Култура
Инсталација од Јане Чаловски во лондонски „Тејт Британ“
Во сабота, 15-ти мај, во лондонската галерија „Тејт Британ“ (Tate Britain) ќе биде презентирана инсталцаијата од македонскиот уметник Јане Чаловски во рамките на изложбата „Размисла, пауза, процес (Ситуација)“ која ќе биде поставена до 20-ти август
Изложбата ќе биде отворена во 11 часот, со разговор на Јане Чаловски со Луси Бајат, а пото ае планирана поширока дискусија во простор со ОуУнПо (Работилница на потенцијални светови).Инстлацијата на Чаловски е дел од програмата на националната организација “Современо уметничко друштво” (Contemporary Art Society) во соработака со „Тејт Британ” во Лондон која се реализира по повод стогодишнината од нејзиното постоење. Во рамки на програмата „Современо уметничко друштво” покани три уметника да ја користат колекцијата на „Тејт” како појдовна точка за селектирање дела преку кои се доловува една поиканва и оргинална слика за развојот на модернизмот во уметноста. Оваа серија на изложби е насловена „Основање платформа” и започна во Тејт Британ со инсталацијата на Елизабет Прајс „Совршени текови и треперливи супстанци” (5 февруари – 3 мај). Вториот проект е делото на Јане Чаловски „Размисла пауза процес (Ситуација)” а третата селекција на делата ќе ја направи неодамнешниот добитник на британската награда „Тарнер”, Ричард Врајт, и која ке биде поставена есенва.Јане Чаловски ја прифати поканата на „Современото уметничко друштво” за да работи на колекцијата и архивата на „Тејт” како можност да започне период на истражување кое го водело, можеби неизбежно, да преиспита широк ранг на преокупации и претпоставки кои се однесуваат на концептите и теоретските постулати во моденизмот вклучувајки уметнички дела кои се потпираат на идејата за активно и концептуално залагање на публиката. Селектираните дела во проектот на Чаловски се „Голема конференциска платформа платформа”, (1998) на Лијам Гилик, дело кое повеќе од било кое друго се обидува да создаде простор како отворена структура за слободно размислување и за се уште „ненапишано” сценарио. Други дела кои се вклучени во инсталацијата на Чаловски се на уметниците Френсис Елис , ВитоАконци, Џозеф Бојс, Ема Кеј, Кристофер Вул, Анри Матис, Џеф Вол и необјавениот ракпоис на авторот Свен Берлин. Со додавање на саунд-арт делото „Група ротации” на францускиот уметник Самон Такахаши (Самон Такахасхи) и интерактивното делото на Чаловски “Улај” инсталацијата станува повеќе од збир на индивидуални дела, всушност тоа станува една поголема нарација за флексибилноста на идеите и флуидноста на кураторските и уметнички процеси. Овие дела го предвидуваат ефектот на гледачот кој е повикан да искуси нов начин на согледување на модернизмот во контекст на современата уметност. Како дополнение на проектот, на 15-ти мај Чаловски ќе одржи и јавна дискусија со истражувачката група „ОуУнПо (Работилница на потенцијални светови)” во која е член и еден од основачите. “ОуУнПо” е флексибилна работна група од дванаесет уметници, кураори и научни истражувачи кои ги поврзува интересот кон концептот на време и простор и улогата на субјективноста во современиот уметнички дискурс. Јане Чаловски живее и работи во Скопје. Студирал на Факултетот за ликовни уметности во Пенсилванија, САД (1992-96) и колеџот Бенингтон (1997) и завршил постдипломски студии во Китакјушу, Јапонија (1999/00) и Академијата Јан Ван Ајк во Маастрихт, Холандија (2002/04). Неговата уметничка практика вклучува уметнички и кураторски проекти кои од критката се опишани како повеќеаспектни, кооперативни, ориентирани кон создавање контексти и базирани на цртеж. Неговите главни интереси гравитираат кон создавање на јазик на слободни асоцијации и значења кои се конструирани од лични искуства и од пронајдени уметнички и историски извори. Неговите дела ја акцентираат формулацијата на нарација во доменот на концептулната уметност која е поврзана со социјалниот дискурс и институционалната критика.Негови проекти неодамна беа претставени на Еуропеан Кунстхалле во Келн, ХДЛУ – Загреб и Манифеста 7 во Болзано, Италија. Неговиот следен проект ќе бидат претставен во галеријата „Жак-Браницка” во Берлин и Музејот на современа уметност во Скопје на есен, 2010 . „Современото уметничко друштво” во последните сто години подарило повеќе од осум илјади уметнички дела на јавните колекции во оваа земја. Друштвото во овој период игра улога на агент кој посредува во развојот на современите визуелни уметности на оваа земја создавајќи публика, уметници, куратори, колекционери како и колекции. Благодарение на блиската соработката и партнерство со 63 членови-музеи на Друштвото, во колекциите низ Велика Британија ќе се одвива програма по повод стогодишнината од неговото постоење.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Гоце Цветановски со специјална награда во Белград за придонес во филмската уметност и индустрија
Македонскиот режисер и сценарист Гоце Цветановски доби специјална награда за придонес во филмската уметност и индустрија на 19. издание на Српскиот фестивал за фантастични филмови, еден од најзначајните регионални фестивали посветени на жанровскиот и авторскиот филм.
Свеченото отворање на фестивалот се одржа во Културниот Центар во Белград, во присуство на бројни филмски автори, професионалци и љубители на фантастичниот филм. На настанот присуствуваше и директорот на македонскиот Културно-информативен центар во Белград, Васко Шутаров.
Наградата на Цветановски му беше врачена по проекцијата на оскаровецот „Поплава“, по што следеше панел-дискусија на тема иднината на анимираниот филм во регионот. На панелот, покрај Цветановски, учествуваа и истакнатите автори Растко и Ивана Чириќ, Никола Мајдак и Алекса Гајиќ, кои разговараа за предизвиците, новите технологии и можностите за регионална соработка во современата анимација.
При примањето на наградата, Цветановски се наврати на своите почетоци и емотивната врска со фестивалот:
„Мојата прва награда во кариерата ја добив токму на овој фестивал, за краткиот игран филм ‘Мал дисконтинуитет во време-просторот’ во 2014 година. Затоа ова признание за мене носи особена емоционална и професионална вредност.“
Наградата доаѓа како признание за долгогодишната авторска работа на Цветановски и неговиот придонес во современиот филм, со посебен акцент на фантастичниот и анимираниот жанр.
Култура
Во Центарот за култура „Трајко Прокопиев“ втора меѓународна изложба на уметничка фотографија „Мотус 2025“
Здружението за промоција на интелектуални, мултикултурни и спортски вредности – Мотус од Куманово, преку својот Фото клуб – Мотус, во период од 18 декември (четврток) 2025 во просториите на Центар за култура „Трајко Прокопиев“ во Куманово, ќе ја организира втората Меѓународна изложба на уметничка фотографија Мотус 2025.
На изложбата ќе бидат изложени пеесетина фотографии. Учество зедоа 249 автори од 50 земји.

Финансиер на изложбата е Општина Куманово, преку програмата за подршка на културни манифестации за 2025 година, а истата е под патронат на Меѓународната Федрација на Фотографска Уметност (ФИАП 2025/393), (Фото Сојуз на Македонија (ФСМ 2025/003) и Меѓународна Фото Асоцијација Дунав (ДИПА 2025/054).
Изложбата ќе биде отворена на 18 (четврток) декември 2025 во 19:30 часот во просториите на Центар за култура „Трајко Прокопиев“ во Куманово.
Култура
„Интер(но)фејс“ на Борис Шемов во „Мала станица“
На 18 декември 2025 година, со почеток во 20.00 часот, во Мултимедијалниот центар „Мала станица“, во рамките на програмските активности на Националната галерија, ќе биде отворена изложбата „Интер(но)фејс“ на уметникот Борис Шемов, курирана од д-р Ана Франговска.
„Интер(но)фејс“ е мултимедијален проект кој се фокусира на односот меѓу човекот и вештачката интелигенција, на улогата на јазикот како визуелно, идеолошко и комуникациско средство, како и на пост-интернет естетиката како нова културна реалност. Преку различни медиумски форми – текстуални интервенции, видео-содржини, алгоритамски и дигитални процеси – изложбата отвора прашања за моќта, контролата, технологијата и трансформацијата на субјектот во современиот дигитален контекст.
Насловот „Интер(но)фејс“ упатува на двојната природа на интерфејсот – како техничка површина на комуникација меѓу човекот и машината, но и како внатрешен, идеолошки простор во кој се преговараат значењата, одлуките и позициите на моќ. Изложбата го третира интерфејсот не само како функционален медиум, туку како критичка зона на судир меѓу човечкото искуство и алгоритамската логика.
Проектот се надоврзува на актуелните уметнички и теориски дискурси за постхуманизмот, визуелната култура и дигиталната медијација на реалноста. Во таа рамка, „Интер(но)фејс“ ја поставува вештачката интелигенција не како неутрален технолошки алат, туку како активен фактор во креирањето на современите културни, политички и етички релации.
Изложбата „Интер(но)фејс“ може да се посети во периодот од 18 до 24 декември 2025 година во Мултимедијалниот центар „Мала станица“, Национална галерија, Скопје.

