Култура
Велешкиот театар „Џинот“ – локален театар за пример
Со претставувањето на три претстави од својот репертоар, Велешкиот театар „Џинот“ ќе се обиде да ја освежи скопската театарска понуда и да го покаже огромниот квалитет кој можат да го понудат локалните театри низ Македонија.
Со претставите: „Чернодрински се враќа дома“, „Жени“ и „Баханалии“ кои од 31 мај до 2 јуни со почеток во 20 часот Велешкиот теата ќе се претстави на сцената на Драмскиот Театар во Скопје.“Имаме недостиг од вакви гостувања и обичната публика ретко има можност да види публика од други театри низ градовите од Македонија,“ вели режисерката Софија Ристеска, која смета дека ваквата ситуација е огромна штета бидејќи претставите кои се играат, како во Велешкиот така и во другите театри се на високо ниво на професионализам, и публиката заслужува да има можност да ги види.Од „Џинот“ порачуваат дека оваа иницијатива на гостување на Велешкиот театар ќе служи за пример, и еден ден ваквите „ексклузивни“ гостувања ќе станат начин на функционирање на театрите во Македонија.„Имаме многу градови од Македонија каде воопшто не постои театарот како институција, и народот има прилика да гледа претстава еднаш до два пати годишно, што морам да истакнам дека е едно многу непријатно искуство,“ рече Васил Зафирчев, уметничкиот директор на Театарот „Џинот“. Според него, доколку сите граѓани одвојуваат од својот џеб за изградба и одржување на културните институции, тогаш сите треба да имаат можност да ги погледнат претставите кои се нудат. На 31 мај, велешкиот театар најпрво ги повикува Скопјани да ја погледнат претставата „Чернодрински се враќа дома“ од Горан Стефановски, во режија на Мартин Кочовски, во која настапува речиси целата актерска екипа на овој театар. Станува збор за авантура на основачот на македонскиот театар Чернодрински и патувањето на неговата идеја низ времето кое носи голема одговорност. Улогите ги толкуваат Зоран Љутков, Кирил Гравчев, Маја Љутков, Слободанка Чичевска, Кети Борисовска, Роберт Ристов и др. Сценографијата за претставата е дело на Филип Јовановски, костимите се на Маја Кикириткова, а музичката инспирација доаѓа од групата „Фолтин“.Со претставата „Жени“ од Марија Станкова, во режија на Софија Ристевска, Театарот „Џинот“ ќе настапи на 1 јуни. Ова е претстава за жената и нејзината друга страна – жената убиец, за која Зафирчев истакна дека „иако на прв поглед звучи феминистички, напротив, ја препорачува за машката популација“. Улогите во неа ги толкуваат четири актерки: Маја Љутков, Кети Борисовска, Весна Димитровска и Славица Манаскова. Режијата, сценографијата, преводот и драматизацијата се на Софија Ристевска, а кореографијата е на Кире Миладиновски.Својата најнова премиера, на 2 јуни, ќе ја има претставата „Баханалии“ од Горан Стефановски, во режија на Наташа Поплавска. Претставата е базирана на познатиот мит за Дионис и Баханалиите кој има голема врска со нашите животи и го наметнува прашањето од каде сме и кои сме всушност ние. Работена е во жанрот на кабарето и во неа преку актерската игра, танцот и пеењето во живо се коментираат актуелни општествено-полиитички појави кои имаат универзална вредност. Улогите ги толкуваат Васил Зафирчев, Маја Љутков, Роберт Ристов, Кица Ивковска Велјановска, Самоил Стојановски и др. Сценографијата за претставата е на Емил Петров, костимите се на Александар Ношпал, музиката на Џенгис Ибрахим, а кореографијата е на Олга Панго.Претставите коментираат актуелни социо-политичко-економски моменти и затоа, велат од Велешкиот театар, се исклучително интересни за гледање. Со активната промоција и презентација на сопствената театарска продукција, овој театар е пример за тоа како функционираат локалните театри. Да се надеваме дека наскоро ќе се исполни желбата на „Џинот“ и македонската публика ќе добие разновидност во понудата на театарски претстави низ земјата.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Факултетот за музичка уметност го најави годишниот концерт „ОРИОН – каде што се раѓаат ѕвездите“
Факултетот за музичка уметност – Скопје го најави годишниот концерт насловен „ОРИОН – каде што се раѓаат ѕвездите“, кој ќе се одржи во петок, 5 декември, со почеток во 20:00 часот во Големата концертна сала на Македонската филхармонија. Настанот е дел од одбележувањето на 59-годишнината од постоењето на институцијата.
ФМУ – Скопје истакнува дека како алма матер на голем број уметници од земјата и регионот, останува централниот столб на музичкото и балетското образование, создавајќи генерации изведувачи, педагози и творци кои го обликуваат уметничкиот живот во Македонија.
На концертната програма ќе настапат Симфонискиот оркестар на ФМУ, Мешаниот хор „Драган Шуплевски“, Камерниот гудачки оркестар „ФМУ Солисти“, Оркестарот од народни инструменти со солисти, студенти од Катедрата за балетска педагогија, од Катедрата за џез и популарна музика, како и дувачкиот ансамбл на ФМУ, под водство на проф. м-р Цанев, проф. м-р Татарчевски и доц. м-р Спироски.
Публиката ќе има можност да слушне дела од Пурсел, Сен-Санс, Прокофјев, Тиле/Вајс, Коен, Сусато, Горецки, Гершвин, македонска традиционална музика, како и нови композиции од студентите А. Голчева и М. Цветановска.
Влезот на настанот е слободен.
Култура
Сè што ни е заедничко“ – во МСУ изложба што го иницира прашањето „Дали навистина го дишеме истиот воздух?“
Сè што ни е заедничко (Институција во дишење) – нова изложба во МСУ-Скопје од 27 ноември
Во Музејот на современата уметност – Скопје на 27 ноември 2025 година, со почеток во 20 часот, ќе биде отворена изложбата „Сè што ни е заедничко (Институција во дишење)“, кураторски проект на Мира Гаќина и Јованка Попова.
Во изложбата учествуваат Forensic Architecture, Денис Фереира да Силва и Арџуна Неуман, Дурмиш Ќазим, Џумана Мана, Зорица Зафировска и Палестинскиот музеј.
Проектот тргнува од прашањето дали навистина го дишеме истиот воздух. Изложбата го поставува воздухот како ресурс што формално го делиме, но не и еднакво, укажувајќи на токсичните атмосфери – буквални и политички – и на позицијата на маргинализираните заедници.
Инспирирана од концептот на Фанон за „борбено дишење“, поставката ги истражува уметничките практики што откриваат колонијални, империјални и капиталистички структури впишани во воздухот што го дишеме. Авторите визуелизираат токсични облаци, архиви на насилство и невидливи атмосфери што влијаат врз секојдневието.
Паралелно со изложбата, која ќе трае до крајот на февруари, ќе се одржат јавни програми. Во рамките на проектот „Институционални градини“ на Зорица Зафировска ќе има детски работилници за садење и изработка на семенски топчиња, активности за чистење и обновување на просторот околу МСУ, поставување компостна кутија и прикажување едукативни видеа.
Со оваа поставка МСУ-Скопје се претставува како „институција во дишење“ – отворена, инклузивна и ориентирана кон заедницата, со повик за заедничко размислување и акција. Визуелниот идентитет на проектот е дело на Албана Бектеши.
Култура
Промоција на монографијата „Рисима“ од Јасна Франговска
Во среда, 3 декември, со почеток од 19:00 часот во „Јавна соба“, Скопје, ќе се одржи промоцијата на монографијата „Рисима“ од Јасна Франговска, посветена на најпознатата и најуспешна македонска кореографка за современ танц ‒ Рисима Рисимкин. Изданието е на „ПНВ Публикации“ и објавено е со поддршка од Министерството за култура и туризам.
Монографијата низ разговор со Јасна Франговска и Рисима Рисимкин ќе ја претстави Јулијана Величковска, главен и одговорен уредник на „ПНВ Публикации“.
Во ова обемно и луксузно издание, на 180 страници, опфатени се сите значајни аспекти од 45-годишната кариера на Рисима Рисимкин ‒ од самите почетоци како балерина, со сите предизвици со кои се соочувала, до големите успеси што ја дефинираа како истакната кореографка од областа на современиот танц, којашто со нејзината едукациска работа зад себе остава нови генерации танчари и кореографи. Рисима Рисимкин е клучна фигура во македонската култура, а нејзиниот труд годинава беше крунисан и со високото признание ‒ Витез на францускиот ред на уметностите и книжевностите што го доделува државата Франција.
Покрај извонредно питкото писмо на Франговска, што на многу топол и непосреден начин го доближува животниот и професионалниот пат на Рисимкин, извадоците од позначајните рецензии за нејзините дела и обраќањата до читателот од самата Рисима, изданието е збогатено и со неверојатни фотографии од личната архива на Рисимкин и од архивата на „Интерарт културниот центар“, чиишто автори се: Андреј Гиновски, Драган Перковски, Сашо Димоски, Сердар Ајдин, Aнтонио Пиштолов, Ивана Тасев, Олга Ибатулина, Зоран Велјаноски ‒ Летра, Емил Петров и Борис Грдановски.
„Би ја опишала како македонската Пина Бауш, потпрена на белиот балет, којашто во еден момент посакува да излезе од таа рамка и да оди во слободата на движењето…“, ќе изјави Мирјана Радочевиќ за „Политика“, Белград во 2003 г.

