а нејзиниот труд годинава беше крунисан и со високото признание ‒ Витез на францускиот ред на уметностите и книжевностите што го доделува државата Франција.
Покрај извонредно питкото писмо на Франговска, што на многу топол и непосреден начин го доближува животниот и професионалниот пат на Рисимкин, извадоците од позначајните рецензии за нејзините дела и обраќањата до читателот од самата Рисима, изданието е збогатено и со неверојатни фотографии од личната архива на Рисимкин и од архивата на „Интерарт културниот центар“, чиишто автори се: Андреј Гиновски, Драган Перковски, Сашо Димоски, Сердар Ајдин, Aнтонио Пиштолов, Ивана Тасев, Олга Ибатулина, Зоран Велјаноски ‒ Летра, Емил Петров и Борис Грдановски.
„Би ја опишала како македонската Пина Бауш, потпрена на белиот балет, којашто во еден момент посакува да излезе од таа рамка и да оди во слободата на движењето…“, ќе изјави Мирјана Радочевиќ за „Политика“, Белград во 2003 г.

