Култура
Македонска филмска магија на американски терен
Го искористивме престојот на Дејвид Милер, режисер од САД, во Скопје, кој е дојден во работна посета на студиото Фx3x со кое веќе подолго време успешно соработува. Со него зборувавме за досегашните искуства од соработката со скопските “анимајстори” и за идните планови со Фx3x
Студиото Фx3x го сработи анимираниот филм за деца Холи и Хал во траење од 50 минути за потребите на американски синџир на продавници на играчки Билда беар. Филмот беше наменет за интернет-пазарот, но позитивните реакции му доделија почесна премиера на американската телевизија Еј-Би-Си која е сопственост на Дизни. Премиерата е најавена за 24 ноември, на Денот на благодарноста, во ударен термин во 19 часот. Филмот е во режија на американскиот режисер и продуцент Дејвид Милер, а во Македонија се изработи комплетната анимација и монтажа на звукот, што значи речиси цел филм е завршен тука. Покрај ова, Фx3x редовно работат на реклами за познати брендови за американскиот пазар, а во изработка е и нова анимирана серија. Тимот Фx3x предводен од Кристијан Даниловски ја има и единствената номинација за Македонија на наградите “Еми” за телевизиската серија Патеката до 11 септември.Интересната комбинација од Дејвид Милер, режисер кој работел исклучиво на долгометражни филмови, и креативноста на веќе познатото македонско студио Фx3x, предводено од Кристијан Даниловски, го обележа патот кон успехот. Првата нивна соработка е на анимирана серија со музичка содржина. Во приказната станува збор за музички инструменти кои имаат свои карактери, карактер на виолината, карактер на тапанот, карактер на трубата… “Секој инструмент е посебна личност. Приказната е за деца на возраст од три до седум години. На таа возраст може да се влијае на децата за да се оформат како музички креативни личности, но и да научат од каде доаѓа музиката, кој ја создава, затоа музичките инструменти се одбрани како главни ликови. Приказната негува хармонија што треба да е присутна во музиката. Целата приказна е базирана на музика која всушност е интернационална и инструментите се од целиот свет”, ни раскажа Милер. На прашањето како дојде до оваа идеја за да се направи една ваква анимирана серија, тој одговори: “Публиката за којашто е наменета оваа серија, односно децата, многу често знаат да речат дека млекото и сирењето се од супермаркет, а не од животните. Па, поради тоа треба да им се покаже од каде доаѓа и музиката и кој ја создава”, објасни режисерот.Инаку, Дејвид Милер и Кристијан Даниловски соработуваат веќе пет години и заедно имаат работено на многу проекти.“Пред околу пет години се запознав со Кристијан преку некои продуценти од филмската индустрија. Јас работев на проект во Холандија, работев на развивање на моите ликови и тогаш ми беа претставени луѓето од Македонија за кои ми рекоа дека се заинтересирани, работат со 3Д-анимација, дека работат на развивање ликови и така се запознавме”, рече Милер и додаде: “Македонците се ентузијасти и воедно се и големи професионалци, па по извесно време почнавме да работиме заедно на креирањето на материјалот. Заедно сме пет години и работевме на многу проекти”, заврши Милер. Македонското студио Фx3x работеше и на реклами на многу познати брендови, како што се Shell Oil, Теlмеx – Теlеcом Меxicо, Фанта и АТ&Т, но она што е најинтересно и што беше изненадување за сите е работата на филмски гиганти како Терминатор, претходно Авијатичарот, како и на Златниот компас, филм што го освои “Оскарот” за визуелни ефекти. Но, сепак, за свој најголем успех ја сметаат номинацијата за “Еми”, за телевизиската серија Патот до 11 септември. Дејвид Милер за Форум откри интересни податоци околу неговата работа. Започнал уште во раните деведесетти години, како режисер на фотографија и дизајнер на продукција во индустријата за долгометражни филмови, вклучувајќи го и интегрирањето на забавните паркови во тие визуелни проекти и нивно дизајнирање. Имајќи предвид дека во тоа време технологијата и компијутерите за таа работа не биле доволно усовршени, Милер сепак наоѓал начини да ја заврши работата најдобро што може. Дејвид Милер важи за извонреден светски режисер и продуцент во филмската индустрија на светско ниво, а тоа го докажува и најинтересната случка што тој ја сподели со Форум. “Во 1993 г. на снимањето на Симпл мајндс и на Дејвид Стјуарт ги испраќавме визуелните ефекти од Лос Анџелес директно на сцената во Париз за да добиеме ефект на прашина директно на нивниот концерт. Значи, во не многу совршени услови работевме од Лос Анџелес, а прашината ја создававме на сцената во Париз”, се присети Дејвид на успешната работа во раните деведесетти години кога технологијата и условите и не биле доволно поволни за нивната работа. Во тој период, Кристијан Даниловски заедно со неговиот партнер Миливоје Ѓорѓевиќ ја основаат Фx3x, а претходно и двајцата работеле на анимации и ефекти. Нивна главна желба и тајната до успехот е што обајцата сакале да работат во областа на визуелните ефекти и самите да креираат ефекти како оние во популарните филмови на тоа време, Терминатор 2 и Паркот Јура. “Дванаесет години подоцна, по многу работа, дел од желбите ни се исполнија. Со партнерот решивме да понудиме соработка со Холивуд и така почна сè”, вели Кристијан за неговите почетоци кон успехот.
Во Македонија подобро се работи отколку во Кина“Сум работел во земји низ целиот свет, развивајќи ги визуелните ефекти. Сум работел во Шангај, во Индија и на многу други места, но сепак Македонија е нашиот избор.Македонија има разбирање за културата која денес заработува на светскиот пазар. Американската филмска индустрија е таа која прави пари и го има приоритетот, но и Македонците имаат чувство за тоа и се прилично успешни на тоа поле”, рече Милер.“Кинезите имаат посебно сфаќање за забавата. Понекогаш работат нешто сосема различно. Не станува збор за подобро или полошо, едноставно е различно. Ако сакате да направите нешто што ќе му се приближи на Дизни или Дрим воркс, треба да се има посебно чувство за тоа, особено во индустријата за анимација, а моментно на тоа наидувам само во Македонија”, нагласува Милер.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Поддршка за културата во Битола: MINT зад Шекспир фестивалот 2025
Денес официјално започнува Шекспир фестивалот во Битола, еден од најзначајните и најреномирани театарски настани во регионот, кој годинава повторно ги обединува највлијателните и најиновативните Шекспирови продукции од светот.
Организиран од Народниот театар Битола, фестивалот претставува платформа каде класичните драмски текстови добиваат современи интерпретации, а Битола станува центар на висока сценска уметност.
Во пресрет на свеченото отворање, денес се одржа работна средба помеѓу директорот на Народниот театар Битола, Васко Мавровски, и генералниот директор на MINT Fintech Group, Никола Јошевски. MINT е долгогодишен партнер и спонзор на Народниот театар Битола, а годинава ја проширува својата поддршка и како клучен спонзор на Шекспир фестивалот.
Средбата, одржана во фоајето на театарот, беше можност за разговор за заедничката визија, новите идеи и стратешкото планирање на програмските и културните иницијативи за 2026 година.
„MINT продолжува да вложува во културата не како обврска, туку како уверување дека уметноста ја гради заедницата, а силната културна сцена значи силно и одржливо општество,“ истакнаа од компанијата.
Вечерва, со кревање на завесата, Битола повторно ќе стане театарски центар чијашто традиција, енергија и визија ја прават препознатлива на културната мапа на регионот.
(ПР)
Култура
Објавен „Речник на псевдонимите во македонската книжевност од првата половина на ХХ век“ од Славчо Ковиловски
„Македоника литера“ објави нова книга на Славчо Ковилоски со наслов „Речник на псевдонимите во македонската книжевност од првата половинана ХХ век“.
Овој речник се надоврзува на „Речникот на псевдонимите во македонската книжевност од XIX век“, од истиот автор, публикуван во 2022 година. Покрај лажните имиња од сите видови (псевдоними, кратенки, знаци) овде се вклучени и одредници со прекари на публицисти, родените имиња на авторите, како и одреден број партизански псевдоними.
Во Речникот се наоѓаат книжевни псевдоними на 187 автори и 36 псевдоними од други области со вкупен број од 223 лица со скриени имиња. Исто така, има 19 родени (крстени) имиња на луѓе од книжевноста и културата, како и 37 автори чии прекари се споменуваат покрај нивните имиња. Вкупниот број на псевдоними изнесува повеќе од петстотини. Посебно поглавје е посветено на теорискиот пристап при објаснувањето на методологијата, односно постапките за дешифрирање и категоризирање на скриените имиња. Овој дел е особено важен, бидејќи без соодветен критички метод на потврдување или негирање на авторството препишано според псевдоним, не може да се добие релевантен одговор, прецизно дефиниран, елабориран според современите концепции на теоријата на книжевноста, но и на книжевно-историските односи и практики.
Славчо Ковилоски (Скопје, 1978) е македонски книжевен историчар, културолог, поет, прозаист. Автор е на неколку прозни, поетски и монодрамски дела, како и на повеќе монографии од областа на книжевноста, историјата и културологијата. Прикази и статии објавувал во повеќе македонски списанија и дневните весници. Има преведено шест белетристички и научни дела од хрватски и бугарски на македонски јазик и повеќе преводи од српски јазик објавени во периодиката. Делови од неговото прозно и поетско творештво се преведени и препеани на неколку европски јазици.
Работи во Институтот за македонска литература (Одделение за македонска литература во XIX век), при Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје.
Култура
Пијано-рецитал „Скопје во петолиние 2028“
Културниот информативен центар – Скопје го најавува пијано рециталот „Скопје во петолиние 2028“ – македонска музичка приказна во чест на Скопје, Европска престолнина на културата 2028.
Овој уникатен рецитал ќе ја раскаже музичката приказна на нашиот град преку внимателно одбрани дела на македонски композитори, претворајќи го Скопје во вистинска партитура, а пијаното – во раскажувач. Рециталот претставува интимна пијанистичка нарација која го пренесува духот и енергијата на градот директно до срцето на публиката.
На пијаното ќе настапи Давид Павиќ, млад, но веќе признат пијанист кој го претставува новиот бран на македонски уметници. Со внимателно одбраниот репертоар, рециталот ќе го истакне генерацискиот премин на македонските композитори и континуитетот на музичкото изразување во Македонија.
Овој рецитал е прв целовечерен концерт од ваков вид воопшто кај нас, во кој младата надеж на македонската пијанистичка сцена, Давид Павиќ, преку својот личен уметнички израз ќе ги претстави делата на македонските композитори во ново светло.
Со внимателна интерпретација и емоционална длабочина, тој не само што ги оживува музичките дела на македонските композитори, туку и ги афирмира пред домашната и меѓународната публика.

