Култура
Македонска филмска магија на американски терен

Го искористивме престојот на Дејвид Милер, режисер од САД, во Скопје, кој е дојден во работна посета на студиото Фx3x со кое веќе подолго време успешно соработува. Со него зборувавме за досегашните искуства од соработката со скопските “анимајстори” и за идните планови со Фx3x
Студиото Фx3x го сработи анимираниот филм за деца Холи и Хал во траење од 50 минути за потребите на американски синџир на продавници на играчки Билда беар. Филмот беше наменет за интернет-пазарот, но позитивните реакции му доделија почесна премиера на американската телевизија Еј-Би-Си која е сопственост на Дизни. Премиерата е најавена за 24 ноември, на Денот на благодарноста, во ударен термин во 19 часот. Филмот е во режија на американскиот режисер и продуцент Дејвид Милер, а во Македонија се изработи комплетната анимација и монтажа на звукот, што значи речиси цел филм е завршен тука. Покрај ова, Фx3x редовно работат на реклами за познати брендови за американскиот пазар, а во изработка е и нова анимирана серија. Тимот Фx3x предводен од Кристијан Даниловски ја има и единствената номинација за Македонија на наградите “Еми” за телевизиската серија Патеката до 11 септември.Интересната комбинација од Дејвид Милер, режисер кој работел исклучиво на долгометражни филмови, и креативноста на веќе познатото македонско студио Фx3x, предводено од Кристијан Даниловски, го обележа патот кон успехот. Првата нивна соработка е на анимирана серија со музичка содржина. Во приказната станува збор за музички инструменти кои имаат свои карактери, карактер на виолината, карактер на тапанот, карактер на трубата… “Секој инструмент е посебна личност. Приказната е за деца на возраст од три до седум години. На таа возраст може да се влијае на децата за да се оформат како музички креативни личности, но и да научат од каде доаѓа музиката, кој ја создава, затоа музичките инструменти се одбрани како главни ликови. Приказната негува хармонија што треба да е присутна во музиката. Целата приказна е базирана на музика која всушност е интернационална и инструментите се од целиот свет”, ни раскажа Милер. На прашањето како дојде до оваа идеја за да се направи една ваква анимирана серија, тој одговори: “Публиката за којашто е наменета оваа серија, односно децата, многу често знаат да речат дека млекото и сирењето се од супермаркет, а не од животните. Па, поради тоа треба да им се покаже од каде доаѓа и музиката и кој ја создава”, објасни режисерот.Инаку, Дејвид Милер и Кристијан Даниловски соработуваат веќе пет години и заедно имаат работено на многу проекти.“Пред околу пет години се запознав со Кристијан преку некои продуценти од филмската индустрија. Јас работев на проект во Холандија, работев на развивање на моите ликови и тогаш ми беа претставени луѓето од Македонија за кои ми рекоа дека се заинтересирани, работат со 3Д-анимација, дека работат на развивање ликови и така се запознавме”, рече Милер и додаде: “Македонците се ентузијасти и воедно се и големи професионалци, па по извесно време почнавме да работиме заедно на креирањето на материјалот. Заедно сме пет години и работевме на многу проекти”, заврши Милер. Македонското студио Фx3x работеше и на реклами на многу познати брендови, како што се Shell Oil, Теlмеx – Теlеcом Меxicо, Фанта и АТ&Т, но она што е најинтересно и што беше изненадување за сите е работата на филмски гиганти како Терминатор, претходно Авијатичарот, како и на Златниот компас, филм што го освои “Оскарот” за визуелни ефекти. Но, сепак, за свој најголем успех ја сметаат номинацијата за “Еми”, за телевизиската серија Патот до 11 септември. Дејвид Милер за Форум откри интересни податоци околу неговата работа. Започнал уште во раните деведесетти години, како режисер на фотографија и дизајнер на продукција во индустријата за долгометражни филмови, вклучувајќи го и интегрирањето на забавните паркови во тие визуелни проекти и нивно дизајнирање. Имајќи предвид дека во тоа време технологијата и компијутерите за таа работа не биле доволно усовршени, Милер сепак наоѓал начини да ја заврши работата најдобро што може. Дејвид Милер важи за извонреден светски режисер и продуцент во филмската индустрија на светско ниво, а тоа го докажува и најинтересната случка што тој ја сподели со Форум. “Во 1993 г. на снимањето на Симпл мајндс и на Дејвид Стјуарт ги испраќавме визуелните ефекти од Лос Анџелес директно на сцената во Париз за да добиеме ефект на прашина директно на нивниот концерт. Значи, во не многу совршени услови работевме од Лос Анџелес, а прашината ја создававме на сцената во Париз”, се присети Дејвид на успешната работа во раните деведесетти години кога технологијата и условите и не биле доволно поволни за нивната работа. Во тој период, Кристијан Даниловски заедно со неговиот партнер Миливоје Ѓорѓевиќ ја основаат Фx3x, а претходно и двајцата работеле на анимации и ефекти. Нивна главна желба и тајната до успехот е што обајцата сакале да работат во областа на визуелните ефекти и самите да креираат ефекти како оние во популарните филмови на тоа време, Терминатор 2 и Паркот Јура. “Дванаесет години подоцна, по многу работа, дел од желбите ни се исполнија. Со партнерот решивме да понудиме соработка со Холивуд и така почна сè”, вели Кристијан за неговите почетоци кон успехот.
Во Македонија подобро се работи отколку во Кина“Сум работел во земји низ целиот свет, развивајќи ги визуелните ефекти. Сум работел во Шангај, во Индија и на многу други места, но сепак Македонија е нашиот избор.Македонија има разбирање за културата која денес заработува на светскиот пазар. Американската филмска индустрија е таа која прави пари и го има приоритетот, но и Македонците имаат чувство за тоа и се прилично успешни на тоа поле”, рече Милер.“Кинезите имаат посебно сфаќање за забавата. Понекогаш работат нешто сосема различно. Не станува збор за подобро или полошо, едноставно е различно. Ако сакате да направите нешто што ќе му се приближи на Дизни или Дрим воркс, треба да се има посебно чувство за тоа, особено во индустријата за анимација, а моментно на тоа наидувам само во Македонија”, нагласува Милер.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Љутков: Културното наследство не е минато што го чуваме по инерција, туку иднина што ја градиме со свест

Министерот за култура и туризам Зоран Љутков, австрискиот амбасадор Мартин Памер, претседателот на Управниот одбор на ЕВН Македонија, Волфганг Мајер, и директорката на Археолошкиот музеј на Македонија, Магдалена Манаскова, го посетија археолошкиот локалитет Тумба Маџари по повод потпишување Договор за долгорочно користење на парцела во сопственост на ЕВН што е во рамките на локалитетот.
Локацијата што денес се отстапува за долгорочно користење, во рамките на археолошкиот локалитет Тумба Маџари, станува дел од живата мрежа на научна работа, теренски истражувања, едукација и развој.
Кога јавниот и приватниот сектор застануваат на иста страна, на страната на заедничките општествени вредности, тогаш и ефектот никогаш не изостанува. Со потпишувањето на денешниот договор, локалитетот Тумба Маџари добива нова перспектива.
Љутков упати благодарност до Волфганг Мајер, претседател на Управниот одбор на ЕВН Македонија, до ЕВН како компанија и до австрискиот амбасадор Мартин Памер за континуираната соработка во областа на културата.
Министерството за култура и туризам стои зад оваа иницијатива, активно поддржувајќи ја соработката меѓу јавниот и приватниот сектор, создавајќи широк круг на поддршка и ангажман. Оваа партнерска врска не само што го зајакнува нашиот културен идентитет туку, исто така, го поттикнува развојот на туризмот и на економијата, притоа создавајќи нови можности за локалните заедници. Потпишувањето на денешниот договор не е само правен акт, ова е чин на зрелост на заедницата што го препознава културното наследство како вредност што има смисла само кога заеднички се чува и се споделува.
Култура
Концерт на Дони Мекаслин и националниот џез-оркестар

На 14 јули 2025 година, со почеток во 21:00 часот, во Македонскиот народен театар, љубителите на џезот ќе имаат можност да присуствуваат на извонреден концерт, заеднички настап на еден од најсмелите и највпечатливи саксофонисти и композитори на современата џез сцена, Дони МекКаслин и Националниот џез оркестар. Диригент на концертот ќе биде маестро Владимир Николов.
Името на Дони МекКаслин (САД) стои зад едно од најзначајните музички изданија на 21 век – Blackstar, последниот албум на Дејвид Боуви, на кој токму МекКаслин беше една од клучните креативни сили што го обликуваа неговиот експериментален звук. Од тој момент, МекКаслин продолжува да ги редефинира границите на џезот, создавајќи музика која живее на пресекот меѓу жанровите – каде електрониката, арт-рокот и импровизацијата се среќаваат со слободата на изразот. За тоа сведочат албумите Blow. (2018) и I Want More (2023) – хибриден звук кој не припаѓа на еден жанр, туку на уметноста како процес на преобразба.
New York Times за еден негов концерт напиша: „Сè започна со синтисајзер што пулсира во слободен ритам, за потоа да премине во тенор-соло што звучеше и како бура и како молитва.“
Билетите за концертот може да се набават online на MKTickets и на продажните места на МКТикетс. На самиот ден на концертот билетите ќе бидат достапни и на билетарницата на Македонскиот народен театар (МНТ).
Култура
Изложба посветена на ансамблот „Мањифико“ во Градскиот музеј во Крива Паланка

Ретроспективната изложба посветена на еден од најзначајните македонски музички состави – ансамблот „Мањифико“, кој во своето 31- годишно постоење остави длабоки траги во македонската и меѓународната музичка сцена, ќе биде отворена на 5 јули (сабота) 2025, со почеток во 20,30 часот, во уметничката галерија на ЛУ Градски музеј Крива Паланка.
Изложбата е екслузивен и траен спомен и чествување на богатиот опус на „Мањифико“ со обемна збирка од над 240 селектирани експонати, фотографии, постери, документи, аудио-визуелни снимки и архивски материјали кои сведочат за извонредната уметничка активност и достигнувањата на овој реномиран состав. Меѓу нив е и монографијата „Ансамблот Мањифико мит-легенда или реалност“, чиј автор е еден од основачите и член на овој состав Пантелеј-Панче Кочовски.
Експонатите вклучуваат 32 големи постери и 15 оригинални плакати од концерти и настапи, над 60 паноа, над 200 селектирани уметнички фотографии, аудио и видео касети, ЦД и ДВД изданија, признанија, студиски снимки, концертни програми, сценографски документи и монографското издание.
Изложбата, со која се одбележуваат 65 години од основањето на славната група, пред се, е посветена на починатите членови на „Мањифико“, сите извонредни музички ументици, на чело со вокалниот солист и ѕвезда на ансамблот, Невенка Кочовска. Во чест на овој екслузивен настан, дел од репертоарот на легендарниот состав ќе отпеат Лидија и Тања Кочовски, наследничките на Панче и Невенка.
„Последно што посакав е да оставам траен спомен на ансамблот преку експонати, сведоштва и фактографија и да ја запознаам македонската јавност со нив“, вели Панче Кочовски автор на изложбата и на монографијата.
Ансамблот „Мањифико“ е основан во далечната 1959 година и во својата 31-годишна уметничка одисеја достигнува интернационална и интерконтинентална афирмација. На својот репертоар има над 320 композиции од Латинска Америка и Шпанија, од кои над 220 на носачи на звук, 80-тина нумери за 30-тина радио станици во поранешна Југославија и Европа, 28 мали музички плочи, 5 ЛП албуми, 4 аудиокасети, 2 ЦД и неколку ДВД изданија. Најголем дел од изданијата се продавани во златен и сребрен тираж.
Во своето над 30-децениско постоење, ансамблот „Мањифико“ има настапувано во над 42 земји ширум светот, вклучувајќи ги: Австрија, Италија, Русија, Турција, Индија, Египет, САД (Индијана, Калифорнија, Илиноис, Мичиген, Невада), Австралија, Азербејџан, Казахстан, Узбекистан, Шведска, Германија, Бугарија, и многу други. Изведени се околу 4300 концерти, со вкупна публика од над 8.700.000 посетители. Ансамблот учествувал и во театарски продукции, снимал музика за телевизија и филм, а во 16 ТВ студија низ Европа и СССР се снимени над 140 телевизиски емисии и блокови, со учество на бројни познати вокални солисти. Има настапувано и за југословенскиот претседател Тито, пред мексиканскиот претседател Лопез Матеоз, како и о победникот на Сан Ремо Тони Далара. Иако главниот репертоар е составен од латиноамериканска музика, на интернационалните настапи „Мањифико“ изведува и македонски и југословенски хитови како музичка идентификација на ансамблот и регионот. Истовремено, како познати филантропи, имаат одржано и преку 600 хуманитарни коцерти, меѓу кои и за земјотресот и поплавата во Скопје.
Покрај Невенка и Панче, дел од „Мањифико“ биле и врвните музичари Крсто Таушанов, Петар Галев, Димитар Томов, Јане Коџабашија, Хозе Свиличиќ, Владимир Нигојевиќ, Миле Барбаровски, Коце Икономов, Миле Лукаров, Димитар Павловски и менаџерот Борис Низамовски.